Anlam Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi yükleminin türüne gö-
re diğerlerinden farklıdır?
masing
A) Denemeci, çalışmasında düşüncelerini içtenlikle anlat-
malıdır:
B) Denemede her türlü konu özgürce ele alınabilir.
C) Deneme, yazarının iç konuşma tekniğiyle oluşturulur.
D) Deneme, okuyucuya değişik düşünce ortamları hazır-
lar.
E) Denemede öznel bir anlatım vardır.
5. (1) H
(11) F
le,
ba
se
ç
Ş
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler1900'lerin başından beri dünya nüfusu yıldan yıla artıyor.
Düşün ki kültür ve edebiyat alanıyla ilgilenen insan kalmadı. A
III. Çocukların gürültüsüne yaşlı adam sesini çıkarmıyor artık.
IV. Onlarla aynı düzeyde olmadığımızı benim söylediğimi
kimse iddia edemez.
V. Nitelikli şiirlerinde bile geçmişin değerlerinden beslendiği
gerçeği gizlenemez.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle aşağıdakilerden han-
gisi arasında bir ilişki kurulamaz?
Ľ
A) Varsayım
C) Oh yargı
E) Yadsıma
2
B) Aşamalı durum
D) Kanıksama
?
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerKÇE TESTİ
kısmına işaretleyiniz.
ta-
in
an
cih
bu
il-
3. 19. yüzyılın (asır) başlarında yazılmış Batı edebiya-
1
tının klasik (sıradan) eserlerinin Türkçeye çevrilerek
11
yayımlanması (basılarak dağıtılması) son zamanlarda
hız kazanarak devam ediyor. Bu eserlerin, bugünün
111
okuru için nasıl yayıma hazırlanacağı (sunulacağı) da
IV
yavaş yavaş bir tartışma konusu hâlini aldı.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangilerinin an-
lamı, ayraç içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
A) Yalnız!
B) Yalnız II
C) I ve II
D) Il ve IV
E) IIl ve IV
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler1.
Evimiz gün boyu güneş gören bir evdi. Arkasında büyük bir
ova vardı. Bu eve taşındığımız gün, hiç unutmam, babam
ovaya bakarak "Kim bilir bu ova ne kadar savaş gördü?"
dedi. Körler parmaklarıyla görür, derler, doğrudur. Karde-
şimin de gözüydü elleri. Evimizin her yerinde onun elleri
vardı. Sanki göz göz bakıyordu bize. O günlerde ağabeyim
evden olaylı bir şekilde ayrılmıştı. Annemin ağlamaklı sesi
hâlâ kulaklarımda. Ailenin ne anlama geldiğini sen de gö-
receksin bir gün, demişti.
Bu parçada "görmek" sözcüğü aşağıdaki anlamlardan
hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır?
✓
A) Sahne olmak, geçirmek
B) Algılamak
C Anlamak, kavramak, sezmek
V
D) Yüzü bir yöne doğru olmak, bakmak
E) Bir şeye erişmek
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerB
2.
Ahmet Hamdi Tanpınar, akademisyenliği ve sanatçı
kimliği ile 20. yüzyıl Türk edebiyatında kendinden söz
ettiren yazarlardandır. Tüm eserleri birbirinden değer-
li ancak benim için vazgeçilmez olan tabii ki romanları.
Şiiri susma, romanı anlatma olarak niteleyen Tanpınar'a
göre roman hiç bitmeyecek bir hikâyedir. Onun her ro-
manı diğer romanı için konulan bir virgüldür.
Bu parçada altı çizili sözle Ahmet Hamdi Tanpınar ile
ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A Eserlerini okuyanların kendini diğer eserlerini oku-
mak zorunda hissettiği
Anlatımın kısa kesintilerle romanlar boyunca sür-
düğü
Romanlarda işlenen olayların benzer bir şekilde son-
landığı
D) Romanlarında merak ögesini sürekli canlı tutarak
okuyucunun ilgisini çektiği
E) Romanlarını modernist bir anlayış ve kendine özgü
bir teknikle yazdığı
C
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerR
ir
m
11. Organ adlarını deyimlerde, kalıplaşmış sözlerde çokça
kullanınız. Birine ağzı var dili yok dediğimizde onun pek
sessiz, kendi hâlinde biri olduğunu anlatmak isteriz.
Kulağı kesik sözüyle görmüş geçirmiş, deneyimi fazla
olan, uyanık birini anlatırız. Eline ayağına çabuk sözüyle
kişinin hamarat, titiz, çalışkan olduğunu ifade ederiz. On
parmağında on marifet dediğimiz kişi; elinden her
11
111
IV
gelen, çok becerikli biridir. Yüreği geniş sözüyle ise
VT
kişinin temiz kalpli, saf, iyi niyetli biri olduğunu belirtmiş
oluruz.
B
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış
kullanılmıştır?
A)
B) II
(5)
C) III
AYT/TOE
13. Bursa'd
istedik
for f
DY IV
Yayla
da raz
vardi.
bir yo
yolu
için
çev
gö
12. Aşağıdaki dizelerin hangisinde, ayraç içinde verilen
anet yoktur?
