Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950) Soruları
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)Puan Yayınları | Güç Sende Artık
11. Öğretmen ve müfettiş olarak Anadolu'ya gitmiş,
Anadolu insanını yakından tanıma fırsatı bulmuştur.
Eserlerinde gözlemlerinden yararlanmıştır. Anadolu
insanının yaşadığı sıkıntıları romanlarında dile getir-
miştir. İlk romanı Harabelerin Çiçeği'ni Cemil Nimet
imzasıyla yayımlamıştır. Miskinler Tekkesi, Yeşil
Gece, Değirmen eserlerinden bazılarıdır.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Falih Rifki Atay
B) Refik Halit Karay
C) Halide Edip Adıvar
D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
E) Reşat Nuri Güntekin
olma
rdir.
ur.
ybe
zith
llar
12. Kurtuluş Savaşı sırasında
Öğretmen gibi isim
siz kahramanların yaptığı fedakârlıkları anlatan H
romanı da Yakup Kadri
lide Edip Adıvar'ın
Yaban'ı gibi bir kısım Anadolu halkının Kurtuluş
bakısını ve bu konudaki bilinç ve ruh ek
nm
şt
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)Aşağıdakilerden hangisinde Halide Edip Adıvar'ın
eserleriyle ilgili olarak yanlış bir bilgi verilmiştir?
A) "Mor Salkımlı Ev" ve "Türkün Ateşle İmtihanı", anı
kitaplarıdır.
B) "Ateşten Gömlek", "Vurun Kahpeye" ve "Zeyno'nun
Oğlu" adlı romanlarında Anadolu insanı, Kurtuluş
Savaşı ve yurt sevgisi ele alınmıştır.
C) "Dağa Çıkan Kurt" ve "Kubbede Kalan Hoş Seda"da
yazarın hikayeleri bir araya getirilmiştir.
D) "Seviye Talip", "Handan" ve "Kalp Ağrısı" adlı ro-
manlarında bireysel, duygusal, özellikle kadın psi-
kolojisi işlenmiştir.
E) "Sinekli Bakkal", "Tatarcık", "Sonsuz Panayır" adlı
eserler, tarihi roman türünün başarılı örnekleridir.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)O
17. Aşağıdaki eserlerin hangisi ile ilgili yanlış bir açık-
lama yapılmıştır?
A) Reis Bey: Necip Fazıl Kısakürek'in 1963'te yayım-
ladığı bu oyunda, merhametsizliği, katılığı ile ünlü
bir hâkim başkarakterdir.
B) Ziya'ya Mektuplar: Cahit Sıtkı Tarancı'nın yakın
arkadaşı Ziya Osman Saba'ya yazdığı özel mek-
tuplardan oluşan kitaptır.
C) Huzur: Ahmet Hamdi Tanpınar'ın huzursuz kahra-
manları Mümtaz, Nuran ve Suat ekseninde top-
lumda yaşanan Doğu-Batı ikilemini yansıttığı ro-
manıdır.
n
D) Aynadaki Yalan: Ahmet Muhip Dıranas'ın bu roma-
nının önemli kişileri Naci, Belma ve Mine'dir.
E) Değişen İstanbul: Yedi Meşaleciler'den Ziya Os-
man Saba'nın iki hikâyesinden biri olan eserdir.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)Hikâye, roman, oyun ve şiir türlerinde eser verdi. Hikâye-
lerinin bir kısmında, kendi "ben"inin merkez alırken bir kıs-
mında taşra hayatı ve insanlarını anlatan sanatçı, tütün iş-
çilerinin problemleri, köylünün tabiatla mücadelesi, kadın-
erkek ilişkileri üzerinde durdu. Gözlemlerinden geniş öl-
çüde faydalanarak kasaba insanı ve kadın gerçeği üze-
rinde yoğunlaştı. Yalnız Kadın, Değişik Gözle, Susuz Yaz,
Ay Büyürken Uyuyamam, Mekadonya 1900, Kente İnen
Kaplanlar sanatçının hikâye kitapları arasındadır.
Bu parçada sözü edilen yazar aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Kemal Bilbaşar
C) Necati Cumalı
E) Aziz Nesin
B) Samim Kocagöz
D) Talip Apaydın
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)AYT
15. Osmanlının kuruluş yıllarının ele alındığı romanda mekan,
Bursa ve Söğüt çevresidir. Batı'dan gelen Şövalye Notus
Gladyüs, Batı'nın adaletsiz ve güce dayalı anlayışını;
Türkmenler ise insana değer veren anlayışı simgeler.
