Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

Jokin 8. (1) Adnan Benk, 1950-1960 yılları arasında roman, şiir ve hikâye üzerine yazdığı yazılarla edebiyat eleştirmenleri arasında önemli bir yere sahip olmuştur. (bir yazınsal türde elde ettiği konum) (II) Eleştiri yazılarında başlattığı tartışmalarda güncel konuları ele alan Benk, incelemelerinde gözlemlenen eleştiri yöntemleriyle de Türk edebiyat eleştirisine önemli katkılar sağlamıştır. (eleştiri türüne sağladığı yararları) (III) Bugün Benk'in adına edebiyat eleştirisi alanında sıkça rastlanmamasının nedeni, yakın zamana kadar yazılarının toplu olarak yayımlanmamasıdır. (bir durumun gerekçesi) (IV) Adnan Benk'in yazıları, yazarın 1998'deki ölümünden sonra, Prof. Mehmet Rifat'ın girişimiyle derlenmiş ve dört cilt olarak yayımlanmıştır. (bir eksikliğin giderildiği) (V) Bu gelişme edebiyat çevrelerinde takdirle karşılanmış ve yazarın, geniş bir okur kitlesi tarafından fark edilmesine olanak sağlamıştır. (yazarın edebiyat çevrelerindeki konumu) Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisinin ayraç içindeki açıklaması yanlış verilmiştir? A) I B) II C) III D) IV E) V

Modern şiir dilinin doğal dilden farklı bir dil oluşu, dil merkezli eleştirinin, incelemenin ülkemizde de büyük ölçüde egemen olmasını sağladı. Çoğul okuma, şiirin iletisi, şiir okur arasındaki ilişki her zaman eleştirinin konuları olmuştur. Şiir dilindeki göstergelerin çözümlenmesi anlamsal yapıların ortaya çıkarılmasına yol açar. Modern şiirde, günlük dildeki konumunu aşan I sözcük ve sözcük ilintileri, imge, eğretileme oluşumları || başlı başına inceleme konularıdır. Ritmin oluşumu, çift anlamlı söz yapıları, çapraşık söz dizimi yapıları, ||| yinelemeler, biçem, ses alanları, anlam alanları, sözcük IV V bağdaştırmaları modern şiirin "dil ayrıcalıkları"nı ortaya koyar. Aşağıdakilerin hangisinde bu parçadaki numaralanmış sözlere örnek olabilecek bir kullanım yoktur? A) Bir şehirde hayatın nasıl aktığını görmenin yolu, sokaklarında avarelik etmekten geçiyor. By Ben kordan elbiseler giydim, bundan haberin var mı? C) Eğitilememiş koca adamları gördükçe "Ağaç yaşken eğilir." derdi babam. D) Bu yağmur, bu yağmur bir gün dinince aynalar yüzümü tanımaz olur. E) İnsanın sosyal ilişkilerinde, kendisi kadar çevresindeki kişiler de etkilidir.

Karakter; romanda olumlu, olumsuz yönleri ile veri- len, belirli bir tip özelliği göstermeyen kişidir. Saatle- ri Ayarlama Enstitüsü'nün temel karakteri Hayri İrdal, toplumu gözlemleyip eleştirmek için kurgulanmış bir msk kişidir. Bu bağlamda onun kişiliği önemlidir. Eğer ger- çekten tam bir meczup veya deliyse yaptıkları onun gözlemlerinin ve eleştirilerin bir anlamı kalmaz. Yok gerçekte meczup ya da safdil değil de işi saflığa vu- ran biriyse Konur Ertop'un deyişiyle "kendi yalanına kendini kuvvetle kaptırmış bir dolandırıcıysa ahlak ölçütleri bizimkinden çok farklı olacaktır onun. Yok- sa İrdal, çocuksu saflığı içinde güçlü sağduyusu ve temiz yüreğiyle, insanların zaaflarını, kusurlarını önü- xin müze sergileyen bir gözlemci mi2 İrdal'ın, bu saydı- ğımız kişiliklerden zaman zaman birine ya da öteki- ne uyması durumu biraz karıştırmaktadır. Tanpınar en etkin gülmeceyi elde etmek için İrdal'ı bir gereç gibi kullandığından, kişiliğinin tutarlı olmamasına al- dirş etmez Bu tutarsızlık, bir yerde okurun yapıtı an- lamasını güçleştirecek kerteye varır, Ama romanın büyük bir kısmında irdal saf, iyi kalpli, sağduyu ve mantık sahibi, kendisi de dahil dürüstlükten ayrılanları eleştiren, geleneksel değerleri savunan bir adamdır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangi- si yoktur? Alo A) Örneklendirme Karşılaştırma B) Tanık gösterme Bahsettiği tanım ya da açı Tanımlama Açıklama varyasyonlar örnek değil açıklama

