Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükleril din talve D
2. Edebiyat tarihçileri Cumhuriyet Dönemi edebiyatımızı on yıllık
dönemler (devreler) hâlinde değerlendiriyorlar (inceliyorlar).
1
II
Bunun toplumsal değişim ve dönüşümlerin izlenmesi (bilin-
III
mesi) ve etkileşim içerisinde edebiyata yansıması açısından
IV
(yönünden) sağlıklı bir yaklaşım olduğu açık. Ancak birbirle-
rini hazırlayan ve izleyen bir sürekliliğe sahip bu dönemleri,
kesin sugötürmez (tartışılmaz) bir biçimde birbirinden ayırmak
V
mümkün değildir.
ee
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin an-
lamı yay ayraç () içinde verilen açıklamayla uyuşma-
maktadır?
AI
B) 10
C) III
D) IV
E) V
B
24
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler6. Aşağıdakilerden hangisinde “-siz" eki eklendiği
sözcüğe diğerlerinden farklı bir anlam katmış-
tir?
A) Huysuz ihtiyar dediğinizde onu herkes tanır.
B) Bunca yıldır çalıştı ama evsiz öldü.
C) Şapkasız sahneye asla çıkmadı.
D) Sahipsiz köpekleri bir bir topladılar.
E) Bu kuyunun dipsiz olduğu söylenir.
uk
INLARI
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler4.
Ahmet Hâşim gibi büyüteci kendi üzerine tutmaktan
çekinmeyecek ölçüde güçlü bir mizaca sahip olan
Necip Fazıl, Tohum piyesi sahneye konulduktan yıllar
sonra, “Seyircilerin arasında olsam 'Bu piyes hayatın
dinamik akışına ters. Piyes, küçük hareket bahaneleri
etrafında, hep soyut fikirlerle örülü diyaloglardan ibaret.
ill. Bu yüzden bir tiyatro eseri değil. İçindeki fikirlere
gelince onlar ancak bir makaleye yakışır.' derdim."
diyerek bu mizacini ortaya koymuştur.
Bu parçada “büyüteci kendi üzerine tutmak" sözüyle
anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kendi kusurlarından ve hatalarından ders çıkarması
B) Kendini ve yapıtlarını ayrıntılı biçimde
obozorladsen und
C) Yapıtlarındaki eksiklikleri ölçüyü kaçırarak açık
bones nipsel
etmesi
never değerlendirmesi
slo
D) Yapıtlarının değerini ortaya koyacak yaklaşım
sergilemesiyalperest (ll) Ashinda anian
un dramatik yasam hik
E) Kendine yönelik değerlendirmelerinde acımasız
davranması
agittis
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerCEVA
A Kitapçığı
ÜRKÇE TESTI
DENEMENO
mina işaretleyiniz.
IK
3. Mizah süpürge sopası değildir; vurmak, dövmek, kaba
kaba güldürmek için kullanılsın. Bu bir fırçadır, dimağımızın
yorucu ilim ve hayat yollarında topladığı tozları alır; nazik,
ince bir iştir
. Mizah haşhaş yağı gibi yutulmaz, hazmolmaz,
bulanık, sivaşık bir mayi de değildir, kirletmez, lekelemek
için kullanılsın...
Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca
karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin
hangisinde vardır?
A) Bu yaz tatilini ailece nerede geçireceğiz düşüncesi
zihnimizi sürekli meşgul ediyordu.
B) İnsanlar belli yaşlardan sonra anlama yeteneklerini
yavaş yavaş yitirmeye başlar.
C) Yaptığı olumsuz konuşmalardan sonra herkesin
gönlünü almayı bilecek zekâya sahipti.
D) Vallahi şimdiki aklım olsaydı hedeflerime ulaşmak için
gece gündüz çalışırdım.
E) Şimdilerde böyle düşünceli, dürüst insanlara rastlamak
çok zor olsa gerek.
