Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

. 39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. bir malze- uretiyle he- sidir, Ede- üyütmek, mez. Çün- tme eğili- gerekeni bütünüy- mlik veri- aklaşma Jina gel- ğini farz Sanat eleştirisinin amacı, eseri övmek ya da yermek de- ğildir. Sanat eleştirisi, kişisel beğeninin dışında bir üst dildir. Sanat eserini, izleyiciye yakınlaştırmayı amaçlar. Sübjektiflikten uzak, eserin içinde bulunduğu akım için- de değerlendirilir. Ayrıca, sanat eleştirmeni eserin üre- tildiği zaman, bu zaman içerisindeki sosyolojik çevresi, toplumsal değişimler, gelişimler, duraksamalar, ekono- mik çevre, ekonomik gelişimler bunların hepsinden ha- berdar olmalıdır. Bizde bir dergide veya bir gazetenin kültür sayfasında bir sanatçı üstüne yazı çıkıyorsa bilin ki o sanatçı ya eleştirmenin dostudur ya da karşı oldu- ğu görüşün adamı değildir. Fakat durum bunun aksi- ne ise böyle bir sanatçı ağzıyla kuş tutsa, eleştirmenin önüne ayı ve güneşi tutup koysa eleştirmen kendine yakın bulmadığı bu sanatçıdan tek kelimeyle bile söz etmez. ---- İleri toplumlarda böyle bir çarpık bir yakla- şımı görmek olası değildir. Çünkü bu toplumlarda, sa- natçı ile eleştirmen arasında sıkı bağlar vardır. Onlarda kimsenin görüşüne, ait olduğu gruba bakılmadan nes- nel değerlendirmeler yapılır. kniğin- anlatı- tır? Soru Soran Adam 39. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Gerçekçilikten bütünüyle uzaklaşmak B) Üslubu her şeyin üstünde görmek C) Üstün nitelikli yapıtlar vermek D) Kendini olduğundan büyük görmek E) Sanatsallıktan ödün vermemek an- 40. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? J- A) Вir eleştirmenin öncelikli görevi ele aldığı yapıtın ger- çek değerini ortaya koymaktır X B) Sürekli eleştirilen bir yazar, nerelerde hata yaptığını anlayamaz X C) Günümüzde eleştiri sürekli kan kaybediyor, bu da edebiyatımızı olumsuz etkiliyor D) Es kaza söz etse de söz konusu sanatçıyı yerden ye- te vurmaktan geri kalmaz E) Eleştirinin gelişimine her şeyden önce eleştirmenler katkı sağlamak zorundadır

Aşağıdaki dizelerin hangisinde "hayıflanma" söz konu- sudur? A) Kan tükürsün adını candan anan dudaklar Sana benim gözümle bakan gözler kör olsun B) Sakın bir söz söyleme, yüzüme bakma sakın Sesini duyan olur, sana göz koyan olur C) Duydum ki unutmuşsun gözlerimin rengini Yazık olmuş o gözlerden sana akan yaşlara D) Yaşaran gözlerimde artık her şey değişti Bizim garip Şeyhoğlu buradan geçmemişti. E) Daha deniz görmemiş bir çoban çocuğuyum Bu dağların eskiden aşinasıdır soyum

3. Modern şiir dilinin doğal dilden farklı bir dil oluşu, dil merkezli eleştirinin, incelemenin ülkemizde de büyük ölçüde egemen olmasını sağladı. Çoğul okuma, şiirin iletisi, şiir - okur arasındaki ilişki her zaman eleştirinin konulan olmuştur. Şiir dilindeki göstergelerin çözümlenmesi anlamsal yapıların ortaya çıkarılmasına yol açar. Modern şiirde, günlük dildeki konumunu aşan sözcük ve sözcük ilintileri, imge, eğretileme oluşumları II başlı başına inceleme konularıdır. Ritmin oluşumu, çift anlamlı söz yapılan, çapraşık söz dizimi yapıları, III yinelemeler, biçem, ses alanları, anlam alanları, sözcük IV V bağdaştırmaları modern şiirin "dil ayrıcalıkları"nı ortaya koyar. Aşağıdakilerin hangisinde bu parçadaki numaralanmış sözlere örnek olabilecek bir kullanım yoktur? AXBir şehirde hayatın nasıl aktığını görmenin yolu, sokaklarında avarelik etmekten geçiyor. B) Ben kordan elbiseler giydim, bundan haberin var mı? C) Eğitilememiş koca adamlan gördükçe "Ağaç yaşken eğilir." derdi babam. D) Bu yağmur, bu yağmur bir gün dinince aynalar yüzümü tanımaz olur. Xinsanın sosyal ilişkilerinde, kendisi kadar çevresindeki kisiler de etkilidir. E

