Anlatım Biçimleri Soruları
Lise Türkçe
Anlatım Biçimlerimir
eli
1
HIN
HR
31, Bir yazarı yazdıklarından ne kadar tanıyabiliriz? Fotoğrafla-
rindan? Kişisel notlarından? Gerekli midir bir yazarı tanı-
mak? Merak eden varsa gereklidir elbette. Ama bu tanın-
mak, tanınmamak meselesi tatlı bir oyundur yazarla okur
arasında. Kimi yazarlar saklanır, yer yarılır içine girer sanki
sadece yazdıkları bilinsin ister; fiziki varlığını, karakterini
titizlikle korur okurlarından. Kimi yazarlar ise televizyon
kamerası görünce başını kareye sokan çocuklara benzerler.
Xazmaktan çok anekdotlara girmek, fotoğraflarda çıkmak
için gayret ederler. Her yazarın tanınma konusunda kendine
özgü "dozu" vardır. Dozu ne olursa olsun hiçbir anekdot,
fotoğraf, hiçbir anı parçası bir yazarı tanımamızı sağlamaz.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangi-
sidir?
DENEME-11
AT
Bir yazarı, onun yapıtlarından ya da fotoğraflardan tanı-
manın mümkün olmayacağı
B Bazı yazarların kendilerini ön plana çıkarmayı sevmediği
Yazarların kendilerini yapıtları aracılığıyla tanıttığı
D Bazı yazarların kendini tanıtmak için abartılı bir biçimde
davrandığı
E) Yazarların, yaşamları merak edilen kişiler olduğu
Lise Türkçe
Anlatım BiçimleriSoru 26
Şiirinizde geleneği ve tarihi ilk öge olarak koyarsanız gelenekçi ve
didaktik olup çıkarsınız. Kendi şiirimizi düşünelim, İranlılardan ve
Araplardan sıyırabilir miyiz şiirimizi? Fuzuli'yi Nizamisiz düşünebi-
lir misiniz? Buna şiirde Orta Doğu geleneği mi diyeceğiz? Yoksa
misakımilli sınırlarını mı alacağız Türk şiiri için? Bence Türk şil-
ri bunları aşmaktan korkmamalıdır. Sanat alanında bugün böyle
bir şey kalmamıştır. Dünya-sanatına katkıda bulunabiliyor muyuz,
önemli olan bu.
Bu sözler aşağıdaki kavramlardan hangisini akla getirmez?
A) Yerellik
C) Anonimlik
E) Geleneksellik
B) Evrensellik
D) Abartililik
(1)
sün
siy
ley
yo
et
ke
ki
(
B
C
13
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri11
Soru 20
Çatalhöyük'te yapılan kazılarda rastlanan çanak, çömlek ve ben-
zeri araçlar, insanların eski çağlarda yemek pişirdiklerine işaret
etmektedir.
Bu cümleden kesin olarak çıkarılabilecek yargı aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Çatalhöyük çanak, çömlek gibi gereçler yönünden Türkiye'nin
en zengin bölgesidir.
B) Yemek yapma işi eskiden beri insanları ilgilendiren bir konu
olmuştur.
Geçmiş zamanlarda insanlar çanak, çömlek gibi aletlerle ye-
mek yapıyorlardı.
D) Kazılarda bulunan çanak, çömleklerle günümüzdekiler arasın-
da benzerlik yoktur.
leg
E) Çatalhöyük'te arkeolojik çalışmalar eskiden beri yapılıyor.
Lise Türkçe
Anlatım BiçimleriADIM
an
7. ADIM
6. ADIM
1. Test
1.
Parçada Yapı
Sıklıkla kullandığımız bir atasözü vardır: Her yiğidin bir
yoğurt yiyişi vardır. İşte özanlatı, bu yoğurt yiyiş biçimi-
nin yazınsal yapıtlardaki adıdır. Bu bağlamda aynı ola-
yı, aynı dilde, aynı türde biçimlendirmelerine karşın iki
yazarın ortaya koydukları yapıtlardaki benzemezlik bu-
nunla yani özanlatıyla açıklanabilir. Öyle ki yazınımızda
birçok Leyla ile Mecnun mesnevisi vardır. Genceli Niza-
mi, Ali Şir Nevayi, Fuzuli aynı aşk olayını ele almışlardır.
Fakat bu yapıtlar dil ve anlatım bakımından özgündür.
Çünkü ----
Bu parça düşüncenin akışına göre aşağıdakilerin
hangisiyle sürdürülemez?
