Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950) Soruları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)ak
an
ONITE 5 RO
• Ateşten Gömlek
• Vurun Kahpeye
. Yaban
→Yakut k.k
Aşağıdakilerden hangisi bu romanların ortak özelliği
değildir?
A) Kurtuluş Savaşı konusunu işlemeleri
B) Aynı türde eserler olmaları
C) Aynı sanatçıya ait eserler olmaları
D) Realizm akımının etkisiyle yazılmış olmaları
Milli Edebiyat akımı sanatçıları tarafından yazılmaları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)3.
Milli duyarlılığı yansıtan roman yazarları eserle-
rinde özellikle aşağıdaki konulardan hangisini
işlememişlerdir?
A) Batılılaşmanın yanlış anlaşılması
B) Halk-aydın ilişkisi veya çatışması
C) Anadolu insanının yaşamı
(D) Bireyin psikolojik sorunları
E) Milli Mücadele yılları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)tut-
ya-
lük
ru-
ra-
ner
nin
gini
ga
eri
nin
m-
im
at-
23. Aşağıdaki parçalardan hangisi ayraç içinde verilen
kavramla uyuşmamaktadır?
A) Resimleri karıştırdı: Ne kadar çok resim çektirmi-
şim yarabbi! Çoğu da iyi çıkmamış. Gülümsedi:
O zamanlar ne kadar uzunmuş etekler! Çirkin bir
uzunluk... Duruşlar da gülünç. Kim bilir hangi film-
den? Arkamı dönüp yürüyormuş gibi yapmışım da
birden başımı çevirmişim. (iç monolog)
B) Amcam, atını vurduğunda ben şuncacıktım. Kaç
at kalmıştı zaten köyde? Kimi yem kıtlığından,
yem pahalılığından... Sahi yahu, kimi de İtalyan-
lara sucuk olsun diye satışa çıkardıydı atlarını.
Köyde bir İtalyan lafı da gittiydi haa... Ne zamandı
bu? Hadi ardından, gelen taksi anlatır, giden trak-
tör anlatır. Köylü aklı işte. Senin üç atına İtalyan bir
Fiat verir mi desene? Hoş, amcanın eline İtalya'nın
sucuk parası da geçmedi benim bildiğim. İş bilmez
bir amcam, Allah ömür versin. (bilinç akışı)
24.
X
Şaşırmış kalmıştı. Ne yapmalıydı? Başını nereye
vurmalıydı? Hiçbir yeri de bildiği yoktu. Yıllar önce,
askerliği sırasında, kumandan onu, İstanbul'a an-
nesinin yanına emir eri olarak yollamış, sonra terhis
olmuş, İstanbul'da kalmış, Kocabıyık'ın hamamına
girmişti. (geriye dönüş)
DY Ucu ağzına doğru hafifçe eğik patlıcan burnuyla
çevredeki erkeklere üstten üstten baktı: Evde ça-
maşır, bulaşık yıkamak, tahta silmek, çorap yama-
mak, karılarından ağız dolusu hakaret işitmek, artık
terlikle mi olur, odun ya da maşayla mı dayak ye-
mekten başka işe yaramadıklarını farz ederek acıdı
onlara. (iç çözümleme)
lars
E) Dış kapıyı çarpıp çıktığı sokak tenhaydı. Caddeye
doğru yürüyordu. Karşıdan gelen bir kadın onun
uzağından dolaştı. Arkasından gitmedi. Yanından
hızla geçen taksiye baktı. İçinde oturan kadınla
erkek sanki iki mankendiler. "Neden? Neden böy-
lesiniz?" Sırtı kaşınıyordu. Eve gidip yıkanacaktı.
Bir ara karıncaları düşündü. (özetleme)
18 ESCO
-
de
102
CAP
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)SPOR
KİMYA
Fövü (SAYISAL)
AYT
Small DENEME
19. Hayri İrdal: Eserin kahramanı ve anlatıcısıdır. Eserdeki
tüm tuhaflıklar onun etrafında gelişir.
Halit Ayarcı: Hayri İrdal ile birlikte kurdukları kurumun
varlık nedenini, kurumsal gerekliliğini ispatlamaya çalışır.
Doktor Ramiz: Tip tahsilini Avusturya'da psikanaliz üze-
rine yapmış ve bunu takıntı hâline getirmiş bir karakter-
dir.
wissel
Bu bilgilerle tanıtılan karakterler aşağıdaki romanla-
rin hangisinde yer almaktadır?
