Lise Türkçe Soruları

Etkinlik 2 Aşağıdaki çatı uyumsuzluklarını düzeltiniz. 1 Müzisyen bir an duraklayınca onu alkışlanmaya başladılar. 2 Enflasyonun, petrol fiyatlarındaki artıştan olumsuz yönde etkilediği biliniyor. 3 Araç sayısının sürekli artması, trafikte geçen zamanı da sürekli artırılıyor. 4 Dişçiye giden çocuk, tedavi edilmeden eve gönderdi. 5 Zorunlu eğitimi 12 yıla çıkaran teklif, TBMM'de görüşülmeye başladı.

39. 39 ve 40. soruları aşağıdaki metne göre yanıt- layınız. Budizm'i halka sevdirmek, dinî heyecan yaratmak için kaleme alınmış olan, geçmişteki Buda ve Bodhisattvaların başından geçenleri anlatan "avadana" ve "jataka" hikâyeleri Uygurcaya; Toharca, Küşen dili ve Çinceden çevrilmiştir. Bunlar bazen bir sutra metni içerisinde yer alabilir. Konu, anlatım ve aşılanmak istenen dinî düşünce herkesin anla- yabileceği ölçüde yalın ve herkesin aynı şeyi anlayacağı şekilde yazılmıştır. Evrende öteki canlıların esenliği için kendini feda etme örnekleri verilir. Anlatım basit olmakla birlikte bir devinim sonucu canlı ve dramatiktir. Bu tür hikâyelerin o dönemde sahnelendiği sanılmaktadır. Bunlar arasında en tanınmış olanı ivi düşünceli kardeşle kötü düşünceli kardeşin hikâyesidir. Bu hikâye yıllar içinde pek çok kez basılmıştır. Bu parçadan "avadana" ve "jataka" hikâyeleri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A Halkın rahat anlayabilmesi için sanatlı dilden uzak yazılmıştır. PY Uygurca nüshası, başka dillerden çeviri sonucu oluş- turulmuştur. Sonraki baskıları, ilk baskısından farklılıklar içermek- tedir. DDöneminde tiyatral bir özelliği olduğu zannedilmek- niesten tedir. E) Manevi duygulara hitap eden bir özellik taşımaktadır. 40. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen hikâyelerin bir özelliği değildir? A) Oğreticilik CAçıklık L E) Sıra dışılık B) Yaşanmışlık D) Hareketlilik

DERS ANLATIM FÖYÜ Etkinlik 3 Yüklem yanlışlığı bulunan aşağıdaki cümlelerin doğru biçimlerini yazınız. 1 Çalışma odasında tek başına yazı ve resim yapıyor. 2 Bu tepkiyi ne senden ne de kardeşinden beklemezdim. 3 Büyük bir üzüntü duyduğumu ve gereken tedbirlerin alınmasını istedim. 4 Şiirleri teknik bakımdan kusursuz ama özgün değildi. 5 Rüzgârın ve yağmurun yağması, sıcaktan bunalan insanları biraz olsun rahatlatmıştı. 6 Kitap okuma programının yeni başladığı günlerde her öğrenci iki haftada bir kitap, şimdi ise haftada bir ya da iki kitap okuyor. Uykusuzluktan gözlerim kapanıyor ancak ben çalışmaya devam ediyordum. 8 Ben maviyi, kardeşim kırmızıyı sever. ÖSYM Sorusu 104 B eis Yayınlan ÖSYM Sorusu 105 Anlat Özne-Yük Yanlışlıkl *Türkçede uyum iç arasınd a) Tekillik * Öznem çoğul dır. E aras mel ÖZE kile yü ●

37. Nel 37 ve 38. soruları aşağıdaki metne göre yanıt- layınız. Ben sadece bizim Türkçemizi bilirim ve bu Türkçenin çeşitli Türk lehçelerinin hepsinden daha güzel olduğuna inanı- rim. Anadolu Türkçe için bir süzgeç vazifesi görmüştür. Asya'daki ucu bucağı bulunmaz koca Türkçe gölünün bereketli fakat taşlı topraklarının suyunu durulaştırıp içilir hale getiren tasfiye makinesi, Anadolu'dur ve bu gölün tadına tat katan/benzersiz sanatsal hassasını da Town İstanbul vermiştir. Türkçenin kökü nerede olursa olsun, ister Kafdağı'nın ardında ister dünya tavanının altında, çiçeği vatanımızda açmıştır. Bu parçadan hareketle, I. Türkçe, birçok bölgede kullanılmaktadır ancak özünü Anadolu'da bulmuştur. Türkiye topraklarında doğan Türkçe, buradan dün- yaya yayılmış ve zenginleşmiştir. - III. Türkçeye edebî zevkini, eşsiz estetiğini veren İstan- bul olmuştur. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I Abrinsie ebnima memal ninilay rena'misoni nye sbilibhst life B) Yalnız III D) I ve III alag IM C) Ive ll E) ve t et abielelmün 38. Bu parçanın yazarı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? (A) Dünya dillerinin menşeinin ortak olduğunu düşün- mektedir. B) Dillerin değişebilen, gelişebilen bir yapıya sahip ol- duğu kanısındadır. Türkçenin zengin bir kaynağa sahip olduğunu sa- vunmaktadır. Bir dilin tüm lehçelerinin eşit şekilde değerlendirile- meyeceği görüşündedir. E) Anadolu'nun Türkçeye gelişmesine katkı sağlayan bir ortam sunduğuna inanmaktadır.