strips i úsúplöp hid meblainie (A asligilad nütöd ivsmesM hangisinde tamlanan eki düşmüş bir ad tamlaması vardır? 10. Aşağıdakilerin gosp nid olemile the sispis A) Serüven öğesi ağır basan romanlardan hoşlanırdı. B) Özgürlük, insanın ruhunda vardır. C) Bizim okul geçen yıl birçok başarıya imza atmıştı. D) Sevmek, sadece insana özgü bir duygu değildir. E) Filmi izlemiş; ancak ilginç bulmadığını söylemiştir. A 100 9tzeb va

2. Meydana gelen bu değişimi yorumlamada 1 (değerlendirmede) belirleyici olan tür ve şekilden ziyade eserlerin taşıdıkları edebî değer, vermek istedikleri mesaj veya konunun, eserin temel özelliği olan insandaki bireyselliği ele alma (öne çıkarma) || gibi özellikleri yönünden değerlendirilmesi, yorum farklılığına yol açacak öznel kıstaslar (ölçütler) yerine ||| eseri daha evrensel yönleriyle ele almak klasik edebiyatın değerinin daha iyi bir şekilde anlaşılmasına yardımcı olacaktır. Yoksa modern araştırmacının eseri sadece dili ve şekli yönüyle ele alarak eski geleneği ya da klasik edebiyatı yok saymaya (olsa bile olmamış IV kabul etmeye) çalışması veya bazı özelliklerinin ön plana alınıp diğer özelliklerinin görmezden gelinmesiyle V (farkında değilmişçesine davranılmasıyla) yapılamaz. Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisi parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? B) II 9X/11! AXI BIV IV Kafa Dengi E) V 1 1

içimdeki nigâr başka bir nigârdır içimdeki sema'a nice yıldızlar akar ben dönerim gökler döner benzimde güller açar II. Sen karanfile eğilimlisin, alıp sana veriyorum işte Sen de bir başkasına veriyorsun daha güzel O başkası yok mu bir yanındakine veriyor Derken karanfil elden ele Aşağıdakilerin hangisinde, numaralanmış dizelerde temsil edilen şiir anlayışları sırasıyla verilmiştir? A) Yedi Meşaleciler - İkinci Yeni B) Saf şiir - Garipçiler 1 C) Yedi Meşaleciler Toplumcu şiir D) İkinci Yeni - Garipçiler E) Saf şiir - İkinci Yeni