A) Saatleri Ayarlama Enstitüsü
B) Kara Kitap
C) Bereketli Topraklar Üzerinde
D) Ayaşlı ve Kiraçıları
E Tutunamayanlar
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)NOASIGNON
DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER - 1
23. ----, Aziz Nesin ve Rifat Ilgaz'la "Markopaşa" adlı dergiyi
çıkarmıştır. Hapishanede kaldığı dönemde tanıdığı bir
tutuklunun hayatından esinlenerek yazdığı ilk romanı
toplumcu gerçekçi çizgidedir. Sanatçı, farklı içerikte-
ki Kürk Mantolu Madonna eserinde ise romantik bir aşk
konusunu ele almıştır.
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki-
lerden hangisi getirilmelidir?
A) Necati Cumalı - Tütün Zamanı
B) Samim Kocagöz - Doludizgin
Sabahattin Ali - Kuyucaklı Yusuf
D) Kemal Tahir - Yorgun Savaşçı
Yaşar Kemal - İnce Memed
E)
KONDISYONSERİSİ
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)nde
nda
op-
kla
ibi
şa
ari
:
ve
öz
7-
ti
3. Milli Mücadele Dönemi'ni işleyen romanların Türk
edebiyatında sayıca fazla olduğu görülmektedir. I.
Dünya Savaşı, Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılışı, İtti-
hat ve Terakki Partisi Dönemi, Kurtuluş Savaşı ve Milli
Mücadele Dönemi, Çanakkale Savaşları, savaşlardaki
kahramanlıklar, yeni kurulan Cumhuriyet, Atatürk ve
arkadaşlarına bağlılık ve inanç, edebiyatçıların roman-
larında en fazla üzerinde durdukları konular olmuştur.
Aşağıdaki romanlardan hangisi bu parçadaki açıkla-
maya örnek gösterilebilir?
A) Ateşten Gömlek
C) Tutunamayanlar
E) Huzur
B) Sarı Traktör
D) Yılanların Öcü
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)4.
Yazar
1. Mithat Cemal Kuntay
II.
Yakup Kadri
III.
Ahmet Hamdi
IV. Sadri Ertem
V. Sabahattin Ali
Kavram
tarihî roman
toplumcu gerçeklik
Kurtuluş Savaşı
ulusal değerler
Numaralanmış sanatçılardan hangisi belirtilen kavram-
lardan herhangi biriyle ilişkilendirilemez?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)22.
====
- göre "Şiir, mutlak hakikati arama işidir. O mutlak hakikat de
Allah'tır." Onun şiirinde "somut gerçekliğin arkasından başka
bir dünya arama, görünenle yetinmeme" vardır. Sanat şiirinde
bu arayışı görebiliriz. Şiirlerinde sürekli bir arayış ve istirap için-
de olan, bütün arayışlarına rağmen kendini tatmin edemeyen bir
insanın huzursuzluğu hissedilir. Bu durum tamamen bitmese de
şiirlerine felsefi, dinî ve mistik bir hava gelene kadar devam eder.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ge-
tirilmelidir?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar'a
B) Arif Nihat Asya'ya
C) Cahit Sıtkı Tarancı'ya
D) Cahit Zarifoğlu'na
E) Necip Fazıl Kısakürek'e 9
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)23. 1. Eleştirmen:
Orhan Kemal, katıksız bir romancidir. Bo
tün romanlarını -ki bazılarını birçok kez oku
mama rağmen bir eleştirmen ve araştırma-
Ci olarak onun romancılık sınırları dışına
taşmadım, taşamadım. Öykü, tiyatro hatta şir de
yazdığını bildiğim hålde roman türü dışındaki hiç
bir eseri, okuma ve araştırma radanıma takılmadı
II. Eleştirmen:
Oysa bana göre Once Ekmek de Çamaşırcının
Kızı da en az Arkadaş Islıklan kadar Orhan Kemali
yansıtan eserlerdir. Onun hikâyelerini okumamış ol
manızın çalışmalarınızda kusur olarak değerlendi-
rileceğinden endişe etmemeniz ilginç doğrusu. Öy-
leyse romanları üzerinde bunca emek sarf etmenize
dayanarak soruyorum: En beğendiğiniz yapıtlanı?
