Cumhuriyet Sonrası Toplumcu Eğilimleri Yansıtan Şiir Anlayışı Soruları

...Cihan edebiyatına nazaran ne kadar ehemmiyetsiz kal- dığımızı pekâlâ takdir ediyoruz. Yalnız göğsümüzü gere gere söyleyebiliriz ki taklitten, edebiyatın şu baş belasın- dan ne dünün mizmız ve soluk hislerini ne son zamanla- rin renksiz ve dar Ayşe, Fatma terennümünü bulacaksi- niz. Biz her şeyden evvel duygularımızı başkalarının ma- nevi yardımına muhtaç kalmadan ifade etmeye çalıştık. Canlılık, samimiyet ve daima yenilik... Bizi müşterek bir eser neşrine teşvik eden fikirlerimiz bu suretle izah ede- biliriz. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu parçada sanatan- layışı ortaya konan topluluğun temsilcilerinden biri de- ğildir? A) Ziya Osman Saba B) Cevdet Kudret Solok C) Yahya Kemal Beyath D) Sabri Esat Siyavuşgil E) Vasfi Mahir Kocatürk

7. Türk edebiyatında deneme türü Tanzimat'tan sonra Batı edebiyatının etkisiyle görülmeye başlamış, asıl gelişimini Cumhuriyet Dönemi'nde göstermiştir. Nurullah Ataç'ın ---- Suut Kemal Yetkin'in ---- Salah Birsel'in ---- Nermi Uygur'un ---- adli eserleri bu dönemin önemli eserleri arasında yer almaktadır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? Al Günlerin Götürdüğü wut Kemal Yetheia B) Mavi ve Kara Sabahattin Eyi solo C) Raralama Defteri Njoullah Ataç D) Boğaziçi Şıngır Mingir Atilla ilhar 5) kurutulmuş Felsefe Bahçesi Salah Binsel

Şiirde hareketli bir yapı yaratmak için şiiri aklın ve söz diziminin klasik kurallarından kurtarmak şarttır. Bunun için onlar ilke olarak, sözcükleri özgürce kullanmayı, otomatik yazıdan faydalanmayı, kuraldan uzak anlatımı, klasik söz dizimini kırmayı benimsemişlerdir. Bu özellikler şiirin tema ve iletisini desteklemek için önemli olmakla birlikte şiirin klasik yapısını kırarak modernize olmasını sağlaması bakımından da önem göstermektedir. Şiirin içeriğini ve şeklini etkileyen bu maddeler daha sonra ortaya çıkan bazı akımlar için de esin kaynağı olmuştur. 20. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki düşüncelere uygun düşen şiirler yazmıştır? A) Ahmet Muhip Dıranas By Nâzım Hikmet Ran C) Bedri Rahmi Eyüboğlu D) Ahmet Kutsi Tecer E) Necip Fazıl Kısakürek

8. Türk edebiyatında sohbet türünde eser vermiş sanatçılara Ahmet Rasim (Ramazan Sohbetleri), Suut Kemal Yetkin I (Edebiyat Söyleşileri), Nurullah Ataç (Karalama Defteri), H MII Refik Halit Karay (Ay Peşinde), Şevket Rado (Eşref Saati ) IV örnek gösterilebilir. Bu parçada altı çizili eserlerden hangisi bilgi yanlışına neden olmuştur? B) II C) III D) IV E) V A)1 164

