Anlam Bakımından Sözcükler Soruları

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Bir konuyla ilgili örnek vermek istediğimizde "mesela, diye- lim ki, örneğin" gibi sözleri bir arada kullanmayı çok sevi- yoruz. Bu, şaşılacak derecede yanlış bir kullanım. Bu sözleri söyleyen kişinin anlatımında olmasını iste- diği özellik aşağıdakilerden hangisidir? AV Duruluk B) Açıklık Yoğunluk D) Akıcılık E) Sadelik ✓

Öyküleci metinlerde gerilimi sağlayan olayların dayandığı asıl unsur olan. dayalı soru veya sorunlardır. Yazarın, başka bir yazarın veya edebi türün dil ve anlatım özelliklerini taklit etme tekniğine denir. Türk edebiyatında ilk hikâye denemesi Emin Nihat'ın Durum tarzı hikâyenin kurucusu Hikaye anlatma tekniklerinden ...... okura iletilir. ........ genellikle zıtlıklara adlı eseridir. hikayelerinde klasik yapıya uymaz. ............tekniğinde kişilerin iç dünyaları aracısız olarak

. A) tespit- tedbirlerden B) C) öneri işlerden D) şikâyet verilerden Ekonu işleyişlerden sorun-unsurlardan benzer Popüler kültürün yeni ürünü bazı eleştirmenler, genç yazarla- rın rüzgâr gelecek delikleri tıkayarak (sakıncalı taraflara karşı 1 önlem alarak) şiir yazmasına sebep oluyor. Bu da şiirin güç- lü imgelerden, farklı metaforlardan yöntemlerden) yoksun olması anlamına geliyor. Ortaya çağını yansıtmayan (yaşa- || ||| nılan dönemden izler taşımayan), kaleme gelmeyen (yazıla- IV bilecek şeylerden olmayan) cümlelerle dolu, birbirinin taklidi şiirler saçılmasına çanak tutuyor (kötü bir şey olmasına yol V açıyor). Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? A) I C) III Q D) IV E) V O. Kopenhag deyince bütün dünyada akla ilk gelen "Küçük Deniz Perisi" heykeli de günün gerçekleriyle gerçek dışı Andersen

3. Tür adları tekil bile olsa kimi zaman çoğul anlam taşır. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi bu açıkla- maya uygun bir örnektir? A) Öğretmen her toplumda karanlığa tutulan mum gibi- dir. B) Yeğenim küçükken ele avuca sığmaz bir çocuktu. C) Bu kitap bana insanlara sevgiyle yaklaşmam gerek- tiğini öğretti. D) Elimdeki bardak bir anda yere düştü. E) Polis olay yerine geldiğinde korkunç bir manzarayla karşılaştı.

1. Jared Hovarth internetle birlikte bilgiye maruz kalmaktan ve erişim hızından da gitgide daha çok ---- öne sürüyor. Bilgi tüketimi hızlandıkça kendimizi meşgul, aktif, üretken hissedebiliriz ama hafızamız çoğu zaman o hiza erişemez. Bir oturuşta okunan kitapların akıcılığı hoşumuza gitse de hafıza yineleme, gerektirir. Hızlı ve çok okudukça (ironik bir şekilde) kitaplardan geriye kalanlar da azalır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) hoşlandığımızı - zaman ve sabır B) meşgul olduğumuzu - emek ve uğraş C) uğraştığımızı - düzenli çalışma D) ilgimizi çektiğini - aralıklı tekrar E) merak ettiğimizi – duyusal çağrışım

4. 20 B) İyi bir yazar, nakış gibi işleyen kişidir. (Sabırlı olmak) C) iyi yazar, gerçeği olduğu gibi, süslemeden akta- ran kişidir. (Realist olmak) Dyi yazar; yazma işinin çalışmayla değil yetenekle olduğunu bilen kişidir. (Çığır açmak) E) İyi yazar, sadece zamanına değil; kuşaklara da sesini duyurabilen kişidir. (Kalıcı olmak) A A) Hoşuna gitmek B) Yükseğe doğru çıkmak C) Sarılıp tırmanmak A Arabamız Soğanlı Yaylası'na doğru sarınca yeşilin, ağacın ve çiçeğin binbir türlüsünün sardığı bir or- manla karşılaştık. Henüz turistlerin istilasına uğra- mamış burası. Arabamızı durdurup çam ağaçlarının altında bir süre oturduk. İnsanın içini tarifsiz bir huzur sarıyor burada. Rahatsız etmeyen bir serinlik, çam ağaçlarını saran sarmaşıkların hışırtısı, dört bir yan- dan gelen kuş sesleri; kısacası her şey, burada eşsiz bir tabloyu oluşturan dekoru tamamlayan unsurlar. D) Kuşatmak, çevirmek E) Yayılıp etkisi altına almak turum) TYT ORBİTAL Bu parçada "sarmak" sözcüğü aşağıdaki anlam- lardan hangisine karşılık gelecek şekilde kulla- nılmamıştır?

