Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950) Soruları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )18.
II. Grup
1. Grup
Ömer Seyfettin
1.
Ey Türk Uyan
II.
Ziya Gökalp
Kızıl Elma Neresi?
Mehmet Fuat
III.
Üç Tarzı Siyaset
Köprülü
IV.
Yusuf Akçura
Miskinler Tekkesi
V.
Mehmet Emin
Yurdakul
Türkçülüğün Esasları
Yukarıda 1. grupta verilen sanatçılardan hangi-
si II. grupta verilen eserlerden biriyle eşleştiri-
lemez?
A) I B) II C) III D) IV E) V
MUBA
YAYINLARI
20.
MUBA YAYINLARI
7
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )E-18
aksız ve
bağlıdır.
te yola
alışmış
ilk kez
esi olan
mşehri-
temiz
havalı
2, pul-
AYT/TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
20. Turgut biraz içi burkularak girdi odaya. Bu oda benim için,
göründüğü kadar sıkıcı değildi. Belki de sıkıcıydı; benim
tanıdığım gibi değildi. Selim de onu bütün canlılığıyla tanı-
dığım bir sırada kendini öldürdü. Bu odayı tanımıyorum
herhâlde; içinde ölen Selim'i bilmiyorum. Odaya ve eşyaya
ilk defa bakıyormuş gibi incelemeye başladı. Pencereyi tam
kapatmayan ve güneşi biraz geçiren basma perdeler sıkı
sıkı kapalıydı. Basmanın bazı yerleri solmuş bazı yerlerine
de pencereden sızan yağmur suları, koyu çerçeveli büyük
damgalar vurmuş. Pencerenin üstüne çıplak bir rayla tut-
turulan bir perde, hazin bir belge. Efendim? Bütün kötülük
bu perdeden, bu raylardan geliyor. Yerde, asıl rengi anla-
şılmayan bir halı ve bir kilim parçası. Yazık oldu. Müzeyyen
Hanım oğlunun mürüvvetini göremedi. Odasını, gönlünce
süsleyemedi. Ya da bir kadın... kim bilir? Kitaplığının rafları
toz içinde... masanın üstü de... Buraya hiç dokunulmamış.
Demek beş yılda bitiremem, diyorsun. Sürekli okusam da.
Bitireceğim Selim.
Oğuz Atay'ın Tutunamayanlar adlı eserinden alınan bu
parçayla ilgili olarak
Bilinç akışı tekniğinden yararlanılmıştır.
11. Gösterme ve anlatma tekniği iç içe geçmiştir.
H.Betimleme ve öyküleme teknikleri kullanılmıştır.
IV. Montaj tekniğiyle metinler arasılık oluşturulmuştur.
hangileri söylenemez?
A) Yalnız 1
B) I ve IV
C) II ve III
D) II ve IV
eserin
E) Yalnız IV
21. Aşağıda
A) Nahi
Ord
süre
yap
rom
B) CE
gu
ar
S
L
D
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )Toplumcu gerçekçi yazarlarla ile ilgili olarak
aşağıdaki verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) Konu ve içeriği geri plana atmışlar, üslubu
önemsemişlerdir.
B) Halk kültüründe yer alan birçok unsura yer
verilmiştir.
C) Kendi ideolojik söylemlerini eserlerine
yansıtmışlardır.
D) Realizm ve natüralizmden etkilenmişlerdir.
E) Kahramanları yöresel ağızlara göre
konuşturmuşlardır.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)11.SINIF/ Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler-1
9. Hey, kırlar, kırlar... Körkuyu'dan sonra kırlar, çöyürlü
ahlat ağacı doluydu. Baktın mı bulut gibi görünürdü.
Şimdi buralar bomboz. Tek tük nadasa başlayanlar,
bu bozluğu orasından burasından yırtıp karartmıştı.
Varsın verimsiz olsun, varsın çetin olsun, varsin üç-
lemek, dörtlemek, derin sürmek gereksin! Bayram,
"Kendi topraklarımız ulan!" diyor. Kendi toprakları
olduktan sonra ne hacet gama, kedere? Ondurma-
sa bile öldürmez de... Çelik Paşa'yla Aymelek yola
düşmüş, uyumla gidiyorlar. Güneş, dağların başın-
dan yükseliyor. Bayram'ın Bahşiş'teki tarlası görü-
nüyor. Çöyürlü ahlat ağaçları seçiliyor. Övendereyi
usulca bir ineğe, bir öküze batırdı Bayram, "Haydi,
hoooha!" dedi. Haceli'nin kardeşleri Mevlüt'le Mu-
harrem, bir saat kadar çalışıp gitti. "Sen işçilerinle
akşama kadar bitir bu işi. Biz de kendi işlerimize ba-
kalım biraz." dediler giderken.
