Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerTYT / TÜRKÇE
5. Dili doğru ve güzel konuşmak dilcilerin işidir, diyenler bir
yükü omuzlarından atmış olmanın verdiği rahatlıkla sözcük-
lerin kaşını gözünü parçalıyorlar. Dilin düşüncenin aynası
olduğunu akla bile getirmiyorlar, sonra da düşüncelerinin
anlaşılmamasından yakınıyorlar. Artık bunların şikâyetleri
kabak tadı vermeye başladı. Ben onlara aynalarının üstün-
deki tozu, kiri silmelerini salık veriyorum.
choco
Yukarıdaki parçada altı çizili sözlerin anlamını içeren bir
söze aşağıdakilerden hangisinde yer verilmemiştir?
A) Toplumun değerlerini yaşatmayı istiyoruz ama aydınım
diyen birçok kişi, sorumluluktan kaçınıyor.
B) Sosyal medyanın kullanımı arttıkça dili doğru kullanma-
yanların sayısı, çığ gibi büyüyor.
C) Hesaba katmadığımız ve basit bir ayrıntı olarak gördüğü-
müz bazı şeyler, hayatımızı altüst edebiliyor.
DY Futbol konuşmalarının uzayıp gitmesi, beni usandırmaya
başlamıştı ki Orhan Bey, asıl konuya girdi.
E) Beni en çok eleştiren dostlarım, zamanı geldiğinde benim
için en büyük özveride bulundular.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler3. Aşağıdakilerden hangisinde sesteş bir sözcüğe yer ve
rilmemiştir?
A) Onunla senelerdir tek kelime konuşmadık.
B) Evin iç kısımları yeni boyanmıştı.
C) Artık bu şehirde duramayacağını söyledi.
DY Bilgiye aç zihinlerin eğitilmesi daha kolaydır.
Burası en sık geldiğim mekanlar arasındadır.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler7. Eski tarihli metinlerin her dönem taze kalabilmesi, yazarın o
I
||
metnin yazım sürecindeki gayreti ve zamana direnme çabası
IV
V
VI
ile eşdeğerdir.
VII
Bu parçadaki numaralanmış sözcükler için aşağıdaki-
lerin hangisi söylenemez?
A) I ve III. sözcükler anlamca karşıt bir özellik gösterir.
BY III. sözcük "güncel" anlamındadır.
II. sözcük ile V. sözcük yakın anlamda kullanılmıştır.
D) IV ve VI. sözcükler eş anlamlıdır.
E) VII. sözcük yerine "sınırlıdır" ifadesi getirilirse anlamda
bozulma olmaz. değişmek bozulmak mı?
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler/benimhocam
Mektuptan açılmış talihim, bir tane daha geldi. Öteki gibi değil
bu. Bir kere yazan gizlemiyor kendini, kim olduğunu söylüyor:
Ismet Zeki Eyüboğlu adında bir genç. İstanbul Bilim yurdunda
yani üniversitesinde okuyormuş. Sonra da benimle eğlenmiyor,
alaya almıyor beni, över gibi gözüküp alttan alta iğnelemeğe
kalkmıyor. Çıkışıyor bana, çıkışıyor ya haklı olarak çıkışıyor.
Eski yazılarımı, şu Öz Türkçe yazılarımı beğenirmiş, yenilerine
sinirleniyor, şöyle diyor: "Geçen günkü Nokta dergisinde Ulus'tan
aktarılmış bir yazınızı okudum. Ne çok üzüldüm bilseniz! Yoksa
sizi de mi elden kaçırdık? Nerde o eski güzelim Öz Türkçe sözler,
nerde o yazınızdaki edebiyat, ahlâk, hak, sanat, merak, şiir gibi
tatsız tutsuz Osmanlıca sözler. Niçin şunun bunun sözüne bakıp
da düşüncelerimizi değiştiriyorsunuz? O yeni sözleri beğenme-
yenler var diye mi yazmak istemiyorsunuz? Günün birinde bir kişi
çıkıp size: "Beğenmedim bu sesinizi" dese ona bakıp da sesinizi
değiştirecek misiniz? Ne derse desin el gün. Biz yolumuza baka-
lim. Daha böyle çok şeyler söylüyor. O mektubu okurken tatlı bir
duygu sardı içimi, "mektup" değil de "beti" dediğim günleri andım.