Böylece Doğu ile Batı arasındaki farklılıklar anlatılmak
istenmiştir. Şey Edebali, Ertuğrul Gazi, Osman Bey, Yunus
Emre gibi tarihî kişilerle birlikte hayalî tipler de kurmacaya
dayalı biçimde verilmiştir.
Yukarıda özeti verilen eser ve eserin yazarı
aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir?
A) Devlet Ana - Kemal Tahir
B) Kurt Kanunu - Attila İlhan
C) Osmancık-Tarık Buğra
D) Türk'ün Ateşle İmtihanı - Halide Edip Adıvar
E) Yorgun Savaşçı - Kemal Tahir
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)ÖZDEBİR
YAYINLARI
bir işte ça-
şamı anla-
adam ola
bir hayat
kişidir. Ro-
mları "ku-
dali komp-
bit, yaban-
f getirerek
yansıtabi-
ILA
23. Milli
you alhayaseneminde o
ortaya konan eserlerde Türk sos-
halkın soruları çeşitli yönlerden ve derinlikli ola-
Ebubekir Hâzım'ın ---- ve Refik Halit'in Mem-
gün Bey
meleri gibi eserlerde olaylar İstanbul dışına çıkarıl-
I sorunlar daha geniş ve değişik çevreler içinde iş-
lenmiştir. Halide Edip'in Yeni Turan, Ahmet Hikmet Müftüoğ-
lu'nun |---- romanları gibi eserlerde milliyetçilik siyasi bir ide-
oloji olarak ele alınmıştır. Halide Edip'in ve Yakup Kadri Ka-
raosmanoğlu'nun Yaban gibi eserlerinde Kurtuluş Savaşı ger-
çekleri dile getirilmiştir. Yakup Kadri'nin Reşat Nuri Gün-
tekin'in Yaprak Dökümü gibi eserlerinde halkın Tanzimat'tan
başlayarak üç nesil boyunca geçirdiği sosyal değişiklikler ana-
liz edilmiştir.
apıtın ya-
deflisunmede asız
yosay
Bu parçada boş bırakılan yerlerden birine aşağıdakilerden
hangisi getirilemez?
A) Ateşten Gömlek
B) Kiralık Konak
Küçük Paşa
D) Handan
E) Gönül Hanım
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)Yılanların Öcü
Kahveci Nuri, "şekeri dışarda çay"ını getirir getirmez sağ elindeki tesbihi sol eline devirip bardağı kavradı Muhtar:
"Bu şeherlinin işleri de çok yaman canım!" diye söylendi. "Öteberi fiyetleri yükseldikçe bir akıl düşünüyor muhakkak:
Bak, şimdi de çay bardaklarını güccülttü!.." Nuri: "Bülbül yuvası derler buna ağam!" dedi. "Tiryakiler güccük
bardaktan içer, usul böyledir!" "Git ulan!" dedi Muhtar. "İçine tüküreyim böyle bülbül yuvasının! Şuna bak, teh, iş mi
şu?.." Köy Kurulunun birinci üyesi sol yanına oturmuştu: "Zaman değişiyor Ağam! Biz de zamana uyduracaz
kendimizi. Ulüemre itaat! demişler. Her halde bu sözün bir hikmeti olsa gerek. Şimdiki zamanda emir de şeherden
geliyor. Sen de şehre uyacaksın. Güccük bardaktan mi iç dediler? İçeceksin. Heç içme derlerse, o da kabul, heç
içmeyeceksin!" (Fakir BAYKUR)
Cumhuriyet Dönemi romanlarından "Yılanların Öcü" adlı eserden alınmış bu parçayı kişi, zaman, mekan, olay, dil
ve anlatım özellikleri açısından inceleyiniz.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)7.
Har Bilexitor
Uzak ve yabancı ülkelerin doğası ve insanlarının
yaşantısını konu edinir.
·
Bu romanlarda gözlemler önemli bir yer tutar, bu
yüzden genellikle gerçek kişi ve olaylara yer
verilir.
Pierre Loti'nin İzlanda Balıkçısı adlı eseri, bu
türün başarılı örnekleri arasında değerlendirilir.
Bazı özellikleri verilen roman türü, aşağıdakilerde
hangisidir?
A Psikolojik roman
B) Egzotik roman
C) Bilim kurgu romanı
D) Macera romanı
E) Fantastik roman
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)1.
Aşağıdaki metin parçalarından hangisi, Cumhuriyet
Dönemi'ne özgü nitelikleri en az göstermektedir?
