Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

11. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde küçültme adı kullanılmamıştır? A) Vitrine dizilen bu biblocuklar, Latin kültürünün özelliklerini yansıtıyor. B) Bu sene bayram süresince devam eden yağmur, Adana sokaklarında gölcükler oluşturdu. C) Salon gözetmeni, soru kitapçıklarının biraz son- ra dağıtılacağını söyledi, öğrencilerine. D) Önümüzdeki tepeciği de aşarsak, yeşilin bin bir tonuyla karşı karşıya kalacağız. E) İncecik parmakları, küçük ayaklarıyla şirin mi şirin görünüyordu yumurcak çocuk.

8. Soyut isimler, cümle içerisinde somut anlamlı olacak şekilde kullanılabilir, buna somutlama denir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "somutlama"ya örnek vardır? A) Misafirlerini oldukça sıcak karşılamıştı. B) Seyirciler, sanatçıyı yürekten alkışlıyordu. C) Yarışmada kızlarla erkekler eşit puan almıştı. D) Köyümüzde zenginle fakir arasında uçurum yoktu. E) Nerede, kiminle, ne konuşulacağını iyi bilirdi.

19. Aynı sesleri taşıyan ancak anlamları tamamen fark- li olan sözcüklere sesteş sözcük denir. Sesteş söz- cükler arasında hiçbir anlam bağı yoktur. Bu kurala göre, aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük sesteş değildir? THIS A) Bu yaz da yat sefası yapacağız. B) Çay kenarında güzel bir piknik yaptık. -olor C) Faturanın son günü olduğunu yüz defa söyledim. D) Binanın sıva işi birkaç güne biter. E) Bu çiçekleri, Öğretmenler Günü için ben gönder- miştim. 15 23

24. Yalnız yarımada da değil? Bodrum'un içinde hızla sürüp giden bir yapılaşma var. İki katlı Bodrum evleri yıkılıyor, onların yerine üç hatta dört katlı çirkin apartmánlar dikiliyor. İmar yasalarına göre "Sit alanı ya da "tarihsel ev" denilen eski binalara dokunmak yasak. Benim evim de bunlardan biri. Yani değiştiri- lemez, yeni bir pencere ya da kapı açılamaz, avlusu- na bir oda daha yapılamaz, bir kat daha çıkılamaz. Bunların yapılmaması için de herkesten alınan ver- ginin ancak yüzde onu alınır tarihsel evlerin sahip- lerinden. Oysa para hırsı bazılarının gözünü öyle bürümüş ki hepsi elinden geleni yapıyor, o güzel eski evlerin tarihsel yapı sayılmamaları için. Çünkü daha çok para kazanacaklar böylece. 18 Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi- ne yer verilmemiştir? A Terimlere B) Varlıkların ayırıcı yönlerini vermeye 4 Savisal verilere x D) Açıklayıcı bilgilere E) Kisisel yorumlara

Aşağıda verilen cümlelerdeki altı çizili sözcük yan anlamda kullanılmışsa kutucuğa "+", kullanılmamışsa "-" koyunuz. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Dallarda henüz kurumayan su damlaları parlak, ma- vi birer boncuk gibi parlıyordu. Bu ulu ağaç yerlerde sürüne sürüne kurudu ve bu ağacın etrafını dikenler, ısırganlar bürüdü. Kurumuş dere gibi taşlık bir yerden geçip köye doğ- ru yol aldık. Kucağında kundaklı bir çocuk tutuyordu genç ka- din. Dalyan işletiyorum, tuttuğumuz balığı tekrar deni- ze döküyoruz. Vahşidir, hiçbir zaman onu kafeste tutmak mümkün değildir. Teklifimizi kabul etmeyeceğini ben daha o gün an- lamıştım. Yıldızın hemen altında, bir tabanca olduğunu anla- makta gecikmedim. Denizcilikten anlamıyorsanız su üstünde bahadırlık göstermeyin. 10. Türkiye'de pasaport ve ehliyet işine polis bakıyor. 11. Evin limana bakan penceresinden deniz görünür- dü. 12. Zamanla nasıl değişiyor insan/Hangi resmime bak- sam ben değilim. 13. Kadının çocuğunun bir sütninesi vardı. 14. Bu çocukların evlenip yuva kurmalarına yardımcı olmalıyız.

