Destan Soruları

10. Mitlerin toplarmı, bütünú mitos olarak adlandırdır. Bir koto rün, evrenin nasıl yaratıldığına ilişkin görüş ve inanganna Türk des açıklayan ve tanımlayan yaratdış mitleridir. tanlarındaki mitolojik ögelere örnek gösterilebilir. Bu parçada boş bırakılan yore aşağıdakilerden hangisl gotirilemez? A) Bozkurt D) Su B) Agaç E) Athena

3. Islamiyet'ten Önceki Türk Destanlan Yaratılış Alp Er Tunga Bozkurt Manas Türeyiş A) Alp Er Tunga C) Manas islamiyet'ten Sonrak Türk Destanlan Satuk Buğra Han Cengiz Han Seyyid Battal Gazi Danişmend Gazi Köroğlu Yukarıda verilen destan sınıflandırılmasında hangi destanın diğer tarafa yazılmasıyla yapılan yanlışlık gi- derilmiş olur? E) Türeyiş B) Satuk Buğra Han D) Cengiz Han Cin pran eis Terle

Uygur hükümdarı Çinlilerle barışı sağlamak için Çin pren- sesiyle evlenmek ister. Çinliler bu evliliğin şartı olarak Türklerce kutsal sayılan bir taşı alır. Taş gidince Uygur ül- kesinde ırmaklar kurur, göllerin suyu çekilir, topraklar çat- layıp ürün vermez olur. Bunun üzerine Uygur halkı, Beş Balig denen yere giderek buraya yerleşir. Bu parçada sözü edilen destan aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Bozkurt Destanı C) Türeyiş Destanı B) Ergenekon Destani D) Göç Destanı E) Oğuz Kağan Destani

3. 1. Hintliler - Ramayana II. Almanlar - Şinto III. Japonlar - Nibelungen IV. İranlılar - Şehnâme V. Kırgızlar - Manas Numaralanmış eşleştirmelerden hangi ikisindeki eser- ler birbiriyle yer değiştirirse bilgi yanlışsı giderilmiş olur? A) I ve II D) II ve IV B) I ve III E) IV ve V C) Il ve ill

Türk destanları, Türklerin İslam'dan önceki eski ådet, inang, tören ve bütün hayat tarzlarını öğrenmek için en önemli kaynaklardır. Türkler asırlar boyu İstam kültürü için de yoğruldukları hålde terennüm ettikleri destanlarda kimi mitolojik ögeleri muhafaza etmişlerdir. Örneğin gibi unsurlar bunlardandır. Türkler, Müslüman olduktan sonra bu milli destanlara Islami unsurları dahil etmekle birlikte, yine eski Türk inanışlarını da yaşatmaya devam etmişler. dir. Buna göre parçadaki boşluğa; 1. bozkurt II. ağaç III. işık IV. ok kavramlarından hangileri getirilebilir? A) I ve IV D) I, III ve IV B) I, II ve IV C) II ve III E) I, II, III ve IV (eis

12. Kaşgar ve Balasagun çevresinde ilk Müslüman Türk dev- leti olarak ortaya çıkan Karahanlılar Dönemi'ne aittir. Hü- kümdarın isteğiyle nesir olarak yazılmıştır. İlk Müslüman Türk hükümdarının hayatı destanın en büyük bölümünü oluşturur. Türklerin İslam dinini kabul edişlerini ilahi bir ilhama bağlamaya çalışan destanın, çok kısa zamanda geliştiği, İslamiyetten önceki Türk destanlarından da al- dığı ana süslemelerle daha çok zenginleşerek yazılı şekle geldiği söylenebilir. Bu parçada sözü edilen destan aşağıdakilerden hangi- sidir? A) Manas Destanı C) Cengiz Han Destanı B) Danişmendnâme D) Battalnâme E) Satuk Buğra Han Destanı

10. I. Saka Türkleri - -> Türeyiş ve Göç Destanı II. Uygur Türkleri → -> Alp Er Tunga ve Şu Destani III. Hun-Oğuz Türkleri → Atilla ve Oğuz Kağan Destanı IV. Göktürk Türkleri -> Bozkurt ve Ergenokon Destani ww Yukarıdaki numaralanmış eşleştirmelerin hangilerinde- ki ulus adları yer değiştirirse yanlışlık giderilmiş olur? C) II ile III A) I ile II D) II ile IV B) I ile IV E) III ile IV