35. Asıl adı Hüseyin Avni olan, Katerin'de dünyaya gelen bir Türk roman yazarıdır Aka Gündüz. Bir dönem Adana İdari Meclisi başkâtipliği yapmışsa da kısa süre sonra İstanbul'a dönerek yazı hayatına atılmıştır. Yazın hayatında pek çok takma ad kullanmış ve bunlardan Aka Gündüz, asıl adini bile unutturmuştur. Balkan Savaşı sırasında millî içerikii şiirler de yazmıştır ancak asıl adını öykü ve romanla duyurmuştur. Bu eserler ile Türk edebiyatının realist yazarları arasına adını yazdırmıştır. Bu parçadan hareketle Aka Gündüz'le ilgili, I. Balkan Savaşı sırasında yazdığı düzyazılarında millî konuları sade bir dille işlemiştir. II. Kendisine koyduğu takma ad bir süre sonra adının önüne geçmiştir. III. Adana'dan İstanbul'a dönme sebebi yazın hayatına atılmak istemesidir. IV. Eserlerinde gerçekçi bir tutum sergilemiştir. yargılarından hangilerine ulaşılır? A) Ive L B) II ve IV D) Ivel C) II ve III E) #vo V PYSY

34. Araştırmacı: F (1)- Profesör: Hareket, tarih boyunca yaşamı şekillendirdi. Insan hareket ederek hayata adapte oldu. İnsanlar bu gezegende geçirdiği zamanın büyük bir bölümünü göçebe olarak geçirdi. Günümüzde hiç olmadığı kadar hızlı bir devinimle hareket eden hayatı, evde hareketsiz geçirmeye çalışıyor. Dolayısıyla doğasına aykırı bir durum olduğu için zorlanıyor. Araştırmacı: (11)-- Profesör: Seyahat özünde insanı umutlandırıyor çünkü seyahat etmek ancak bilinmeyenle karşılaşma konusunda umutlu olunduğunda bir maceraya dönüşüyor. Dolayısıyla bu hareketsizliğin oluşturduğu olumsuz atmosferden kur- tulmak için güzel bir yöntem olabilir. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere hangileri sırasıyla getirilmelidir? A 1. İnsanların tarihte sürekli hareket etmesini na- Samchasil karşılıyorsunuz? II. Peki, seyahatin ruh sağlığımız açısından bir yararı olacağına inanıyor musunuz? İnsanlığı bugünkü hâline getiren en önemli unsurun ne olduğunu düşünüyorsunuz? II. Yeni yerler görmek için maddi yeterliliği olma- yanlara tavsiyeniz var mı? ilk toplumların hareket etmeyi seçmesinin se- bepleri nelerdir? II. Seyahat yasaklarının kalkmasıyla herkesin bir yere gitmesi doğru mu? 18- D) 1. Pandemi sürecinde evde vakit geçirmenin insanlara ne gibi olumlu ve olumsuz etkileri oldu? II. İnsanlar seyahat etmeden önce neleri göz önünde bulundurmalıdır? İnsanların evde vakit geçirmekte zorlanması- nın altında yatan sebep nedir? II. Hareketsiz geçen zamanın negatif etkileri hangi yöntemle atlatılabilir?

33. Gülen insanda her zaman umut, hayata sıcak bakan bir yaklaşım vardır. Meşhur hikâyeyi bilirsiniz: Adamın biri 80 yaşında öldüğü hâlde mezar taşına "Beş sene yaşa- dı." diye yazdırmış. Bu beş sene onun hayatta gülerek neşe içinde yaşadığı, gam kasavet nedir bilmeden hoşça geçirdiği senelermiş. Açıkçası hayatınızı yaşadığınız yıllar boyunca uzatabilmek için her anınızı gülerek geçirmeniz gerekir. Verilen parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdaki- lerden hangisidir? Inter A Büyük düşünürler hayata pozitif bakarak önemli ça- lışmalara imza atmıştır. B Her insan gülmeyi, dertlerini unutmayı, yaşamayı sever. C) Hayatın acı ve zorluklarını geride tutabilenler yaşa- dım diyebilirler. D) İnsanlar ilk gençlik çağlarını yaşadım diye kabul et- melidirler. EX Yaşadığı günü iyi değerlendiremeyenler ileri yaşlar- da mutsuz olurlar. eint they

