Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

1. Aşağıdakilerin hangisinde, deyim kullanılmamıştır? 4. A) Karac'oğlan der cana yetti Gurbet elde işim bitti B) Karac'oğlan söyler durmam burada Gül yüzlüm aklıma düştü arada C) Karac'oğlan gel kendine Aldırma güzel fendine D) Çağır Karac'oğlan çağır Taş düştüğü yerde ağır E E) Karac'oğlan, kusur bulma huyuna Kurban olam kaşlarının yayına

8. W. Günümüze kadar ulaşan Varlık, yalnızca bir ya- zin dergisi değildi; Cumhuriyet aydınının yazın zevkini, dünya görüşünü belirleyen bir yayın or- ganıydı aynı zamanda. Yabancı yazarların önemli yapıtlarının çevirileri de o yayınevinden bize ulaştı. 411. Bu yazın ve düşünce dergisinin sekseni aşkın yıldır yayınını sürdürmesi Türkiye gibi bir ülkede üzerinde durulması gereken bir olgu. W. Türk yazınının önemli sanatçılarının ilk ürünleri de yine bu dergi yoluyla bize ulaştı. N. Bizim kuşak, Türk yazınının ustalarının kitapla- rini Varlık dergisinde ve Varlık Yayınları'ndan oku- du. Yukarıdaki numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında han- gisi baştan dördüncü olur? A) 1 B) II C) III D) IV E) V

TE B 1. Askerden gelen amcam ilk beni sormuş. II. Yapıtın ilk sayfasından itibaren kendinizi karanlık bir yalnızlığın içinde buluyorsunuz. III. Bu yoldan dümdüz devam edip ilk dükkâna girin. IV. İlk soruyu çözmek için öğretmenden söz istedi. V. İnsanı insan yapan duyguların ilkidir aşk. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangi ikisin- de "ilk" sözcüğü diğerlerinden farklı anlamda kul- lanılmıştır? 1. "Bu cüm nag Yg A) C) A) I ve II B) I ve V D) III ve IV C) Il ve IV E) III ve v 2. A 9 1. Söyleyeceğim her şeyi eksiksiz yaz. II . Yaz, ardında hüzünler, kırık kalpler bıraktı sonba- hara. Yukarıdaki cümlelerde geçen "yaz" sözül da sesçe bir benzerlik

2. Eğer annenizi çok seviyorsanız elini sıcak sudan soğuk suya sokturmuyorsunuz yani ona 1 hiçbir iş yaptırmıyorsunuz demektir. Yine annenize ellerin dert görmesin diyorsanız ellerine sağlık 11 anlamında iyi dilek sözü kullanıyorsunuz demektir. Sizi annenizin el bebek gül bebek yetiştirdiğini III düşünüyorsanız bu, nazlı bir biçimde büyütüldüğünüz anlamına gelir. Eliniz ekmek tuttuğunda yani IV geçiminizi kendi emeğiyle sağlayacak duruma geldiği- nizde ise annenizi ekonomik olarak da desteklemeniz icap eder. El elde baş başta denildiğinde ise artık orada V paraya, mala, mülke ulaştınız, çok zengin oldunuz an- lamı çıkar. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi yanlış kullanılmıştır? AI B) IN C) !!! D) IV E) V

TÜRKÇE 5. Serin rüzgârlara pencereni aç Karşında fecirle değişen ağaç Bak, seyret ağaran rengini ufkun Mahmur gözlerinde süzülsün uykun Bırak saçlarınla oynasin rüzgar Gümüş çıplaklığı bir başka bahar Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Bileşik yapılı fiil Pamsi C) Zamir Doim tamlamasr Allgep (Edat)

11. 8. Bilgi ve öğrenmede ilerlemenin yolu eleştiriden geçer. 1 Bir kuramı çürütmek, bize sadece onun hatalı ve yersiz 11 olduğunu göstermez, aynı zamanda ne yapılması gerektiği hakkında ipucu verir. Böylece kuramın neyi görmediğini ya IV da ihmal ettiğini bulmak, bir dahaki sefere nelere dikkat V edilmesi gerektiğini belirler. HIZ VE RENK YAYINLARI UK Numaralanmış sözcüklerin hangisinin aşağıda veri- len açıklaması yanlıştır? * 1. davranışlar ve gösterilen tutumlar By II. doğru olarak ileri sürülen bir düşüncenin anlamsız- lığını veya yanlışlığını ortaya koyma 67 III. uygunsuz ve anlamsız DV. aranan gerçeğe ulaştıracak belirti Er V. gözden kaçırılan bir durumu tespit etmek 22