Olalla
(1) "Didaktik Üslup" veya yaygın adıyla "Hikemî Tarz", daha
çok Nâbî ile özdeşleşmiş olup "düşünceye dayalı hikmetli söz
söyleme" olarak tarif edilebilir. (II) Bilgelik ve hakimlik, varlik
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler2. Bilmiyorum insan nasıl yazar olur, ne zaman yazar olur,
hele öykücü olmak ne demektir? Tanımlanması güç bir
durum. Hele anlatı türlerinin birbirlerinin alanlarına nüfuz
ettikleri, girip çıktıkları, birbirlerinin tanımlarını, araçlarını
ödünç aldıkları, harcadıkları ya da el koydukları günümüz
edebiyatında... Şiir ile öykü, öykü ile roman, roman ile
deneme elbette genel hatlarıyla birbirinden ayrılabilir ama
öyle metinler var ki, bütün bu anlatı türleri bir arada örülmüş.
Öylesi metinler ki bunlar, öykünün bittiği yerde roman başlar
gibi olurken araya sanki şiir giriyor, ----
Bu parçanın sonuna, düşüncenin akışına göre,
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) öykücü de içinde yeşermiş nice öykü tohumlarını aralara
serpiştiriyor
B) ben de "öykü benim” diye düşünüyorum
C) böylece öykünün sonunda ne olduğu belli olmuyor
D) tam biterken yeniden öykü boy gösteriyor
E) anlatıştaki kıvraklık yerini durağanlığa bırakıyor
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerAYT / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI-SOSYAL BİLİMLER-1
18. 1.
Duyduk rüzgâr efendi duyduk. Kış geliyor, diyorsun.
Hoş geldi, sefalar getirdi. İşleme fakirin ciğerine...
Harmanda isteriz nazlı geline dönersin... Sen söy-
lemeden ağaçlar söyledi onu. Baksana dere boyun-
daki kavaklara, bir uçlarında kaldı yapraklar.
II.
Ağaçların bile sıhhatine imrenerek yürürdüm. Ben
de onların arasındaydım ve onların arasında büyü-
ğüm de yoktu. Yalnız bende meçhul bir hastalık
vardı, sekiz yaşımdan beri çekiyordum.
III. Tutamak sorunu dedim. Dünyada hepimiz sallantil,
korkuluksuz bir köprüde yürür gibiyiz. Tutunacak
bir şey olmadı mı insan yuvarlanır. Tramvaylardaki
tutamaklar gibi. Uzanır tutunurlar. Kimi zenginliğine
tutunur; kimi müdürlüğüne; kimi işine, sanatına.
Çocuklarına tutunanlar vardır. Herkes kendi tutama-
ğinin en iyi, en yüksek olduğuna inanır.
IV. Dirmit o günden sonra hep sözcüklerden bir yor-
gana sarindi. Sözcüklerden bir yatağın üstün-
de uyudu. Sözcüklerden yapılma bir sandalyenin
üstünde oturdu. Atiye günleri sayılı binlerce sözcük
oldu. Huvat sözcük dolu şişelere bakti. Nuğber söz-
cük bekledi. Zekiye sözcük ağladı. Seyit bembeyaz
takma sözcükten dişleriyle güldü.
V. Bahçesaray'a girdiğimiz zaman akşam oluyordu.
Basık evlerin damları üzerine akşamla beraber
sonsuz bir izdırap çöküyor gibiydi. Bazen oradan
buradan, kısık ve gamlı sesler işitiliyordu. Bazı
evlerde bir şavk yanıp sönüyordu. Bazısında, sıkın-
tili akşam saatlerini biraz olsun ferahlatmak ister
gibi lâmbalar yanıyordu.
Numaralanmış parçalar için aşağıdakilerden hangisi 6
söylenemez?
1
A) I. parça, toplumcu gerçekçi bir roman parçasıdır.
B) II. parça, kahraman bakış açısıyla yazılmıştır.
5
A
C) III. parçada modernist bir anlayış söz konusudur. R.
D) IV. parçada simgesel anlatıma başvurulmuştur.
M
A
E) V. parçada bireyin iç dünyası esas alınmıştır.
L
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerCE TESTİ
Cismına işaretleyiniz.
kadır.
