Anlam Bakımından Sözcükler Soruları

2. Yazarın idealize etmeye çalıştığı kahramanın ayakları bir türlü yere basmıyor. Niye? Çünkü kahraman ayaküstü fel- sefe yapıyor, bu yüzden okurun karşısına flu bir yüzle çıkı- yor. Bu parçada altı çizili sözle kahramanın; Temellendirilmemiş düşüncelere sahip olması II. /Olguları yüzeysel bir bakış açısıyla değerlendirmesi II. Entelektüel birikimin olmaması IV İçe kapanık bir kişiliği olması özelliklerinden hangileri vurgulanmıştır? A) I ve II B) I ve III D) I, II ve III CI ve IV EI, II, III ve IV

1. Hayatı farklı şekilde algılayıp hissedenlerin üslubu da orijinal (özgün) oluyor. Kalıplaşmış bir hayat görüşü, kişinin kendi mizacını öldüren basmakalıp (özgünlüğü olmayan) bir ifade tarzını kabule zorluyor. Kendini hür (özgür) hisseden sanatçı, dile ruhunun bütün heyecan ve neşesini (sevincini) HV aktarabilir. Sait Faik, bunun son örneğidir (temsilcisidir). A) 1 ||| BH - CIIL DIV E) 3.-

Eğer bir cümleden bir sözcük çıkardığınızda cümlenin anlamında daralma olmuyorsa o sözcük cümlede gereksizdir, cümle de iyi bir cümle değildir. Buna göre, aşağıdakilerden hangisi iyi bir cümle savilmaz? A Yeni aldığı ayakkabıları ayağına giyip hava atıyor. B) Soldaki binanın çatı katında, iki odalı küçük bir evde yaşıyorum. C) Son yıllarda küresel ısınma dünyamızı tehdit etmektedir. D) Cahit Sıtkı Tarancı, en duygulu şairlerimizdendir. EX Onun sesinde inanılmaz bir yumuşaklık buluyor müzikseverler.

devir X₁ Dili hesaba katmazsak romantiklerin de bir devrim yaptıklarını 1 || IV söyleyemez miyiz, dedim. Bayım, bir şeyi ayırt etmeliyiz: "Romantiklerin hepsi aynı değil." diyerek beklemediğim bir yanıt verdi. V emprux aniti nehane Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisi ile ilgili söyle- nen yanlıştır? I. sözcük 3. tekil kişi iyelik eki almıştır. B) II. sözcük geniş zaman eki almıştır. C) III. sözcük fiilden isim yapan yapım DIV. sözcük hem yapım hem de çekim eki almıştır. eki almıştır. 10 201 E) V. sözcük sıfat-fiil eki ve iyelik eki almıştır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "girmek" sözcüğü ("katılmak", "son" sözcüğü ise "bir şeyin en arkadan gelen bölümü, bitimi" anlamına denk gelecek şekilde kullanılmıştır? A) Yankş sınıfa girdiğini fark edince heyecanlansa da son anda dışarı attı kendini. B) O soğuk kışın sonunda dönemin ikinci edebiyat sina- vına girmiştik. C) Koluna giren arkadaşını, yemeğin yeneceği yere, bi- nanın son katına götürdü. D) Son gücüyle kapıya yüklenince bir süre sonra kapıyı açmayı başardı ve içeri girdi. E) Toplantıya giren yöneticilerden birkaçı son zaman- larda şirketin zorlandığını söyledi.

Türkçede sözcük türleri birbirinden kesin çizgilerle 1 (sınırlarla) ayrılmaz. Aynı sözcük ad, ön ad, belirteç, ünlem gibi görevleri üstlendiği için sözcük türlerini tasnif etmek (sınıflandırmak) zordur. Bu konuda en ge- || çerli ve kolay çözüm, sözcüklerin cümle içerisindeki an- lamına ve işlevine (görevine) bakmak ve türünü belirle- IV ||| mektir (saptamaktır). Bu nedenle, bir sözcük belirli bir sözcük türü ile etiketlenmemeli (açıklanmamalı), cümle V içerisindeki anlam ve işleyişine göre değerlendirilmelidir. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi ayraç içinde yanlış açıklanmıştır? A) I B) II C) III D) IV E) V