A) her sanatçı, sözcükleri kendi hamuruyla yoğurur.
B) sanatçının yapıtı onun üslubunun aynasıdır.
C) sanatçı yapıtına kendi damgasını vurur.
her sanatçının kendi hayal dünyasına özgü bir içerik
evreni vardır.
E) sanatçı, yapıtını kendinden bağımsız bir anlatımla
ortaya koyamaz.
3.
onguç kampüs
Aşa
olab
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri2.
O, vitrin çağında gölgede kalmayı seçerek akıntının tersine
yol almayı seçiyor. Kim bilir belki de eserlerinin sözcüleri
gibi durmaksızın konuşan, anlatan, fikir beyan eden yazar-
lar kalabalığı arasında göz önünde olmamaya dair israrı ile
sivriliyor.
8
Bu parçada altı çizili bölümle anlatılmak isteneni en
kapsamlı biçimde karşılayan söz aşağıdakilerden han-
gisidir?
G
S
Acağın gereklerine uyum sağlayamayarak kendini gizle-
yen
B) Çağın tutumunu beğenmeyerek tersine tavır alan
C) Çağın görünür olma modasına uymayarak kendini ön
plana çıkarmayan
D) Eserini anlatmak ve açıklamaktan çekinen
E) Göz önünde olmamayı seçtiği için başarıyı yakalayan
Gözüm!
A
A
4.
3
Top
yö
ke
ta
ye
S
E
Lise Türkçe
Anlatım Biçimlerimkü
iy-
2
er-
Z-
da
3-
HIN
HR
RENK
DENEME-
5. (1) Orta Çağ sonlarına kadar Mezopotamya ile Anadolu'nun
birleşim noktasında ticaret ve ekonominin odak noktası
olmuş Hasankeyf'in kimler tarafından kurulduğu kesin olarak
bilinmiyor. (II) Hasankeyf: Bizans, Sasaniler, Emeviler,
Abbasiler, Hamdaniler, Mervaniler, Artuklular, Eyyubiler ve
Osmanlılara da ev sahipliği yapmıştır. (III) Medrese, rasat-
hane, darüşşifa ve diğer eğitim kurumlarıyla bölgenin ilim ve
kültür merkezi olmuştur Hasankeyf. (IV) Ulaşım yolları ve
ticaret merkezlerinin yer değiştirmesiyle önemini ekonomik
anlamda yitirirken üzerindeki tarihî ve kültürel mirası bugün-
lere ulaştırmayı ihmal etmemiştir. (V) Hasankeyf'te Antik
Dönem'den beri halkın o görkemli mağaralarda yaşıyor
olmasını fakirlik belirtisi sayan yöneticiler, insan var ama ev
yok deyip devlet eliyle tarihsel kentin üstüne kırkar metreka-
relik evler yaptırarak pek çok anıtı yok etmiştir.
"Hasankeyf'in anlatıldığı bu parçadaki numaralanmış
cümlelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi
yanlıştır?
A) I. cümlede, bir belirsizlikten söz edilmiştir.
II. cümlede, birçok devlete ev sahipliği yaptığı belirtilmiş-
tir.
C III. cümlede, bir eğitim merkezi olduğundan söz edilmiş-
tir.
1V. cümlede, kültürel özelliğini neden yitirdiğinden bah-
sedilmiştir.
V. cümlede, olumsuz bir durum gerekçesiyle verilmiştir.
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri5.
Dünyanın en yaşanılır yerlerini ele geçirmek için nice
savaş yapıldı, nice cinayet işlendi. Kimi deniz ticaretine
uygundu bu yerlerin, kiminin toprağı bereketliydi bazısı
da güzelliğiyle göz kamaştırıyordu. Ancak Lidya,
hüküm sürdüğü topraklar bakımından dünyanın en
şanslı devletlerinden biriydi. Verimli bir coğrafyadaydı
evvela. Bol yağış aldığından orman bakımından
zengindi. Ülkede deniz ve çok fazla nehir bulunması
balıkçılığı geliştirmiş, balık halkın en önemli besin
kaynağı olmuştu. Ancak Lidya'yı şanslı yapan altın
yatağının üzerine kurulmasıydı.
Bu parçada aşağıdakilerden hangisine
değinilmemiştir?