5. Kişinin kendi kültürünü incelerken karşılaşabileceği en büyük engel, bu kültürle iç içe yaşaması ve ona alışmasın- dan kaynaklanan ---- olma hâlidir ki bu da coşkuyu engeller. Coşkunun olmadığı yerde de sezgi - ---- Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi sırasıyla getirilmelidir? 8 A) kanıksamış - açığa çıkmaz B) inkârcı meydana gelmez C) özümsemiş - gelişmez D) içselleştirmiş - gündeme gelmez E) monoton - söz konusu olmaz - 40 13 22 3 25 7.

6. Çoban dedi: Sürülerin hep kaçsa Benim sürüm var, kaçmaz, adı Türk ili Bülbül dedi: Şarkı ölsün, yok tasa Türkülerim yaşar söyler halk dili bles nebrius by rolls Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Soyut isme yer verilmiştir. B) Birden çok topluluk adı vardır. C) Yansıma sözcük kullanılmıştır. D Hem tekil hem de çoğul isim vardır. E) Özel isim ve cins isim kullanılmıştır. 133

Okyanus açıklarından hızla kıyıya ilerleyerek ciddi ölçüde can ve 1 mal kaybına yol açan dev tsunami dalgalarını durdurabilecek || IV bir teknoloji bugüne kadar geliştirilemedi. Ancak geçtiğimiz ocak V ayında Heliyon'da yayımlanan bir çalışma tsunaminin gücünün en azından "karşı saldırı" yoluyla biraz olsun kırılabilmesini sağ- layacak bir adım niteliğinde. Bu parçadaki altı çizili sözler ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 4. sözcük, "belli bir yerin biraz uzağı" anlamındadır. B) II. sözcük, nicelik bildirmektedir. C) III. sözcük, terim anlamlıdır. D) IV. sözcük, gerçek anlamda kullanılmıştır. E) V. sözcük, "daha ileriye götürmeyi sağlayamamak, güncelle- me yapamamak" anlamındadır.

9. 1. İhtiyanı görmeye arada tek tük gelenler olurdu. II. Niçin kızdığını az çok tahmin ediyordum. III. Eski eşyalanı kırık dökük bir dolaba yığmışlar. IV. Oturduğu yerin adresini bile doğru dürüst bilmez. V. Yeğenim de aşağı yukarı bu boylarda. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde verilen ikilemeler oluşumları bakımından ikişerli gruplandırıldığında han- gisi dışta kalır? B) II. A) I. C) III. D) IV. E) V

2. "Kuşlar Yasına Gider"de okura bırakılmış, ucu açık birçok şey var. Beyaz atı yularından tutup bir yere okur bağlaya- cak söz gelimi, babanın anlatırken yarım bıraktığı hikâye okurun zihninde tamamlanacak, beyaz gömlekli çocuk okurda aydınlanacak, Ayperi'nin küçükmüş gibi görünen rüyasının genişliğini okur belirleyecek. Ya da roman bo- yunca çeşitli kılıklarla gezinen beyazı devşirip okur kendi zihninde yeniden yazacak. Buna benzer daha çok şey var ama romanla okur arasına girmek istemediğim için onlar- dan söz etmeyeyim. Bu parçada geçen "romanla okur arasına girmemek” sö- züyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Romanın finalini okurun tamamlamasını beklemek B) Okurun kendini roman kahramanlarıyla özdeşleştir- mesini beklemek C) Okurun kitapla kuracağı ilişkileri yönlendirmemek D) Kitabı okumadan okurlara kitapla ilgili bir açıklama yapmamak E) Kitabın devamını okur tepkilerini gözlemledikten son- ra tamamlamak

