Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

del 1. Coğrafi keşiflerle birlikte gerçekleşen sömürgecilik faaliyetleri sırasında o zamana kadar keşfedilen yerlerde görülmeyen mik- roplar da Avrupalıların her gittiği yere yayıldı. Mikropların yayıl- ması Avrupalıların sömürgeleştirme hareketlerini oldukça kolay- laştırdı. Öldürücü mikroplar sonradan kazanılmış bağışıklıkları olmayan yerli nüfuslarını çok büyük oranda azaltmış, bazı yer- lerde de tamamen ortadan kaldırmıştı. Mikroplar yüzünden yer- li halkın nüfuslarinin azalması, sömürgecilere karşı mücadele gü- cünü de azaltmıştı. bilgi lard: Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? yoni 7 yall tüze A) Sömürgecilik faaliyetlerinin tek bir ögeyle açıklanamayaca- r. Bu ir te R urum verin B) Sömürgeci anlayışın yayılmasında mikropların pay sahibi ol- duğu C) Mikropların yerli halkın yenilgisini çabuklaştırdığı D) Sömürgecilerin mikropları kullanarak kolay bir zafer kazan- diği E) Coğrafi keşiflerin insan nüfusunun azalmasına yol açtığı ants

19. Dostluk, bir insana belleğinin doğru çalışmasını sağlamak için gereklidir. Geçmişi anımsamak, onu sırtında taşımak, insanın kendi “ben"ini koruyabilmesi için gerekli tek koşul olarak görülebilir. “Ben'in çekip küçülmemesi, oylumunu koruması için anıları, bir saksı çiçeğini sular gibi sulamak gerekir. Bu sulama işi, geçmişin tanıklarıyla yani dostlarla sürekli temas hâlinde kalmayı gerektirir. Onlar bizim ayna- miz, belleğimizdir. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıda- kilerden hangisi getirilmelidir? A) Onlardan hiçbir şey beklemiyoruz, yalnızca zaman zaman o aynayı parlatsınlar ki yüzeyinde kendimizi gö- relim B) Bir dostun açtığı yaranın tamiri, yine bir dostun tedavisin- den geçmektedir C) Dostlarımızdan bekleyeceğimiz en önemli şey, gelecekle ilgili doğru kararlar alabilmemize yardımcı olmasıdır D) Dostluk, suya atılan taşın etrafa yaydığı dalgalar gibi kendi içinden birçok kez doğan bir güçtür E) Sürekli hatırlayarak anıların canlı kalmasını sağlamak, bir dostun varlığıyla mümkün olacaktır

11. Dilin çeperlerinde gezinen üslubuyla, bir grup Çinlinin arasındaki İskandinav gibi dikkat çeken öyküler bunlar. Öte yandan okuru heyecanlandıran ancak, izlenmesi güç bir anlatımı var. Bilinç akışına yakın, dikkatin kolay- ca dağılmasına izin verecek bir teknikle kaleme alınmış. Dikkatinizi toplamaya çalıştıkça hikâye bambaşka yerle- re savruluyor. Siz, "Hah şimdi bir ucundan tuttum." de- dikçe o, parmaklarınızın arasından kayıveriyor. Bu parçadaki altı çizili sözle, anlatılan öykülerin hangi özelliği belirtilmiştir? A) Sira dışılığı B) Etkileyiciliği C) Kalıcı olmast D) Anlaşılmazlığı E) Bütünlükten yoksunluğu

18. I. Çukurova'da bir zamanlar beyaz altın çiftçile- rin vazgeçilmeziydi. II. Kasaptan bir kilo dana, bir kilo da kuzu al. III. Yalnızlığın dal uçlarından devşirdim ben bu şiiri. IV. Çözüm yolunu bilmiyorsan bu problemi çöze- mezsin. V. Susuz kalan bir Osmanlı çeşmesi aci acı baki- yordu ve ağlayamıyordu. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangi- sindeki anlam olayı yanlış değerlendirilmiştir? A) I. de güzel adlandırma yapılmıştır. B) M. de benzetme amacı güdülmeden bir söz, başka bir sözün yerini tutmuştur. C) III. de soyut sözcük, somutlaştırılarak kullanıl. miştir. D) IV. de somut sözcük, soyut bir anlam kazan- Aşur. E) V. de insan dışı varlığa, insan özelliği verilmiş-