A) Ekonominin savaşların en önemli nedenlerinden biri
olduğuna
B) Lidya'nın önemli bir yerleşim alanında bulunduğuna
C) Lidya'nın en önemli yanının altın rezervleri olduğuna
D) Çeşitli sebeplerden dolayı dünyanın yaşanılır yerleri
için savaşlar yapıldığına
E) Altın yataklarının Lidya halkına refah getirdiğine
Lise Türkçe
Anlatım Biçimlerierinde çıkan
raziskullanılmıştır. Kamış
tarini tespit amacıyla ilk
topluluk olmuşlard
re cevaplayin
-39, soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Usta bir edebiyatçının sorumluluğu yalnızca kendi yapitini
oluşturup bir kenara çekilmek değildir. Öteki eserlere de
bir okurun sağduyusu, eleştirmenin dikkati ve de roman-
cinin duyarlılığıyla yaklaşır. Hatta eleştiri söz konusu oldu-
ğunda kendi kurmaca yazarlığını bir avantaja dönüştürür.
Metne iki yönden de bakabilir, yazı masasının hem iç hem
dış tarafındadır. Böylece tipki oluşturduğu roman karak
terlerinin zihnine girebilmesi gibi, hakkında yazdığı eser-
lerin sahiplerinin de "bilinç akışını" keşfeder. Bu, onu aynı
zamanda hoşgörülü kılar. Kurmacanın hangi sancılar
içinde doğduğunu düşünür. Öte yandan okur olarak nite-
likli yapıtlarla karşılaşma isteği de bir o kadar güçlüdür, do-
layısıyla ne okura ne yazara haksızlık eder. Metnin sağın-
daki solundaki tüm tarafların yerine geçebilmesi usta ede-
biyatçıların eleştirmenliğindeki belki de en büyük şanstır.
****
VAVINI AR
NO
39. Bu parçads to
apdakilere
37. Bu parçada usta romancıların diğer
eserlere yönelik eleş-
tirileriyle ilgili olarak anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidi
A) Yazar kimliğinin, başkasının eserlerini eleştirmede çok
yönlü bakış olanağı sağladığı
B) Eleştiride metni esas alan bir yaklaşım içinde bulun-
dukları
A Eleştirin
rage ofre
C) Eleştiride değişik eleştiri ölçütleri kullanabildikleri
D) Eleştiriyi estetik bir forma büründürerek farklı kıldık-
ları
E) Çok yönlü kişiliklerinin eserdeki bütün ayrıntıları gör-
melerine yardımcı olduğu
Bir me
daha
000
luna
D) Yan
lir.
E) Ya
o
rizili hölümle anlatılmak istenen hangisi-
40.
Lise Türkçe
Anlatım BiçimleriTYT - Türkçe
37.-38. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
Küresel ısınma, ozon tabakasının delinmesi gibi
sebeplerin sonucunda turizmdeki arz ve taleplerde
oynamalar olmuştur. Şehrin keşmekeşinden
uzaklaşmak isteyen turistler trekkingi, kuş gözlemciliği
gibi doğa aktivitelerini bir arada yürütebilecekleri ve
çevreye de zarar vermeyecekleri alanlara yönelmiştir.
Kampçılık, genellikle maceracı gençler veya ekonomik
tatil yapmak isteyenlerle ilişkilendirilse de günümüzde
birçok insan, bu turizm türünü tercih eder. Zira
kampçılık, birçok gezgin için özgürlük anlamına gelir.
Otel rezervasyonu, deniz-güneş-kum üçlüsünün
monotonluğu, insan kalabalağı gibi faktörlerin hiçbiri
bu aktivite için geçerli değildir. Âdeta rüzgârın
savurduğu yöne giden kampçılar, doğayla baş başa
kalma fırsatını elde ederken yerel halkla kaynaşma,
doğanın seslerini dinleme şansı bulurlar.
A) I
37. Bu parçada yazar, aşağıdakilerden hangisine
değinmemiştir?
38.. Tabiatla yalnız kalmak
A) Turizmle ilgili meydana gelen değişikliğe
B) İnsanların çevre bilincinin geliştiğine
C Kampçılığın insanlar için ne ifade ettiğine
Kamp alanlarını iyileştirme çalışmalarına
E Kampçılığı cazip kılan etkenlere
II. Yöre insanıyla yakın ilişki kurmak
III. Çevre duyarlılığını geliştirmek
IV. Sıra dışı zamanlar geçirmek
V Sessiz bir ortamda bulunmak
Bu parçada yukarıdakilerden hangisi, kampçılığın
sağladıkları arasında sayılmamıştır?
