Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerevler,
açlan
ayan-
onlar
r. Yok
ye ve
, de-
esin-
244
7. Oktay Rifat'ın şiirine toplu olarak baktığımızda büyük bir
şairin şiirinin nasıl gelişmesi gerektiğini görüyoruz. Sürek-
li aravan, bulduğuyla yetinmeyip daha ötesini isteyen bir
şair. Rahatlıkla üç dört şaire yetecek kadar şiir, şiir anlayı-
şı, eğilimi bir arada. Üstelik şiire ilk başladığı günden itiba-
, yirmili yaşlarından beri, her yaptığını bilerek, üzerinde
düşünerek yapmış biri. İzah edemeyeceği, hesabını vere-
meyeceği tek bir dizesi yok!..
ren,
Bu parçaya göre Oktay Rifat aşağıdakilerden hangisiy-
le nitelendirilemez?
"Ben oldum" demeyen
+B) Bilinçli olarak üreten
to
D)
Şiirinin arkasında duran
Kendini şiire adayan
+E) Geniş şiir birikimi olan
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerA
6. Yazın dünyasında tarihî romana her yazar, başka türlü
bakar. Çünkü tarihsel gerçekler, mazinin tozlu örtüsünün
altında gizem dolu bir ışıltı olarak durur. Dolayısıyla her
sanatçının farkına vardığı gerçek, gerçeğin yalnızca bir yö-
nüdür. Sanatçının da perspektifini bu belirler.
Ces arlar
Bu parçada aşağıdaki sözcüklerden hangisinin anlam-
daşı kullanılmamıştır?
A) İmge
D) Bakış açısı
B) Edebiyat
E) Ayrım
C) Sır
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükleryoktur?
uğramış
k
Kur'an
21 1. Bunların başında el yazması
"Mesnevi"ler, ceylan derisine yazılmış IX. yüz
miş sayfalar da insanın aklını başından alıyor.
yıl küfi Kur'an ve sureleri, altın varakla süslen
II. Saydığım tüm yerleri dolaştıktan sonra der
vişlerin sandukalarının arasında, özellikle
Celaleddin
yeşil kubbenin altındaki Mevlâna
Rumi'nin ve oğlu Sultan Veled'in sandukalan-
nın başında her daim dua edenlere rastlamak
mümkün
III. Ayrıca müzede dergâh eşyaları, derviş hüc-
releri, Mevlevi çalgıları, Mevlâna'ya ait kişisel
eşyalar, giysiler, seccade ve Selçuklu halıları
bulunuyor.
IV. Bugünkü kemanların öncüsü kabul edilen sekiz
telli keman, sabır taşları ve Galileo'nun asıldığı
dönemde astronomi dersleri vermek için kulla-
nılmış olan küre de kaçırılmamalı.
V. Mevlâna Müzesinde sadece dervişlere ait san-
dukalar değil, aynı zamanda XII. yüzyıldan XIX.
yüzyıla kadarki bir zaman dilimine yayılan Sel-
çuklu ve Osmanlı yazmaları muazzam incelikte.
Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir
bütün oluşturacak şekilde sıralandığında han-
gisi baştan ikinci olur?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler7
S
5. Ziya Osman 30'lu, 40'li yıllarda en güzel şiirlerini yazar-
ken memlekette kültür-sanat âlemi doruklara (zirvelere)
çıkmıştı. Bilhassa Hasan Âli Yücel'in Milli Eğitim Bakanlığı
yaptığı yıllarda saman alevi gibi parlayıp sönen (birden
ortaya çıkıp kısa sürede yatışan) "Türk Rönesansı" için-
de nedense (belirsiz bir sebep yüzünden) Ziya Osman
AL
|||
7.
Saba'nın adı pek geçmez. En güzel şiirlerini bu yıllarda
yazdığı hâlde görmezden gelinmesi (anlaşılıp yorumlan-
maması) acaba geçici bir körlükten miydi yoksa kasıtlı
(bilinçli) olarak mı ihmal edilmişti?
IV
Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisi ayraç için-
de verilen açıklamayla anlamca uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerTengri tek tengride bolmış Türk Bilge Kağan bu ödge olur-
dum. Sabımın tükedi eşidgil. Ulayu ini yigünüm oğlanım
biriki oguşum budunum biriye şadpit begler yırıya tarkat
buyruk begler otuz Tatar...
(Tanrı gibi gökte olmuş Türk Bilge Kağan bu zamanda
tahta oturdum. Sözümü tamamiyle işit. Bilhassa küçük
kardeş yeğenim, oğlum bütün soyum, milletim, güneydeki
Şadpit beyleri, Otuz Tatar...)