idakilerden han dönem Yollar K kuruluşu an ye Aşağıdakilerden hangisi porçada sözü edilen A) Beroket Topraklar Uzbrinde, ilahsızın Yusuf esor ve kahramanlara örngk gösterilemez? e) Yilani Oldürseler, Hasan C) Turun Zanani, Zelyna D) Yilanlann cu, Bayram El york Mantolu Madonna, Raif Efendi işgal yille luş Sav Serbes toplum miştir Bu pa bir bi A) 21. Aşağıdaki parçaların hangisinin ait olduğu ro- man ve yazarı ayraç içinde yanlış verilmiştir? A) Çukurova'dan kasabaya gelen bir kaymakam birçok zorlukla karşılaşır. Kaymakam; ağalar, zenginler ve kolluk güçleri ile mücadele eder. (Yaşar Kemal-Ince Memed) Bir aydın, şair ve edebiyat öğretmeni olan Mus- tafa Ural, yazdığı ve toplatılan şiir kitabı nede- niyle aranmaktadır. Sağlık problemleri vardır, bu nedenle de hemen teslim olmak istemez. İstanbul'un soğuk ve karartılmış sokaklarına, eş dost evlerine sığınır. (Rıfat Ilgaz-Karartma Geceler) lerin irâm dik ile YAYIN DENİZİ c) Genç adam küçük yaştan itibaren dizindeki ağ- ridan şikâyetçidir. Doktor Mithat'a son gidişinde kemik veremi olduğu anlaşılır. Hastalığı ilerledi- ği takdirde bir bacağını kaybedeceğini söylerler. (Peyami Safa-Dokuzuncu Hariciye Koğuşu) D) Adnan, romanın başkahramanıdır. Romanda istanbul'un üç tarihî dönemi anlatılır. 1938 yılında yayımlanan romanda, II. Abdülhamit , ikinci Meş- rutiyet ve Mütareke dönemleri Adnan'ın hayatı et- rafında kaleme alınmıştır. (Mithat Cemal Kuntay- Üç İstanbul E) Yazarın Türk toplumunun yapısını, Türk aydini- nin bu toplum yapısı karşısındaki çıkmazlarını kronolojik olarak inceleyen kitaplar dizisinin il- kidir. Romanda Osmanlı Devleti'nin çöküş dö- neminde İstanbul'da Batılılaşma ile geleneksel değerlerin, kuşaklar arasındaki değişen değer- lerin çatışması da irdelenmiştir. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu-Kiralık Konak)

23. (Benim Adım Kırmızı, 14. yüzyil Osmanlı nakkaşlarını konu edinen bir cinayet ve aşk romanıdır. Aynı zamanda tarihi 9 bir roman olan eser, postmodern yapısıyla Doğu ve Batı arasında bir köprü kurar. Roman, kendinden önce yazılmış metinlere yaptığı göndermelerin yanı sıra parodi yoluyla meddahlık sanatına güncellik kazandırmaya da çalışır. Bu parçada sözü edilen eserin yazarı aşağıdakilerden hangisidir? A) Selim İleri B) Adalet Ağaoğlu C) Orhan Pamuk D) Latife Tekin E) Nazlı Eray

2 23. Sur, roman, hikaye, deneme, eleştiri, inceleme ve araştırma, edebiyat tarihi gibi edebiyatın hemen her türünde eser veren sanatçının mimari, heykel, resim, müzik ve hat başta olmak üzere güzel sanat alanlarında da amatörlükten daha ileri bir seviyede, dikkate değer yorumlar içeren makale ve dene- meleri vardır. Daha çok şairliğiyle ön plana çıkmak istemiş; mektuplarında, mülâkatlarında ve yazıları arasında bu yanını vurgulama gereği duymuştur. Sağlığında kitabına aldığı şiir- lerin hepsi hece vezniyledir. Bununla beraber hece vezninde aruz ahengini aradığını kendisi ifade etmektedir. Misrala- rinda da açık ve kapalı hecelerin sıralanışında aruza yaks laşan bir armoni hissedilir. Şiirlerinin çoğunda müzik, rüya, zaman, sonsuzluk temalari etrafında ve bunlara bağlı olarak tabiat, ışık, aşk, ölüm, korku gibi motifler yer alır. Kendi şiirleri için "dilde rüya hâlini kurmak" gibi bir formülden bahseder. Roman ve hikâyelerinin önemli temalarından biri zamandır. Bunda da Bergson'dan hareketle Marcel Proust'un etkisi dik- kate alınmalıdır. Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerin hangisidir? A) Behçet Necatigil B) Orhan Şaik Gökyay C) Mithat Cemal Kuntay (zamon) D) Ahmet Hamdi Tanpınar E) Bedri Rahmi Eyüboğlu