A) Terkos Gölü, denizin aksine, üzerinde çıplak ayakla
yürüyüp gitmek arzuları verecek kadar durgundu. Bazı
yerlerinde iki mil kadar genişlediği halde girintili çıkıntı-
li sahilleriyle belli belirsiz akan bir ırmağa benziyordu.
Kenara, çakılları motora yüklemeye mahsus bir tahta
iskele kurulmuştu. İskelenin yanında, teknesinin kala-
fat katranları görünen, boyuna kısa, enine geniş, eski
bir sandal karaya çekilmiş gibi hareketsiz duruyordu.
B) Artık bizde bir faaliyet, bir kıyamet. Haftada üç gün
umumi provalar mı yapılmıyor, Majik Sinemasının
uydurma sahnesi için şairane dekorlar mı hazırlanmı-
yor? Mevsim bahara rastladığından olacak hoca da bir
canlandı, sade provalarla değil, mizansenle, dekorlarla
akla gelen ve gelmeyen bütün teferruatla kendi uğraşı-
yor.
C) Vakıa kadın kısmı süslenmeli amma süsten evvel ken-
disinde de bir varlık olmalı da süsü onun üzerine ilave
etmeli. Yoksa maymun gibi surata düzgünü sivacı
takozu ile badana eder gibi sürseler gene bir akçe
etmez. Biz zannederiz ki asıl ruy-i ziybaya layık olup
bed çehrelere hiç de yakışık alacak şeylerden değildir.
D) Yolun adamakıllı çetinleştiği, iki taraftaki taşlara, çalıla-
ra, çam fidanlarına tutunmadan yürümenin güçleştiği
bir yerde önümüze kocaman bir büvet çıktı. Bir başın-
dan bir başı on beş adım vardı. Üç adam boyu kadar
derin olan suyu yüksekçe bir kayadan dökülüyordu.
Gövdesini dört kişinin zor kucaklayacağı bir çınar
havuza doğru eğilmiş, kalınlı inceli dallarını suyun
üstüne uzatmıştı.
E) Stelyanos Hrisopulos gemisinin iskelenin poyrazı kıran
limanlığında ilk denize salıverildiği gün bir öğleüstü idi.
Gemi bir metre uzunluğundaydı. Beyaza boyanmıştı.
Baş tarafına, büyük yatlarda olduğu gibi yaldızlı bir
çiçek işlenmişti. Onun aşağısında bir demir deliği var-
di. Orada demir deliğinde, küçük, cıva gibi parlatılmış
dökme bir kurşun gözüküyordu.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)22 Hakkı Celis, Selma Hanımefendi'nin torunudur. Kendi
hâlinde, hissî yönü kuvvetli, romantik bir gençtir. Şair
yönüyle tanıdığımız Hakkı Celis, Seniha için katlandı
ğı alafranga ortamlarda her gün şaşılacak olaylara şa-
hit olur. Yaşıtlarına göre olgun sayılan Hakkı Celis, hal-
kın yaşadığı bozguna kayıtsız kalamamış olan bu genç,
Seniha’ya duyduğu aşkın millet sevgisine dönüşme-
siyle toplumun vicdanıdır.
Bu parçada tanıtılan karakterin yer aldığı roman
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Damga
C) Kiralık Konak
E) Kırık Hayatlar
B) Böğürtlen
D) Kalp Ağrısı
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)yat
8. Vedi Meşaleciler ile ilgili aşağıdaki bilgi.
lerden hangisi yanlıştır?
A) "Sanat için sanat" anlayışıyla eserler
ortaya koymuşlardır.
B) Geleneksel temalar yerine yeni tema-
lar bularak konuları genişletmeye ça-
Nışmışlardır.
Yedi
yaza
gisir
"Ka
MIST
lukt
Fütürizm akımından etkilenmişlerdir. ulu
D) "Canlılık, samimiyet, daima yenilik Bu
ilkesini benimsemişlerdir.
larc
Beş Hececiler'e tepki olarak ortaya
çıkmışlardır.
A
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)2.
Halide Edip Adıvar'la ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Milli Mücadele'yi konu alan ilk romanı yaz-
mıştır.
B) Romanlarında gözleme önem vermiş, tasvir
ve tahlillerde başarılıdır, realisttir.
Ingiliz dili ve edebiyatı profesörüdür, ilk
dönemlerinde mandayı savunmuş daha
sonra Kurtuluş Savaşı'nda cephede görev
almıştır.
D) Eserlerinde konuşma diline bağlı kalmış, son
derece akıcı ve özenli bir dil kullanmıştır.