B) II
D) IV
E) V
YAYINLARI
LİMİT
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
(1) Ömrünü tam zamanlı şair olarak geçiren Edip Can-
sever'in hayatına yakından bakmak da onun şiirini an-
lamak adına oldukça önemli. (II) Cansever'in aslında çok
hareketli bir yaşantısı da yok. (III) Onun hareketli oldu-
ğu tek alan şiirdir. (IV) Geç gidip erken çıktığı bu dükkâ-
nın asma katında gün boyu sadece şiir yazarak geçir-
miş günlerini. (V) Şairlik her zaman biraz da yoksulluğu
çağrıştırırken Cansever'in zenginliği hayli göze batmış.
(VI) Kendisi de utanmış bundan ve bu nedenle kendini
hayli "sömürterek" şanslı doğmasının nafakasını öde-
miş.
39. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden
sonra, düşüncenin akışına göre, "Bundan olsa gerek,
hayatın diğer meselelerine de pek ilgi göstermemiş."
cümlesi getirilebilir?
A) II
B) III
C) IV
D) V
E) VI
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri20. Başrol oynamak önemli miydi derseniz benim için
önemli değildi. Şehir Tiyatrosu'nda çalışırken sinemayı
hiç önemsemiyordum. Arada ek iş olsun diye, sinemada
figüran rollerine çok çıktım. Dans eden kalabalığın
arasında, kahvede oturan, mafya liderinin dövdüğü biri...
Arzu Film'de 1975 yılında Hababam Sınıfı'nda Badi
Ekrem'i oynamamla birlikte yepyeni bir dönem başladı.
Ilk başrol teklifi de geldi Ertem Eğilmez'den. Benden
kırsal kesimdeki uyanık adam tiplemesini başrolde
canlandırmamı istedi. Ben de sadece istediğim
projelerde yer alacağımı söyledim. Namuslu filmi de
öyle çıktı. Ondan sonrası da geldi; Değirmen, Muhsin
Bey, Selamsız Bandosu ve Eşkiya'ya kadar...
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi
yoktur?
A) Amaç-sonuç ilişkisi
C) Eksiltili cümle
B) Öyküleme
D) Benzetme
E) Devrik cümle
22.
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleries
8.
I. Renkler, insanın ruh durumunu oldukça etkiler.
Dolayısıyla insanlar, mutlu ve huzurlu olabilmek için
hangi renklerden yararlanabileceğini iyi bilmelidir.
Özellikle evlerde kullanılan renkler çok daha
önemlidir. Her ne kadar öznel bir durum olsa da
kişiyi ferahlatan açık renklerle boyanmış bir odanın,
mutluluk kaynağı olabileceği unutulmamalıdır.
II.
ja paa
Bir iş görüşmesine gidecek birinin, kıyafet renginden
dolayı görüşmesinin olumlu veya olumsuz
geçeceğine dair bir düşünceye kapılması doğru
değildir. Bu durum kısmen batıl inanç olarak da
değerlendirilebilir. Şüphesiz renkler insan yaşamı
için önemli bir etkiye sahiptir fakat bu durum mantık
sınırlarının dışına çıkmamalıdır.
Il numaralı parçanın I numaralı parçayla ilişkisini
aşağıdakilerden hangisi açıklar?
A) Gerekçeleri açıklayarak ana düşünceye dikkat çekmek
B) Iddia edilen düşüncenin olumsuz tarafına vurgu yapmak
Anlatılanları uygun bir örnekle desteklemek
İddiaların benzer sonuçlarını göstermek
Ortak bakış açılarıyla tespitleri genelleştirmek
Lise Türkçe
Anlatım BiçimleriTYT-AYT PARAGRANSORU BANKASI
2. (1) Okumak, bir ucunda yazarın bir ucunda okuyucunun
sızca yok ediliy
kalıyor ve yüzüm
bulunduğu etkili bir iletişim etkinliğidir. (II) Okuyucu, * 4. (l) Güzelim dere
okuduğu metinde yazarın iletilerini algılar. (III) Yazarın
düşünüp tasarladıkları, yazdığı metne bir şekilde sız-
mıştır. (IV) Zaten yazar, bir şeyleri binlerine söylemek zo-
runda kaldığı için yazar olmuştur. (V) Yayımlanmayacağı
düşüncesiyle günlüklerde bile bir gün birilerinin okuyacağı
düşüncesiyle mutlaka bir ileti yer alır.
ların doğayı yok
tırmak gerekir. (
doğayı yok ede
gerekiyor artık,
Bu parçanın ana düşüncesi numaralanmış cümleler-
den hangisidir?