I. Eleştirmen:
En samimi olanları, otobiyografik içerikte-
ki Baba Evi, Avare Yıllar ve biraz da Cemi-
le... Ama asıl ustalık dönemi eserleri olan ve
Pehlivan Ali, Köse Hasan ve iflahsızın Yu-
suf'un başından geçenlerin anlatıldığı romanı
edebiyatında
ve Eskici
Oğulları Türk
ve
toplumcu çizginin
II. Eleştirmen:
benzersiz
örnekleridir.
Sürükleyiciliği bir ölçüt olarak almak gerekirse
benim okuduklarım arasında Vukuat Varin devamı
niteliğindeki romanını, Gurbet Kuşlarını ve Devlet
Kuşu'nu başa koyarım. Ayrıca bir fabrikanın göre-
vine aşırı bağlı gece bekçisinin başından geçen ve
yer yer gülünç olaylardan oluşan romanı da unutul-
mazlar arasındadır.
Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden han-
gisine ulaşılamaz?
A) I. eleştirmenin okuduğu eserler arasında Ek-
mek Kavgası bulunmamaktadır.
B) eleştirmen, bir yazarın bütün eserlerini oku-
mamış olmanın onun hakkında eksik değelen-
dinmeye neden olacağını düşünmektedir.
C) II eleştirmenin en beğendiği Orhan Kemal ro-
manı Murtaza'dır.
D) II. eleştirmenin beğendiği romanlardan biri Ha-
nim'in Çiftliğidir.
E
1. eleştirmenin başarılı bulduğu Bereketli Top-
raklar Üzerinde, toplumcu anlayışı yansıtmak-
tadır.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)10.
1. Siyah Kehribar, onun ilk romanıdır.
II. Varlık ve olayların iç yüzünü araştıran,
entelektüel planda, çözümleyici bir
yöntemle çalışan sanatçılarımızdandır.
III. Yapıtlarında yoğun bir anlatış, şiirli bir
atmosfer vardır.
IV. Roman ve oyunlarında ideal bir insan
tipi sunma kaygısı vardır.
V. Küçük Ağa, Devlet Ana, Osmancık,
Yol Ayrımı onun tarihi konu alan en
önemli romanlarıdır.
Tarık Buğra ile ilgili olarak yukarıdaki
yargılardan hangisi doğru değildir?
B) IN C) HI DIV
A)I
ENV
le
la
9
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)c
22. Sarı Hoca yamçısıyla, yavrusuna kol kanat geren bir
kartala benzediğini hissetti. Yamçısı kocaman
gökyüzünün iki yanından açılmış kocaman birer kanat
gibi bütün kötülüklerden ve uğursuzluklardan korumak
istercesine Alpaslan'ı örtüyordu. Her şeyden; geceden,
ayazdan, kasım sonunun ayaza bulanmış alacalı ay
ışığından, kurttan ve kuştan, görünenden hem de
görünmeyenden korumak istiyordu:
Büyüsen beni dinlemezsin.
o
-
Niye? Tuğrul Bey amcamla Çağrı Bey babam
dinlemiyorlar mı?
Alpaslan söylediği sözün demeye geldiğini bilerek
mi konuştu yoksa?.. Söylediği sözün ne demeye
geldiğini bilmeden konuştuysa?.. Sarı Hoca,
gökyüzünün her iki yanına doğru açılmış kartalın
kanatlarının daha da büyüyüp açıldığını hissetti.
RICAlisasnice
Aşağıdakilerden hangisi, yukarıda bir bölümü
verilen roman tarzında eser veren sanatçılardan biri
değildir?
A) Nihal Atsız
B) Sevinç Çokum
C) Yusuf Atılgan
D) Bahaeddin Özkişi
E) Mustafa Necati Sepetçioğlu
DENEME-6
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)Q
19 Bir karakter romancısı olarak niteleyebileceğimiz ya Q
zar, romanlanında alışılmış psikolojik tahlillere, teşhis
veya tespitlere yaslanmaz. Dikkatleri tek bir düşün-
ce üzerine çekmez; psikolojinin ipuçlarından fayda-
lanarak çoklu bakışlarla insanın anlaşılmasının zor-
luğuna dikkat çeker. Her üç romanında da sıra dışı,
tuhaf, deli adamlar olarak anılan ve Don Juan, Don
Kişot gibi tiplerden izler taşıyan kişilere yer verir. Ya-
zarın temel kişilerinden Fahim Bey, hayalcilikle, Hacı
Vamık Bey çocuksu olmakla, Ali Nizami Bey ise de-
lilik ile nitelendirilebilecek karakterlerdir.