Doğru söylüyor, iyi söylüyor o genç. Utandım kendi kendimden
inandığım yoldan dönmenin yeri mi vardı? Bu çıkışmalarına
karşılık ne diyeyim de bağışlatayım suçu mu? Var benim de bir
özrüm, gelgelelim gençler anlamaz, anlamamaları daha da iyidir.
Gene söyleyelim ben.
3.
A çocuğum, ben yaşlandım, kocadım da onun için saptım yolum-
sevinerek olmadı bu. Gene durup durup o yola
dan. Bilin
özlemle bakıyorum. Bir sevgilinin bir daha evine varamayacağı-
nız bir sevgilinin yoluna nasıl bakılırsa öyle bakıyorum. Biliyorum
ki doğru oradadır; güzel oradadır, ancak ben yoruldum, dizlerim
kesildi.
Bu parçada anlatılan metin türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Deneme
B) Eleştiri
D) Söyleşi
E) Fıkra
Biliy
tali
g
C) Ani
E
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerAşağıdaki cümlelerin hangisinde noktalama
yanlışı yapılmıştır?
A) Ben halamın hâlâ beni hatırlamadığını sa-
niyordum ama yanıldığımı anladım.
B) 1914-1918 Birinci Dünya Savaşı'nın sebep-
leri benim hep ilgimi çekmiştir.
C) Kılavuz adlı romanın yazarı [Bilge Karasu
(1935-1995)] Türk edebiyatının önemli öy-
kücü ve romancılarındandır.
D) Nazım Hikmet salt -sadece- bir şair değil
aynı zamanda bir düşünce adamıdır.
E) Nurullah Ataç "Devrik cümleyle anlatılan
konular 'sakıncalı' değildir her zaman."
der.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerhiç
pa- S
A
R
M
A
L
iyor
din?
L
6
"nin
1118
12. I. Önayak (öncü), öngörmek, öngörü, önsezi sözcükleri
gibi kalıplaşmış olanların dışında "ön" sıfatı ayrı yazı-
lir: ön yargı, ön söz, ön ad, ön ek...
It.Vazgeçmek, öngörmek, başvurmak, varsaymak, elver-
mek (uygun olmak, elverişli olmak) aşermek gibi tam
kalıplaşmış ve kaynaşmış birleşik fiiller, bitişik yazılır.
HT. Alt çene, üst geçit, yer altı suları gibi kendi öz anla-
mi olan somut yer bildirme anlamını yitirmeyen "alt,
üst, üzeri" sözcükleri ayrı yazılırken soyutlaşan bu
kelimeler bitişik yazılır: denizaltı (gemi), akşamüstü,
bayramüstü, bilinçaltı...
W. Hâl ekiyle kurulan ikilemeler bitişik yazılır: içiçe, elele,
gündengüne, teketek, dişediş, peşpeşe, baştanbaşa,
eldenele, ardarda, boşuboşuna...
V. Karmakarışık, paramparça, darmadağın, darmada-
ğınık, darmaduman sözcükleri bitişik; saçma sapan,
derme çatma, karman çorman kelimeleri ise ayrı yazı-
lir.
sio uta
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yan-
lış bilgi ve örnekler verilmiştir?
A) I
BYT CX
D) IV
EV
2.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerbir kupa yoktu. Futbolda
1. 1930'a değin futbolda -
dünyanın en büyüğü ifadesi, sadece olimpiyat
şampiyonlarının kazandığı bir ----. FIFA başkanlığını
yürüten Jules Rimet'nin en büyük hayali, küresel bir
futbol turnuvası organize etmekti.
ayrılan kısmına işar
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin
hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) özenilen - başarıydı
BY kazanılan - mutluluktu
altından - kupaydı
BTeX
D) kıtalar arası - kazanımdı
Euluslararası - unvandı
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerdom ve
ele alınışı
Konak'ta
takım
n ve
rçeklerin
riki
alınış
ga tip
almıştır.
ya
3. Aşağıda Mevlana'nın bazı sözleri verilmiştir:
Tevazu ve alçak gönüllülükte
Toprak gibi ol
●
●
●
Pişmişin hâlinden anlar mı (ham
Sözü kesmek lazım vesselam
Hoşgörürlükte
Deniz gibi ol
Ne gül vaktinden önce açar
Ne güneş vaktinden önce doğar
TE
Düşmem dersin düşersin
Şaşmam dersin şaşarsın
cahil B
Buna göre aşağıdaki atasözlerinden hangisi
Mevlana'nın bu sözlerde verdiği öğütlerden herhangi
biriyle ilişkilendirilemez?