3.
Gün tepeye dikildiginde göz alabildiğine uzanan boz-
kirda, kulağa gelebilecek uzaklıklarda cit cikmiyordu.
III
Uçsuz bucaksız bozkır, gizemli bir şekilde sıralanmış,
yan yana irili ufaklı tepelerle kaplıydı Öğle saatinin
kış için ilık sayılan havası rüzgârın hafif uğultusuyla
GS
IV
etrafa yayılıyordu.
Yukarıdaki parçada altı çizili ve numaralı sözcük-
lerin hangisinde mecazlı bir sövleviş yoktur?
C) III
D) 11
E)
AJ V
B) IV
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerThales'e göre evrendeki her şey tek bir ana
maddeden türemiştir. Anaximenes ve Anaxi-
mandros, Thales'in bu görüşünü paylaşmakla
birlikte, ana maddenin ne olduğu konusunda
onunkinden çok farklı görüşler ortaya atmış-
lardır. Burađa can alıcı olan, Anaximenes ve
Anaximandros'un Thales'in savini herhangi bir
otoriteye ters düştüğü gerekçesiyle reddetmek
yerine, mantık ve deneyimlere aykırı olduğunu
göstererek çürütmeye çalışmalarıdır. Bu tavir o
dönem için çok yenidir. Çünkü o güne kadar
evrenle ilgili her şey doğaüstü güçlere bağlana-
rak inanç konusu kabul edilmiş ve hiçbir zaman
tartışılmamıştır.
1.
Bu parçada geçen aşağıdaki sözcüklerden
hangisi, başka bir sözcükle birlikte deyim-
leşerek mecaz anlam kazanmıştır?
A) ana
B) ters
C) aykırı
D) birlikte
E) farklı
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerKronometreni ac
Senden istenen sürede çöz,
5.
Bazen
Yaşamımızı kendimiz zorlaştırıyoruz çoğu kez,
çabalamayı bıraktığımızda koşulların eskisinden de kötü
olacağını sanırız. Oysa öyle olmayabilir. Kimimizde evham
denen bu karamsarlık hâli hâkimdir. Endişelere söz
geçiremez, tedbirlilikte aşırıya kaçarız. İpleri
gevşettiğimizde dünya tersine dönmez oysa.
Kimimizdeyse sahip olduğumuz varlıklar kendi
kimliklerimizin, özümüzün önüne geçmiştir; bunlarsız "bir
hiç" olacağımızı sanırız. Oysa temelde onlar değil, biz
varız.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) Zor ulaşılmayan şeylerin değerinin olmayacağı gibi bir
yargıyla büyütülmüşüz.
B) Yaşam dediğimiz kavramın içini yapıp ettiklerimiz
dolduruyor, başka şeyler değil.
C) İnsanın bir ömrü var ve onu yaşama değer katmayan
boş uğraşlarla doldurmak ne kadar mantıklı?
D) Bunu, bile isteye değil doğru olduğunu düşündüğümüz
davranış kalıplarını bilinçsizce tekrar ederek yapıyoruz.
E) Zorluklar, tatlı bir yaşam savaşını da beraberinde
getiriyor.
OP
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklersk
1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ötekilerden farklı bir
anlam olayı vardır?
A) Yedi Tepeli şehrimiz son yıllarda her alanda çok gelişti.
BY Babası yıllar önce yakalandığı ince hastalıktan
kurtulamamış.
et Böyle bir file bekçimiz olduğu sürece kolay kolay
yenilmeyiz.
D) Ekonomimizin düzelmesinde bacasız sanayinin rolü büyük
olacaktır.
E) Teyzemin oğlunun vatani görevini bitirmesine iki hafta
kalmış.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde karşıt anlamlı
sözcükler bir arada kullanılmıştır?
A) Başarılı olacağını umduk ama bizi mahçup etti.
B) Olayı duyanlar, duymayanlara hemen anlatmış.
Geleceğini söyleseydi biz oraya gitmezdik.
D) Onu arasam mı aramasam mı bir türlü karar
veremedim.
