Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

1. Sözü firesiz söylemenin, sözü adım adım gezdirmenin, sözü sözle bilmenin yüzlerce örneğini bulurum türkülerde. Bam teline dokunuyormuş gibi dokunmanın, şeytanın bile aklın- dan geçmeyen çeşitli yollarını bulurum. Bu parçadaki altı çizili söz yerine aşağıdakilerden hangi- si getirilebilir? A) Zamansız B Eksiksiz 9. TEST D) Doğrudan E) Kapali C) Samimi

ÖZ ÖBEKLERİNDE ANLAM m KONU TESTİ 7. A KONU TESTİ Paralar konuşunca cüceler devleşiyor. Sanırsınız holmuştur. Bilim susuyor, sanat d võne saldırıya 08 Dolaylama, tek sözcükle anlatılabilecek bir kavramın birden fazla sözcükle genellikle isim tamlaması veya sifat tamla- ması şeklinde anlatılmasıdır ve dolaylama; ad aktarması, deyim aktarması, istiare yoluyla yapılır. Buna göre aşağıdaki altı çizili söz öbeklerinden hangi- si dolaylama değildir? A) Ata sporumuzda yarışmacılarımız, madalyalarla yurdu- muza döndüler. 10. Ad 11. M B) Sinemanın girişindeki beyaz perde, bu atmosfere hiç uygun düşmemiş. C) Bu yil bacasız sanayimizden beklediğimiz turist sayısı- na ulaşamadık. D) Ege'nin İncisi son depremden sonra daha kendine gele- medi. E) Şimdilerde Altın Boynuz eski temizliğine kavuşmaya başladı. TV. V. E Nur diğ A) 11.

sy smalmsi neliniled obnieigner nebeliebigen 01 3. Aşağıdakilerden hangisinde hem tamlayanı hem de tamlananı sifat tamlaması olan belirtili isim tamlaması vardır? A) Zavallı kadının geçim sıkıntısından beli bükülmüş, saç- ları dökülmüştü. B) Mutluluk formüllerinin hiçbir faydası yoktur, bu iş formül işi değildir. C) Kölelik dönemecinin son virajında Osmanlıyı sürprizler bekliyordu. D) Ağaca çıkan keçinin dala bakan oğlağı olur deyip kes- tirdi attı. Mutsuz olmamak için cahilliğin kol gezdiği bir toplumda sen de cahil kal. A L 153 5. Ce lik As ne A B C C

Bursa'da bir eski cami avlusu, Küçük şadırvanda şakırdayan su; Orhan zamanından kalma bir duvar..... Onunla bir yaşta ihtiyar çınar Eliyor dört yana sakin bir günü. Yukarıdaki dizelerde geçen sözcüklerle ilgili aşağıda söylenenlerden hangisi yanlıştır? A) "Duvar" sözcüğü gerçek anlamı dışında kullanılma miştir. B) "Bir sözcüğü farklı anlamlarda kullanılmıştır. "Sakin" sözcüğü gerçek anlamda kullanılmıştır. D) "kalma" sözcüğü gerçek anlamı dışında kullanılmıştır. 4.

10. Aşağıdakilerin hangisinde bir isim tamlaması başka bir ismi niteleme görevinde kullanılmıştır? A) Yarın herkes beyaz gömlek ve düz renk pantolon giysin. B) Eski güneş gözlüklerinden bir koleksiyon yapmıştı. C) Yağmur ve kar sonucu bütün yollar kapanmıştı. D) Çocuk, usta işi resimler yaparak herkesi şaşırtmıştı. Imer E) Benim kıyafetimin bir benzerini arkadaşım da almış. 83

8. Aşağıdakilerin hangisinde somut bir isim, aldığı ek nedeniyle soyut anlam kazanmış- tır? A) Kadınlarımız sabah erkenden zeytinliğin yolunu tutardı. By Adam, insanlık öldü mü, diye bağırıyordu. C) Üzgün bir hâlde, oradan uzaklaştı. D) Uzunca bir yoldan geldin, dinlenmelisin. E) Dilenci, hiç renk vermeden israrını sürdür- dü. final yayınları