8. (1) Charles Dickens'in tüm romanlarında, özellikle de olgunluk döneminde yazdığı romanlarda karamsar bir havaya büründüğü görülür. (II) İlk romanlarındaki görece iyimser havanın yerini karamsarlığa bırakmasında kişisel nedenlerin etkili olduğu söylenebilir ama tek neden kuşkusuz bu değildir. (III) Oliver Twist romanı ise bir çocuğun büyüme sürecini ve bu süreçte yaşadığı sıkıntıları anlatması özelliğiyle başarılı bir çocuk edebiyatı klasiği olmuştur. (IV) Dickens, bu kitabında endüstrileştirilmiş 19. yüzyıl Londra'sındaki sosyal, ahlaki ve ekonomik bunalımları romanın kahramanı Oliver Twist'in etrafında roman tekniğine uygun biçimde örmüştür. (V) Bu eser yıllar içinde Türkçeye birçok kez çevrilmiştir, yaptığım araştırmalar sonucunda bir dünya klasiği olan bu eserin yetmiş altı farklı Türkçe çevirisinin olduğunu tespit ettim. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde değerlendirme söz konusu değildir? C) III. of. of. B) DNV. EV.

3. Deneme - 1 De Dışavurumculuğun en hareketli (cafcaflı) zamanlarında I peydah olan (parlayan) bu genç ressam insan ruhunun en || karanlık, en kendini ele vermeyen (ketum) yanlarını birkaç su fırça darbesiyle ortaya koyuveriyordu âdeta. Sanat çevreleri, eleştirmenler uzun süre tepkisiz (kayıtsız) kalsalar da mızrak IV B) II çuvala sığmıyordu: Olağanüstü yetenekli ve bir o kadar da marjinal (aykırı) bir ressamın geldiğini akademi öğrencileri V bile hemen fark etti. Bu parçada altı çizili sözlerden hangisinin yerine yanında parantez () içinde verilen sözün getirilmesi anlamı değiştirir? A) I C) III D) IV E) V

Kimi sanatçı resmi, kimi heykeli, kimi müziği, kimi sözcükleri kullanır ama her sanatçı gerçeği anlatırken kendi tekniğini, kendi ruhunun yaratıcılığını ortaya koyar. Aşağıdakilerden hangisi, bu cümleye anlamca en yakındır? A) Gerçek sanat eserinin kendi varlığından başka bir amacı yoktur; vermek istediği mesaj kendisinde başlar, kendisinde biter. B) Bilimsel ve teknolojik buluşlar bir sanat eseri sayılmaz çünkü çoğu kez sanatın yol gösterici ışığı olan güzellik ve beğenilme değerlerinden yoksundur. C) Sanatçı doğada gördüklerini gerek şekil, gerek renk ve ses gerekse anlatım olarak aynen taklit eden kişi değildir. D) Sanat, sanatçının kişiliğinden ve orijinalliğinden büyük ölçüde etkilendiği içindir ki hiçbir sanat ürünü bir diğerine benzemez. E) Şiir, müzik, resim gibi alanlarda gerçek bir sanat eseri ortaya koyabilmek sanatçının yaratıcı gücüne bağlıdır.

EDEBİYAT PROVASI - 5 17. Servetifününcular, Tanzimat Dönemi'nde Abdülhak Hamit Tarhan'ın uyguladığı "okunmak için tiyatro" yazma eğilimine bağlı kalmamışlar, tiyatro türünde eser vermek için koşulların değişmesini beklemiş- lerdir. 1908'den sonra gibi bazı tiyatro eserleri ortaya koymuşlardır. Ancak Servetifünuncuların bu piyesleri teknik olarak oldukça zayıftır. Bu tiyatro de- nemelerinde evlenme, boşanma ve kadınların me- deni hakları gibi konulara da değinmişlerdir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Kâbus - ==== D) Cidal B) Eyvah E) Yalan C) Pençe

10. Yeni bir duyuşa sahip olduklarına inanan Servetifünuncular yeni bir edebiyat için yeni bir dil istiyorlardı. Duygularının bütün nüanslarına vasıta olabilecek bir dil. Mai ve Siyah'ın ünlü kahramanı Ahmet Cemil'in dil arayışı bu sancının ifadesi: öyle bir lisan ki âdeta konuşan bir ruh olsun. Altı çizili sözlerle anlatılmak istenen aşağıda- kilerden hangisidir? A) Soyutu, somut hale getirebilmek Tüm acıları ifade edebilmek C) Görünmezi görünür kılabilmek DOlumsuzlukları olumluya çevirebilmek Fantastik ifadeler kullanmak

