Anlatım Biçimleri Soruları

de bölgede yaşayanların da katkısı olmuş. yerleri belirleme- 35. Bu parçada "gümüş sırtlı cüce geyiklerle ilgili olarak Gil 1. ana vatanının Vietnam olduğu, II. soyunun tükendiğinin sanıldığı, III. beslenme alışkanlıklarının tavşanlara benzediği belirlemelerinden hangilerine değinilmiştir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III 21 TYT-1103 E) II ve III 36. Bu parçada sözü edilen araştırmayla ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Çeşitli ülkelerden araştırmacıların katılımıyla gerçekleştirildiğine B) Bir düşüncenin çürütülmesini sağladığına C) Tanınmış bir dergiye konu olduğuna D) Otuz yıla yakın bir süre içinde gerçekleştirildi- ğine E) Gerçekleştirildiği bölgede yaşayanlardan yar- dım alındığına SINA 1

Coğrafya, dil bilgisi, fizik, matematik ve tarih derslerinin her birinden birer sorunun yer aldığı beş soruluk bir test hazırlanmıştır. Soruların yerleri değiştirilerek A ve B kitapçıkları oluşturulmuştur. Soruların kitapçıklardaki sırasına ilişkin kimi bilgiler şu şekildedir: A kitapçığının ikinci sorusu matematik dersine aittir. B kitapçığının ilk sorusu tarih dersine aittir. İki kitapçıkta da coğrafya ve tarih soruları art arda gelmektedir. A kitapçığındaki coğrafya sorusu ile B kitapçığındaki matematik sorusu aynı sıradadır. ● ● orasumsan Fizik sorusu her iki kitapçıkta da aynı sırada olup dil bilgisi sorusundan sonra gelmektedir.

35 ve 36. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. so- Uluslararası bir araştırma ekibinin çalışması, yunun tükendiği düşünülen gümüş sırtlı cüce ge- yiklerin Vietnam'da yaşamlarına devam ettiklerini ortaya çıkardı. Ekip, Vietnam'da Nha Trang ken- ti yakınlarındaki ormanlık bölgede çektiği fotoğraf- larla tavşan büyüklüğündeki bu cüce geyikleri yak- laşık 30 yıllık bir aradan sonra ilk kez görüntüledi. Tespit edilen dört gümüş sırtlı cüce geyikle 1910 yılında tanımlanan bu türe ait doğrulanabilir son kayıt 1990'ların başında elde edilmişti. Ünlü Natu- re Ecology & Evolution dergisinde yayımlanan ça- lışmada, Vietnam'da son iki yıl içinde iki ayrı dö- nemde bu türün 280 fotoğrafının çekildiği bildirildi. Araştırma ekibinde yer alan Ekolog Andrew Tilker, bölge halkının bu cüce geyiklerin varlığından ha- berdar olduğunu ancak uzun bir süredir bu türe ait herhangi bir kayıt elde edilemediği için bu meme- lilerin soyunun tükenmiş olduğunu düşündüklerini belirtiyor. Kamera tuzaklarını yerleştirmek için cü- ce geyiklerin ziyaret edebileceği yerleri belirleme- de bölgede yaşayanların da katkısı olmuş. 35. Bu parçada "gümüş sırtlı cüce geyikler'le ilgili olarak I. ana vatanının Vietnam olduğu, SA II. soyunun tükendiğinin sanıldığı, III. beslenme alışkanlıklarının tavşanlara benzediği belirlemelerinden hangilerine değinilmiştir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III E) II ve III 37. Büy di v SINAV 36.Bu parçada sözü edilen araştırmayla ilgili ola- ni k yalr süre rey Bu ilgi ma B C D (²

Zamanımızda her ne kadar giriştikleri işlere, yaptıkları şeylere gereken önemi vermeyen ustalar çıkıyorsa da yine işini gere- ği gibi yapan ustalar da yok değildir. Toplumumuz, kuşkusuz onların sayesinde ayakta duruyor. Evinize gelenler, mağaza- niza uğrayanlar, atölyelerde çalışanlar arasında böyle ustalar vardır. Onlar çalışırken içiniz rahattır. Dikkat ederseniz sizin onların bilgileri kadar ahlaklarına, dürüstlüklerine de inancı- nız tamdır. Bu ustaların işlerini büyük bir dikkat ve özenle ya- pacaklarından hiç şüpheniz yoktur. Ne zaman oturduğunuz ya da çalıştığınız mekânlarda bir sorun olsa onları ararsınız. İşte iş ahlakı budur. Sizi bu ustalara yönelten de onlardaki te- miz iş yapma arzusudur. atado un Bu parçada aşağıdaki yazı türlerinden hangisine özgü ni- niedaxien Imonoxa (A telikler ağır basmaktadır? A) Eleştiri D) Sohbet ninnalemeitag qeriseM (S B) Fıkra gelet delom Makale mini E Animani (a impriep 12 (3

