Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

a- n- Z, U T 1 ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplandırınız. Bilim kurgu, edebiyatın bilimsel gelişmelerin insan üzerine yaptığı etkiyle ilgilenen bir dalıdır. İsmi bile birçok kez evrim geçiren bu dal, elbette ede- biyatın bir parçasıdır. Edebiyatın bu dalı hakkında yapılan açıklamalar, bu türün ilgi görmesini sağla- mıştır. Bu ilgi ülkemizde yeni başlıyorsa da bilim kurgu yazını 20. yüzyılın başından beri dünyada çok satan konumundadır. Çünkü bilim kurgu ge- leceğin edebiyatıdır, gelecek hakkında yazılmak- tadır ve diğer edebiyat türlerinin her zaman birkaç adım önünde gitmektedir. Bu nedenle de bu tür, en çok hor görülen ve eleştirilen dalların başında gelmektedir. 1. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenemez? A) Karşılaştırmaya yer verilmiştir. B) Tanımlama yapılmıştır. C) Nesnel verilerden faydalanılmıştır. D) Tahminde bulunulmuştur. E) Nitelik bildiren sözcükler kullanılmıştır.

8. Günlük yaşamımızda sıklıkla sergilenen imali iletişimler sırasında varoluş çatışması yaşanması ihtimali oldukça yüksektir. "---- " anlayışının hakim olduğu iletişimlerde, mesaj sahibi tarafından asıl hedeflenen kişi, üzerine alınmayabilir ya da mesajı yanlış anlayabilir. Bazen de imali iletişime alışmış kişiler, aslında başkalarına verilen mesajların, kendilerine verildiğini zannedip alınırlar. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Ekmeğine kuru, ayranına duru mu dedik? B) Kızım sana söylüyorum, gelinim sen anla. C) Eğri oturup doğru konuşalım. D) Benim gönlümden geçermiş, senin gözünde uçarmış. E) Besledik büyüttük danayı, tanımaz oldu anayı. 20 YAYINLARI

7. Çalışmalarının zirve noktasında yardım alması ge- rektiğini gördü. Bir uzmandan yardım almalıydı. Öyle de yaptı. Önerilen bir uzmanın yanına gitti. İlk görüş- melerinde pek beğenmedi ama sonrasında uzmana âdeta bayıldı. Hani derler ya: "İlk görüş son görüşü tanımaz." Tam da öyle oldu. Bu parçada yararlanılan düşünceyi geliştirme yolu aşağıdakilerden hangisidir? A) Örnekleme C) Tanık gösterme B) Benzetme D) Betimleme E) Karşılaştırma

→ Sor Hoc Tam otların sarardığı zaman Yere yüzükoyun uzanıyorum Toprakta bir telaş bir telaş Karıncalar öteden beri dostum Altı çizili sözün bu dizeye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde vardır? x A) Bu şehri uzun zamandır görmemiştim. B) Rastgele kişilerle arkadaşlık yapılmaz. Bu konudan bundan böyle tek söz etmeyelim, DYNeredeyse sabah olacak, işi bitiremedik. EX Adam, ansızın karşımıza çıkıp bizi şaşırttı.

1. Sözlük yazmanın tarihi, illaki (hiç şüphesiz) yazının bulun- masıyla başlar. İnsanlık, acaba yazıdan önce de sözlük ola- rak adlandırılabilecek (gösterilebilecek) bir ürün ortaya çı- karabilmiş midir? Örneğin duvar resimleri, bir tek, insanla- || III rin kabiliyetlerini göstermeye dönük (odaklı) yapıtlar mıdır? Dünyanın hemen her yerinde, geniş bir zaman diliminde ya- pılmış bu resimlerle ilgili olarak atalarımızın neler anlatmaya çalıştığı üzerine çok şey yazılıp söylenmiştir. 1868'de bulu- nan ilk mağara olan Atlamira'daki resimler başlangıçta (ön- IV celeri), çok yönlü (bütüncül) düşünemeyenlerin ürünleri ola- V rak değerlendirilmemiş midir? Bu parçadaki altı çizili bölümlerden hangisinin yerine ay- raç içinde verilen söz kullanıldığında, metnin anlamında bir değişiklik meydana gelir? A) I B) II C) III IV

3. Aşağıdakilerin hangisinde ikilemenin cümleye kattığı anlam, ayraç içinde yanlış verilmiştir? +A) Sedyedeki çocuk hemen hemen on yaşındaydı.(Yaklaşık) +B) Bayramdan önce evin her tarafını köşe bucak temizledi- ler.(Ayrıntılı) C) Çocuklar eve gelince bardak bardak su içtiler. (Çokluk- abartma) + D) At arabaları su birikintileri ile dolu yolda bata çıka ilerli- yordu.(Süreklilik) + E) Bu konuyla ilgili iyi kötü ben de bir şeyler söyleyebilirim. (idare eder olma)