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerÖSYM TADINDA 1
(1) Tanzimat'ın ilanından sonraki süreçte önce çeviri sonra
da adapte ve telif eserlerin yazılmasıyla birçok roman ve
roman tipi Türk okurunun hayatına girer. (II) İlk dönem
romanları çeşitli teknik kusurları, eksiklikleri taşımasının
yanında canlı, yerli ve ilginç tiplerin oluşumunu da sağlar.
(III) Toplumu eğitmeyi kendine şiar edinmiş ilk dönem
yazarları anlattıkları olayların kahramanlarını da ✓
yaşadıkları toplumdan seçerler. (IV) Roman tiplerinin
temsil ettikleri sosyal konular; kadının toplumdaki yeri, ✓
Batı'yı yanlış anlamış kişilerin düştüğü durumlar ve kölelik
olarak sayılabilir. (V) Özellikle alafranga teması sıkça
işlenmiş; Bihruz Bey, Felatun Bey ve Cezmi gibi✓
karakterler bu temayı yansıtmak için oluşturulmuştur.
1.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
bilgi yanlışı vardır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
XE
E) V
8
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcüklerhayde
8. Ben göğe merdiven kuran romancılardan değilim.
Bugüne kadar hiç ödül almadım. Hiçbir kitabım da
yüz binlerce basılmadı. Adımın bu kadar anılmasına
gelince inanın ben de bilmiyorum. Okur, büyükler
dururken bana neden yöneliyor; anlamış değilim.
Altı çizili sözün parçaya kattığı anlam,
aşağıdakilerden hangisidir?
A) İnsanların yönlendirmesine olabildiğince açık
olan
B mgeli ve sanatlı söyleyişe sahip olan
C) Anlatım ve içerik zenginliğine ulaşmış olan
D) Ulaşılması güç, yüksek konumda olan
E Olması gereken noktada olamayan
Bi
3
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerAklımın içinde bir romanı kurmakla bir öyküyü kurmak
arasında ancak nabız atışıyla anlatabileceğim bir fark
var. İlkindeki derin, barışçıl soluklar, ikincisinde kısa
kısa, kesik kesik hırıltılara dönüşüyor bende. Öyküde
daha saldırganım; hayaletlerim, hortlaklarım bol. Kendi
tarzım için söylüyorum bunu, roman daha kısık ateşte
pişecek, öyküde ateşin altını açmalı. Balkonun demirlerine
ne zaman tak diye bir karga konsa hah işte öykü geldi
diyorum. Onun o küçük ama bir yandan da diğer kuşlara
göre büyük, simsiyah bedeni ve tok ağırlığı, tırnaklarının
demirin üstündeki iç gıcıklatan sesi bana öykünün hacmini,
etkisini anımsatıyor.
34. Bu parçadaki altı çizili sözle öykü ile ilgili anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
L
A) İçeriğinin yoğun olması gerektiği
B) Yazarına özgü nitelikler barındırması gerektiği
C) Kısa sürede yazılması gerektiği
D) Vermek istediği mesajın net ve anlaşılır olması
gerektiği
E) Anlatımıyla okuru etkisi altına alması gerektiği
-
1
1
U
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerTest 1
Sözcükler Arasındaki Anlam Olayları
7.
Söylendiğinde kişide olumsuz duygular uyandıran, kötü ifa-
deler yerine kalıplaşmış olarak daha güzel sözcükler kulla-
nılmasına "güzel adlandırma" adı verilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde güzel adlandırmaya
bir örnek vardır?
A) Sabahları erkenden sahil kenarındaki insan artıklarını
toplardı.
B) Kadıncağıza üç harfliler uğramış, aklını kaçırıyormuş
neredeyse.
C) Yapılacak o kadar çok işi vardı ki boş işlere hiç vakit
ayırmazdı.
Korhaya
D) Kitap ve dergilerle dolu mutlu bir hayat sürmeyi umuyordu.
E) Kazanın ardından üç kişi ağır yaralı olarak hastaneye
kaldırılmıştı.
10.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler21
6. I. Zavallı kadın bu hastalık yüzünden günden güne sara-
rip soluyordu. (Deyim aktarması)
II. Sarı başaklar rüzgâr estikçe deniz misali dalgalanıyor-
du. (Benzetme)
III. Gözünü bile kırpmadan tüm tarlayı ateşe verdi. (Kinaye)
IV. Bir yıldız oyuncu daha beyaz perdeye veda ettiğini açık-
ladı. (Güzel adlandırma)
V. Uçak İstanbul'a inip yakıt ikmali yaptıktan sonra hava-
Tandi. (Ad aktarması)
Numaralanmış cümlelerdeki anlam olaylarından hangi-
si, ayraç içinde belirtilen kavramla uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
EV
CHIL
D) IV
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcüklerda duy
n gerçek
dim ye-
k "Sen
kafamı
L
e aşa-
n ol-
nize
k-
TYT / TÜRKÇE
22. İstanbul'un (1) keşmekeşi (kargaşası) içinde (mon
çocukluk
daşı Hüseyin'in ölüm haberi üzerine doğdugu (1) ka
ton (tekdüze) bir yaşam süren İbrahim,
(büyük) kent Mardin'e gider. Onun, önce sevdaya s
ölüme yazılmış, Mardin'de başlayıp Amerika da So
ermiş hayatını araştırmaya koyulur. Böylece âdeta
(IV) girdabın (tehlikeli yer veya durum) içine çekilir,
kuyla ve hırsla esrarengiz (gizemli) bir kadının
düşer.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin
anlamı, ayraç içindeki sözün anlamıyla örtüşme
mektedir?