X 3. Geçmiş zamanlanı hatırlayınca aklıma hep boş arsada arka- daşlarla oynadığım günler gelir. Bir de Ankaralı olmanın ver- diği doğuştan gelen kabiliyetle "kollan kaldınp" döne döne oynadığım günler... Şimdi de oyunla irtibatım devam ediyor belki ama eskisinden biraz farklı. Kimi zaman ben, mesle- ğim gereği sahnede bir genci oynuyorum; kimi zaman talihim, tabiatı gereği benimle oynuyor. Bu parçada "oynamak" sözcüğü aşağıdaki anlamlardan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır? A) Tehlikeye düşürmek BY Rastgele yön vermek, aldatmak C) Bir film ya da oyunda rol almak D) Eğlenme amacıyla bir şeyle uğraşmak E) Müzikle uyumlu hareketleri yapmak

plan mini de- ir 8. Aşağıdaki dizelerin hangisinde kinaye vardır? A) Güneşi yudum yudum içtiğimiz şu lahzada Ruhumuz yıkanıyor yanan sonsuz semada B) Karanlıktır sağın solun Zayıfsan bükülür kolun C) Güneşlerde uyuklayan yamaçları Kalbi duran tarlaları bıraktık D) Ay bir lotüs, kocaman düşmüş bir berraklığa Gök parlıyor durgun bir göl gibi saf ve şeffaf E) Bu sonbahar ne kadar şerin Geceyi hasretle bekliyor zaman

Altı Gibilide sessel yinelene?? - yor Hava yağmurluydu. Tren ara sıra şiddetli sağanakların arasın- dan geçiyor; pencere camları, vagonların üstü, yanları dakika- larca kamçılanıyor, bazen su serpintilerinin içeriye girdiği bile oluyordu. Sonra bu şiddet duruyor, gök biraz daha yukarıya çekiliyor; yüksekte açık mavi. menevişli, tek bir çiçekmişçe- dio sine tepemize asılıyordu. O zaman manzara gülüyor; ışıkla karışan ıslaklık, içimize bir nevi tazelenmiş dünya hissini yayı- yordu. Sonra yine simsiyah bir bulutun ülkesine girerek yine kamçılanıyor, yine ince ağların içine hapsediliyor, bir tabiat ortasında seyahat ettiğimizi unutuyorduk. 4. 51 Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A Pekiştirme V BY Somutlaştırma Kişileştirme V igina Benzetme Bessel yineleme Teliasde D

arıdır. Örneğin lamında irilemez? Null A) Kalabalık A) B) Merak C) Tehlike 3. Nicel anlamlı sözcükler, bir varlık ya da kavramın sayılabilen veya ölçülebilen; nitel anlamlı sözcükler ise bir varlık ya da kavramın sayılamayan, ölçülemeyen durumunu bildirir. Örneğin, "İki kalem" sözcük grubunda "iki" sözcüğü kalem sözcüğünün niceliğini bildirir. "Kırmızı kalem" söz grubunda ise "kırmızı" sözcüğü nitelik bildirir. Bu açıklamaya göre, Sabahtan beri yürüyorduk. Yerler çamurdu. Çiseleyen yağmurun dallara çarpan damlaları derin bir fısıltı 1 B) II. D) Korku çıkarıyordu. Ben hemen sert bir zemine oturdum. Çamın kalın gövdesine arkamı dayadım. Elimdeki ağır 11 111 IV çantayı yere bıraktım. Serin bir rüzgâr yağmurun fısıltısını çoğaltarak esiyordu. metninde numaralanmış sözcüklerden hangisi nicelik bildirmemektedir? C) III. BANKASI Sur. D) IV. ankarayayincilik.com.tr

api aşağıdakilerin hangisin- miz börek mideme oturdu pile aynı mahallede oturu- mu herkes sofraya oturur. ze oturmaya gelmiş 1. Kısa bir süre sokağın başında kaldı. II. işler bitmeyince tatilimizden kaldık. III. Bir an heyecandan öylece kaldı. "Kalmak" sözcüğü, numaralanmış cümle lerde aşağıdaki anlamlardan hangisiyle kullanılmamıştır? 12. A) Yapmamak B) Oyalanmak C) Durumu korumak Darlığını korumak 3. Aşağıdaki cümlele cüğü "içinde, üstür şey bulunmayan" a A) Uyku sersemli B) Geçen haftad C) Onun kadar ben. Merdivenle dinlendim

muş biçimiyle bize seslenir. E) Ali Haydar Haksal, öykülerinde Üsküdar'dan söz ederken ayaklarınızı yerden keser; sizi rüyalar alemine götürür. 2. Roman yazan çok öykücü var. Onların öyküden romana geçişte - biliniyor. Ama şairlerin romana bulaşmasının ve roman yazmasının örnekleri -- Şiirden sonra roman yazmak Bu parçada boş bırakılan yerlere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) yorulmadıkları - az değil - zor sayılmaz B) sorunlar yaşadıkları - yok değil - daha az sorunlu oluyor amadıkla C) zorlanmadıkları - pek yaygın değil - galiba daha zor Bygüçlüklerle karşılaşmadıkları - pek yok - daha kolay herhâlde E) isteksiz oldukları - sayılıdır - sorunlu gibi Deneme Sınavı - 10 varlık ister rüya Bu an 4. A 3