1. ve 2. soruları aşağıdaki pal Korkuyu Beklerken adlı oyun, korkularından başka silahı olma- yan bir adamın, silahları parçalanana kadar mücadele ettiği bir kavga. Bu kavgada anlatılanlar için aslında bir başka "tutunama- yan"ın hikâyesidir diyebiliriz. Zaman zaman bir rehber olarak kullanmaya çalıştığımız Tutunamayanlar'da, Oğuz Atay bu türün tanımı için şöyle der: Erkekleri yalnız bırakıldıkları zaman acıklı sesler çıkarırlar. Dişilerini de aynı sesle çağırırlar. Genellikle terk edilmiş yuvalarda yaşarlar. Belirli bir aile düzenleri yoktur. Do- ğumdan sonra ana, baba ve yavrular ayrı yerlere giderler. Toplu olarak yaşamayı bilmezler ve dış tehlikelere karşı birleştikleri gö- rülmemiştir. Belirli bir beslenme düzenleri yoktur. Başka hayvan- larla birlikte yaşarken onların getirdikleri yiyeceklerle geçinirler. Kendi başlarına kaldıkları zaman genellikle yemek yemeyi unu- turlar. Bütün huyları taklit esasına dayandığı için başka hayvan- ların yemek yediklerini görmezlerse acıktıklarını anlamazlar. 1. Aşağıdakilerden hangisi, tanımlaması yapılan türün özellikle- rinden biri değildir? A) Toplu yaşamayı bilmemeleri B) Kuvvetli aile bağlarının bulunması C) Doğum sonrasında ailenin dağılması D) Beslenme düzenlerinin olmaması E) Etkilenmeye açık olmaları 2. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Neden-sonuç ilişkisine yer verilmiştir. B) Açıklayıcı anlatım kullanılmıştır. C) Alıntılamaya başvurulmuştur. D) Betimleyici ögeler öne çıkmaktadır. E) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır. 7 3 $

8. İçtenlikle yaşama sevinci içinde olan, güler yüzlü Anadolu insanı günlük hayatını, sevincini, hasretini türkü yapar kendi- sine. Kimsenin bilmesini istemediği inancı, sevdası; gönlünde buram buram tüten umudu... Hepsi türkülerin görünmez heybesinde taşınır. Bu parçadaki altı çizili sözle türkülerle ilgili olarak anla- tılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Halkın sırlarını ve yaşadıklarını saklaması B) Güncel sosyal olaylara tanıklık etmesi C) Gelenek ve görenekleri günümüze aktarıp koruması D) Halkın duygu ve düşüncelerinden beslenmesi E) Dilden dile gönülden gönüle dolaşması

TESTİ smına işaretleyiniz. 3. Yaşlanmayla ilgili olarak beynin özellikle hassas (duyarlı) olduğu birkaç yön vardır. Geleneksel anlayışa göre, nöronlar bölünme yetisine sahip olmadığı için yaşlanmayla birlikte sürekli bir azalma hâlindedir. "Beynimizin yalnızca yüzde onunu kullanırız." tezi (savi). bu anlayış temelinde ortaya çıkmıştır. Böylesi iddiaların izini sürmek kolay bir iş değildir. Birincisinin standart ders kitaplarında kendisine yer bulduğu yadsınamaz (inkâr edilemez) bir gerçek olmakla birlikte ikincisinin, nöroloji çevreleri (hekimleri) tarafından öne sürülmesi 11 IV nadir (ender) görülen bir durumdur. V Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? A) I B B) II C) III DY E) V 4. Zor günlerin ardından radyoda çalışmaya başlamış, aradığı huzuru orada bulmuştu. Bir arkadaşı, radyoda yaptığı programi televizyona tanım öneriyi yerinde hul kasah TYT/" 5. (1) V ilgil ger ara bu ha in g il

2. www Edat-Bağlaç-Ünlem 1.Eskiden beri komşumuz olan Veli Çavuş'un lakabı da "deli"dir. ( Astinda "Deli Veli" diyenlerin sayısı, Veli Ça- vuş diyenlerden daha çok. (I) Kimseye minnet etmediği, yalanı dolanı sevmediği, haksızlığa zerre kadar taham- mülü olmadığı için nami delidir. (IV) Cuma namazından sonra yolda rastlaştık. (V) Okul durumumu sordu; baba- min bel ağrılarını, ölen muhabbet kuşlarımızı bile hatırla- dı. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde hem edat hem bağlaç kullanılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 1. Barajlarımızdaki su ancak bir sene yetecekmiş. (en fazla) II. Onunla bu durumu konuşmak üzere okula gidiyorum. (sebep) Bursa III. Küçük kızın kalbi bir serçe gibi pir pir atıyordu. (ben- zetme) Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü IV. Bahçede toplanan on kadar öğrenci mendil kapmaca oynuyordu (yaklaşıklık) V. Kars'a uçakla gidersek fazladan bir gün gezme imkâ- ni buluruz. (vasıta) alle Numaralanmış örneklerin hangisinde edatin cümleye kattığı anlam ayraç içinde yanlış verilmiştir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. psüjejuge paqeu 150 COSE KO Isim çekim eki alan ünlemler, ünlem olmaktan çıkarak ad- laşır. A C 5. Buna göre aşağıdakilerin hangisinde ünlem adlaş- mıştır? 6102 8706