14. 1. II. III. IV. V. Gıda krizi insanlığı tehdit eden en önemli sorun- lardan biri olarak dünya gündemini meşgul edi- yor. Halkın bu konudaki yetersiz bilgi seviyesi doğal olarak siyasi otoritelerin de konuya ilgisiz kalma- sına sebep oluyor. Yine de sorundan henüz doğrudan etkilenmeyen insanların büyük kısmı bazı yerlerde etkileri şim- diden görülen bu önemli sorunun boyutundan ve ciddiyetinden bihaber. Başka birçok küresel sorunun yanı sıra gıda so- runu konusunda da sayısız araştırma ve bunlara dayanarak da çözüme yönelik strateji belirleme çalışmaları yapılıyor. Bu konudaki araştırmaların sonuçlarının halkla paylaşılması, hem herkesin yaşamlarını etkile- yebilecek bir tehlikeden haberdar edilmesi hem de sorunun öneminin anlaşılarak çözüme yönelik eylemlerin teşvik edilmesi açısından çok önemli. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için hangileri yer değiştirmeli- dir? A) I ve V D) III ve IV BIl ve III C) II ve IV EXTV ve V

TÜRKÇE TESTİ (1) Okumanın hem zihin hem de beden üzerinde olumlu etkiler yarattığı biliniyordu. (II) Son zaman- larda ise bu konuda daha çarpıcı bilgiler elde edildi. (III) Araştırmalar, sadece altı dakika kitap okuyarak bile zihinsel ve bedensel stresi %68 oranında azal- tabildiğimizi gösteriyor. (IV) Bunun bir alışkanlık hâli- ne getirilmesinin zihinsel anlamda hafızanın güçlen- mesinde de olumlu yöndeki etkiyi artırdığı biliniyor. (V) Norveç'te yapılan bir araştırma, bu sonuçların elektronik ortamdan ziyade kâğıda basılı kitaptan okumayı tercih edenlerde daha etkili olduğunu gös- terdi. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili aşa- ğıdakilerden hangisi yanlıştır? AN cümlede, okuma faaliyetinin daha önceden tespit edilen yararlarına değinilmiştir. B) II. cümlede, okumayla ilgili çalışmaların hızlana- rak daha da önem kazandığı belirtilmiştir. III. cümlede, II. cümlede anlatılanlar sayısal veri- Nerle desteklenerek örneklendirilmiştir. IV. cümlede, okuma faaliyetlerinin süreklilik kazan- A dığı takdirde etkisinin artacağı vurgulanmıştır. EX V. cümlede, karşılaştırma yoluyla elektronik ve yazılı kaynaklar hakkında yapılan saptama su- nulmuştur. N (1) Aş rak a rinde nan hâle cidd me ister bir bu alg tüğ se zih la B ģi

BIREY ÖZEL ba 28 Ocak 1. Yaşar Kemal, "Benim maceram insanın gizemine varmak içindi." diyor Alain Bosquet ile yaptığı ve kendini anlat- tığı yazışmalarında, ardından şunu da ekliyor: "İçimde biraz da gerçeği arama çabası var." Gerçeklik ve düş- sellik ikilemi hem Doğu'da hem Batı'da hem geçmişte hem de günümüzde edebiyatın başa çıkmaya çalıştığı en temel meselelerden biri oldu. Birçok felsefi akım, birçok farklı edebî tür kendi sınırlarını yarattı bu ikilemi çözme- ye çalışırken daha doğrusu bu soruna aradıkları çözüm sayesinde bir akım ya da türe dönüştüler. Bir de arada kalan, gerçekçi olduğu kadar doğaüstü de olabilen eser- ler çıktı karşımıza; Latin Amerika'dan, Uzak Doğu'dan ve Yaşar Kemal'de olduğu gibi Çukurova'dan. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Tartışma Açıklama E) Örnekleme B) Alıntılama Tanık gösterme 3. 2. İçi ormanla kaplı bir göl görünümündeki Acarlar Lon- gozu; Karadeniz'e paralel olarak konumlanmış, denize 2 km mesafede, 12 km uzunluğunda bir sulak alandır