5. Edebiyat, bana göre kesinlikle tek tipleşmenin panzehiri. Doğadan kopmanın panzehirini ise ancak evimizin neresi olduğunun farkına varırsak bulabiliriz diye düşünüyorum. Ne ki ben bir panzehir sunmak yerine okurun önüne bir tablo koymayı tercih ediyorum. Doğadan kopmanın hem mekânsal hem ruhsal açıdan getirdiği felaketin sonucun- da neler olduğuyla ilgili kendimce bir tablo çiziyor, duy- gusal hasarın ne kadar çok olduğunu göstermeye çalışı- yorum. Bu parçada geçen "tek tipleşmenin panzehiri" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Geleneği yok sayma B) Eleştirel bir yapıya bürünme C) Sorunları yeni görüşlerle çözme D) Doğayla etkileşim içinde olma E) Farklılıkları öne çıkarma

4. Tek kelimeyle belirtilebilecek bir kavramı, kalıplaşmış bir- den çok kelimeyle anlatmaya "dolaylama" denir. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde dolaylamaya örnek olabilecek bir kullanım yoktur? A) Bacasız sanayinin ekonomimize büyük katkısı vardır. B) Tiyatrocular para kazanmak için beyaz perdeye açılı- yor. C) Batılılar kara kıtanın yaşadığı sorunun tek kaynağıdır. D) Futbolcu kupa maçında da rakip fileleri havalandırdı. E) Balıkçı, derya kuzularının tazeliğini anlatıp duruyordu.

5. 1. Aynalar, aynalar, sevgili aynalar Yok beni anlayan, seven sizin kadar II. Gözlerin sükûnu içiyor gibi Billur bir aynadan geçiyor gibi III. Bir çift göz seni arar Bu kimsesiz sokaklarda göz değil insan ar AD AKTARMASI IV. Çok şey bilmem ben, söyleyeyim Anlatırım ne görüyorsam onu V. Rüyaları çeşmeden içip de kandik Biz rüyaları hep gerçek sandık Yukarıdaki numaralanmış dizelerin hangisinde herhan- gi bir anlam olayı yoktur? A) I B) II C) III D) IV E) V

YAZIN) TESTI 3. Edebiyatın malzemesi sözcüklerdir ve edebiyat, dille gerçekleştirilen güzel sanat etkinliğidir. Edebiyatın asıl amacı, güzel sanatların en önemli ögesi olan estetik zevk duygusunu dil aracılığıyla gerçekleştir- mektir. ---- Bu parçanın sonuna anlam akışına göre aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir? Edebiyatın amacı öncelikle bir fayda sağlamaktır P Edebiyatta fayda sağlama amacı her zaman ikin- ci plandadır C) Edebiyat her zaman toplumu bilinçlendirme ama- cında olmalıdır Faydasız edebiyat, boş sözlerden ibarettir E) Fayda sağlamayı ikinci plana atan bir yazarın ba- şarılı olması mümkün değildir

Kandilli yüzerken uykularda 1 Mehtabı sürükledik sularda. 11 Bir yoldu parıldayan, gümüşten, Gittik bahis açmadık dönüşten IV V - Yukarıdaki dizelerdeki numaralanmış sözcüklerden hangilerinin kökü, sesteş kök değildir? A) I ve II D) III ve IV B) II ve III C) Il ve V E) Ill ve V

3. İslamiyet öncesi Türk edebiyatına ait birçok destan var- Hunlar'a; Sakalar'a; dir. Bunlardan Göktürkler'e ve ---- - Uygur Türklerine ait destanlardır. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki- lerden hangileri getirilmelidir? 441 ==== A) Alp Er Tunga - Oğuz Kağan - Ergenekon - Göç B) Manas - Oğuz Kağan - Köroğlu - Şu C) Alp Er Tunga - Ergenekon - Türeyiş - Şu D) Şu - Bozkurt - Oğuz Kağan - Türeyiş Satuk Buğra Han - Köroğlu - Manas - Türeyiş