12. Peyami Safa, Tanzimat'tan itibaren Türk romanının değişmez ana konularından biri olan yanlış Batililaşmanın toplumsal yapıda yol açtığı yıkımları hemen hemen bütün yapıtlarında işler. Bunlardan biri olan — adlı yapıtında, farklı kültürleri, dünya görüşlerini ve yaşama biçimlerini anlatır. Özellikle Doğu ve Batı çatışmasını yansıtmayı amaçlayan romanın iletisi, roman kahramanlarından Neriman'ın yaşadığı bunalımlar ve iç çatışmalar yoluyla biçimlendirilir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? (2010) A) Bir Tereddüdün Romanı B) Dokuzuncu Hariciye Koğuşu C) Mahşer D) Fatih Harbiye E) Yalnızız

1. Türk edebiyatında deneme türü Tanzimat'tan sonra Bati edebiyatının etkisiyle götülmeye başlamış, asıl gelişimini Cumhuriyet Dönemi'nde göstermiştir. Nurullah Ataç'ın ---- Suut Kemal Yetkin'in - . . . . Salah Birsel'in ---- Nermi Uygur'un ---- adlı eserleri bu dönemin önemli eserleri arasında yer almaktadır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? B A) Günlerin Götürdüğü B) Mavi ve Kara Charalama Defteri D) Boğaziçi Şıngır Mingir E) Kurutulmuş Felsefe Bahçesi

24. (1) ---- Her gün onlarca insanın iş kazasında hayatını kaybettiği, ço- cukların barınma, beslenme sorunu yaşadığı ve açlıktan öl- düğü bir dünyada sanatçı, sanatın sorunlarını tartışamaz. Önce yangını söndürmeli, ardından sanatına yoğunlaşmalıdır. (11) ---- - iş kazalarında hayatını kaybeden ve çeşitli sorunlar yaşa- yan insanın durumunu düşündüğünü iddia ederek yapıtını kendi düşünsel duyarlığının hizmetine vermek sanatçılıkla bağ- daşmaz. İnsani olarak sorunlara karşı çıkmak ayrı, mümtaz bir konumda olan sanatı, işçinin, emekçinin, ezilenin sesi kılmak ayrı bir durum. Yukarıda sözlerine yer verilen sanatçıların sanat anlayışları düşünüldüğünde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi sırasıyla getirilmelidir? A) Nâzım Hikmet Ran - Ahmet Hamdi Tanpınar B) Necip Fazıl Kısakürek - Rıfat Ilgaz C) Cahit Zarifoğlu - Attilä ilhan D) Cahit Sıtkı Tarancı - Cahit Külebi E) Ahmet Arif - Hasan Hüseyin Korkmazgil 6 II. OTURUM (AYT) DENEME - 4 Diğer sayfaya geçiniz.

11. "Nefi" ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Şiirlerinde kullandığı dil oldukça ağırdır; ama akıcıdır. B) Övgü ve yergilerinde ölçüsüzdür, mübalağalı bir anla- timi vardır. C) Mesnevi türündeki eserleri didaktik nitelik taşır. D) Hiciv türündeki şiirlerini "Siham- Kaza"da toplamıştır. E) Kaside üstadı olarak tanınmıştır.

ÖSYM ) SORULARI 8. Yalnız senin gezdiğin bahçede açmaz çiçek Bizim diyarımız da bin bir baharı saklar binus Kolumuzdan tutarak sen istersen bizi çek Incinir düz caddede dağda gezen ayaklar Memleketçi şiirin manifestosu olarak değerlendirilen Sanat şiirinde geçen bu dizeler, aşağıdaki şairlerden hangisine aittir? AMehmet Emin Yurdakul B) Orhan Seyfi Orhon C) Kemalettin Kamu D) Enis Behiç Koryürek E) Faruk Nafiz Çamlıbel lo 9:40

