Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950) Soruları

15. (1) Köy yaşayışını, köylülerin yaşadığı toplumsal sorunları konu edinir köy romanları. (II) Bu türde ilk örnek Nabizade Nâzım'ın Zehra adlı yapıtıdır. (III) Bunu Ebubekir Hâzım Tepeyran'ın Küçük Paşa'sı izlemiştir. (IV) Ancak gerçek anlamda köyü anlatan romanların yazılması 1950'lerden sonra başlar. (V) Fakir Baykurt, Talip Apaydın, Dursun Akçam gibi romancılar gerçekçi ve gözlemci bir tutumla ağalık, topraksızlık, kan davası gibi sorunları ele almışlardır. (VI) Bunların yanı sıra Samim Kocagöz'ün Bir Çift Öküz'ü, Kemal Bilbaşar'ın Cemo ile Memo'su, Kemal Tahir'in Kör Duman'ı köy ve köylünün çeşitli sorunlarını anlatan romanlar arasında sayılabilir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışıvardır? A)I. B) II. C) III. D) IV. E) V. . .

5. Sabahattin Ali; köy, kasaba ve kent gerçeklerini ilk defa gözleme dayalı toplumcu gerçekçi bir anlayışla eserle- rinde yansıtmıştır. "Kuyucaklı Yusuf'ta, bir Anadolu ka- sabasının değişen değerlerle biçimlenen yeni yaşamını sergiler. "İçimizdeki Şeytan"da, II. Dünya Savaşı öncesin- de üniversite, kültür ve sanat çevrelerindeki farklı sosyal eğilimleri eleştirir. "Kürk Mantolu Madonna"da, çevresiyle uyum sağlayamayan, verdiği sözü tutamayan bir aydının suçluluk ve utanç duygusunu yansıtır. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdaki edebî dö- nemlerin hangisinde yer alır? A) Tanzimat B) servetifünun C) Fecriati D) Milli Edebiyat E) Cumhuriyet E kurslar/

49. PO to de 46. Cumhuriyet sonrası Türk şiirinin bir beyannameyle ortaya çıkan ilk topluluğu olan ----, ortak çıkardıkları şiir kitaplarının başına bir mukaddime koyarak "son zamanların renksiz ve dar Ayşe, Fatma terennümü'nü sürdüremeyeceklerini, şiirin artık konu bakımından de- ğişmesi ve genişlemesi gerektiğini ileri sürmüşlerdir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? e A) Yedi Meşaleciler B) Beş Hececiler Maviciler DY Hisarcılar E) Genç Kalemler L C

DENEME 1 2. "Bir sonbahar günü hüzünlü, dışarıda yağmur a yağıyor. Kapı açıldı. 17 yaşlarında yüzü hafif çilli, başında beyaz yemenisi bir kız gülümseyerek içeri girdi. Benim bir derdim var dedi doğrudan. 'Gel bakalım anlat.' dedim. 'Benim param yok ama!' dedi. "Olsun, sen gel bakalım hele bir anlat.' dedim. "Birini seviyorum, o da beni seviyor. Baba vermedi, kaçtık. Kaç gün dağda, bayırda, tarlalarda dolaştık; saklandık; jandarmalar yakaladı. Şimdi içeride benimki.' Yüzü kızarıyordu konuşurken. Tabii basit bir olaydı bu, hallettik. Sonra bir gün yolda Is karşılaştık, yanında sevgilisi vardı. Beni görünce 'İşte, benimki bu!' dedi. Çocuk utangaç, konuşmuyordu, kızın gözlerinden mutluluk akıyordu. Ellerinde küçücük bir bohça, tütüne gidiyorlardı. le Hiçbir şeyleri yoktu, birbirlerinden hiçbir şey ummadan sadece sevdikleri için kaçmışlardı. Şimdi birlikte mutluydular. Aşk buydu. Çok etkilenmiştim, oturdum yazmaya başladım. İşte, Zeliş böyle ortaya çıktı." Bu parçada bir eserinin yazılış hikâyesinden bahseden yazar aşağıdakilerden hangisidir? B) Necati Cumalı A) Orhan Kemal D) Fakir Baykurt C) Kemal Tahir OT YAYINLARI E) Faik Baysal