Eismına işaretleyiniz. 3. Liseli yıllarımda bana kartal ismini takmışlardı. Aslında haksız da sayılmazlardı. İçinde kartal olan her şeyi kafa- ya takardım. Koluma taktığım saatte kartal vardı. Elbise- lerimde kartal desenleri hep olurdu. Hatta bir defasında arkadaşıma nişan töreninde kartal başlı kolye bile takti- ğım olmuştur. Yani kılıç takar gibi kartal takmıştım ömrü- me. Bu parçada "takmak" sözcüğü aşağıdaki anlamlardan hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır? A) Borç bırakmak B) Takı armağan etmek C) Bir şeyle çok uğraşmak D) Bir şeyi başka bir yere uygun bir biçimde tutturmak, iliştirmek, geçirmek E) Kuşanmak

Birden küçük çobanı gördüm. Az ötemde duruyordu. Koyu mavi gecede hafif eğimli tarlalar göz alabildiğine uzani- 11 yordu. Kalın mavi karlarla örtülmüştü yüzeyleri. Ortalıkta bir fiske rüzgâr, ufak bir kıpırtı yoktu. Kuzey ve güney IV yamaçta kırmızı çam fidanları donuk heykeller gibi dikili- yordu. Koyu mavilik o heykellere gerçek dışı bir görünüm kazandırmıştı. V Bu parçadaki altı çizili bölümlerin hangisi mecaz an- lamda kullanılmamıştır? AI B) II C) III D) IV

Oy 2. Büyüdükçe birbirimize yabancılaştığımızı birkaç kere fark etmiş- tim. Zamanla birbirimize açıldıkça kapanıyorduk. Önceleri her şeyimizi birbirimize açık açık anlatırken sonraları, beni kendime karşı, onu da kendisine karşı hayrete düşüren birçok tereddüt ve hesap içinde susmaya başladık. Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Kardeşinin eşyalarını karıştırmasından bikip usanmış ama buna bir çözüm yolu bulamamıştı. B) Bana verdiği sözlere şüpheyle yaklaşıyordum zira daha ön- ce sözlerini tutmamıştı. Arkadaşıyla her şeyi paylaşmak istiyordu ama sonra bir an kararsızlık geçirerek duraksadı. Dy Filmin sonunu çok merakla beklediğimizden hiçbirimiz ye- rimizde duramıyorduk. E) Peş peşe geçirdiği rahatsızlıklar, içindeki yaşama sevincini iyice öldürmüştü.

5. Yerli yersiz konuşmalarıyla herkesten tepki görüyordu. Aşağıdakilerin hangisinde bu cümledeki ikilemeyle aynı an. lama gelen bir ikileme vardır? A) Toplantının büyük bir bölümü abuk sabuk tartışmalarla geçti. B) Ufak tefek meseleler yüzünden problem yaratmayin. C) Benden neden köşe bucak kaçtığınızı anlayamadım. D) Onlar da buraya zamanlı zamansız gelmeyi huy edindiler. E) Yemekten önce abur cubur yemeyi, çocuğunuza yasaklayın.

7 Aşağıdaki cümlelerde "-lik, -lik" ekini alan sözcüklerden han gisi ötekilerden farklı bir görevde kullanılmıştır? A) Yalnızlık insanların yüreğine saplanan bir hançer gibidir. B) Bu tür filmler, görsellik açısından izlenmeye değer. C) Büyük şehirlere kırsal kesimden gelenler birçok zorluk yaş- yor. D) Buradaki fabrikalarda çalışanların aylık kazancı çok az E) Asıl zenginlik, insanın cebinde değil , yüreğindedir.

S11 m bi do d 1 12. (1) Tanınmış yazarların nasıl yazdıklarını, ne tür kalem- le, hangi zamanlarda, nerelerde yazmaya başladıklarını merak eder insanlar. (II) Bazılarının bu merakının altında yazarlığın çileli yollarının nerelerden geçtiğini öğrenmek vardır. (III) Bu bilgiler, bir yazar adayı için en kıymetli hazi- nedir. (IV) Müzisyen, o melodileri nasıl besteler; ressam, o görüntüleri nasıl resme dönüştürür; romancı, o gözlemleri nasıl böylesine etkileyici anlatır? (V) Bu sorular, bir genç sanatçının beynini kemirir durur. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde mecazlı söyleyişe yer verilmemiştir? A) I. ve IV. B) I. ve V. C) II. ve IV. D) II. ve III. E) IV. ve V. G