5. Dostoyevski okurları bilirler; Dostoyevski, yaşama bodoslama girmez, çit aralıklarından sızar. Onda roman, neredeyse tek bir tümcenin dallanıp budaklanmasıdır. Sıradan bir olay, yeni açılımlarla kendini geliştirir. Öyle bir noktaya gelinir ki orada yaşananlar kişisellik çemberini aşar, Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) edebiyatın vazgeçilmez ögesi olur. B) kapsamlı bir roman olarak ortaya çıkar. C) halkın yaşam acılarına karışır. D) evrensel duygu yoğunluğuyla donanır. E) bir anlamda destansı bir nitelik kazanır.

10. "Maydanoz bir sebzedir ve C vitamini deposudur." cüm- lesinde "maydanoz" sözcüğü, tekil bir isim olmakla bir- likte genel anlamda kullanılmıştır. Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük buna benzer bir anlam ilgisiyle kullanılmamıştır? A) Orman yurdun hem süsü hem gücüdür. B) İnsanı anlamak hayatı anlamaktır. C) Çocuk, bir ülkenin geleceğinin teminatıdır. Gemi karaya oturunca kaptan yardım istedi. E) Kuş, iyi talihin, başarı ve bolluğun sembolüdür.

"Somut anlamlı sözcükler mecaz yoluyla soyut anlam kazanabilir." 17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kuralın bir örneği vardır? A) İnsanın dostu yoktur, mutluluğuna ortak olmak isteyeni vardır. B) Yaklaşmakta olan kış için birtakım hazırlıklar yapılıyor. C) Yıllardır işsiz olan genç, babasının gölgesi altında yaşıyor. D) Öğrenciler taşıdıkları sıranın bir ayağını kırmışlar. E) Çamurlu yollardan bata çıka ilerleyerek zar zor köye ulaştık. 11:55

9. "Ölçü" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde mecaz anlamıyla kullanılmıştır? A) Kumaştaki ziyanımız ölçüye sığmayacak kadar büyük. Yaptıracağı perde için camın ölçüsünü almak gerek. C) Aruz ölçüsündeki imale ve zihaf birer kusurdur. D) Bu ezginin ölçüsü ile konserde çalanınki çok benziyor. E) Yaptığı her işte ölçüyü kaçırmamak için özen gösterir. 12. 10. Yazar, zamanın varlığını inkâr etmek yerine en kestirme yoldan nova çabalayarak onun önünde diz çö- inteğini olduğu 13

S.8) Aşağıda koyu yazılmış sözcüklerin cümlede hangi anlamıyla (temel, mecaz, terim, yan anlam) kullanıldığını parantez içine yazınız. (20p) a) Neden bana soğuk davranıyorsun? (... b) Oyunun bütün perdeleri herkes tarafından beğenildi. (... c) Kanadı kırık bir kuş pencereme sığındı. (........ d) Dolabın gözünde bir çift çorap vardı. (........

t, ölüm- ca kar- hangi- tasnif ye do- ya kal- çin kat- Cinlerde sınırını 4. Bir teknede giderken ay ışığı altında, insana ben- zeyen bir karartı gördüm, bunun teknenin çapası olduğunu daha sonra anladım. Hele bir de denizci- likten anlamıyorsanız pu size garip gelir ki bu duru- bir arkadaşımla paylaştığımda onun da benim ne demek istediğimi kavramadığını hemen anla- mıştım. Ancak arkadaşımın bu tutumunu anlarım çünkü onun denizcilikle hiç mi hiç ilgisi yoktu. mu Bu parçada "anlamak” sözcüğü aşağıdaki an- lamlardan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır? A) Varsayımda bulunmak B) Doğru ve yerinde bulmak Bir şey hakkında bilgisi bulunmak D) Bir şeyin neye işaret ettiğini kavramak E) Birinin duygularını ve düşüncelerini sezebilmek