12. “Kapı çalınıyor. Kim geldi acaba? Kimi istersem, kimin ismini yazarsam o gelir. Yazmanın bu yara- ri var işte, küçük bir işaretle, canımın istediğini ge- tiririm. İstersem fikrimi değiştiririm. Kim ne yapa- bilir? Hadi bakalım, kapının zili çalmadı, gelen gi- den yok. Tamam mı?” Bu parçadan hareketle postmodern roman hak- kinda hangisi söylenemez? A) Romanda yazmak ve yaşamak iç içe geçer. B) Romanın kurmaca olduğu okura hissettirilir. C) Romanın yazılma süreci metne konu edilir. D) Anlatıcı, kurmacanın etkin bir figürü hâline ge- 1 tirilir. E) Kurmaca ile gerçeklik arasındaki sinir belirgin- leştirilir.

Test 12 II. Grup 7. I. Grup 1. Tütün Zamanı Arif II. Sarı Traktör Meryemce III. Yılanların Öcü Zeliş IV. Hanımın Çiftliği Kara Bayram V. Orta Direk 1. gruptaki romanlardan hangisi II. gruptaki roman kahramanlarından herhangi biriyle eşleştirilemez AT B) II C) III D) IV EV

BÖLÜM 06 Test 13 4. Bilinç akışı ve iç konuşma tekniklerinden yararlanma Bireyin bunalımları ve toplumla çatışmalarını işleme Alegorik anlatıma basvurma Geleneksel anlatım ve yapıyı reddetme Aşağıdakilerden hangisi, bazı özellikleri verilen edebî anlayışla olusturulmamıstır? A) Benim Adım Kırmızı or hos B) Tehlikeli Oyunlar C) Anayurt Oteli D) Avare Yıllar Orhan E) Ruh Üsümesi ponak Kusut Atilger kend

Deneme - 1 De Ben e 24. 1. konuşmacı: Tarık Buğra, modern Türk romanının önemli mihenk taşlarından biridir. Ben Tank Buğra'nın öykü türündeki eserlerini okumadım ama romanlarında Osmanlı Devleti'nin kuruluşuna, Kurtuluş Savaşı'na ve Cumhuriyet Dönemi'nde sosyal yapıdaki değişime tanık oldum 2. konuşmacı: Öykülerini okumayarak çok şey kaybetmişsin. Onun hikâyelerinde taşrada yaşayan sıradan insanların günlük, basit yaşantılarını görebilirdin. Ama onun romancılığı, öykücülüğünün bir adım önündedir. Özellikle tarihi romanlarından ben çok zevk aldım. 3. konuşmaci: Evet ya! Istanbullu Hoca, Çolak Salih gibi karakterler nasıl unutulur ki. Ama onun orta oyuncu Naşit'in çileli sanat hayatını anlattığı bir romanı var ki bence tam bir başyapıt. 4. konuşmacı: Onun Cumhuriyet'in ilk yıllarında Serbest Firkanın kurulması sonrasında gelişen olayları anlattığı Yağmur Beklerken romanı bana Kemal Tahir'in bir romanini anımsatıyor. Yakın tarihimizin demokrasiye geçiş sancılarından biri olan bu gelişme iki yazarımız tarafından tüm derinliğiyle incelenmiş doğrusu. Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) 1. konuşmacı, Tarık Buğra'nın Oğlumuz adlı eserini okumamıştır. B) Osmancık, 2. konuşmacinin zevk aldığı romanlardan biridir. C) 3. konuşmacinin sözünü ettiği karakterler, Küçük Ağa romanında yer almaktadır. D) 3. konuşmacinin bir başyapıt olarak nitelendirdiği roman, İbiş'in Rüyası'dır. E) 4. konuşmacının sözünü ettiği, Kemal Tahir'e ait roman; Bozkırdaki Çekirdek'tir.