38. Kitabımı az insanlar ve az yıllar için yazıyorum. Uzun ömürlü olabilmesi için daha sağlam bir dille yazılması gerekirdi. Bizim dilimizin bugüne kadar sürekli değişimlerin bakılınca elli yıl sonra şimdiki hâlinde kalacağını kim umabilir? Dilimiz, her gün elimizden kayıp gidiyor. Benim yaşadığım yıllarda yarı yarıya değişti. Şimdi artık olgunlaştı diyoruz, değişmeye devam ediyor. İlginçtir, her çağda dili- miz en mükemmel hâlini aldı derler. Hep böyle ka- çıp değiştiği sürece ben dilimizin bugünkü hâlinde kalmayacağını bildiğimden kitabımı az yıllar için yazıyorum, dedim. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinil- miştir? A) Kitabının uzun yıllar kalıcı olacağını düşünen bazı yazarların yanlış düşündüğüne B) Dilin, sürekli değişme nedeninin yazarların dili kullanma becerilerinin eksikliğinden kaynaklan- dığına CYazarların, dili gelecek kuşakları da göz önünde bulundurarak kullandığına D) Her çağ yazarının kendinden önceki çağların yazarlarını dil bakımından eleştirdiğine E) Yazarın, dil değişimine kendi yaşadığı dö- nemde de sahit olduğuna 40

34. İş ve günlük yaşamımızda yapılacakları düzene sokmak ve verimliliği artırmak amacıyla planlamalar yaparız. Bu durum geniş çaplı bir yaşam planı yapmaya kadar uzar gider. An- cak plan yaparken realist bir tutum takınmak, istendiği gibi gitmediği durumlarda alternatifi üretilebilecek ve en önem- lisi uygulanabilir bir plan yapmak önemlidir. Uygulama ola- nağı olmayan bir plan, kâğıt üzerinde kalmaya mahkûmdur. Bu parçadan "plan"la ilgili olarak aşağıdakilerden han- gisi çıkarılamaz? A) Yaşam gerçekleriyle çelişmemelidir. B) Zamana ve koşullara bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Hedefe ulaşmada önemli bir rol oynamaktadır. D) Üretkenliğin artmasında bir etkendir. E) Plan yapabilmek yetenek işidir. 36. 4 VİP Yayınları Ta rıyla rek c edeb ni ku Bu lere A) B

13. Bu eser, müzik-edebiyat birlikteliğinin yeni bir örneği ola- rak kuşkusuz benzerlerinden bir adım önde. Arka planda ele aldığı dönemi, İstanbullu orta sınıftan bir gencin ya- şadıkları bağlamında, ayrıntılardan yola çıkarak anlatmış. Türkçe popun kendine özgü şarkılarının yankılandığı bir müzik tarihiyle, romanını farklılaştırmayı başarmış. Rahat anlatımıyla hızlı ve zevkli bir okuma vadediyor eser. Bu parçada, sözü edilen yazarla ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisine değinilmemiştir? A) Eserini oluştururken iki ayrı sanat dalından yararlan- dığına **** B) Eserini okunması kolay bir dille yazdığına C) Bir zaman aralığında olanları, bir karakterden hare- ketle anlattığına D) Müziğin belli bir türünün geçmişteki örneklerine baş- vurduğuna E) Belli bir yaştaki okur kitlesinin ilgisini çekmeyi amaç- ladığına

Cumhuriyet'in kuruluşundan II. Dünya Savaşı'na değin ozanlar, ulusal yazınımızın etkisini sürdürdüler. Kemalet- tin Kamu, Ömer Bedrettin Uşaklı, Ahmet Kutsi Tecer, Zeki Ömer Defne, Orhan Şaik Gökyay gibi sanatçılar, halka ve yurt sevgisine dönük şiirlerle karşımıza çıktılar. Arada ser- best nazım ve toplumcu şiir, Yedi Meşale ve öz şiir gibi an- layışlar olsa da ulusal yazınımızın devamı olan şairler, hep baskın durumda oldu II. Dünya Savaşı'nın sürdüğü 1940 yılından başlayarak yazınımızda radikal değişimler oluştu. Garip ya da I. Yeniciler denen topluluğun şairleri; şiiri ge- leneklerin tutsağı olmaktan kurtardılar yani ölçüyü, uyağı, söz sanatlarını terk ettiler. Konu alanının sınırları tümüyle kaldırıldı. Şiirde işlenemez denen bir konu kalmadı. İnsan sevgisine ve yaşama sevgisine öncelik verildi. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A) Cumhuriyet Dönemi şiirinde, II. Dünya Savaşı'na kadar Millî Edebiyat anlayışı ağırlıklı olarak benimsenmiştir. B) 1940 sonrasında şiirimizde köklü değişiklikler yaşan- mıştır. C) Garipçiler, şiirde alışılagelmiş çizginin dışına çıkmışlar- dır. 1. Yenicilerle birlikte şiirimize soyut konular egemen olmaya başlamıştır. E) Garipçiler uyağı, kafiyeyi kullanmayıp her tür konuyu şiirde işlemişlerdir.

