Anlam Bakımından Sözcükler Soruları

A A A TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - S 1. Bu testte sırasıyla, Türk Dili ve Edebiyatı (1 – 24), Tarih - 1 (25 – 34 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bil B 14D 322 1. Bazı yazarlar nasıl becerebiliyorsa çalakalem yazsalar da yaz- dıkları dişe dokunur şeyler oluyor. Bu cümledeki altı çizili sözün yerine aşağıdakilerden hangi- si getirilirse cümlenin anlamında bir değişme olur? A) işe yarar e) belirtilmeye değer B) insanı şaşırtan D) önemli olan E) hatırı sayılan

-TYT- A A A 4. Küçürek öykünün nasıl bir motivasyonla yazıldığı konusunda bazı ortak fikirler var. Küçürek öykü yazarı, sıradan ama yoğun ve özgün yaşantıları bize daha çok - semboller aracılığıyla anlatır. Bunun nedeni yazara göre, zamane insanının zaman yoksulu olmasıdır: Temelde görselleşen bir dünyada ve hız faktörlerinin kıskacında yaşamaya çalışan 20. yüzyıl insanı, zaman yoksuludur; uzun romanlar okumaya vakti yoktur. Dolayısıyla bu gereksinimi giderecek "fast food" tarzı geçmiş deneyimleri de arkasına alarak gündeme gelir. www. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) duygu yoğunluğu şeklinde - anlamdan ve olaydan soyutlanmış bir öykü türü B) yoğun bir ayrıntıda - zor okunan bir yazı biçimi simgesel düzeyde - hızlı tüketilen bir anlatı türü D) özetlenmiş olarak - detaydan beslenen bir iç döküm olarak E) yaşamdan uzun bir kesit hâlinde-geleneksel hikâye biçiminde UGUR 6.

23.-24. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bir romani oluşturan belli basli.Ogeler arasında genel ola- rak zaman, mekan, olay ve kişi vardir Bu ögelerden baş boa ilgi odağı.klaide.groda diponko dider.Qgeler.onun için vardır ve söz konusu dünya, onunla bir anlam ve işley Kazanmaktadır. Gerçek dünyanın bir yansıması olarak o manın kurgu dünyası, yazarın bilgi birikimi ve yeteggine göre çekillenir. Bir romanda yer alan kişiler her zamanka- 3 her rakter boyutunda gözlenmez Yazar, şahin kadrosu içinde yer alan kim kişilerini figüratif boyutta tutarken kimisini karaktenze edebilir. bazen de kimseyi ön plana çıkarma- yip kişileri sadece tipleştirilerek gösterebilir. Bu durum. romancının tutumuna bağlıdır. Romanlarda eskiden tek bir tip özelliğine sahip kişiler vardı, bunların yerini modern dönemde farklı kişilik özelliklerini uhunda barındıran kişi- ler aldı. Bu değişimde realist akamı benimseyen yazarların payı büyüktür. Modern romanlarda bireyler önem kazan- miş, romanda nesnelere ancak bu bireylerin özelliklerini vurgulamak amacıyla yer verilmiştir. 23. Bu parçada roman kişileriyle ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Romanlardaki kahramanların farklı özelliklerde tasar- lanabildiğine BRomanın diğer unsurlarına göre daha önemli görüldü-> gune CEdebi dönemler içinde değişiklikler içerebildiğine D) Realizimle yazann kişilere bakışlarının değiştiğine Kişilerin sayısının olay örgüsüne göre değişiklik gös- terdiğine 24. By parçada altı çizili sözle roman kişileriyle ilgili aşa- dakilerden hangisine gönderme yapılmıştır? Okuyucunun karşısına değişik biçimlerde çıkanlması- na Romanın en önemli ögesi olmasinin nedenine Yazanın ruh dünyasına göre şekillenmesine ? D) Edebi dönemlerin estetik anlayışına kendisini uydur- masina 25. Birbirlerinin tamamla ve dil, kendi sistemle sillere ve yüzyıllar öt yollan geliştirmiştir. halk hikayeleri, mas lerde ortaya çıkarke akılda kalıcı, daha e geliştirmiştir. Bu ifa kültürün ve dilin bir söylemlerinde yerini taforlardır. Metaforla mizi, tecrübelerimizi insinin algiladiği her Bu parçada aşağı miştir? Olay örgüsü üzerindeki etkisine göre oluşturulmasına 9 A Edebi türlerin om BKotor ve dilin b C) Kürel unsurla bagi olduğunda D) Metafo arin ne Anlatımda sane ne katkı saglad