UYARI/ yorum İsim cümlelerinde ek fiil "-dır" bazen düşebilir ve pek çok kaynakta ek fiilin düştüğü o cümle eksiltili cümle sayılmamıştır. Oysa 1994 ÖYS sorusu bize sınav soru hazırlayıcı- larının ek eylemi düşen cümleyi de eksiltili saydığını gösteriyor. "Aşağıdakilerin hangi- sinde verilen dizeler eksiltili cümle durumundadır?" sorusunun yanıtı olan dizeleri in- celeyelim: Benim bildiğim Atatürk Camdan çerçeveden uzak Yukarıdaki dizeleri oluşturan cümleyi ister "uzak durur" ister "uzak yaşar" ister "uzak- tır" şeklinde alalım, bu hâlde "-dir" eki düşmüşse cümle eksiltili sayılabilir.

nig names lovvä 8. (1) Boğaziçi, İstanbul'u İstanbul yapan en önemli coğra- fi özellik olmalı. (11) Dünyada kaç şehrin ortasından deniz geçer? (III) Asya'yla Avrupa'yı birbirinden ayırırken Ege'yi Karadeniz'e, Karadeniz'i de Ege'ye bağlıyor. (IV) Ege ve Akdeniz'in Latince adı (medi ve terra) "Dünyanın ortası" anlamına geliyor ki söylendiği dönemde bu gerçekten böy- leydi. (V) Ama kıtalar ve denizler arası konumuyla İstanbul "dünyanın ortası"nın ortasıydı. (VI) Bu parçada numaralanmış yerlerden hangisine "Bura- da deniz sadece geçmekle de kalmıyor." cümlesi getiril- melidir? A) II B) III. C) IV. D) V. E) VI. TYT-AYT PARAGRAF SORU BANKASI

Modern Türk edebiyatına önemli yenilikler getirmiş sanatçılardan biri olan ----, ilk dönem yapıtlarında, köylerden büyük kentlere göç edenleri, yoksulları işlemiştir. Türk romanında daha çok, gerçekçi ve toplumcu gerçekçi bir bakış açısıyla yansıtılan bu toplum kesimini, romanlarında “büyülü gerçekçi" bir bakış açısıyla anlatmıştır. Sevgili Arsiz Olum romaniy- la o döneme kadar sosyal bir olgu olarak görülen ve güdümlü, ideolojik bir edebiyat anlayışı ile ele alınan göç ve yoksulluk gibi temaları, farklı dil ve anlatım olanakları çerçevesinde değerlendirmiş; daha önce que görülmemiş bir roman örneği vermiştir. Bu parçada bos bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Inci Aral C) Nazlı Eray Ⓒ B) Tezer Özlü D) Latife Tekin E) Adalet Ağaoğlu

(1) Televizyonla birlikte, dergi ve gazetelerde kullanılan görsel ögeler farklılaşmış, bunun yanı sıra radyolarda olduğu gibi reklam sloganları etkili bir tonlama ile bü- yük kitlelere ulaşmıştır. (II) Süreç içerisinde reklam, ça- pını genişletmiş, reklam ajansları artmış, bu konuya eği- len uzmanları yetiştiren okullar açılmıştır. (III) İnsanoğlu 2000'lerde ise internetle tanışmış, bu yıllarda televizyon tüm pazara ulaşmak için kullanılan bir reklam aracı ol- maktan çıkmıştır. (IV) Günümüzde reklam, teknolojinin gelişimiyle paralel olarak rekabetin de giderek arttığı bir saha hâlindedir ve sürekli devinim içindedir. (V) İletişim olanaklarının çeşitlenmesi büyük bir hareketlilik doğur- muş, firmalar bu yolla hedef kitlelerini daha kolay belir- lemiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangilerinde etken ve edilgen çatılı eylemler bir arada verilmiştir? A) Yalnız I TÜRKÇE D) Il ve IV B) Yalnız II E) IV ve V C) I ve III 1 I 1 1 1 1 I 1 I 1

10. Salonun kapısını açarken senelerin alışkanlığıyla "Kalender!" diye seslendi, sonra bu seslenişine cevap beklemeden pencerenin önündeki koltuğuna oturdu. Aslında Kalender çağrılınca gelmezdi, hiç gelmemişti. Ama evin içinde kendinden başka bir canlının var Dolduğunu bilmek, ona hep garip bir huzur verirdi. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Aşaret sıfatına yer verilmiştir. B) Zaman zarfı bulunmaktadır. C Belirtili isim tamlaması vardır. D) işaret zamiri kullanılmıştır. E) Birleşik zamanlı fiil bulunmaktadır. 13. Aşağıdak vardır? A) Anad şartla B) Ünlü büy C) Gen tör D) He or E) S il