Hiyerarşik 32. Benin anlayışıma göre, yazar üst katta, okur alt katta otur- maz. Olsa olsa yan yana otururlar. Okuru yazara bağlı, onun ne dediğine bakan biri olarak da değerlendirmem. Hele de bir buyurganlığı asla hoş göremem. İkisi arasında bir ast-üst ilişkisi yoktur bence. Okurun da potansiyel bir yazar oldu- ğunu düşünürüm çünkü. Bir yazarla okur arasındaki fark, yazarın bunu meslek edinmiş olması, tercih etmesi ve bu- nun için de birtakım donanımlarının olmasıdır. Ben duygu- larımı yazdım, öykülerimle kendime yeni bir dünya kurdum. Okur da yazıp öyküler aracılığıyla kendisine yeni bir dünya kurabilir. Okurun aklını okuyan, onu eğlendiren, onun yeri- ne düşünen, buyurgan bir kişi olarak görmüyorum kendimi. Bu parçanın yazarının aşağıdakilerden hangisini söyle- mesi beklenir? A) Yazarın görevi akuru yönlendirmektir. B) Okurlar da çok çalışarak yazar katına yükselebilir. Okurlar yazarların çizdiği sınırları aşmamalıdır. D) Okurla yazar arasında hiyerarşik bir ilişki yoktur. E) Yazarlar okurları kendi seviyelerine çıkarmaya çalışma- lıdır. C) Pa Sir D) TC m E) P U

S A A 9 A L yolur C) Mizahi anlatıma başvurulmuştur. D) Somutlamadan ve tanımlamadan yararlanılmıştır. E) Edebiyat ürünlerinde içeriğin değerini yok sayan anla- yışa karşı çıkılmıştır. 12. Günümüzün insanı, hız insanıdır; günümüzün insanı sa- bırsızdır. Düşünsel, duygusal duraklarda bekleyemez. Öy- leyse edebiyat, günümüzün insanına seslenemez, onun dünyasında yer alamaz çünkü edebiyat, insanın durması- nı, düşünmesini, duymasını gerektirir şeklinde daha birçok savi peş peşe sıralıyorlar. Oysa tam da bu savlardan dolayı edebiyatın günümüz insanının dünyasında yer alması ge- rektiğini ve yer alabileceğini düşünüyorum. Evet, günümüz insanı çok hızlıdır ve kaza üstüne kaza yapmaktadır ama kendisi de farkındadır bunun ve aslında durmak istemek- te fakat durduracak bir fren yahut durak bulamamaktadır. Ancak ve ancak edebiyat, durduracaktır günümüz insanını yeter ki edebiyatçı, anlamayı ve anlatmayı bilsin. Bu parçanın anlatımında ağır basan anlatım biçimi ve yazarın amacı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Açıklama - Bilgi verme B) Tartışma - Kanı değiştirme C Betimleme - İzlenim kazandırma D) Öyküleme - Olay içinde yaşatma ELirik anlatım - Duygulandırma

2. 166 C) Nasil bir teknikle oluşturulduğundan D) Içeriğinin neler olduğundan Her düzeyde okura seslenebildiğinden Tercüme işlerinde dikkat edilmesi gereken ilk şey, çalışıla- cak ortamdır. Tercümanın, ceviri yapacağı sırada Tahatsız edilemeyeceği sessiz bir ortama ihtiyacı vardır. Zira çeviri yapılacak metinde en ufak hata, çok ciddi sonuçlar doğu- rabilir. Bu koşula dikkat eden tercümanın yapması gereken ikinci önemli şey ise hangi konuda tercüme yapacağına karar vermektir. Konu belirleme işi bir tercüman için olduk- ça önemli bir noktadır. Uzman olmadığı bir alanda konu seçen tercüman, büyük zorluklar yaşayabilir. Diğer önem- li bir nokta ise tercumesi yapılacak eserin en az bir kere dikkatlice okunmasıdır. Eğer çevirisini yapacağınız belge- yi hiç okumadan doğrudan kelime üzerine çeviri yapmaya başlarsanız durum sizin için büyük sıkıntılar doğurabilir. Bu parçaya göre çeviri yapılırken, Konuya hâkim olmak Çeviri için uygun bir ortam hazırlamak III. Kelime çevirisi yapmak hususlarından hangisine ya da hangilerine dikkat edil- melidir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. I. ve II. Palme Yayınevi C) Yalnız III. E) II. ve III. 4