A) Her kaşığın kısmeti bir olmaz.
B) Cahile söz anlatmak, deveye hendek atlatmaktan zordur.
C) Ağaç, meyvesi olunca başını aşağı salar.
D) Sana taşla vurana sen ekmekle dokun.
F) Aya gelmez kuş olmaz, başa gelmez iş olmaz.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler26. "Ağaç yaş iken eğilir." sözü, şehrimizde örnek bir
projeye ilham kaynağı oldu. Çocuklara erken yaş-
ta kitap okuma alışkanlığı kazandırmak için "Okul
Öncesi Kütüphanesi" kuruldu. İl Halk Kütüpha-
nesinin bünyesinde oluşturulan özel bölümde,
yaşları 4 ile 6 arasındaki çocuklar kitapla tanışıyor.
Hafta içi her sabah kütüphaneye gelip bir buçuk
saat burada kalıyorlar; kitapları seçmeyi, paylaşıp
okumayı, ödünç almayı öğreniyorlar.
Bu parçadaki noktalama işaretlerinden hangi-
sinin kullanımı yanlıştır?
UB
A) Virgül (,) va
C) Nokta (.)
B) Tırnak işareti ("")
D) Kesme işareti (')
E) Noktalı virgül (;)
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler9. Aşağıdakilerin hangisinde büyük harflerin kulla-
nımıyla ilgili yazım yanlışı vardır?
A) Medeni Kanun'da binin üzerinde madde yer al-
maktadır. Madde 23, Kanun'da şöyle geçer: Kim-
se, hak ve fiil ehliyetinden kısmen de olsa vazge-
çemez.
B) Çin çileği, C vitamini içeriği oldukça yüksek olan
Asya kökenli bir meyve olmakla birlikte olum-
lu etkisinin görüldüğü kimi hastalıklar şöyledir:
kalp, tansiyon, mide, kolestrol...
C) İlki Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün katılımıyla
1932 yılında yapılan Uluslararası Türk Dili Kurul-
tayı'nın dokuzuncusu 2021 yılının Eylül ayında
düzenlenecek.
D) 1990 yılında başlatılan İnsan Genom Projesi,
2003 yılında sonlandırılan ve insanların genetik
kodunu (DNA) çözümlemeyi amaçlayan bir pro-
jedir.
E) Bir zamanlar -Bu zamanlar çok da uzak değildir,
bundan bir iki yıl evvel- vücudumuzun dış dün-
yada bulunan mikroplara karşı kendi içinde-ge-
liştirdiği koruyucu sistem hakkında çok da bilgi
sahibi değildik.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler8. 1. Sempozyumda anlatılanları bir kâğıda yazarak
dinliyordu.
II. Geniş salonun sağ tarafında kocaman bir vazo
duruyordu.
III. Bu arkeoloji müzesine her yıl on milyon turist
geliyormuş.
IV. Duygusallik belki de yaşamdaki en yumuşak
hislerdendir.
V. Cevat Bey, resimli kitapların ön sözünü okumazdı
genelde.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde somut
bir nitelik, soyut bir sözcükle ilişkilendirilmiştir?
Pikicy lablali sunda-noban
B) II
C) III
A) I
D) IV
(8
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler6.
açısından- dayalı
C) gibi - tarzını da - düşünüldüğünde - yaslanan
D) kadar-çizgilerini de - gözlendiğinde - bağlı
E) ölçüsünde - anlayışını da -izlendiğinde - ilişkin
ya-
Çin kaynaklarına göre Hunlarda Türk çocukları küçük
yaştan koyunların üzerine binerek binicilik
parlar, biraz büyüyünce de ok ve yayla kuş ve fareleri
vururlardı. Daha sonra da tilki ve tavşanları avlar,
çok iyi bir atlı ve okçu olarak yetişirlerdi.