Bu parçada roman özellikleri ve temel roman ka-
rakterleri verilen sanatçı aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Ahmet Hamdi Tanpınar
B) Peyami Safa
C) Tarık Buğra
D) Abdülhak Şinasi Hisar
E) Adalet Ağaoğlu
Prf Yayınları
1.45
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)2.
Roman yazarları eserlerinde farklı kişiler yaratır ve
bunları okuyucunun karşısına çıkarır. Karakterleri roman
konusuna uygun olarak seçen yazarlar, roman kişilerini
"yalın kat" ve "çok yönlü" diye ikiye ayırırlar.
Yalın kat kişiler birkaç nitelikten oluşan, tek bir cümleyle
özetlenebilen kimselerdir. Roman boyunca ne zaman
ortaya çıksalar hep baştaki o birkaç nitelikleriyle
görünürler ve hiç değişmeden kalırlar. Yalın kat roman
kişileri bir kez okuyucuya tanıtıldılar mı bir daha
tanıtılmaları gerekmez. Vurun Kahpeye romanındaki
---, İntibah'taki ----, Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat eserindeki
Kiralık Konak'taki - yalın kat kişilere örnek
gösterilebilir.
-----
➖➖➖➖
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdaki
kahramanlardan hangisi getirilemez?
PALME
(AYINEVI
A) Feride
B) Hacı Fettah Efendi
C) Mahpeyker
D) Seniha
E) Hacı Baba
9
y
A
E
D
E
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)20. Yazar, Sakarya Savaşı'ndan hemen sonra Tetkik-i
Mezalim Heyeti'ne görevli olarak katılmış, düşmanın
ne çekilirken yakıp yıktığı yerleri gezip gözlemlerde bulun-
muş, bunları sıcağı sıcağına öykülerinde kullanmıştır.
temel
Ahmet Celâl'in anı defteri biçiminde yazılan
malzemesi de yazarın bu gezi sırasında edindiği göz-
lemler ve izlenimlerdir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
gisi getirilmelidir?
A Vurun Kahpeye'nin
BY Bir Sürgün'ün
C) Yaban'ın
DAnkara'nın
E) Ateşten Gömlek'in
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)10. Benim için okuyucu her şeyden daha önemli, anlamı
üretecek olan o çünkü. Anlamı üretecek olan okuyucu-
dan bir yazar olarak kendimi gizlemem ne kadar anlamlı
olabilir ki? Bu sebeple romanda ortada görünürüm, çe-
kinmem bundan.
Bu sözleri söyleyen bir roman yazarının hangi tür
romanlar yazdığı düşünülebilir?
B) Romantik
A) Postmodern
D) Klasik
C) Realist
E) Bilimkurgu
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)6. Yaban'dan
Burada ben, vatan delisi, millet divanesi; burada ben, harp
malulü Ahmet Celal yapayalnızım. Bunun nedeni Türk
aydını gene sensin! Bu viran ülke ve yoksul insan kitlesi
için ne yaptın? Yıllarca, yüzyıllarca onun kanını emdikten
ve onu katı toprak üstüne attıktan sonra, şimdi de gelip
ondan tiksinmek hakkını kendinde buluyorsun. Anadolu
halkının bir ruhu vardı, nüfuz edemedin. Bir kafası vardı,
aydınlatamadın. Bir vücudu vardı, besleyemedin. Üstünde
yaşadığı bir toprak vardı işletemedin. Onu cehaletin, yok-
sulluğun ve kıtlığın elinde bıraktın. O, katı toprakla kuru
göğün arasında bir yabani ot gibi bitti. Şimdi elinde orak,
buraya hasada gelmişsin. Ne ektin ki ne biçeceksin? Bu
Isırganları, bu dikenleri mi?
Bu sözleri söyleyen roman kahramanı ile ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A Halktan kopuk olduğunun farkına varmıştır.
B Beklentilerinde haksız olduğunu düşünmektedir.
Görevlerini yerine getiremediğini anlamıştır.
D) Kuru bir milliyetperver olduğu fikrine sahiptir.
Halkın kendisini anlayamamasına üzülmektedir.