Öğretici Metinler - A A - (10) I. Orhan Seyfi Orhon - Kulaktan Kulağa II. Ziya Osman Saba - Boğaziçi Yalıları III. Süleyman Nazif - Çal Çoban Çal V IV. Hamdullah Suphi Tanriöver - Güneba- kan V. Reşat Nuri Güntekin - Anadolu Notları Yukarıdaki yazar - öğretici metin eşleş- tirmesinden hangisi yanlıştır? A) 1 B 11 III q" pin b) IV EV 11

20. Bir selam gibi gitti Erzurum'a, Bin selam gibi geldi Sivas'a, Erzurum'dan. Dağlar alçaldı yol vermeğe, Temizlendi ilkımından, karından Analar bacılar yola döküldü, Cephane taşıdı arkasından. Irmaklar suyundan faydalatti, Ağaçlar daldasindan. Aşağıdaki eserlerden hangisi konusu yönüyle bu şiirle benzerlik gösterir? A) Devlet Ana to B) Kuyucaklı Yusuf C) Kiralık Konak D) Huzur E) Allah'ın Süngüleri

a- 11. ---, eserinin 76. sayfasında “Gerçekten de Hilmi Bey'in genç oğlu Server Bey günün birinde parlak bir hekim oldu. Fakat onun hayat kaderi, yalnız beden arızalarını şifalandırmakla kalmayacaktı. Bu genç ve ilahi güzel- likte olan adam, dünya içindeki dünyayı keşfedip bu âlemin kanunlarını yardıma çağıracak, kendinin emiri olacaktı." der ve bu dünyadaki mana âlemine dikkat çeker. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) Fakir Baykurt B) Dursun Akçam C) Sadri Ertem D) Samiha Ayverdi E) Turgut Özakman

2. Tevfik Fikret'in “Sis” şiirinde, Yakup Kadri'nin Sodom ve Gomore romanında anlattığı istibdat, Mütareke Dönemi ve Milli Mücadele Dönemi İstanbul'unun kokuşmuş aşk- larını, kötü yola düşen kadınlarını, çıkara dayalı aşklarını, i kişisel çıkarları için her değeri çiğneyebilen zenginleri, Abdülhamit'i, İttihat ve Terakki'yi, Mondros'u, işgal edilen İstanbul'u, Kurtuluş Savaşı'nı ve kurulan Cumhuriyet'i, G bütün pisliklerin dışında kalan yeni başkent Ankara'yı an- 1 latan bu romanda, gelenekçilik ve Batıcılık çatışması da önemli bir yer tutar. Elli civarında kahramanın yer aldığı romanın kurgusu, Adnan'ın 30-40 yillik yaşamı üzerine A oturtulmuştur. Yoksul Adnan, ünlü ve zengin bir avukat A olan İttihat ve Terakki üyesi olan Adnan ve hasta, yıl- M dizi sönmüş, yorgun Adnan. Annesi gibi veremden ölen Adnan'ın girip çıktığı çevrelerin çeşitliliği yazarın bir dö- A nemi tümüyle verme çabasının yansımalarıdır. Romanda Adnan'ın ilk âşık olduğu Maliye Nazırının kızı Süheyla, geleneği; Erkan-i Harp Müşiri'nin kızı Belkis, modernliği ve Batılılaşmayı temsil eder. AYT EDEBİYAT SORU BANKASI Bu parçada değerlendirmesi yapılan roman ve yazarı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir? A) Ankara - Yakup Kadri B) Küçük Ağa - Tank Buğra Üç istanbul - Mithat Cemal Kuntay D) Vurun Kahpeye - Halide Edip Adıvar E) Esir Şehrin İnsanları - Kemal Tahir 29