Bir romandan alınmış olan bu parça, içerik ve an-
latım özellikleri dikkate alındığında aşağıdaki sa-
natçılardan hangisi tarafından yazılmış olabilir?
A) Fakir Baykurt
B) Tarık Buğra
CEmine Işınsu
D) Yusuf Atılgan
E) Reşat Nuri Güntekin
IPARA
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )EDEBİYATI
3.
AYT
1.
ADIM
-Sanat hayatına şine başlamış, as edebi kişiliğini hikaye
ve roman türünde yazdığı eseriere ortaya koymuştur.
-Türk edebiyatında toplumou gerçekçiliğin başlıca temsilci-
ik ürünlerinin çerçevesini kendi yaşamından kesitlerle
oluşturmuştur. Daha sonralan eserlerinde daha çok, ken-
disinin de yaşadig ve yakından tanidig Çukurova'yı an-
Aşağıdakilerden hangisi, bazı özellikleri verilen yazara
ait eserlerden biri değildir?
A) Bereketli Topraklar Üzerinde
B) Eskici ve Oğullan
C) Cemile
D) Yalnıziz Peyami
sa
E) Avare Yillar
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )22.
- canlandırdığı kişilerin en garip davranışlarını
ayrıntılarıyla ve ciddiyetle anlatırken onların komiklik
veya abesliklerini de gösterir. Fakat kişilerle ilgili
yorumlarına geçince onlara olan sempatisini
belirtmeden edemez. Ayrı romanlarda söz edilmiş
olmakla birlikte Fahim Bey ile Çamlıca'daki eniştenin,
Ali Nizami Bey'in ortak özellikleri çoktur. Onların
çevresinde yer alanlar da otoriteleri veya gariplikleriyle
hep birlikte ortak dünyanın kişilerine dönüşürler.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Emine Işınsu
B) Tarık Buğra
C) Bilge Karasu
D) Samiha Ayverdi
E) Abdülhak Şinasi Hisar
DENEME-5
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)Bilimler-1
deki insanların
külerinin her
söyleyebili-
i ede-
ncak
ları
Sir
e
A
A
A
22. Ferit Edgü, ilk öykü kitabı "Kaçkınlar"da, depresif ki-
şilikleri ile şizofrenik tipler yaratarak onların varoluş
durumlarını, "karabasansı/ kafkaesk bir atmosfer" içe-
kapanan bireyin kendini kavramaya çalışırken temel-
risinde dile getirdi. İkinci eseri olan "Bozgun"da, içe
sizliğini fark etmesinden bahsetti. 1953-1967 yılları
Düş ve gerçeğin aynı potada eritildiği bu eserde, "şim-
arası öykülerinden oluşan "Av", 1967'de yayımlandı.
di"ye sinen geçmişin izlerinden kurtulma çabasını dile
getirdi. 1979 Sait Faik Öykü Armağanı'nı kazandığı
"Bir Gemide"de, birey ile toplum arasındaki ilişkisizlik-
bozulmaları anlattı. "Kimse" romanında ise kendi oluş
lerden doğan iletişimsizlikler ve değerler sistemindeki
sürecini yaşayan başkişinin monoloğunu, iki kişinin di-
yaloğu hâlinde somutlaştırdı.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisinin
Ferit Edgü'nün eserlerinde karşılaşılabilecek un-
surlardan biri olduğu söylenemez?
A) Egzistansiyalist etki
Yalnızlaşan insan
C) Kurmaca yapı
D) Geleneksel anlatı
Ele konuşma
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )VE EDEBİYAT
rımızda dil bir an
iriz, här hatır so
ir yerde eksiktir
belirli, alışılm
skimiş kalıpla
itirir. Bir
rçizgi
geklerini, duy
yetersiz kalır
Şair ----.
na göre aşa
sözcüklerle
anlamlar
a hiç bi
pizike
sani
10
AYT (Alan Yeterlilik Testi)
12
5.
Ayça: Türkçenin ustalarından biri olan Refik Halit Ka-
ray, hikâyelerinde çevreyi, olayı ve kahramanı sezdi-
recek bir dikkatle tasvir etmiş, insanı karakter özel-
liğine uygun bir anlatımla somutlaştırmıştır. Onun
hikâyelerini severek okudum.
Erol: Gazete yazılarını ise bir sohbet havasında, ken-
dinden bir şeyler katarak ilerleyen, konuşmalarla süs-
lenen, hatıralarla zenginleştirilen anlatımlar olarak
kaleme almıştır. Mizah içeren bu yazıları kitaplaştır-
mıştır. Büyük bir zevk alarak okuduğum bu eseri se-
nin de okumanı isterim.
Selma: Benim de asil bir aileye sonradan katılan son-
radan görme bir kızın yarattığı değerler karmaşasını
işlediği roman, ilgimi çekti.