Kül Tigin Yazıtı'ndan alınan bu parçadan hareketle
aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Öğretici bir içeriğe sahip olduğu
B) Bir hitabet (söylev) niteliği taşıdığı
C) Yönetim anlayışıyla ilgili bilgiler içerdiği
D) İslam öncesi motiflerle İslami motiflerin birleştiği
E Türk milletinin isminin geçtiği bir metin olduğu
B
S
A
A
M
A
L
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerA
TYT
A
1. Bu testte 40 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına iş
A
TÜRKÇE TEST
1. Kaleme aldığı iki eşsiz (benzersiz) romanıyla modern
1
Türk edebiyatının yapı taşlarından biri olmayı çoktan
||
(baştan beri) hak etmiş, edebiyat camiasında
(dünyasında) saygın yerini almış yazarlardan biri elbette
IV
istemez.
(şüphesiz) Yusuf Atılgan. Fakat Atılgan'ın öyküleri,
romanlarının gölgesinde (gerisinde) kalmıştır ister
A)
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinin
anlamı, ayraç içinde verilenle uyuşmamaktadır?
CLIT
(DV
EX
3,
A
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "duyular arası aktarma".
yapılmıştır?
A) Uzaklardan duyulan acı bir çığlık kulaklarımızı
tırmalıyordu.
B) Yaylalarımızın pınarlarından akan buz gibi sulardan
içmeyi özledim.
C) Koşan çocuklardan biri ansızın yere düştü, ağlamaya
başladı.
daly
D) Adam bizim eve postu serdi, bir türlü gitmek bilmiyor.
E) Bu soğuk havada dışarı çıkmak doğru değil, en iyisi evde
oturalım.
O
A
E
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerKapım önce açılıyor, sonra kapanıyor. Merdivenlerden ini-
şini, ayak seslerini duyuyorum. Yüreğindeki sıkıntıyı, o
+ 1
ürkek yorgunluğunu, birazdan kentin o karanlık akıntısına
+
III
IV -
11
bırakacağın ruhunun telaşlı sancısını duyuyorum buradan.
V +
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerin hangisinde mecaz-
lı bir söyleyiş yoktur?
A) I
B) II
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler8. I. Şimdi o dünyadan hiçbir haber yok
II. Yok bizi arayan, soran kimsemiz
III. Öylesine karanlık ki gecemiz
IV. Ha olmuş ha olmamış penceremiz
V. Akarsuda aksimizden eser yok
Yukarıdaki numaralanmış dizelerle ilgili olar
ğıdakilerden hangisi söylenemez?
A
A.de sifat tamlaması vardır.
B) II.de kişi zamirine yer verilmiştir.
C) III.de ilgi zamiri kullanılmıştır.
D) IV.de iyelik zamiri bulunmaktadır.
E) V.de birleşik isim vardır.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerSesli filme geçildikten, bir başka deyişle sinemada
görüntüye ses de eklendikten sonra, Charlie Chap-
lin, uzun süre sessiz film çekmeyi bile bile sürdürdü.
Chaplin sesli filmin gelip geçici olduğuna inanıyor-
du. Çünkü sinema, temelde görüntüye dayalı bir sa-
nattı. Dolayısıyla uzun süre kendi çevirdiği filmlerde
ses kullanmadı. Ancak sonunda o da gerçeğin ezici
üstünlüğünü kabul etmek zorunda kaldı. Ama yine
de 1936 yılında çektiği ilk sesli film olan Modern
Times'ta insanları değil makineleri konuşturdu; hem
ses hem de alt yazı kullandı.
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla-
maz?
A) Sinema teknolojisi zaman içinde gelişmiştir.
B) Sesli filmler daha çok ilgi görmektedir.
C) Katı yaklaşımlar bir süre sonra değişir.
D) Sinemada ses ve görüntü birlikte kullanılır.
E) Charlie Chaplin, birden fazla filmde oynamıştır.
22
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerencere
girdiğ
ağıda
Serin bir pazar sabahı, günün ilk ışıklarıyla çarşı
merkezindeki heykelin önünde toplanıyoruz. Doğa
saatinde alçak iskemlelerde çay, simit ve tahinli üç-
lüsüyle kahvaltı eden farklı gruplara bakınca doğa-
ya ilginin hızla arttığını söyleyebilirim. Her birinin
farklı güzergâhları var elbet. Biz Dağcılık Kulübü ile
Bursa-İnegöl yollarına düşüyoruz.
Bu metinde aşağıdakilerden hangisinin anlamı-
ni karşılayan bir söz kullanılmamıştır?