2. Neredeyse dünyadaki bütün kültürlerde, doğrudan ya da dolaylı olarak kalbi anlatan deyimler kullanılır. Örneğin, nezaketten ve merhametten yoksun olduğunu düşündüğümüz insanlara "taş kalpli" deriz. Düşüncelerini, · kajoli” hissiyatını olduğu gibi paylaşan biri bize "kalbini açmış" olur. İnsanlar sevindiklerinde "kalbim pir or ediyor”, T nişçmış” || onları çok üzen bir durum olduğunda "kalbim duracak" IV derler. Birinin sözü veya davranışı bizi çok etkilediğinde "kalbime dokundu" deyimini kullanırız. V Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kullanılmıştır? A) A BNI. DIV. E) V. 2

1. "Kıymak" sözcüğü aşağıdakilerin anlama uygun kullanılmamıştır? hangisinde verilen A) Küçük parçalar biçiminde doğramak: Etleri kıymak için iyi bir bıçağa ihtiyaç vardı. B) Acımadan vermek, esirgememek: Sadece ayakkabı sevdası uğruna parasına kıyardı. ✓ C) Yasa uyarınca işlem yapmak: Nikâhımızı o yılın beledi- ye başkanı kıymıştı. D) Incitmekten sakınmak: Eski defterlerini atmaya kıya- madım. E) Canina kastetmek: Bir savaşçıydı fakat insana kıymak içine sinmiyordu.

11. Yeni üye olduğum kütüphaneye girer girmez izin alarak yüksek tavanlı özel bölüme çıktım ve ilgimi çekebilecek, kıyıda köşede kalmış kitapları aramaya başladım. Tavanda muntazam kirişler vardı. Pencereden içeriye ilkyazın muhteşem ışıkları doluyordu. Bahçeye açılan pen- cerelerden ötüşen kuşların sesi geliyordu. Karşımdaki rafta bulunan kitaplar diğerlerinden daha eskiydi. İç taraftaki raflardaysa beşerî bilimlere ait genel kitaplar vardı. Kitapları elime aldığımda sayfaların arasından eski çağların kokusu yükseliyordu. İki kapak arasındaki huzurlu uykusundan uyanan derin bir bilgiyle ve keskin duygularla yüklü, kendine özgü bir koku... Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Yansıma sözcük B) Betimleme C) Karşılaştırma D) Sesteş sözcük Ses E) Mecazlı söyleyiş

Amonios Lİstediği kitapları alabilmek için yıllardır para biriktiriyor. IL Kin, insanların en keskin ve sahte olmayan duygusudur. III. Böyle bir tatlıyı bir daha hiçbir yerde yiyemem, dedi. IV. Bugünkü derste masalı detaylı şekilde işledik. V. Gözlüğe verdiğin parayla daha önerili eşyalar alabi- lirdik. A)1 Numaralanmış cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, gövdeden türemiştir? 2 turens B) II D) IV calent C) III Ôenti 11. EV nobo

Müzeler, toplumların kültür ve sanat birikimiyle tarihi zengin- liklerinin tanıtılmasında bir kilometre taşıdır. Müzeler; insanlara medeniyetlere ait eserleri bir arada sunarak onlar arasındaki ilişkiyi sorgulamalarına ve o değerleri fark etmelerine yardımcı olur. Medeniyetlere ait kültür değerlerini fark ettirerek önyargı- ları ortadan kaldırır. Örneğin müzelerin, Hindistan gibi karma- şık ve kalabalık toplumlarda, kırsal halk ile modern halk arasın- da birleştirici rol oynadığı bilinmektedir. Müzeler, antropoloji, tarih, endüstri, çevre vb. gibi farklı bilim dalları için eşi olma- yan kaynaklar sunar. Bilim ve sanat konusunda hizmet veren müzeler, evrensel değerleri içerisinde barındıran kurumlardır. Evrensel değerleri insanlığın hizmetine sunmak ve paylaşımını sağlamak ise medeniyete doğru atılan adımlar olarak kabul edilebilir. 35. Bu parçada geçen altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Seminerdeki önemli bir durumu belirleyen ve üzerinde du- rulması gereken noktaları kısaca özetledi.. B) Yapılan işte kaydedilen aşamaları aktarırken hitap ettiği kit- leyi göz önüne almalıydı. C) Her yüz kilometrede bir olan bu dikili taşlar biz ne kadar mesafe kat ettiğimizi gösteriyordu. -d D) Hayat üzerine büyük büyük konuşmalar yapıyordu her de- fasında bizimle. E) İletişim kurduğumuz kişilerle ortak noktamız ne kadar faz- laysa anlaşmamız o kadar kolay olur.