B) II.
C) III.
E) V.
30
Bu parçada nu
parçanın ana di
A) W
BY V
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri8.
Savrulmalar'da daha çok, hayatın kırılma noktasındaki in-
sanların yaşantıları ve iç karmaşalarını işleyen, buruk bir
hüzün tadı veren 25 kısa öykü yer alıyor. Kitap, ----. Aynı za-
manda okuru bir oyuna çağıran kısa öykülerden oluşuyor.
İlk sayfadan itibaren kendimizi bu öykü oyununun içinde
buluyoruz. Savrulmalar'ın her öyküsünü aynı yazarın yaz-
dığına inanmak çok zor.
BY ED
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına gö-
re aşağıdakilerden hangisi getirilirse yazar ile ilgili ola-
rak "öykünmeci" çağrışımı yapılmış olur?
atmosfer, işleniş, etki ve üslup diğerinden çok farklı
B) pek çok öyküyü; tarz, kişiler, göndermeler, imgeler açı-
sından taklit eden öykülerle dolu
C) belli bir tarzın ve üslubun parodisi olarak da okunabilir
D) okura inanılmaz bir öykü oyunu içinde hoş bir zaman
parçası armağan ediyor
E) yazarın kendini yinelememe konusunda yazınsal-este-
tik kaygısı nedeniyle ortaya çıkmıştır
Lise Türkçe
Anlatım Biçimlerialt
an,
ur.
8. insan, doğduğu saatten öleceği saate kadar severek, kavga ederek,
cephelerde çarpışarak, hastalanarak yaşar. Yaşadıkları, o istese de
istemese de varlığındaki derin kuyularda birikir. Birikenleri bir sonuca
varmak amacıyla sıraladığında da "yaşam tarihi"nin belirdiğini görür. Bu
insanlardan biri, yüreğinden yükselen fokurtularla, bu fokurtuları
değerlendiren bir yeteneğin itmesiyle yazarlığa soyunursa, kuyularında
birikenlere ve başkalarının biriktirdiğine uzanmak durumundadır.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) insan düşüncesi, doğumla ölüm arasında değişebilen bir özellik taşır.
B) Bir sanatçının yapıtlarında anlattığı şeylerin kaynağı, yaşadıklarından
çok, kendi yaratma gücüdür.
C) Yaşamın zenginleşmesi, yüzyıllar boyu oluşan kültür birikimiyle
gerçekleşir.
D) Her yazar yaşamdan edinilen bilgi ve birikimle beslenir.
E) Bir sanatçının başarısı, yaşadığı günlerin hakkını verebilmesine bağlıdır.
i upplic volda bizde Yetisme
Lise Türkçe
Anlatım Biçimleri5.
Paragraf
I. Doğal ortamların yok edilmesi ve iklim değişik-
liği böcek türlerinin sayısının azalmasına neden
olmaktadır.
II. Araştırmacılar önümüzdeki yıllarda bu olumsuz-
luklara önlem alınmazsa böcek türlerinin yok
olacağını vurgulamışlardır.
Bu iki cümlede ifade edilenlerin anlamca doğru
bir biçimde birleştirilmiş hâli aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Araştırmacılar tarafından, doğal ortamların yok
edilmesi ve iklim değişikliğinin böcek türlerinin
azalmasına neden olduğu belirtilmektedir.
B) Araştırmacılara göre böceklerin yok olmasının
başlıca sebepleri arasında doğal ortamların yok
edilmesi ve iklim değişikliği vardır.
C) Tabiatın tahrip edilmesi ve iklim değişikliği bö-
cek türlerinin azalmasına neden olmaktadır, bu
yüzden önümüzdeki yıllarda bu sorunlara önlem
alınmazsa böcek sayılarının azalacağını araştır-
macılar ifade etmişlerdir.
6.
D) Böcek türlerinin sayısının azalmasının en büyük
nedenleri olan doğal ortamların yok edilmesi ve
iklim değişikliği, durdurulamazsa böceklerin yok
olacağı araştırmacılar tarafından bilinmektedir.
E) Araştırmacılar, böcek türlerinin sayısının azal-
masına neden olan doğal ortamların yok edil-
mesi ve iklim değişikliği gibi olumsuzluklara kar-
şı önlem alınmazsa önümüzdeki yıllarda böcek
türlerinin yol olacağını belirtmişlerdir.
LİMİT YAYINLARI
Dene
öner
Aşa
lam
A)
B)
C
D
E