E) Romancılığının ilk dönemlerinde kadın psi-
kolojisini, daha sonra Milli Mücadele'yi ve
sosyal konuları ele almıştır.
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)6.
İlk şiirlerini aruzla yazmış, daha sonra hece ölçü-
sünü ve sade dili benimseyen bir Beş Hececidir.
Türk denizciliğini destansı bir dille anlattığı şiir-
leri meşhurdur. 1946'dan sonra daha bir içine
kapanmış, soyut konulara yönelmiştir. Mistik
konularla tasavvufi şiirler yazmıştır. Bu dönemin-
de "Varidat-ı Süleyman" adlı eseri yayımlanmıştır.
Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Faruk Nafiz Çamlıbel
B) Orhan Seyfi Orhon
C) Halit Fahri Ozansoy
D) Yusuf Ziya Ortaç
Enis Behiç Koryürek
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)lu, Yokuşa Akan Sular ve Yoksulluk
İçimizde'de yaşanan toplumsal ve bireysel
çarpıklıklardan iyimser gözlerle hikmetler devşirmeye
çalışmıştır.
E) Behçet Necatigil; Dar Çağ, Çevre ve Evler'de
topladığı şiirlerinde Garip çizgisinde başladığı şiir
serüvenine halk edebiyatı, divan şiiri ve Batı şiirinin
özelliklerini ekleyerek sürekli değişimi şiiri için bir
çıkış yolu olarak seçmiştir.
----
23. Her biri kişilerinin adlarıyla anılan dört büyük bölümden
meydana gelen yapıt, bir bakıma yazarın anılarıyla
örtüşen bir romandır. Asli kişi Mümtaz, kimi zaman
geçmişin çocukluk anılarına sığınan, kimi zaman
zamanının büyük bir bölümünü Sahaflar'da geçiren
temsil etmektedir. Bu itibarla o, asli kişi Mümtaz'la
Nuran'ın aşkı çevresinde sanat anlayışını, kültür birikimini
ve hayat felsefesini işleme fırsatı bulmuştur. Mehmet
Kaplan'a göre, Mümtaz gibi Mümtaz'ın amcasının oğlu
olarak romanda yer alan İhsan, yakından tanıdığı Yahya
Kemal; Nuran da yazarın asistanlarından biridir. Suat ise
romanında Raskolnikov'un çevresinde ona rahatsızlık
veren Arkadiy İvanoviç karakterini aynen yansıtmaktadır.
----
Yanıt Yayınları
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin
hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) Memduh Şevket Esendal'ı - Suç ve Ceza
B) Abdülhak Şinasi Hisart-Savaş ve Barış
C) Ahmet Hamdi Tanpınar'ı - Suç ve Ceza
D) Tarık Buğra'yı Ölü Genlar
E) Ahmet Hamdi Tanpınar'ı Babalar ve Oğullar
Yaşa
sanılıyc
yapıtla
Elif:
-
Be
Bu di
1.
11.
ya
A
7
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)Ou
ir.
de
-n-
an-
iri-
Örnek - 2
Milli Edebiyat Dönemi'nin en önemli romancılarındandır. Ro
manları birbirini tamamlayan bireysel ve toplumsal zaman zin-
ciri gibidir. Yazar genellikle içinde yaşadığı toplumun sorunları
üzerine yoğunlaşır. Toplum için sanat anlayışıyla hareket eden
yazar, hemen her romanında tarihsel olaylara bağlı kişilerin ya-
şamını ele alır. Onun romanlarındaki tiplerin büyük bölümü iç
dünyaları zengin, kötümser, düzensizlik kurbanı töre ve gele-
neklerine bağlı olan kişilerdir. En önemli yapıtları Yaban ve Kira-
lık Konak sayılabilir.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Refik Halit Karay
C) Halide Edip Adıvar
B) Ömer Seyfettin
D) Aka Gündüz
E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
Örn
Aşagic
olmakl
A) Nam
B) Mua
C) Sen
D) Sam
E) Rec
"
C
Lise Türkçe
Cumhuriyet Dönemi’nde Roman (1923-1950)11. Roman türüyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden
hangisl yanlıştır?
D) Kişilerin geçmişi ve geleceği değil, yalnız bugünü
üzerinde durulur.
bry
E) Türk edebiyatında ilk örnekleri Tanzimat dönemin-
de yazılmıştır.
bry
A) Düzyazı türleri içinde en uzun olanıdır.
B) Olaya dayalı yazı türlerinden biridir.
C) Geniş bir zaman diliminde ortaya çıkan olaylar işle- £
nir.
bry
bry
bry
bry
bry
jy
bry