3. Aşağıdaki dizelerin hangisinde somutlama söz konusudur? A) Çobanım ben, dağda bir divaneyim Yok ki bir dost, derdim ona söyleyeyim B) Dertli kaval, söyle bana, ben neyim Pınar ağlar, çimen ağlar, saz ağlar C) Dereden yükselir barut kokusu Kalmamış içimde ölüm korkusu D) Sözlerimi düşün, yaprak düşerken yere İnsan at değiştirmez geçerken dere E) Sokaktayım, kimsesiz bir sokak ortasında Yürüyorum, arkama bakmadan yürüyorum

2. Türkiye'nin meşhur gümüş çarşılarından biri olan Beypazarı Gümüşçüler Çarşısı, hem zengin hem de ustalıklı işçiliğiyle gezmeye ve muhakkak bir edinmeye değer. A) çeşitliliğiyle - hatıra B) altyapısıyla - bilgi C) tarzyla – tecrübe o D) el sanatlarıyla - fikir E) örnekleriyle - kazanç A A

Cavan Anahta. DENEME - 10 29. Günlük dil, meramını anlatmaya yarar. Ferah, özgür, neyse ne, ne eksik ne fazla. Ne zaman ki iki satır bir şey yazmak için kalemi elime alıyorum o zaman bile amacımı en kolay biçimde anlatabilmek için uygun, yeterli sözcükler aramaya koyuluyorum. Çünkü yazar olarak uğraşım, sevip önemse- diğim dili günlük dilin dışına taşımak, duygu yoğunluğu taşı- yan başka yerlere götürmek. Bu parçada yazarın asıl anlatmak istediği aşağıdakiler- den hangisidir? A) Yazı dilinin günlük dile yaklaştırılması gerektiği B) Yazı dilinin günlük dilden çok farklı olduğu C) Yazar olmak için dil üzerine çalışmak gerektiği DIGünlük dili yapıtlara taşımak istediği E) Türkçenin yazı dili olarak yeterli olduğu

8. Her gün bikmadan usanmadan çalışmaya gidiyor. I Ama böyle giderse Allah hemen sonunu hayırlara tebdil etsin IIEline geçen paranın çogu da İstanbul'da çoluğa çocuğa gidi- yor. IV. Bakalım bu iş nasıl gidecek? V. Boyle bana, bu yol nereye gider? "Gitmek" sözcüğü yukarıdaki cümlelerde kaç farklı anlamda kullanılmıştır? A) 1 B) | DIV EV

12. Aşağıda dil ve anlatım dersi 9. sınıf sözcük bilgisi konusu kapsamında ele alınan kazanımlar verilmiştir. 1. Sözcüğün terim anlamını örneklerle açıklar. IL Tüm sözcüklerin gerçek anlamda kullanıldığı bir cüm- le oluşturur. III. Karşıt anlamlı sözcüklerin olduğu bir cümle oluşturur. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu açıklamada verilen II. kazanımı örneklemektedir? you A) Bir soruyu çözmenin birinci yolu soruyu dikkatli oku- maktır. LIMITAT B) Keskin bakışlarıyla etrafında olup bitenleri izliyordu. C) Onlar aynı dilin-topragında yetişmiş usta sanatçılar- dır. D) Havalimanında bindiğim taksi beni yanlış adrese bi- rakmıştı. E) Ne yazık ki gazetelerde her gün yüzlerce kaza habe- ri okuyoruz.