A) I.
B) II.
C) II.
D) IV.
TYT/T
EV
24 ve
vapla
Orhan
de iyi
dir bu
yalnız
malar
onlar
oturt
yaza
24. Bu
söy
A)
D
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerTYT
TÜRK
30-31. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Ahmet Hamdi Tanpınar Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatına damga
vurmuş sanatkârlardandır. Sadece şair olarak değil; hikâye, roman,
deneme alanında da yetkin eserler ortaya koymuştur. Şekle ve şiir di-
line önem veren Bursa'da Zaman şairi, çocukluğunda itibaren Ahmet
Haşim'in etkisinde kalmış onda santimantal bir hava yaratmıştır. Şiiri
bir amaca, ideolojik fikirlere alet etmemiş, güzelliği şiirin kendi büyü-
sünde aramış, şiir estetiğini rüya ve musikîyle oluşturmuştur. Şiirlerin-
de anlatamadığı duygu ve düşüncelerini, hayatından parçalar katarak
romanlarına sıkıştırmıştır.
31. Bu parçada altı çizili söz grubu ile anlatılmak istenen aşağıda-
kilerden hangisidir?
1
Duygulu, hassas ve hüzünlü bir anlayışı olduğu
B) Topluma yol gösterme amacıyla hareket ettiği
C) Etkilendiği şairi olduğu gibi taklit ettiği
D) Güncel konulardan yararlanarak şiir yazdığı
E) Şiir formunu mükemmel seviyeye çıkarmak istediği
3
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler1. İnsan ilk çağlardan bu yana tecrübelerini
1
(deneyimlerini) çizerek, kazıyarak, boyayarak veya
yontarak görselleştirmeye (gözle görünür hâle
||
büründürmeye) çalışmıştır. Nihâyet (sonunda) 19.
yüzyılın ortalarında bu görselleştirmede çok fazla
imkânlar sunan fotoğrafı keşfetmiştir (var olduğu
IV
hâlde varlığı daha önceleri bilinmeyen bir şeyi
bulmuştur). Fotoğraf, geleneksel teknoloji ve
kimyasallar yardımı ile gelişimini (ilerlemesini)
V
sürdürürken dijital teknolojilerle bugünkü zirvesine
ulaşmıştır.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin
anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla
uyuşmamaktadır?
AT
BY
Yll
D) IV
E)
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerM
1.
Türk edebiyatına Fransızcadan yapılan basit çevirilerle gir-
miştir. Fénelon'un eseri Türkçeye Yusuf Kâmil Paşa tarafından
Terceme-i Telemak adıyla çevrildiğinde yıl 1862'dir. Ardından
Victor Hugo, sonrasında Alexandre Dumas, Daniel Defoe gibi
sanatçıların yapıtları Türkçeye kazandırılır. Bu türün bize ait
ilk örneğini on yıl sonra Şemseddin Sami ortaya koyar.
1
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Tiyatro
D) Makale
B) Deneme
E) Roman
C) Hikâye
manın yazarının zihnindeki yaratım sürecini
Hikaye
4.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcüklerbilen
kisine
n sa-
esap
li bir
bidir,
yük
ar-
dar
4. Sokrates, geliştirdiği tartışma yöntemiyle insanlarda do-
ğuştan var olduğunu düşündüğü bilgileri ortaya çıkarmaya
çalışır. İlk önce kendisinin hiçbir şey bilmediğini dile getire-
rek (ironi), örneğin onlara "Cesaret nedir?" gibi sorulardan
birini yönelterek tartışmayı başlatır ve onların görüşlerinden
hareketle de başka sorular sorarak kendi cevaplarını göz-
den geçirmelerini sağlar. Tartışma boyunca karşı tarafın
fikirlerinin güçsüzlüğünü ortaya çıkarır. Konuşulan konuyla
ilgili doğuştan var olan bilgilerin hatırlanmasına imkan verir.
Doğru bilgi bir anlamda kişinin akıl yürütmeleri ile doğrultu-
lur.
Bu parçadaki altı çizili sözlerden kaç tanesi deyimdir?
A) 3
C) 5
E) 7
B) 4
D) 6
5. Bir paşanın oğlu olan Ahmet Celâl, I. Dünya Savaşı'nda sağ
dor: bu nedenle henüz otuz beşine girmeden --
====