8 982 THAM LOSW TYT/Türkçe 25. O sabah ana mektebinin bahçesinde fevkalade bir telaş ve canlılık vardı. Talebe bayramı günüydü. İlk ve orta mektepler, kafile kafile marşlar söyleyerek sokaklardan geçiyor, şehrin uzak mesirelerine çil yavrusu gibi dağılıyorlardı. En ihtiyar talebesi altı yaşında olan bu ana mektebinin o kadar uzaklara götürülmesine imkân yoktu. Onlar, bayramlarını kendi minik ve paytak adımlarıyla yirmi dakika çeken bir dere kenarında yapacaklardı. Nihayet hazırlık bitti, kafile yola düzüldü. Bir elleriyle taburda arkadaşlarının ellerini tutuyorlar; ötekiyle renkli paketler, küçük sepetler, yiyecekler ve oyuncaklar taşıyorlardı. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir? A) Kalıplaşmış sözlere B) Sessel yinelemeye © Karşılaştırmaya D) Nitelendirmelere E) Kişileştirmelere

5. (1) Borges, "Düş görmek, uyanıkken gördüğümüz nesne- Ieri bir araya getirmek, onlardan bir öykü veya öykü dizisi örnektir." diyerek düş ile öyküyü özdeşleştirir . (II) Bu ya- ratici tanımı, Rust Hills'in, "Birçok kurmacanın temel so- runu, çok fazla gündüz rüyası olmasıdır." sözü tamamlar. (III) Demek ki kendini gerçekle özdeşleştirmeye çalışmak, kurmaca yapının gevşek dokunmasına veya düzeyin aşa- ğı çekilmesine; hep gerçek hayata bağlı kalma çabası yazıların renginin kaçmasına, güdük kalmasına neden olabilir. (IV) Uyanıkken herkesin rüyasının ortak oluşu da gerçekle özdeşleşmeye benzer. (V) Önümüzde olup bit- ten ve birlikte tanık olduğumuz gerçek, ortak yaşantımız olarak paylaşılabilirken rüyalar kimseyle paylaşılmaz. (VI) Herkesin yalnızca kendi rüyasını görmesi, rüyanın başka hiç kimseyle birlikte görülmemesi, kurmaca yazarının gör- düğü, kurguladığı dünyanın özgünlüğünü arttırır. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşa- ğıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, düş görmek ile ilgili bir açıklama yapılmak- tadır. B) III. cümlede, Il cümlede belirtilen sorunun sonuçların- dan söz edilmektedir. IV. cümlede, I cümlede ifade edilen özdeşleşme açık- lanmaktadir. D) V. cümlede, gerçek ve rüya arasındaki farklılığa deği- nilmektedir. E) VI. cümlede, bir neden-sonuç ilişkisine yer verilmekte- dir. (2018-DGS)

13. Bir gün, birlikte çalıştığımız usta bir yazar bana şöyle demişti : "İlk sansürcün kafan olmayacak." Usta yazarın bu öğüdüyle anlatmak istediği aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Yazarken seçici olacaksın. B) Düşündüğünü yazacaksın. C) Dikkatli yazacaksın. D) Yanlış yapmamaya özen göstereceksin. E) Kimseyi rahatsız etmemeye gayret göstereceksin.