A) Yerden uzaklığı az olan
B) san eliyle büyük değişikliğe uğramamış, doğal
yapısını koruyan çevre
C) Bir işi yapmak, bir işi yapmakla görevli olmak
D) Az soğuk, ılık ile soğuk arası
8. SINIF GÜÇLENDİREN PARAGRAF SORU BANKASI
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerAşağıdakilerin hangisinde altı çizili sözcükler
arasında sesteşlik ilişkisi yoktur?
A) Dolu yağınca çiçekler soldu.
Bütün sınıflar dolu yer yok.
B)
C)
D)
E)
Yazın deniz kıyısında olmak, ne güzel!
Senin yazın niye okunmuyor?
Gül ki yanağında gül açılsın.
İstanbul Boğazı görülmeye değer bir
güzelliktir.
Bu boğaz ağrıları bitmedi, hiç mi hiç
Bahçeler senin olsun, bağ benim olsun.
Saçının teli gönlümü bir bağ gibi bağlar.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler1. "Herkesin bir umudu vardır
Bir savaşı, bir kaybedişi
Bir acısı, bir yalnızlığı
Bir hüznü...
Çünkü herkesin bir gideni vardır
İçinden bir türlü uğurlayamadığı"
Bu dizelerde geçen "içinden bir türlü uğurlayamadığı"
sözü ile anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangisinde
vardır?
A) Çünkü benim neyim varsa hepsi sendin, sen gidince
her şeyim gitti.
B) Kapanmayan bir defterdi içimde Leyla, gecemiz bir
gündüzümüz bir.
C) Her ayrılış bir unutuştur, unut beni geceyi unutan
güneş gibi.
D) Hak edilmiş hüzünlerimiz olacak mı bizim de?
E) Senin yüzün asılmasın diye ben ne kelimeler astım
içimde, söyleyemedim.
PALME
YAYINEVI
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler3. Ressam ve yazar A. Süheyl Ünver'in, İstanbul'un
pek çok semtinin yanında Üsküdar'a da özel bir ilgi
beslemesinde Ressam Rıza Bey'in etkisi büyüktür.
Vefa sokaklarından ayrılmayan bu ruh, her defasında
hocası Rıza Bey'i yâd edecek (hatırlayarak anacak),
+
üzerindeki hakkını teslim edecektir (değerini verecektir).
27
1
Rıza Bey, fırçası ile Usküdar'ın asaletin (soyluluğunu)
III +
resmetmektedir. Ünver Bey, hocasının engin ruh
gözüyle keşfettiği bu karelerde mest olacak, kendisi
de hocasının izinden ve özünden
HV
+
(yolundan ve anlayışından) giderek kimi zaman bir
tarihî çeşme karşısında, kimi zaman ahşap bir evi
resmetmek üzere kendisini yol kenarında
sandalyeye oturmuş resim çizerken bulacaktır. Bu fiil
artık kendisinin tarihe verdiği söz ve hayattan aldığı
yüce (şevilen, beğenilen) bir zevktir.
V
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin.an-
lamı yay ayraç içindeki açıklamayla uyuşmamak-
tadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklera
8. Görmediğim şeyi asla sezemem
Korku bilmem, hiç yalnız gezemem
İcap etse kendi adımı yazamam
Kâtiplikte gayet yeteneğim var
Bu dizelerdeki düşünceyi geliştirme yolu aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Örnekleme
B) Tanımlama
C) Benzetme
D) Karşıtlıklardan yararlanma
E) İlgi kurma
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler5.
teeleins
İranlı yönetmen Asghar Farhadi, filmlerinde görselliğin ön planda
olduğu bir anlatıdan, diyaloğun hâkim olduğu, karakter üzerinde
katmanlı bir içeriğin (farklı algılanabilecek bir temanın) kurulduğu,
1
didaktik olmayan (öğretici olmayan) bir yapıya kaydı. Onun
||
lams, sinemasında karakterler, baskıladıkları özellikleriyle (gizlemeye
mak
|||
çalıştıkları yönleriyle) tetikleyici bir kriz sayesinde yüzleşirler.
Kişiler bu krizde vicdan ekseninde sürüklenirken, izleyici de sır
perdesinin aralanmasını bekler. Film sona erdiğinde ise
karakterlerin yaşadığı ikilemlerin cevabı, bütün bu keşmekeşin
IV
bir parçası (karmaşanın bir ögesi) olan izleyiciye bırakılır. Böylece
seyirci için film hiç bitmez. Asghar Farhadi böylelikle İran
sinemasına, demagojiden uzak, (laf cambazlığından uzak) tarzıyla
V
yepyeni bir soluk getirmeyi başarmıştır.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerin hangisinin anlamı
parantez içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V