5. Dili doğru ve güzel konuşmak dilcilerin işidir, diyenler bir yükü omuzlarından atmış olmanın verdiği rahatlıkla sözcük- lerin kaşını gözünü parçalıyorlar. Dilin düşüncenin aynası olduğunu akla bile getirmiyorlar, sonra da düşüncelerinin anlaşılmamasından yakınıyorlar. Artık bunların şikâyetleri kabak tadı vermeye başladı. Ben onlara aynalarının üstün- deki tozu, kiri silmelerini salık veriyorum. Yukarıdaki parçada altı çizili sözlerin anlamını içeren bir söze aşağıdakilerden hangisinde yer verilmemiştir? A) Toplumun değerlerini yaşatmayı istiyoruz ama aydınım diyen birçok kişi, sorumluluktan kaçınıyor. B) Sosyal medyanın kullanımı arttıkça dili doğru kullanma- yanların sayısı, çığ gibi büyüyor. e) Hesaba katmadığımız ve basit bir ayrıntı olarak gördüğü- müz bazı şeyler, hayatımızı altüst edebiliyor. D) Futbol konuşmalarının uzayıp gitmesi, beni usandırmaya başlamıştı ki Orhan Bey, asıl konuya girdi. E) Beni en çok eleştiren dostlarım, zamanı geldiğinde benim için en büyük özveride bulundular.

23. Nazım Hikmet'in; Seversin dünyayı doludizgin ama o bunun farkında değildir ayrılmak istemezsin dünyadan ama o senden ayrılacak yani sen elmayı seviyorsun diye elmanın da seni sevmesi şart mı? Yani Tahiri Zühre sevmeseydi artık yahut hiç sevmeseydi Tahir ne kaybederdi Tahirliğinden? dizelerinde aşağıdakilerden hangisine karşı çıkılmak- tadır? A) Dünyaya fazla bağlanmaya B) İnsanın sonsuz sevgi yeteneğine C) Sevginin karşılıklı olması gerektiğine D). Tahir'in Zühre'ye olan aşkına E) Dünyanın aldatıcı yönüne kanmaya

4. Rus şiirinin güçlü ismi Boris Pasternak, 1920'li yıllarda ülkesinde "şairlerin şairi” olarak anılmıştır. Şiirlerinde simgeci izler görülen Pasternak, Kafkasya doğasını büyüleyici olarak nitelemiştir. O, doğa-insan arasındaki harmoniyi Gürcistan'da bulmuştur. Genç yaşlarda bağlı olduğu fütürizm akımından kopan şair, eserlerinde Gür- cistan'ın doğasına hayranlığını dile getirmiştir. Paster- nak'a göre şiir, kişinin ayağının altındaki otlar, çiçekler- dir; onu koparmak, almak için biraz eğilmek yeterlidir. Bu parçadaki altı çizili sözde şiir ile ilgili olarak an- latılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Her yerde ve sıradan şeylerde bulunduğu B) Etraftaki güzelliklere bağlı olduğu C) Özel bir yetenek gerektirmediği b D) Ayrı hayatların yaşandığını vurguladığı E) Yalnızca usta şairlerin elinde şekillendiği