4.Aşağıda verilen kelimeleri cümlelerdeki boşluklara doğru olarak yerleştiriniz. (olay, konu, kahraman bakış açısı, anlatıcı, iç konuşma, çözüm, diyalog, karşılaşma, zahan,Tanzimat karakter, gözlemci bakış açısı, durum ,çatışma, Ömer Seyfettin, Memduh Şevket Esendal, Olay hikayesi, Refik alit Karay. kişi, mekan, serim,düğüm, tip) 1. Hikâye türünün Batılı anlamda ilk örnekleri Dönemi'nde verilmiştir. 2. Hikâyenin yapı unsurları kişi...., olay ,mekon., ve 2cm. dir. 3. Türk edebiyatında omer Seyf ve refik....halit olay hikayesinin temsilcileridir. 4. Hikâye Serm, dogove....5.20m olmak üzere 3 bölümden oluşur. 5.Sait Faik Abasıyanık S...E......... hikayesinin usta yazarıdır. S daha somut özellik gösterir. 6. Temaya göre 7. Toplumsal bir sınıfın ya da zümrenin özelliklerini üzerinde taşıyan kahramanlara................. temsil eden kahramanlara ise 8.Kendisi de olayların içerisinde yer alan ve olayları aktaran bakış açısına denir. olarak adlandırılır. 9.Hikayede,olay ve durumları aktaran kurmaca kişilik korte 10. Hikâyede karşıt duygu, düşünce ve isteklerin; kişilik özelliklerinin bir arada sergilenmesi ile ortaya çıkan duruma denir. 11.Anton Çehov durum hikâyesinin ilk örneklerini verdiği için bu hikayelere Çehov tarzı hikâye de denmiştir. 12.Anlatımda bir kişinin kendi kendine, içinden konuşmasına........... ;karşılıklı olarak iki kişinin konuşmasına ise konuşma diyalog...... adı verilir. 13.Maupassant tarafından geliştirilen ..... hikâyesine Maupassant tarzı hikâye de denir. atımızda öykü türünün ilk örneklerinden sayılan bu yapıt, denir. sadece kendisini ve gerçekçiliğin etkileri görülür. Hikâye, roman kahramanı l'ın oturduğu ev ve çevresinin tasviriyle başlar. Sonra Paskal ver Studi

2. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözcüklerden hangi-6. Eld si temel anlamıyla kullanılmıştır? ko ay ru m A) Konuklar gidince babam akşamki konuşmalarımdan ötürü beni fena hâlde haşladı. B) Ünlü tiyatro oyuncusu sinemaya bir türlü isinamadığını, si- nemanın kendine yabancı bir teknik olduğunu belirtti. C) Eleştirinin amacı, iyi ve güzel olan sanat yapıtının değerini ortaya çıkarmak, onu kalıcı bir niteliğe kavuşturmaktır. D) Almayı düşündüğü o ahşap sehpayı onun odasının kaldır- mayacağını söyledim. E zun siyah PR E) Bulutlu düşünceler dimağını kapladığı sırada uzun siyah kirpikleri arasından iki şimşek çaktı.

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük, ay- raç içindeki anlamıyla kullanılmamıştır? A) Unutma, iki noktadan ancak tek bir doğru geçer ve ger- çekler de aynı bu doğru gibi tek ve değişmezdir! (terim anlam) B) Kitap "Aradığın her şeyi bende bulabilirsin, artık daha fazla beklemene gerek yok." dercesine rafta duruyor- du. (özel anlam) C) Genç kadının sürdüğü koku, kalabalığı yarıp onu se- ven adamın burnuna geldiğinde zaman durmuş ve her şey anlamsızlaşmıştı. (yan anlam) D) Odanın kuytu bir köşesindeki yaşlı adam, sandalyeye oturttuğu çocuğu kör bir makasla tıraş etmeye çalışı- yordu. (mecaz anlam) E) Eskilerin söylediğine göre Erzurum, bugünkü görüntü- sünün aksine çok muntazam bir çerçeve içindeydi. (te- mel anlam)

2. Kentin göbeğinde gökdelenler durmaksınız yük- seliyordu. Yüksek bir yerden izleyeceğiniz manza- ra gökdelenlerin arasına sıkışmış, fotoğraf karele- rinde sönük kalan birkaç parça yeşillikten ibaret. Böylesi güzelliklere sahip bu kentin geldiği nokta geleceğe dair umutlarımı kırıyor. Yukarıda verilen parçada aşağıdakilerden han- gisine örnek olacak bir sözcük kullanılmamış- tır? A) Temel anlam C) Somut anlam B) Mecaz anlam D) Yan anlam E) Terim anlam