12. Sağlıklı bir insanın olgun alyuvar hücrelerinde yapı ve or -ganel çiftlerinden hangileri birlikte bulunur? A) Hücre zarı - Ribozom B) Sitoplazma - Hücre zarı C) Çekirdek-Mitokondri D) Ribozom- Mitokondri E) Çekirdek - Sentrozom 8.5 9.5 10. 11. 12. A IN ele

YAYINLARI 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı var- dir? A) Türkiye'de nüfus gitgide artıyor. B) Gökyüzünün rengi birdenbire değişti. C) Bulutlar, dağı baştan başa sarmıştı. D) Art arda gelen haberler bizi üzdü. E Sonunda dertlerimle başbaşa kaldım.

33. Son üç yıldır da ülkemizde ve özellikle İstanbul'da görül- meye başladı. Vatandaşlardan gelen şikâyetler var. Çok farklı bir tür, biyolojisi farklı. Bildiğimiz sivrisinekler gibi değiller. Şikâyetlerin çoğunluğu sabah saatlerinde park ve bahçelerde siyah bir sineğin soktuğu yönündeydi. Bahsedilen bölgelere gidip yaptığımız örneklem çalış- malarımızda İstanbul'da bu türün yayılım gösterdiğini ve İstanbul'un pek çok ilçesinde var olduğunu gördük. Asya kaplan sivrisineğinin adaptasyon gücü çok yüksek. Taşındıkları ülkeden başka bir coğrafyaya geçtiklerinde buradaki ortama çok çabuk uyum sağlayabiliyorlar. Bu şekilde de İstanbul coğrafyasına uyum sağlayabileceğini düşünüyoruz. Ayrıca çok soğuk koşullara da dayanabiliyor. En son yapılan araştırmalarda 5 dereceye kadar aktivi- telerini devam ettirdikleri söyleniyor. İlk çalışmalarımız ışığında Beykoz, Sarıyer, Zeytinburnu, Arnavutköy ilçeleri ön planda. E Bu parçada "Asya kaplan sivrisineği" ile ilgili olarak aşa- ğıdaki ayrıntılardan hangisine yer verilmemiştir? A Kökeninin başka bir ülke olduğuna B) Taşındığı bölgeye uyum sağlama yeteneğinin yüksek olduğuna C) Benzer türlerden oldukça farklı olduğuna D) Üzerinde bazı araştırmalar yapıldığına E) Bütün Türkiye'de yayılma potansiyelinin bulunduğuna

1. Aşağıdaki dizelerin hangisinde "imge" diğerlerine göre daha sınırlıdır? A) Sen varken güneşin gül olduğunu bilirim Ay'ın Dicleli bir kadın olduğunu bilirim B) Göğsümün aleviyle yaksam sönmez lambalar İki elim yanıyor, kafam kıyametimdir C) Yakından sesler duyuyorum Malazgirt'ten Alparslan beyaz bir göçü kılıcıyla büyütüyor DY Toplasam günahları sığmaz hiçbir vicdana Bir suçun sonrasında bin nedamet gizlidir E) Ay doğar, çünkü gecedir sevdiğim Bir vapur çıkar sessizce bu şehirden

YAYIN DENİZİ VBA 5. Neşini söyleyim canim efendim a Gayrı düzen tutmaz telimiz bizim Aruzhâl eylesem deftere sığmaz Omuzdan kesilmiş kolumuz bizim in ple Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? lup obmllibre A) Âşık edebiyatı ürünüdür. B) Nazım şekli koşmadır. 1 (A smąoX 8 E) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. Unup undb og snus mibemijo mirebled uloy A Gyse heinio Nazım türü koçaklamadır. BYD Divan edebiyatındaki benzerine hicviye denir. 188 18y 058 Inge lajep ince neb