1. Pek çoğumuz tekstil ürünlerinin sadece koyun 6. Kalp atış yününden elde edildiğini düşünürüz. II. Keçilerin ve develerin de lifleri bükülerek iplik hâline getirilir ve tekstil endüstrisinde kullanılır. na fazla değişen ani ektedir. Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden hangisidir? ak A) Keçi ve deve Viflerinden iplik üretilip tekstil sanayisinde kullanılmasına kağmen pek çoğumuz tekstil ürünlerinde yalnızca koyun yünü kullanıldığını sanıyoruz. B) Keçilerin ve develerin liflerinin iplik malzemesi olarak tekstil sanayisinde çok az tercih edilmesi nedeniyle genellikle yünün sadece koyundan üretildiğini düşünüyoruz. C) Yaygın olarak günün yalnızca koyundan üretildiğini düşünsek de keçiler ve develerden elde edilen liflerin geçmişten bugüne tekstil ürünlerinde kullanıldığını biliyoruz. Tekstil sanayisinde keçi ve develerden elde edilen Yünler de kullanılmasına karşın birçoğumuz iplik gibi ürünlerin yalnızca koyundan üretildiğini zannediyoruz. E) Birçoğumuz, keçilerin ve develerin liflerinin de iplik malzemesi olarak tekstil endüstrisinde kullanıldığını göz ardı ediyor ve yünün yalnızca koyundan üretildiğine inanıyoruz.

8. Mutluluk ulas Bu cümlenir uygun düst Tür 5. Aşağıdakilerin hangisinde doğaya ait bir kavram insana aktarılmıştır? A) Güney Ekspresi'yle geçerdi kartallar. B) Polatlı Garında şafak yüzlü dört çocuk...h e Duvarlar kadifedendi biçilmiş bakırdan. D) Yağmur bulutlarında islanırdık. 2 E) Binsek geçen trenlerden birine. A) kendi ke B) bizim or C) ona ula D) onu ar E) yaşan

2013 ÖABT Türk Dili ve Edebiyatı 33. Redif, dize sonlarında kafiyeden sonra gelen ve aynı görevdeki seslerin tekrarlanmasıdır. Aşağıdakilerin hangisi buna örnek oluşturmaz? A) Savrulmada gül şimdi havada Gün doğmada bir başka ziyâda B) Şu batan günün akşamlarında Wiçe gül soldu bostanlarında Kapldilli yüzerken uykularda Mehtabı sürükledik sularda Garîbim nâmima Kerem diyorlar Aslı'mı el almış, harem diyorlar Kefensiz bir cenâze, çırılçıplak, ortada... Garanti yok sen gibi bir fâniye sigortada!

TYT/ Türkçe Akademik eleştiri, üniversitelerin ilgili alanlarında edebi ese- 5. 7. rin estetik değerini gün yüzüne çıkarmak yerine bilimsel açı- dan eseri çözümleyip incelemeye çalışan eleştiri türü olarak tanımlanabilir. Akademik eleştiri , bilimselliğe bağlı kaldığı için estetik yargıda bulunmak yerine ulaştığı bulgulan ortaya ko- yarak açıklamaya çalışır. Bu parçada geçen “estetik değerini gün yüzüne çıkarmak” sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Eserin sanatsal güzelliğini açıklayıp anlaşılır kılmak B) Eserde estetiği sağlayan kapalı ifadeleri açıklamak C) Eserdeki sembollerin ne anlama geldiğini herkesin anla- yabileceği bir biçimde ifade etmek D) Eserin biçim ve içerik arasındaki uyumunu ortaya çıkar- mak E) Çeşitli bilimsel yöntemlerle eserin anlam inceliklerini ay- dinlatmak

1. Eğitim, yaşam boyu devam eden bir süreçtir. Bu süreç, bazen örgün olarak bazen de yaygın olarak bireylerin etkileşimde bulunduğu ---- ger- çekleşir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakiler- den hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) her fırsatta - okullarda B) belirli zamanlarda - özel alanlarda C) kendiliğinden - arkadaş çevresinde DJ planlı programlı - tüm ortamlarda E) aile içinde - akran ortamında