08 ETOIN LI Aşağıdaki dizelerdeki altı çizili sözcükler arasında ses- teşlik ilişkisi varsa kutucuğa "+", yoksa "-" koyunuz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Aramızda karlı dağlar Hasretin bağrımı dağlar Selam verdim almaz oldun Kadir kıymet bilmez oldun Kalem böyle çalınmıştır yazıma Yazım kışıma uymaz kışım yazıma Kalenin dibinde üç ağaç incir Çekme zincirleri kollarım incir Bin yıldan uzun bir gecenin bestesidir bu Bin yıl sürecek zannedilen kar sesidir bu Hani benim mor sümbüllü bağlarım Deli gönlümü bir güzelin saçına bağlarım Ne başta dert ne gönülde hasret olsun Ne zengin fakir ne sen ben farkı olsun Niçin kondun a bülbül kapımdaki asmaya Ben yarimden ayrılmam götürseler asmaya + 1 + + 1 1+ 1 +

itilir. Eleşir işme akter 3. Uzun yıllar var ki Mansur, gönlünü Şefika'ya kaptırmıştı. Hayallerini süsleyen, yaşamına anlam katan Şefika'nın sev- dası idi. Gelgelelim Şefika bu durumun farkında olmasına rağmen şimdiye kadar Mansur'a hiç yüz vermemiş, belki de onu boş umutlara salmak istememişti. Bu hikâyede aşağıdakilerden hangisi belirsizdir? A) Kişi B) Olay örgüsü D) Mekân AYOTUESD21-012 E) Zaman C) Çatışma

- 1. Sağlıklı kararlar veremediğini, bu yüzden bu olumsuzlukları yaşadığını düşünüyo- rum. 2. Sözlerinin tutarsız olduğunu fark edince ondan uzaklaştım. 3. Şiirde ölçüye önem vermiyor birçok şair. 4. Büyük bir çıkmaza girdik, bu meseleyi nasıl anlatacağız bilmiyorum. Numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) 1. cümlede "sağlıklı" sözcüğü, mecaz anlamda kullanılmıştır. B) 2. cümlede "tutarsız" sözcüğü, gerçek anlamda kullanılmıştır. C) 3. cümlede "ölçü” sözcüğü terim anlamda kullanılmıştır. D) 4. cümlede "çıkmaz" sözcüğü gerçek anlamda kullanılmıştır.

Dil Bilgisi 1. • İşsiz, güçsüz kaldığım gurbet ellerinde köşe pencerem, kendimce Abdülhak Hamid'in "Kürsü-i tema- şa"sı yerine geçerdi. . • Deniz, Bozburun'a doğru başını almış gidiyor. Uzaklarda görünen, Istanbul'un neresi kim bilir? Sesler neden gelmiyor? Bunlarla bir yeşil meydanın kenarına varır, bunları bir ufacık ağacın altına çığırtkan kafesiyle bıra- kırlar, ağacın her dalına ökseleri bağlarlardı. Hür kuşlar, kafesteki çığırtkan kuşun feryadına, dostluk, arkadaşlık, yalnızlık sesine doğru bir küme gelirler. Yukarıdaki parçalarda bulunan isimleri türlerine göre gruplandırarak aşağıdaki tabloda ilgili bölümlere yazınız. Bu isimlerin metindeki işlevlerini belirleyiniz. Özel isim Cins isim Somut isim Soyut isim Tekil isim Çoğul isim Topluluk ismi

2. Roman ve hikâyede edebî pusula saydığımız Fethi Naci, şiir üzerine yazdıklarıyla da aynı nitelendirmeyi hak ediyor. Eleştirmenliğin rehberlik boyutunu iskala- mıyor. Nice güzel şiirin tadına varan, nice şiirin de tat- sızlığını dile getiren yazılarıyla, şiir eleştirisi açısından da önemli bir isim olduğunu gösteriyor. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Edebiyat çevrelerinde en çok tanınan X B) Edebiyata saygınlık kazandıran X C) Edebiyat beğenisini yönlendiren D) Edebiyatın kurallarını belirleyen E) Edebiyat dünyasında yeni değerleri keşfeden X

10. Dağlara doğru tırmanırken bir ağaç denizinin içine giriyoruz. Ağaç, bitki ve çiçeklerin güzelím kokuları aklımızı başımızdan alıyor. Minik şelaleler tatlı bir türkü söylüyor bize. Yarım saatte bir çeşme başında verdiğimiz molalara rağmen yorulan ba- caklarımız canlı ve güçlü rehberimizin peşinden sürükleniyor âdeta. Bu parçada geçen aşağıdaki kelimelerden hangisi diğer- lerine göre daha genel anlamlıdır? A) canlı D) çiçek B) ağaç E) şelale C) bitki