E 3. A) kırgın işlemesine B) verimsiz - ulaşmasına üzgün - dolmasına D) kötü - kavuşmasına E) bakımsız- gelmesine • almak: Birlikte götürmek. son: Bir şeyin arkadan gelen bölümü. hava: Durum, ortam, çevre. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "almak, son, hava" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekil- de kullanılmıştır? A) Yaşlı adamın sonu pek hüzünlü olmuştu, serin bir bahar havasında kılınan cenazesinin ardından tabu- tu birkaç kişi tarafından omuzlara alındı. B) Havaların bu denli soğuk geçeceğini tahmin edeme- miş, çekmecenin bir köşesinde kalan son parasıyla odun almak için ilçeye inmişti. C) Ege havalarından oluşan son türküler de bitince davetliler sahneye alındı ve hep birlikte büyük bir aile fotoğrafı çektirildi. D) Yemek kokusundan iyice ağırlaşan hava yüzünden nefes almakta güçlük çekiyor, sonuna kadar burada çalışamayacağını düşünüyordu. E) Hafta sonları çocukları da alıp yakın kasabalardan birine gitmek, iş ortamının boğucu havasından bir an önce uzaklaşmak istiyordu. Diğer sayfaya geçiniz. ♡

3 4. İki gündür başının ağrısını kesecek bir ilaç arıyordu. Bir arkadaşının tavsiye ettiği ilacı almak için eczaneye doğru yola koyuldu. Evine yakın olan eczane, bulvarı kesen sokağın başındaydı. Ne var ki sokağın başını kesmişler, o da evinin önünde öylece kalakalmıştı. Belediye ekipleri rüzgârdan etkilenen bazı ağaçları kesmekle uğraşıyordu. Elinden bir şey gelmeyeceğini düşünüp yeniden eve yöneldi. Bu parçada "kesmek" sözcüğü aşağıdaki anlamlardan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır? A) Dibinden ayırmak B) Bölmek, ayırmak + s Son vermek, gidermek + Belirtmek, kararlaştırmak Geçişi önlemek Diğer sayfaya geçiniz.

1. Ah nerede gençliğimiz sahilde savruluşları başıboş dalgaların yeri göğü çınlatan tumturaklı gazeller elde var hüzün Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabi- lecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Sessiz, sakin ilerleyen, kimseyi uyandırmamak için düdüğünü bile çalmayan bir hüzün trenidir gönlüm- den geçen. B) Oturaklı bir hanımdı kendisi, öyle uçarı hareketleri yoktu; sevinci de hüznü de içinde, kendi hâlinde ya- şardı. 1 C) Acıklı bir türkü tutturmuş, gözlerini usulca kapamış, gelebilecek diğer acılara karşı kendini korumaya al- mış gibiydi. D) Birçok aşçı, yemeklerine kulağa hoş gelen, göste- rişli yemek isimlerindense özümüzü yansıtan isimler koymayı tercih etmiştir. 1 E) Acı bir inlemeyle yerinden doğrulurken suçlayıcı gözlerle bize bakıyor, içinde bulunduğu durumdan bizi sorumlu tutuyordu. 1

3 4. Çağımızın önemli buluşlarından (icatlarından) biri de kuşkusuz (muhtemelen) fotoğraftır. Fotoğraf, becerinin A yanı sıra (yanında) teknik ve bilimsel eğitimi de gerektirir. Bu H eğitimin sağlıklı (güvenilir) olması için bilimsel araştırma ve IV. çalışmalar yapılmalıdır. Ayrıca (bandan başka) fotoğrafçılığın ortak dilini oluşturmak, fotoğraf araç ve gereçlerinin işlevlerinde ortak tanımlamalara varmak gerekir. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisinin anlamı, ayrac icinde verilenle uyuşmamaktadır? A) (B) II C) D) IV EV Diğer sayfaya geçiniz.