A R M A 41. Çığlık, barındırdığı (içerdiği) öyküler ve Parçalarla Edgü'nün ve 1950 kuşağının temel yaklaşımlarını (eğilimlerini) yan- sıtan bir kitap Özellikle kitabın sonunda yer alan ve bu ki- tabın zeminini (temelini) oluşturan Parçalar da böyle. Yola TH çıkılan (üzerinde çalışılan) bu kaynak, hikâyenin kabuğunu IV hâlâ kırabildiğini (içinde bulunduğu durumdan çıktığını) göstermesi bakımından dikkate değer. Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisi ayraç içinde verilen açıklamayla anlamca uyuşmamaktadır? A B) Y Ch 19

9. Sık yaprakların arasından, dallardaki küçük fındıkları seçemiyorduk. lo "Seçmek" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu cümledeki anlamıyla kullanılmıştır? A) Yapılan oylamada ezici bir üstünlükle onu başkan seçtiler. nisbig nA (1) B) kadar dikkat etmeme rağmen bu kalabalıkta onu seçemedim. C) Sergideki bu güzel tablolardan birini seçmek gerçekten zor. Sy sheveils nabansinési D) Bu seçenekler arasından hangisini seçeceğimi şaşırdım ben de. ld E) Kompozisyon yarışmasında başarılı olanları seçip başarılılara ödül verdiler.

10. lirlediği D) Şiirin imgesel yapısının değişkenlik gösterdiği Engeselliğin şiire özgünlük kattığı Dünya kadar (pek çok) dergide karşımıza çıkan öykülerine, şiirlerine aşina olduğunuz (bildiğimiz, tanıdığımız) sanatçı, bu sefer yeni kitabı Kırılgan ile karşımızda. Birkaç gün önce raflarda yerini alan (satışa 111 çıkan) kitap, yazarın üçüncü öykü kitabıdır. Öyküyü şiirin zenginliklerinden faydalanabilen bir tür olarak gören yazar, Kırılgan'da bunu eylem olarak da gözler önüne sermekten (açıklamaktan, göstermekten, tanıtmaktan) çekinmeyerek şiir dünyasına açılan öyküler sunuyor. Kırılgan, okuyucusunu kitap bittikten sonra başa döndürüp tekrar tekrar göz attıracağa (derinlemesine V inceleyerek okutacağa) benziyor. Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? BY C) III D) IV A) I

TYT / TÜRKÇE 5. Dili doğru ve güzel konuşmak dilcilerin işidir, diyenler bir yükü omuzlarından atmış olmanın verdiği rahatlıkla sözcük- lerin kaşını gözünü parçalıyorlar. Dilin düşüncenin aynası olduğunu akla bile getirmiyorlar, sonra da düşüncelerinin anlaşılmamasından yakınıyorlar. Artık bunların şikâyetleri kabak tadı vermeye başladı. Ben onlara aynalarının üstün- deki tozu, kiri silmelerini salık veriyorum. Yukarıdaki parçada altı çizili sözlerin anlamını içeren bir söze aşağıdakilerden hangisinde yer verilmemiştir? A) Toplumun değerlerini yaşatmayı istiyoruz ama aydınım diyen birçok kişi, sorumluluktan kaçınıyor. B) Sosyal medyanın kullanımı arttıkça dili doğru kullanma- yanların sayısı, çığ gibi büyüyor. C) Hesaba katmadığımız ve basit bir ayrıntı olarak gördüğü- müz bazı şeyler, hayatımızı altüst edebiliyor. D) Futbol konuşmalarının uzayıp gitmesi, beni usandırmaya başlamıştı ki Orhan Bey, asıl konuya girdi. E) Beni en çok eleştiren dostlarım, zamanı geldiğinde benim için en büyük özveride bulundular. 6.