22231224 20. 1. Bir sonraki aşamada örümcek, bu kez dıştan içe doğru yapışkan spirali yapmaya başlar. 3 2 II. Ağ örülürken önce merkezden dışa doğru iplikler gerilir. III. Bu spiralin aralıkları daha sıktır ve avları yakalamak içindir. IV. Örümcek, ağın merkezini yaklaşık beş adet dairesel iplikle güçlendirdikten sonra içten dışa doğru geniş aralıklı bir spiral yapar. V. Yapışkan özelliği olmayan bu spiral, örümceğin ağı örerken rahatlıkla hareket edebilmesi içindir. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II D) IV E) V 22. Nesn Rolan Bilim bahs anla gös tür da 5 üç kü ku E C

3. (1) Romalılar, Eski Mısırlıların yıllarca önce yaptıkları gibi, önceleri bazı sembolleri tekrarlayarak sayıları tasarladı- lar. (II) Bir harfin, en fazla üç defa yan yana yazılabildiği bu sistemde dört işlem yapma zorluğu ortaya çıkmıştır. (III) Çok büyük sayıların yazımında ise oldukça işlevsiz bir hâle gelmektedir. (IV) Ancak yine de günümüzde bazı kitap sayfalarını numaralandırma, madde işaretleri, saatler gibi nostaljik kullanım alanları vardır. (V) I. Dün- ya Savaşı, II. Dünya Savaşı gibi tarihî olayların numara- landırılmasında ise vazgeçilmez bir seçenektir. (VI) Yedi farklı harften oluşan bu sembollerle 4983 sayısına kadar olan tüm sayıları yazmak mümkündür. Sayıların ele alındığı bu parçada numaralanmış cümle- lerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, eski Mısırlılar tarafından icat edildiği söy- leniyor. B) II. cümlede, bir olumsuzluktan söz ediliyor. C) III. cümlede, koşula bağlı bir durum ortaya konuyor. D) IV. cümlede, günümüzde sembolik olarak kimi yer- lerde kullanıldığı söyleniyor. E) VI. cümlede, nihai kapasitesi hakkında bilgi veriliyor.

22231224 32. Bu kitap kimseyi "iyileştirmez." O, sizin içinizde yatan yeteneğinizi uyandırabilir ancak. Bütün ve sağlıklı olabilmek için bedeni, zihni ve ruhu dengelememiz gerekir. Bedenlerimize iyi bakmak zorundayız. Kendimiz ve hayat hakkında olumlu bir zihinsel tutuma sahip olmamız gerekir. Güçlü bir ruhsal bağlantı içinde olmaya ihtiyacımız var. Ancak bu üç şey dengelendiğinde yaşamaktan sevinç ve haz duyabilir, mutlu olabiliriz. Bu parçada söz edilen kitabın salık verdiği durum aşağıdakilerden hangisidir? A) Kişinin kendi iyileşme sürecine katılması B) Hastanın, yaşam gerçeğiyle yüzleşmesi C) Bireyin doğal yöntemlere başvurması D) Kişinin, hastalığın olumlu yönüne odaklanması E Kişinin, tek tedavi yönteminde ısrar etmesi 8

diğine 6. Sanatsal eylem algılamayla başlar. Sanatın doğması için algılanan varlık yani "ben olmayah" şarttır. Bununla birlik- te sanat salt nesnellikle de açıklanamaz. Öznellik "ben ol- mayan"a etki yapmazsa sanat değil günlük yaşam ya da gerçek varlığın kendisi ortaya çıkar. Sanat, nesnelin algi- lanıp öznelin algı üzerine etki yapmasıdır. Ama burada da bitmez sanatsal eylem, öznele algıyı etkileyebilmek için de bir güç gerekir. "Ben"in, başka bir deyişle "ussal"ın dışın- da bir güç. İşte bütün bunların toplamı olan, yani sanatsal yaratım demek olan öz, ilk sanattan bugüne değin hep ay ni özdür, Sanatta değişmeyen tek şey odur. Onu bulabil- 'mek için sanatın en yalın, en basit olduğu zamana sana- tin başlangıcına bakmak gerekir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen sana- tin bir özelliği değildir? Edebiyatin amacinin A Yalın olanının daha yaratıcı özelliklere sahip olması B) Asıl özünü başlangıcından bu yana koruması C) Öznel ve nesnel olanın birbirine etki etmesiyle orta çık- masi D) Sadece "ben"in alanında kendini gösterememesi AMUO Akıl dışındaki bir güçle ilişkili olması 1. Bu pa likleri K BH İKİON