12. 1. Şimdi kiliksızım, fakat borçlarımı ödedikten sonra ihtimal bir kat da yeni esvabım olacak in ve ihtimal sen yine beni sevmeyeceksin. II. Her akşam seninle la Yeşil bir zeytin tanesi 4 Bir parça mavi deniz Alir beni. Seni düşündükçe Gül dikiyorum elimin değdiği yere Atlara su veriyorum Daha bir seviyorum dağları. Birinci şiir Garip akımından, ikinci şiir İkinci Yenici- lerden alınmıştır. Bu iki ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir? A) İmgeye dayalı bir dil kullanma B) Sıradan insanları ve konuları şiirde işleme C) Ölçü ve biçim özelliklerini terk etme D) Soyut, kapalı bir dil kullanma E) Aklı duygunun önünde tutma

11 9. Aşağıdaki renkli kutucuklar içerisinde Türk edebiyatının dönemlerine ait birer şiir örneği ve altta da bu dönement teren bir kronoloji çizelgesi verilmiştic Açıldı bağçe-i reng ü bûda bår-r bahar Pür etti gülşeni hep tuhfe-i diyâr-i bahar Çukurova bayramlığın giyerken Çıplaklığın üzerinden soyarken Şubat ayr kış yelini kovarken Cennet demek sana yakışır dağlar Karacaoğlan Nihâlin ağzı köpürdü şüküfe zannetme Cihani eyledi divane cây-bår-1 bahar Eyvah! Ne yer ne yar kaldı Gönlüm dolu ah u zár kaldı Yağız yir yipar toldi kafur kitip Bezenmektiler dunya körkinitip Şimdi buradaydı gitti elden, Gitti ebede gelip ezelden. Elimden tut yoksa duşeceğim Yoksa bir bir yıldızlar duşecek Eğer şairsem beni tanırsan Yağmurdan korktuğumu bilirsen Keldi esin esmeyü Kadka tukel osnayu v kosi 12 X Cumhuriyet Islam Öncesi Dönemi Geçiş Dönemi Islam Etkisi Tanzimat Dönemi Servetifünun Dönemi Milli Edebiyat Bu kronoloji çizelgesinde X ile gösterilen yere renkli kutucuklardan hangisi getirilmelidir? A Sari B) Kahverengi C) Yeşil D) Mor E) Pembe

6. Aşağıdaki eserlerden hangisinin türü yanlış verilmiş- tir? Eser Tür Otobiyografi Ani A) Karalama Defteri 8) Saray ve Ötesi Cezmi D) Alemdağ'da Var Bir Yılan Göz Ucuyla Avrupa Roman Öykü Gezi yazısı

C) Nezihe Meriç'in D) Bilge Karasu'nun E) Memduh Şevket Esendal'ın 2 12 22. Bir de çok derinlerde, bir kendine önem verme duygu- su vardı. Köylü tutup da bir araya gelip de Muhtar Sefe- ri bile öldürmezdi. Kim oluyordu Sefer? Dünkü çocuk... Ama Koca Halil; yaşını başını almış, ömür görmüş bir ki- şiydi. Hem de Aslan Ağa'nın hırsızlarbaşı... Hem korku- yor hem de şimdi, şimdi kapıyı açmalarını bekliyordu. Önde de en başta kudurmuş gibi, saçlan süpürge gi- bi dimdik olmuş Meryemce geliyordu. "Gün bugündür. Vurun kardaşlar, vurun çocuklar. Köyümüzü ele aleme rezil eden dört kitapta katli vacip!" diyordu. Bu parçanın alındığı yapıt ve bu yapıtın yazarı aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Vurun Kahpeye - Halide Edip Adivar Kitapçığı B) Çalıkuşu - Reşat Nuri Güntekin C) Yer Demir Gök Bakır - Yaşar Kemal D) Bozkırdaki Çekirdek - Kemal Tahir E) Onuncu Köy - Fakir Baykurt AYT Deneme Sınavı - 4 IN