Bu diyalogda aşağıdaki yapıtlardan hangisine
gönderme yapılmış olamaz?
A) Gurbet Hikâyeleri
B) Kirpinin Dedikleri
C) Guguklu Saat
D) Bugünün Saraylısı
E) Minelbab İlelmihrab
7.
Alp Er
Issiz
Ödle
Ema
Gü
AL
F
ayınları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )TEST
5
4. Refik Halit Karay, hikâyenin yanında roman türünde de
eser vermiştir. İstanbul'un Bir Yüzü'nde harp zengini olan
|
İsmet'in dikkatiyle Mütareke dönemi İstanbul'undan realist
sahneler sunar. Egzotik karakterli Yezidin Kızı'nda ikinci
||
sürgün yıllarınca ecnebi vapurlarıyla yaptığı seyahat esna-
sında gözlemlediği yerli yabancı kişiler ve Hatay, Şam,
Beyrut civarına ait izlenimlerini anlatır. Belgesel nitelikli
romanı Çete'de Hatay ve Antakya'nın bağımsızlığı için
|||
mücadele eden Türk mücahitlerinin faaliyetlerini konu alır.
Sürgün'de yurt dışındaki hanedan mensuplarının durumu-
IV
nu, sürgün kişilerin hayat mücadelelerini ve onlara karşı
Müslüman ülkelerin tavrını konu alır. Miskinler Tekkesi'nde
V
günümüze kadar taşınmış olan dilencilik konusu ele alı-
narak para dilenciliğinden, devlet dairelerinden manevi
dilenciliğe kadar gidilir.
Bu parçada, içerikleri açıklanmış olan romanlardan
hangisi Refik Halit Karay'a ait değildir?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)9.
Nâm-ı Diğer Parmaksız Salih adlı oyununda kumar tutku-
su ve psikolojisini ele alan ----, Para'da paranın insanı ve
toplumu bozan etkisini, Siyah Pelerinli Adam'da bir şairin
maddi güçler, para, şöhret ve kadınla mücadelesini işler.
Modern, gerçekçi tiyatronun özelliği olan insanda irsiyet
ve çevre etkisinin bir kader hâlini alması onun bütün eser-
lerinde görülür. Yazar, ruhun anlaşılması tezini savunurken
merhamet duygusunun önemini belirtir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ge-
tirilmelidir?
A) Turan Oflazoğlu
B) Turgut Özakman
C) Haldun Taner
D) Melih Cevdet Anday
E) Necip Fazıl Kısakürek
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )A
1LER - 1
A
A
19. Orta Anadolu'nun seksen evlik köylerinden biri olan
Ç. köyünün bazı sakinleri, o yıl çalışmak üzere çeşitli
iş bölgelerine dağıldı. İçlerinden üçü de Çukurova'ya
inmeye karar verdi: iflahsızın Yusuf, Köse Hasan ve
Pehlivan Ali. Yusuf, daha önce Sivas'a gitmiş, cer
atölyesinde iki ay hamallik etmiş, şehir görmüştür. Öbür
ikisi ilk defa gelmişlerdir şehre. Köyde kapı komşu üç
arkadaş Adana'da bir çırçır fabrikasına girerler. İşleri
ağırdır, yoğunluğa dayanamayan Köse Hasan hastalanip
ölür, ikisi fabrikadan çıkarılır ve yapı işçisi olur. Pehlivan
Ali, sonradan girdiği bir çiftlikte çalışırken de bitkinlikten
kendini bir tarım makinesine kaptırarak feci biçimde
can verir. İflahsızın Yusuf, sebatla direndiği yapı
işçiliğinden duvarcı ustalığına yükselmiştir. İki arkadaşını
kaybetmekten acılı ve elinde öteden beri tek hayali bir
gaz ocağı ile köyüne döner.
ov
Bu parçada özeti verilen roman ve yazarı
aşağıdakilerin hangisidir?
A) Yilki Atı - Abbas Sayar
B) Bereketli Topraklar Üzerinde - Orhan Kemal
C) Köyün Kamburu - Kemal Tahir
D) Çıkrıklar Durunca - Sadri Ertem
E) Yilanların Öcü - Fakir Baykurt
WORKWIN
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)237. Hikâyeciliğimizi İstanbul sınırları dışına çıka-
rarak Anadolu'ya yönelten, yurt gerçeklerini
gözlemlere dayanarak yansıtan, aynı zamanda
mizah ve siyasal yergi alanında da eser veren
yazarımız kimdir?
A) Reşat Nuri Güntekin
B) Refik Halit Karay
C) Hüseyin Rahmi Gürpinar
D) Memduh Şevket Esendal
E) Ahmet Rasim
(1975-ÜSS)
P
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )2.