7 H 1 Z V RENK 185 C) Buluşların oyuncaklarla keşfedildiğine göre değişiklik gösterdiğine D) Çocukla aile arasında iletişim kurdugung E) Oyuncakları büyüklerin ürettiğine Günün sonu... Kıyıya iniyoruz. Herakleia Adası kar- şımızda... Güneşin batışı olağanüstü. Sabah erken- den horoz sesleri ile uyanıyoruz. Ortalık sis içinde. Beşparmak Dağları'na sis basınca Bafa Gölü'nün rengi değişiyor. Gölyaka köyüne gidip rehberimiz- le dağlara tırmanmaya başlıyoruz. Beşparmak Dağları'nın yamaçları, bazen kolay bazen zorlu an-, cak her biri keyifli trekking parkurlarıyla dolu. Patika- larda tabela bulunmadığından, yürüyüşlere rehber eşliğinde gitmekte yarar var. Hemen hemen bütün pansiyonlarda rehberlik hizmeti veriliyor. Dağa tır- mandıkça gölün değişen görüntülerinden gözümüzü alamıyoruz. Volkanik kaya oluşumları da hayal gü- cümüzü zorluyor. Âdeta gökten taş yağmış da etraf kayalarla örtülmüş gibi. Bir buçuk saatlik zorlu bir tırmanıştan sonra vardığımız yerde, yosunla kaplı birkaç büyük kayanın üzerinden aşarak bir mağara- ya giriyoruz. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Varlıkların ayırıcı yönleri verilmiştir. B) Birkaç duyuya ait ayrıntıdan yararlanılmıştır. C) Olaylar oluş sırasıyla verilmiştir. D) Benzetmeye yer verilmiştir. E) Tanımlamalar yapılmıştır. PARAGRAF HIZ SORULARI Paragraf Hız Soruları -

. Yüzyıllar boyunca çeşitli uygarlıklara ev sahipliği ya- pan Anadolu topraklarını çevreleyen denizlerdeki su altı yaşamı, canlılık ve çeşitlilik açısından tropik de- nizlerle mukayese edilebilecek düzeyde olmayabilir. Ancak bu suların çok özel bir zenginliği var batıklar. Kimi fırtınaya yakalanarak kimi deniz savaşlarında tahribata uğrayarak batan ve yüzlerce yıl hiç bozul- madan su altında kalan gemiler, bugün kendilerini ziyaret eden dalgıçlara unutulmaz anlar yaşatıyor. Bir dalgıç için batığa dalmanın verdiği heyecan gi- bisi yoktur. Bambaşka bir dünyanın içinde giderken gözünüz çevreyi taramaya başlar. Önce belli belirsiz bir görüntü oluşur önünüzde. Hayal mi, gerçek mi karar veremezsiniz. Merak, heyecan ve araştırma güdüsüyle yaklaştıkça önünüzdeki gemi şekillenme- ye başlar. İnsan yapımı bir nesnenin doğayla nasıl bütünleştiğine hatta bir yuva olduğuna, yaşam serü- veninin nasıl bir başka boyut kazandığına tanık olur- sunuz. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Anadolu'nun farklı medeniyetlere yıllarca ev sa- hipliği yaptığı B) Anadolu denizlerinin diğer denizlerden daha gü- zel olduğu S C) Anadolu denizlerindeki tehlikelerin fazla olduğu D) Su altı çeşitliliği ve dalmanın Anadolu'da geliş- mediği E) Denizin altındaki yaşamın batıklarla birlikte daha da gizemli dalış yapma zevki uyandırdığı 7. 8. Dağlar rengár süsley yüleyic san. B Her ne lice ba hüzün gün as ve ge Doğu Osma turya- miş v Bu n yanı za çı kısm cek. Bu den A) D E) Gö Xin