Yazı sayesinde tarihi kaydetmeye başlayan insanoğlu, ya- zinin keşfini bir dönüm noktası olarak kabul etmiştir. Bunun sonucunda yazıdan önceki zamanlar tarih öncesi, sonraki zamanlar ise tarihî dönemler olarak adlandırılmıştır. Böy- lece tarihî olayların daha rahat incelenmesi, araştırılması ve öğrenilmesi için tarihçiler, tarihi belirli dönemlere ayır- mıştır. Bu parçada kullanılan "kaydetmek, rahat, dönem" sözle- rinin anlamları aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? rahat dönem kaydetmek Belirtmek, söylemek Tedirgin olmama durumu, huzur Belli özellikleri olan zaman parçası, periyot B) Kolay bir Yazmak, bazı önemli noktaları tespit etmek biçimde, kolaylıkla Bir çağ içinde belli özellikleri olan sınırlı süre Hatırlamak için yazmak, not etmek Üzüntü, sıkıntı olmama durumu Zaman dilimi, vakit D) Resmî belge Sıkıntısız bir biçimde, basitçe Büyük ilerleme sağlanan vakit E) Bir yazını kopyasınin bir yerde yazılı bulunması Sıkıntı veya yorgunluk vermeyen Tarihin ayrıldığı dört büyük bölümden her biri

güze ları, öfke lana 15. Aşağıdakilerin hangisinde altı çizili söz cümleye me- cazlı bir söyleyiş kazandırmıştır? Atları otlağa götürdükten sonra irmağa gitmeye karar verdim. B) Elimle koymuş gibi buldum onu, başını dizlerine daya- mış, çağıldayan suları dinliyordu. C) Ocağa yaslanarak bir süre bana baktı; gözlerinde şaş. kinlik vardı, öfke vardı. Bitmemiş resimlerimden en yakın arkadaşlarıma bile söz açmam. 2) Köye artık hiç gitmediğiniz için kendilerini küçümsedi- ğinizi saniyorlar.

12. Aşağıdakilerin hangisinde verilen deyimler anlamca aynı doğrultuda değildir? A) Çam devirmek - Taşı gediğine koymak B) Gözdağı vermek - Tehdit savurmak C) İçinin yağı erimek - Tasa çekmek D) Hakir görmek - Tepeden bakmak E) Ağzı kulaklarına varmak - Ayakları yere değmemek

TYT / TÜRKÇE 37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Osmanlı Devleti zamanında Nevruz gününe özel bir önem verilmiştir. Padişahlara Nevruz günleri "nevruziye" adı verilen kasideler sunulurdu. Bu kasidelerde ağaçla- rin yeşermesi, çiçeklerin açması, havanın isinması gibi konulara yer verilirdi. Nevruz günü Adem'in yaratıldığı, Nuh'un gemisinin karayı bulduğu, Hz. Ali'nin doğduğu, halife olduğu anlatılırdı. Nevruz gecesi bütün yaratıkların Tanrı'ya secde ettiği, dileklerin yerine getirildiği belirtilirdi. Nevruz günlerinde müneccimbaşı, yeni takvimi padişaha sunar, bahşişini de alırdı. Buna da “nevruziye bahşişi" adı verilirdi. 21 Mart'a karşılık gelen bu özel gün birçok şiirde bir metafor ve bir motif olarak kullanılmış ve nev- ruziyeler bazen büyük bahşişlerle ödüllendirilmiştir. Aşık Çelebi'nin Meşairü'ş-Şuara'da naklettiğine göre Zati'nin nevruziye bahşişi olarak kendisine bir yıl yetecek bir mik- tar olan 2000 akçe caize aldığını görmekteyiz. Bu konu Gül ü Nevruz adı verilen mesnevilerde müstakil bir ebedî mevzu hâline de gelmiştir. Lütff, Zihnî ve Muidî'nin bu tarz eserleri mevcuttur. Bu parçada altı çizili sözle "Nevruz"la ilgili olarak anla- tılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Al Şairlerin yegâne geçim kaynağı hâline geldiği B) Divan şairleri tarafından özel önem verilen bir konu olduğu Edebî konular arasında çok fazla işlendiği Đ) Bazı şairlerce zaman zaman kitap adı olarak kullanıldığı Zamanla bağımsız bir yazınsal konuya dönüştüğü B i L G A A M