9 Kasabanın eşrafından Fabrikatör Hilmi Bey, Hilmi Bey'in
oglu Şakir, bunların yakın adamları Hoca Etem, Avukat Hu-
lusi Bey, Hasip Efendi, Nuri Efendi, Yusuf'un yakın arkadaşı
Ali ve başka ikinci derecedeki roman kişileri tam bir gerçek-
çilikle çizilmiştir. Yazar, bütün öfkesine rağmen Hilmi Bey'i,
Şakir'i, Hacı Ethem'i oldukları gibi göstermeye çalışır. İkinci
derecedeki kişilerin ayrıntılarla beslenen bir gerçeklik içinde
verilmesi, romanın başarısına büyük ölçüde yardımcı olmak-
tadır.
Bu parçada sözü edilen romanı yazarr aşağrdakilerden
hangisidir?
A) Kemal Tahir
C) Abbas Sayar
B) Sabahattin Ali
D) Muzaffer Izgü
E) Aziz Nesin
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )11. 1. Atasözü ve özdeyiş özelliği gösteren şiirleri ile bilinen şair
kimi zaman kapalı ve güç anlaşılan şiirler yazmıştır. "Sen
Sen Sen” şiir kitabı ünlüdür.
II. ABD'deki milletlerarası şiir formu tarafından "En İyi Türk
Şairi” seçilen sanatçının ilk şiiri “Yavaşlayan Ömür”dür.
Destan şairidir.
nios
III. Halk şiirinden ve folklordan yararlanan ressam şair
masal, şiir ve tekerleme gibi türlerden gelen ögeleri de
şiirlerinde kullanmıştır. “Dol Karabakır Dol” ünlü şiiridir.
IV. “Gazoz Ağacı” adlı ilk öyküsünde çocukluk ve gençlik
anılarından parçalar bulunur.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerde aşağıdaki yazarlar-
mo
dan hangisine ait bilgi yoktur?
A) Fazıl Hüsnü Dağlarca
C) Özdemir Asaf
E) Sabahattin Kudret Aksal
B) Bedri Rahmi Eyüboğlu
D) Salah Birsel
a
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )TEADN
24.
26.
1. Türkçe karşılıkları olan sözcük ve tamlamaların kullanil-
masına karşı çıkılmıştır.
II. Yazı dilinde İstanbul Türkçesinin esas alınması gerekti-
ğini savunmuşlardır.
III. Yerli konulara eğilerek eserlere Anadolu hayatı yansıtıl-
mıştır.
IV. Şiirler, halk edebiyatı nazım birimleri ve hece ölçüsüyle
yazılmıştır.
V. Türkçe, yabancı dillerin etkisinden kurtarılmış; dilde sa-
deleşme sağlanmıştır.
Aşağıdaki eserlerden hangisi, yukarıda özellikleri veri-
len dönem sanatçılarından birine ait değildir?
A) Yeni Hayat
B) Yeşil Gece
c) Hüküm Gecesi
D) Hanımın Çiftliği
E) Bahar ve Kelebekler
Yakup
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi'nde Roman (1923-1950 )22. Köse Hasan ve İflahsız, Pehlivan Ali'ye baktılar. Alaca
karanlıkta yüzü görünmüyordu pek. Görünmüyordu ya,
kötü kötü düşündüğünü anladılar.
Yusuf:
"Ne düşünüyon kardas?"
Pehlivan Ali iki yanına kımıldandi.
Köse Hasan usulcacık, “Ayşe'yi düşünüyor olmalı." diye
mırıldandi. "Ne yapsın? Onunki büsbütün kötü. Biz hadi
neyse..."
"O da evli saytlır..."
"Sözlü amma?"
"Olsun. Sözlü demek yan evli demek..."
Pehlivan Ali hâlâ oralarda değildi. Yusuf üsteledi:
"Öyle değil mi kardaş?"
Pehlivan Ali kafasını kaldırıp gökyüzüne baktı.
Yusuf, "Emmim, gurbete düştün mü, sılayı unutacaksın
derdi. Unutmadın mı, kor insana pek derdi. İş miş
tutamazsın, aklın fikrin dağılır. Hepimizinki de bir ekmek
derdi mesela. Öyle değil mi?"
Köse Hasan:
"Ne diyorsun Yusut? Gözü çıksın. Yurdumuzu, yuvamızı
ne diye teptik?"
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada bir bölümü
verilen yapıtın yazarına ait değildir?
A) Ekmek Kavgası
B) Murtaza
C) Hanımın Çiftliği
D) Bozkırdaki Çekirdek
"Fransa'nın, I. Dünya Savaşı sonrası
kendi güvenliğini sağlama çak
klinde tanımladığı gelişm
naisidir?
E) Devlet Kuşu