DENEME 20 39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Dünyanın en eski mabetlerinden birinin burada yer al- ması, dört kitaba göre Hz. İbrahim'in bu topraklarda doğması, bazı dinî hikâyeler ile çeşitli efsanelerde adi- nin geçmesi Urfa'yı mukaddes kiliyor. "Bereketli Hilal" adı verilen yerde kurulan, Peygamberler şehri, mozaik- ler şehri gibi isimlerle de anılan Urfa'nın bundan binler ce yıl önce dünyanın ilk üniversitesine ev sahipliği yap- tığı tahmin ediliyor. Tarihi eserleri, camileri, mağaraları ve kültürel yapısıyla Türkiye'nin en güzel şehirlerinden olan Urfa, Kurtuluş Savaşı'nda gösterdiği kahramanlık nedeniyle Cumhuriyet tarihi açısından ayrıca değerli. Bu yüzden "Şanlı" unvanını sonuna kadar hak ediyor. a a LİMİT YAYINLARI 39. Bu parçada Urfa'ya ilişkin; 1. kutsallığı, ✓ II. topraklarının niteliği, III. ev sahipliği yaptığı uygarlıklar, IV. tarihsel niteliği, V. aldığı bir unvanın nedeni bilgilerinden hangisi yoktur? A) B) || Colll D) IV E) V 99 40. Bu parçadaki altı çizili sözlerdeki anlam olayları si- rasıyla aşağıdakilerden hangisidir? A) Ad aktarması - Benzetme B) Dolaylama - Ad aktarması C) Güzel adlandırma - Dolaylama D) Kişileştirme - Dolaylama E) Deyim aktarması - Ad aktarması

Ne olursa olsun (her durumda) asla arkana bakma 1 dostum. İş işten geçtikten sonra fikir yürütme (dışarı II vurma), demek istiyorum. Sonradan fikir yürütmeden, suçluluğa kapılmadan, duraksamadan (tereddüt etmeden, beklemeden) ilerle. Yaşayacakların (görüp IV geçireceklerin), önünde uzanmaktadır, arkanda değil. Yaptığın şeyi yapmışsındır. Bunu kesinlikle (asla) V değiştiremezsin fakat ilerleyebilirsin. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? AI B) II C) III D) IV E) V

az- Aşağıdakilerden hangisinde birinci cümledeki yargiyi somutlaştıran bir deyim ikinci cümlede yer almamıştır? at- da de ki il- e A) Tehlikeli bir durumla karşılaşacağı korkusuyla çok büyük sıkıntı ve telaş içindeydi. Kaza haberini aldı alalı yüreğinin yağı eriyor- du. B) Sınavı iyi geçmeyince içine sıkıntı ve karam- Asarlık duygusu çöreklenmişti. Çok üzüntülüydü yüreği kararmıştı. c) Onunla güzel günler geçirdik, birlikte hayatın tadını çıkardık. Biraz da olsa yüreğim serinledi, azıcık ferahla- dim. D) Söz dinlemeyen bir insana ne diye ısrarla yol gösteriyorsun. Yeter artık onun için yüreğini tüketme. E) Uğruna sıkıntı çektik ama sonuç da güzel oldu. Amacıma ulaştım, artık yüreğim yağ bağladı.

25. Mehmet Kaplan'ın Tanpınar'ın Şiir Dünyası adlı ki- tabı, öğrenciler için yazılmış bir öğretmen kitabıdır. Şiiri gerçekten sevenlere, izleyenlere fazla bir şey söylemiyor bu kitap. Tanpınar'ı "Neslinin en kuvvet- li ve en mükemmel şairi” olarak değerlendiren Meh- met Kaplan'ın kitabının sonunda vardığı yargı şu: "Bu devrin hececileri arasından tek bir isim seçmek lazım gelse, ben şahsen onu seçer ve son çağ Türk şiirinde tek başına mermer abide gibi yükselen Yah- ya Kemal'in yanına yerleştirirdim." Öğrencinin hocasına iltiması. Oysa Tanpinar açıkça: “Şiirin ne olduğunu biliyorum ve yapamadım şiiri." diyor. ---- i Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki cümle- lerden hangisi getirilebilir? A) Abartılı bir yargıdır bu B) Bu, Kaplan'ın Tanpınar'ı eleştiri biçimidir C) Fanpınar'ı bu şekilde ifadeye çalışmıştır D) Yerinde bir şiir eleştirmeni tutumudur, bu E) Bu, eleştirinin farklı bir boyutudur