----
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin han-
gisinde verilenler sırasıya getirilmelidir?
A) beri - eğitimi - sonuçta
B) başlayarak - denemeleri - nitekim
C) itibaren -talimi - böylece
D) sonra - öğrenimi - kısacası
E) bu yana - sporu - bu şekilde
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerwan,
kret
me
er-
n
SARMAL TEST
14
3. Durma bang türkü söyle Anadolu olsun
Susaz dudak gibi çatlak olsun
Karanfil gibi olsun kara çiçek gibi solgun yüzün
Durmadan akıyor kalbim ayaklarına bana karanlık
bakma
Ağıyorum bir karanlık karayel saçlarına
Çekme ülkemden nar yangını gözlerini
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A Teşbih ve istiare sanatına yer verilmiştir.
B) Serbest ölçüyle yazılmıştır.
S Konusu bakımından lirik şiirdir
DModern şiir örneğidir.
EXAnlatılan, anlatımdan daha çok önemsenmiştir.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler» Sözcüğün Anlamı
1. I. Rüzgâr estikçe ağaçtaki olgun armutlar birer birer
düşüyordu.
II.
Bu yıl dağlara kar erken düştü.
III. İnce dallı badem ağaçlarının gölgeleri sahile inen
keçi yoluna düşüyordu.
s
IV. Ekonomik kriz yüzünden gündelikleri yarı yarıya
düşmüştü.
V. Bana arada bir bakkaldan tuz ve limon almak dü-
şüyor, o kadar.
"Düşmek" sözcüğü yukarıdaki cümlelerde kaç fark-
li anlamda kullanılmıştır?
A) 1
B) 2 C) 3
C) 3 D) 4
E) 5
1. VİDEO
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili sözcük
gerçek anlamıyla kullanılmıştır?
A) Limanda iskoloni
ove doğru
4.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerVaktiyle amatör edebiyat dergilerinde yazan yazd
ürünlerine ilgi duymamış olanlar, bugün aynı yazarla-
rın ürünlerini içeren tirajlı edebiyat magazinlerini cep-
lerinde taşımakta, masalarının görünecek bir yerine
bırakmaktadırlar. Yani, yazar dergiyi değil de derginin
ünü yazarı okutuyor sanki. O zaman da insanın aklına
şu soru geliveriyor:
----
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa-
ğıdakilerden hangisi getirilemez?
PSD
mune
A) Edebiyat dergilerinin günümüzdeki işlevi ne aca-
ba?
B) Bazı yazarlar, ünlü dergilerin etinden, sütünden mi
geçiniyor?
C) Edebiyatta tanınmışlık mı daha önemli yoksa ede-
bi yetkinlik mi?
D) Edebi açıdan sağlam bir yazar yıllar sonra da oku-
nabilir mi?
E) Bir derginin çok satması, onun kaliteli olduğunu
mu gösterir?
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler7. (1) 0-3 yaş grubu çocuklar için kitap, oyuncaktan farksız-
dır. (II) Yani baktığı ve dokunduğu, bakarak ve dokunarak
eğlendiği, öğrendiği bir nesnedir. (III) Bu yüzden bu yaş
grubu çocuk kitaplarının içeriği kadar fotoğrafları, mater-
yali ve baskı kalitesi de önemlidir. (IV) Çocuk baktığı ve
yeni tanıştığı kitaplardan keyif almalıdır. (V) Bu konuda
ince eleyip sık dokuyan bir ebeveynseniz çocuğunuzun
ilk kitaplarını doğru yayınevinden seçmelisiniz. (VI) Tabi
ebeveynler bu kadar titizlenirken yayınevleri de mutlaka
bu yaş grubuna hitap eden eserlerde daha özenli davran-
malıdır.
Numaralanmış cümlelerin hangisi kendisinden sonra-
ki cümlenin gerekçesi durumundadır?
A) I
B) II
D) V
C) IN
E V