4. 1. Sabah erkenden kalkmış, misafirleri için ekmek pişir- mişti. II. Kahvaltıda taze yumurta, köy peyniri ve çeşit çeşit re- çel vardı. III. İhtiyar, ormandan topladığı odunları evine götürüyor. IV. Karadeniz yemyeşil ormanları, denizinin dalgası ve çalışkan insanlarıyla bilinir. V. Rize'ye, annemin memleketine, gitmeden önce orayla ilgili pek çok hikâye dinlemiştim. Numaralanmış cümlelerin hangilerinde virgül (,) aynı görevde kullanılmıştır? A) I ve II D) III ve V B) I ve IV E) IV ve V C) II ve IV

2. sozle anlatılmak istenen aşağı- dakilerden hangisidir? A Farklı düşüncelerin zihnimizde.dolaşması B) İnsanın iç dünyasındaki çatışmalardan kurtulması Tedavi sürecinin önce düşünceyle başlaması D) insanın kendini dinleme sürecini başlatması E) İnsanın aşırı giden alışkanlıklarını sınırlandırması ● yatmak: Var olmak, bulunmak. olmak: Sürdürmek. ● doğru: Uygun, ideal. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "yatmak, olmak, doğru" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde G kullanılmıştır? A) Doğru sözlü bir adam olduğunu bilmiyorlardı, bu yüz- den bütün para banka hesabına yatmadan ona malları göndermek istemediler. B) Çok yorulmuştum, doğruca eve gitmeli erkenden yat- mali ve sabah olduğunda ding bir vaziyette görüşmele- re katılmalıydım. lişkimiz dostça olsun ama evliliğe dönüşmesin diyen insanların bilinçaltında bir ilişkiyi, bir ömür sürdürebile- cek doğru insanı bulmanın mümkün olmadığı ön yargısı yatmaktadır. D) insan, gönlünde yatan aslan olmak için her fedakârlığa ve çileye hazırdırama doğru bir mücadele yöntemini bulup bulmadığından emin değildir. E Doğru bir iş yapmakta olduğuma kimsenin aklı yatma- mıştı ama ortaya çıkan sonuç, benimle ilgili çok iyi bir hava estirdi. S A R M A 3

anmış söz C) II D) IV E) V 12. Northwestem Üniversitesinden araştırmacılar yetişkin bir insan boyutundaki bir objeyi bile birkaç saat içinde basabilen çok büyük ve hızlı bir 3B yazıcı geliştirdi. HARP adı verilen yazıcı, SIVI plastiği katı nesnelere dönüştüren stereolitografi denen 3B bask) tekniğinin patent bekleyen yeni bir versiyonu. Dikey olarak baskı yapan HARP SIVI reçineyi sert plastiğe dönüştürmek için morötesi ışık kullanıyor. Bu süreçle sert ya da elastik parçalar, hatta seramik nesneler bile basılabiliyor. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A Terim anlamlı sözcük B) Mecaz anlamlı sözcük C) Karşıt anlamlı sözcük D) Nicel anlamlı sözcük E) Nitel anlamlı sözcük

dayan- ğru bir angisi- est şiir; bunlara est şiir, -, hece xtir. nümüz oktur. besttir ler ol- 4. "Birinci Dünya" edebiyatının klasik yazarlarını takip ederken - - - - bağlı kalmak... Amasya elmasının, Yafa portakalının ve Brezilya kahvesinin yetişmek için tabiattan istedikleri belli toprak ve iklim özellikleri içinde birer vatanı vardır. O hâlde lisan gibi, tarih gibi, gelenekler gibi yüz- sanatçı; çevresine de yüz millî koşulların üzerinde hiçbir etki gücü olmayan, köksüz ve topraksız bir ilhamla belgesini kaybeder, hudut- sanattaki yerini yurdunu, - tan hududa savrulur, bir türlü ait olduğu yurdun değerlerini yansıtamaz. Bu parçada boş bırakılan yerlere anlam bütünlüğüne göre sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (A)öz AJöz değerlerine - yükselen - ikametgâh B) vatanina - yaşayan - kimlik kimliğine - davranan - yetkinlik D) sevdiklerine - yer edinen - başarı Eulusallığına - var olan - yerleşme