11. II. III. LIV. V. Kadıncağız o adamın elinden neler çekti, bilseniz. Paltosunu sırtına çekip kimseye bir şey demeden ev- den çıktı. Masayı biraz öne çekerseniz sandalyeler rahatlıkla yerleşir. Adı konamayan bir hastalığım var, onu on iki yaşımdan beri çekiyorum. Ekinleri tarladan çektikten sonra pazarda satmaya gö- türdüler. "Çekmek" sözcüğü, yukarıdaki cümlelerde kaç farklı an- lama gelecek biçimde A) 1 B) 2 kullanılmıştır? C) 3 D) 4 E) 5

2. Günlerden bir gün Oğuz Kağan, Tanrı'ya yalvarırken karanlık bastı. Gökten bir gök ışık indi. Güneşten ve aydan daha parlak- tı. Bu ışığın içinde alnında kutup yıldızı gibi parlak bir ben bu- lunan çok güzel bir kız duruyordu. Bu kız gülünce Gök Tanrı da gülüyor, kız ağlayınca Gök Tanrı da ağlıyordu. Oğuz, bu kı- zi sevdi ve bu kızla evlendi. Günler ve gecelerden sonra bu kız üç oğlan çocuk doğurdu. Çocuklara Gün, Ay ve Yıldız isimleri- ni verdiler. Bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A Islami motifler içermektedir. B) Gözlemler yansıtılmıştır. CAbartılı ifadelere yer verilmiştir. D) Doğal bir destandan alınmıştır. Söz sanatlarından yararlanılmıştır.

5. Bir yazın ürününe değer kazandıran, anlatımın canlılığı, duyarlılığı, bir ölçüde şiirsel kıvraklığıdır. Bu cümlede geçen altı çizili sözün cümleye kattığı.an- lam asağıdakilerden hangisidir? A) Duygusal konulara yer vermek B) Sanatlı bir söyleyiş ustalığına sahip olmak C) içten bir anlatım tekniğini benimsemek DY Gerçek dışı olayları yaşanmış gibi anlatabilmek EYenilikçi bir sanat anlayışını kazanmak

in- ası ers n- n? onüne sermiştir. ko- Metni Anlama ve Çözümlemedey 1. "Sevr Muahedesi esas itibarıyla kabul edilmiş." "Türk halkına bu hıyaneti reva görmesinin sebebi ne? Niçin, bir yaşlı Şaman heyetine girip bu arık topraklarda dolaşarak milletin istirabını terennüm etmiyor?" ne bitmez bir sabır ve mukavemet hazinesidir! İnsan, senin göğsünde ya destanî "Taşın, toprağın bir kahramanlığa erer ya da en ilâhî mizaçlı velilerin feragat ve mahviyet derecesine varır." "Yaptığım iyiliklerin hiçbiri, hiçbiri onu bana meylettirmiyor!" Bu cümlelerde altı çizi kelimeler yerine cümlenin anlamını bozmayacak başka kelimeler kul- lanınız. 2. Köylülerin Ahmet Celâl'e meyletmemelerinin ve onu "yaban" olarak nitelemelerinin sebebi nedir? Bu duruma neden olanlar kimlerdir? Açıklayınız. 183

insanların pek çoğu bir yangının ya da feribot | || faciaşının ortasında kaldıklarında canlarını kurtarmak için neden hiçbir şey yapmıyorlar? Çünkü aşırı stres ve tehlike anında, yeni bilgileri IV işlemden geçiren beyin bölgelerinin işlevi kesintiye uğruyor ve insanları eyleme geçirirken düşünme V süreci durduruluyor. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisi edattir? A B) II C) III D) IV E) V

6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zıt anlamlı sözcükler bir- arada kullanılmıştır? A) Dur yolcu! Bilmeden gelip bastığın Bu toprak, bir devrin battığı yerdir B) Körlerin yurdunda ayna sattırdın Çıkmaz sokaklara daldırdın lelek C) Senden boşalan bağrıma gözyaşları dolmuş Gördüm ki yazın bastığımız otlari solmuş D) Kalbim yine üzgün, seni andım da derinden Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden E) Yamansın her zaman aldattın beni Kâh düşürdün kâh kaldırdın felek