ÇAP / TYT / Türkçe Testi 37. - 38. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevapla- yiniz. Cevremde gerçek bir edebiyat eleştirisi alabilecegim kimse yoktu. Bu da işin en zor yanlarından biri. Yaz- dıklarımı eşime ve birkaç arkadaşıma okutuyordum ama bir yandan onlan rahatsız ettiğimi düşünüyordum me icim içimi yiyordu. O rezil şeylerle kimsenin vakti- ni almak istemiyordum. Bir atölyeye gidip gitmemek konusunda bir türlü emin olamıyordum, ön yargnais da vardı açıkçası. Sonra birden içimdeki yazma is. ve coşkusu ağır bastı ve cesaretimi toplayıp edebiyat atölyesine gitmeye karar verdim. Bilinçli bir gelişimin miladi oldu bu karar benim için. Sabretmeyi, metnin üzerinde defalarca kez çalışmayı, onu ince in ce işlemeyi, laf kalabalıklarından ve yanlışlarından kurtulmayı, anlatıcı sorunlarına daha derinlikli bakmay! öğrendim. 37. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Iyi bir yazar olabilmek için çevrenin desteğine ve Jigisine ihtiyaç vardır. B) Adini duyuruş, ünlü yazarların hepsi bir edebiyat atolyesinden geçmiştir. C) Yazarlar ilk eserlerini beğenmezler fakat içlerindeki yazma isteğinden de vazgeçemezler. D) Yazma isteği duyanlar bir yolunu bularak iyi bir yazar olmanın fum ipfceliklerini öğrenebilirler. E) İyi bir yazarın yazdigi metin üzerinde defalarca değişiklik yapması doğaldır. 38. Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenen- ler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A Konuyla ilgisi olmayan gereksiz söz səyleme 7) Istediğini yapamadığı için üzülmek C) Yükün fazla gelmesi en lade sini kullaparak gelişmenin baglangıcı sykevy koniku asynlilarya degedendirge

13. "Garipçiler" ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yan- liştır? pitlarından dir A) Basitlik, sadelik ve sıradanlık ilkelerini benimsemişler- YAYINLARI B) Espri ve nükteye yer vermişlerdir. ediğim C) Günlük konuşma dilini kullanmışlar, şairanelikten ka- LIMIT çınmışlardır . DJ Toplumsal sorunlara değinmişlerdir. E) Şiirden çok roman ve öykü türlerinde başarılı olmuş. lardır. gö-

TÜRK Erozyon, diğer adıyla aşınım, yer kabuğunun toprakların, başta akarsular olmak üzere türlü dış etkenlerle ---- yerinden koparılması, bir yerden başka bir yere taşınması ve biriktirilmesi olayıdır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakiler- den hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) yüzeyindeki - yavaş yavaş B) üzerindeki - aşındırılıp içindeki – zamanla D) alüvyal - birden E) çevresindeki - süpürülüp Hayatını edebiyata vakfeden (adayan), edebiya- ti ise 'benim hayatım' ifadesiyle tarif eden Mehmet Rauf, modern (çağdaş) Türk edebiyatının oldukça II üretken (etkili) yazarlarından biridir. Türk edebi-

TYT | TÜRKÇE TESTİ 7. Herkes tavsiyeye ihtiyaç duyar. Üstelik bu tavsiye ne 1 1 söylediğini bilen, güngörmüş ve dünyadan haberdar II 3 birinden geliyorsa iki kere ihtiyaç duyar. Hele de her bir IV insan ömrünün son derece hızlı yaşandığı, tüketildiği, V verimsiz kullanıldığı böyle bir devirde... Yukarıda numaralanmış sözcüklerden hangisi ya da hangileri mecaz anlamda kullanılmıştır? A) Yalnız! B) Yalnız II C) II ve IV. DN ver E) IVe V.

² Aşağıda dil ve anlatım dersi 9. sinif sözcük bilgisi konusu kapsamında ele alınan kazanımlar verilmiştir. 1. Sözcüğün terim anlarını örneklerle açıklar. II. Tüm sözcüklerin gerçek anlamda kullanıldığı bir cüm- le oluşturur. III. Karşıt anlamlı sözcüklerin olduğu bir cümle oluşturur. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu açıklamada verilen I. kazanımı örneklemektedir? YAYINLA A) Bir soruyu çözmenin birinci yolu soruyu dikkatli oku- maktır. BY Keskin bakışlarıyla etrafında olup bitenleri izliyordu. Onlar aynı dilin toprağında yetişmiş usta sanatçılar- dir. D) Havalimanında bindiğim taksi beni yanlış adrese bi- rakmıştı . E) Ne yazık ki gazetelerde her gün yüzlerce kaza habe- ri okuyoruz.