3. İnsanların tiyatro içinde yer almak istemelerinin temel ne- deni "oynamak" tır. Yani tiyatronun temelinde "oyun" ol- masıdır. İnsan oynar! Bir çocuk hiçbir alet, oyuncak vs. olmadığı halde tek başına saatlerce oyun oynayabilir hem de hiç sıkılmadan. Oyun, henüz anne karnındayken bize bahşedilmiş bir güçtür. Doğumdan ölüme kadar, başta kendimizi sonra dünyayı anlamak ve anlamlandırmak adı- na, bu gücü kullanırız. Fakat anlamlandırmaya çalıştığı- mız dünyanın katı kuralları, yaşamı eğlenceli ve yaşanılır kılan gücümüzü, oyunu bizden alır ve bizi anlamsızlığın içine hapseder! Bu yüzden insan bir zamanlar sahip ol- duğu "rahatça" oynama olanağını tekrar elde etmek ister. Özellikle tiyatroda bizzat yaşamı oynayarak irdelemek her insanın arzu ettiği bir şeydir! Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Oyunculuk, insan varoluşunun temelinde oyunun bir ihtiyaç olarak yer almasından ortaya çıkmıştır. B) İnsanların amacı bir sanat dalıyla ilgilenmek olduğu için çoğu, mutlaka tiyatronun içinde olmak istemiştir. C) Sanat dalları içerisinde en kolay sanat dalı tiyatro ol- duğu için insanlar tiyatroya yönelmiştir. D Tiyatro insanların içinde ukde kalan şeyleri sergileme- leri için onlara bir kapı aralar. E) Tiyatro hayatın rutinine kapılarak heyecansal dürtüle- rini yitiren insanların yaşamını renklendirir.

tonguç 7. A Tatilde köye gidemeyeceğine yanıyordu. Notları düşünce bursu yandı. Seksek oynarken çizgiye basınca yandı. Çocuk, olanları annesiyle paylaşmak için yanıyordu. Bir sözcük, birden fazla anlamda mecaz olarak kullanılabilir. Buna göre yukarıdaki cümlelerde "yanmak" sözcüğünün mecaz anlamlarıy- I. A cümlesinde "çok üzülmek" anlamında kullanılmıştır. la ilgili cümlelerinde "geçersiz olmak, değerini kaybetmek" anlamı taşımak- IL tadır. Il cümlesinde "bir bir sıralamak, dile getirmek, anlatmak" anlamında kulla- III. nılmıştır. Ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız II CI ve Ill D) Il ve Il

ktadır. Somut veriler yardımıyla bir sorunun nasıl oluştuğu aydınlatılmaktadır. E) Bir araştırmaya dayanılarak toplumsal duyarlılık oluşturma amaçlanmaktadır. 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "çekmek" sözcüğünün kullanımı ayraç içindeki anlamıyla Paraf Yayinlan uyuşmamaktadır? A) Uzun yıllar yurt dışında eğitim gören oğlunun özlemini çekiyordu. (Bir duyguyu içinde yaşatmak) B) Büyük olduğuna bakmayın; bu kamyon, 15 tondan fazla yük çekemez. (Taşıma gücü olmak) C) Küçükken yakalandığı bu hastalıktan dolayı çok + çekmişti zavallı! (Etkisini hissetmek) D) Hasat zamanı tüm ekini tarlalardan ambarlara çekerlerdi. (Bir yerden başka bir yere taşımak) E) Yabani hayvanlar girmesin diye bahçenin her tarafına + çit çekmişti. (Herhangi bir engel kurmak) 8

5. İslami Dönem'in bu destan-menkıbesine ait ilk yazıları, ağırlıklı olarak Arap edebiyatında görmek mümkündür. Daha sonra Zelhimme adı altında destan kahramanından ve menkıbelerinden bahseden Arapça bir destanın teşek- kül etmiş olduğunu ve bundan sonra kahramanın hikâye- lerinin on ikinci yüzyılda Mısır'da da okunmakta olduğunu kaynaklardan öğrenebiliriz. Bu destanın Türkler arasında sözlü olarak on birinci yüzyılda yer almaya başladığı ve on ikinci on üçüncü yüzyıllarda yazılı ürünlerinin meydana geldiği tahmin edilmektedir. Bu parçada sözü edilen destan aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Danişmendnåme C) Saltuknâme E) Oğuznâme B) Battalnâme D) Manas Destanı