c) Sonsuz Panayır D) Maske ve Ruh E) Tatarcık 1 Halide Edip Adıvar'ın eserleriyle ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi, ayraç içinde verilen bilgiy- le ilişkilendirilemez? A) İyi bildiği halk seyirlik sanatlarından, özellikle Kara- göz ve orta oyunu tiplerinden bu romanını yazarken yararlanmıştır. (Sinekli Bakkal) B) Sakarya Savaşı'nın "destan-roman"ı niteliği taşıyan bu eserde, Mustafa Kemal Paşa'nın destan kahra- manı çehresi ve uzaktan ruhlara serptiği kurtuluş umudu dile getirilir. (Ateşten Gömlek) C) II. Dünya Savaşı günlerinde İstanbul'un iş çev- relerini, para ile siyasî nüfuzun birleşmesini, Anadolu'dan gelen, hemen zengin olmaya çalışan görgüsüz ve cahil insanları başarıyla canlandırır. (Sonsuz Panayır) D) Milli Mücadeleye katılmak üzere kocasıyla beraber Mustafa Kemal'in yanına gitmiş ve Kurtuluş Sava- şi yıllarında onbaşı, çavuş, başçavuş rütbeleriyle ordu hizmetinde çalışmış; hayatının bu dönemini bir anı kitabında anlatmıştır. (Türk'ün Ateşle İmti- hani) E) Cumhuriyet'le birlikte hızlanan modernleşmeyi, bunun yarattığı dönüşümü anlatan romanlarında özellikle kadın kahramanları öne çıkaran sanatçı, bu romanında bir balıkçi kızı olan Lâle'nin toplum hayatında yükselişini konu edinir. (Seviyye Talip) B i i S R 53

112. Aşağıdakilerden hangisi Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı özelliklerinden değildir? A) Eserlerde Kurtuluş Savaşı'nın etkileri görülür. B) Sanatçıların dili genellikle sadedir. C) Edebiyatın bütün türlerinde eserler verilmiştir. D) Halkın so unlarına yönelme düşüncesi eğilim kazanmıştır. E) Romanlarda romantizm akiminin etkisi açıkça görülür.

158.0, romanlarında yer olarak Çukurova, Toroslar ve Anadolu'nun kırsal yörelerini seçmiştir. Köy romanlarına alışılmışın dışında bir bakış açısı getirir. Romanlarında kahramanların kişiliğini anlatırken aldığı toplumsal kültürü göz ardı etmez. Halka önem verdiği oranda doğaya da aynı anlayış ve sorumlulukla yaklaşır. "İnce Memed, Yer Demir Gök Bakır, Ölmez Otu, Yılanı Öldürseler" gibi pek çok eseri vardır. Bu parçada sözü edilen sanatçı, aşağıdakilerden hangisidir? A) Yaşar Kemal B) Kemal Tahir C) Haldun Taner D) Tarık Buğra E) Necati Cumalı

1982'de yayımlanan ilk romanı "Cevdet Bey ve Oğul- lan" ile Orhan Kemal ve Milliyet roman ödüllerini aldı. Ertesi yıl "Sessiz Ev" adlı romanını yayımladı. Ulusla- rarası ilk ününü başta Ingilizce olmak üzere pek çok dilde yayımlanan "Beyaz Kale" ile sağladı. 1985-88 arasında New York'ta Columbia Universitesinde "Mi- safir Alim" olarak bulundu. 1994'te yayımladığı "Yeni Hayat", Türk edebiyatının en çok okunan kitapların- dan oldu. "Benim Adım Kırmızı" adlı romanı 1998'de yayımlandı ve 34 dile çevrildi. Son romanlarından "Kar", New York Times Book Review tarafından 2004 yılının en iyi 10 kitabından biri seçildi. 2006 yılında Suriyeli şair Adonis, Çek yazar ve ABD'li Philip Roth gibi başarılı isimler arasından Nobel Edebiyat Ödü- lü'nü almaya değer görülerek 1 milyon 360 bin dolar- lik ödülün de sahibi oldu. 1980 sonrası edebiyatımız- da anlatım teknikleri ve postmodern yaklaşımlarıyla öne çıkan Nobel ödüllü romancımızdır. Aşağıdaki eserlerden hangisi, bu parçada sözü edilen yazara ait değildir? A) Gizli Yüz B) Ölmeye Yatmak C) Babamın Bavulu D) Masumiyet Müzesi E) Manzaradan Parçalar