E) Kimse beni sevmese de ben onları çok severim.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler7.
Başım ayık değil kederden yastan
Ah ettikçe duman çıkıyor festen
Haraba yüz tuttu bezm-i gülistan
Yayla belli değil yurt belli değil
Bu dizelerde, aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisi-
nin özellikleri vardır?
A) Mâni
B) Varsağı
C) Koşma
D) Semai
E) Rubai
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerAYT
5.
Ne yanar kimse bana ateş-i dilden özge
Ne açar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı
Aşağıdakilerden hangisi içerdiği duygu yönünden
bu beyite anlamca en yakındır?
A) Bak, seyret ağaran rengini ufkun
Mahmur gözlerinde süzülsün uykun.
By Her şey yerli yerinde; havuz başında servi
Bir dolap gıcırdıyor uzaklarda durmadan
C) Ben büyük şarkıları severim; büyük olsun
Deniz gibi, gökyüzü gibi her şey ve mahzun.
D) Gemi yüzü görmeyen bir limanın hüznünü
Kimsesiz gönlüm kadar hiçbir gönül duymadı.
E) Çiçek açmış ağaçlara bak ne güzel
Gel bizim olsun serçelerin neşesi
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerTEST-1
4. Türkçede somut bir anlam ifade eden sözcükler zaman
zaman soyut bir anlam veya durumu karşılamak için
kullanılabilir. Buna "somutlama" denir.
Buna göre aşağıdakilerin hangisinde somut olduğu
hâlde soyut anlam kazanmış bir isim vardır?
A) Davranışlarıyla bazen çok komik durumlara düşüyor.
B) Yüreklilere ihtiyacımız var şu son günlerde. Solet
C) O benim için yalnızlığın diğer adıdır.
D) Sevgisiz yaşanacağına inanan var mı aranızda?
E) Şiir, hayatınızın bir parçası olsun her zaman.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerTÜRKÇE TESTİ
B
21. Gerçek bir bilim insanının neredeyse tüm özelliklerini
bünyesinde ---- Milli Edebiyat Dönemi sanatçısı Meh-
met Fuat Köprülü iyi bir edebiyat tarihçisidir
. Günümüze
kalan eserleri bunun en güçlü -
Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
23. Modern
dan sin
romani
mini yit
arkasın
lanin tu
----
Bu pa
sinema
dakile
-
A bulunduran - göstergesidir
B) sindiren - yönüdür
e) içeren - imgesidir
toplayan - yansımasıdır
kaplayan - örneğidir
A) Sir
B) Sa
C) He
D) RC
E) Sir
ma
22. Bir yabancı dil, ana dilin temelleri (esasları) üzerine
kurulur. Çünkü bütün dillerde kök, ek, kelime, edat,
cümle ve cümlenin unsurları (özellikleri) gibi ortak yan-
24. Aşa
lar vardır. Bu bakımdan (acıdan
11
mek
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerD)!
mecaz a
(
CV
B) 11
AV
4.
-
2.
Ne yapıyorsunuz yahu, dedim.
Sana ne, dediler.
Fukara, üstleri yırtık pırtık yavrulardı.
- Canım, neden söküyorsunuz, dedim.
Mühendis Ahmet Bey söktürüyor.
Ne yapacak bunları?
- Yukarıda deri tüccarı Hollandalı var ya hani, onun
bahçesini düzeltiyorlar da...
Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki ikileme, bu
parçadaki ikilemeyle oluşum bakımından özdeştir?
A) Saat onu yirmi geçiyor olduğu hâlde Nurettin'den ses
seda yoktu.
B) Bülent Bey, eski püskü eşyaları bir kutuya doldurarak
dairenin kapısına bırakmıştı.
• Bu uçsuz bucaksız denizi seyreden tayfalar, bir an
önce silaya varmanın isteğiyle doluydu.
D) Nesrin'in iç dünyası aşağı yukarı Şermin'in iç dünyası
gibi olmalıydı.
E) Şimdi o, eciş bücüş bir yazıyla adresi not etmeye
çalışıyordu.