Doğal destanlar kadar eski olmayan yapay destanlarda şair ve yazarlar kendi milletlerinin başından geçenleri, kendi duygu ve düşünceleriyle destanlaştırırlar. ---- yapay destan örneklerindendir. 1. Kaybolmuş Cennet II. Kurtarılmış Kudüs III. Üç Şehitler Destanı Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere numaralanmış destanlardan hangisi/hangileri getirilebilir? A) Yalnız I D) II ve III B) I ve II E) Yalnız III C) I, II ve III

4. (1) Destanlar, ulusların tarih sahnesine çıkışlarını anlatan uzun, çoğunlukla manzum, sözlü edebiyat ürünleridir. (II) Olağanüstü nitelikte olay ve kişilere yer verilmiştir. (II) Toplumu derinden etkileyen göç, savaş ve doğal afet gibi olaylar anlatılmıştır. (IV) Nesilden nesile sözlü olarak akta- rılmışlardır. (V) Tüm değerler destanlarda evrensel boyutta ele alınır, milli ögelere yer verilmez. Bu parçadakil numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

6. Aşağıdaki açıklamaların hangisi ayraç içinde verilen destanla ilgili değildir? A) İranlıların Efrasiyap adını verdikleri büyük Türk hüküm- darının maceralarının anlatıldığı destandır. (Alp Er Tunga) B) Mete'nin Türk birliğini nasıl sağladığını ve Hun İmpara- torluğu'nu nasıl kurduğunu anlatır. (Bozkurt Destanı) C) Uygur hakanının, kızlarıyla evlenmesi için Tann'ya yal- varması ve Tanrı'nın kurt suretinde görünmesi anlatılır. (Türeyiş Destanı) D) Kutsal bir taşı Çinlilere veren Türkler, Tann tarafından cezalandırılır; kuraklık başlar ve göç etmek zorunda (Göç Destan) kalırlar. E) İskender ile Türk hükümdarının mücadelesi anlatılır. (Şu Destan)

seklidi Bent sayısı ndaki beyte vasıta a değişir ve bent- şağıdakilerden C) Kit'a ammes Konu Testi 10. Beş mesnevinin bir araya getirilmesiyle oluşan yapıta "hamse" denir. Divan edebiyatında ---- hamsesi olan şair- lerdendir. Test 45 Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Nevizâde Âtâyi C) Fuzuli E) Taşlıcalı Yahya B) Şeyhi D) Ali Şir Nevai

3. --- IX. yüzyılda oluşmaya başladığı, XVI-XIX. yüzyıllarda İslami unsurlar alarak oluşumunu tamamladığı sanılmak- tadır. Bundan sonra destan, Müslüman kahramanların Müslüman olmayanlar ile mücadelesi şekline dönüşmüş- tür. Bununla birlikte, Kırgızların eski hayatına ait unsur- lar destanda yer almaya devam etmiştir. Yani destanda hem eski Türk dininin hem de İslamiyet'in izlerini birlikte görmekteyiz. Bu destan için N. Yıldız, "Sadece edebî bir miras olarak değerli değildir; destanda Kırgız Türklerinin kültürüyle ilgili her türlü unsur yer almaktadır." demiştir. Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getirilme- lidir? A) Kitab-ı Dede Korkut C) Şehnâme E) Manas Destanı B) Danişmendnâme D) Ergenekon Destanı

3. (1) Taksi Şoförü hem beni hem de kariyerimi değiştirdi. (II) Bu filme kadar insanlar benden doğal davranmamı istiyordu. (III) Ben de oyunculuğun ne demek olduğunu çözdüğümü sa- niyordum: Replikleri oku ve doğal oyna. Yine de pek mantıklı bir işmiş gibi gelmiyordu. (IV) "Biraz daha büyüyünce ne yapa- cağım?" diye düşünüyordum çünkü oyunculuk bu hâliyle hiç ilgi çekici gibi durmuyordu. (V) O zamanlar hep Avrupa filmleri izlerdik. (VI) Fakat sonra De Niro'yla çalışınca bir karakter ya- ratmanın, onun üzerine çalışmanın ne olduğunu anladım ve sonra birdenbire oyunculuğun düşündüğümden daha tatmin edici bir iş olduğunun farkına vardım. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI

14. Kara-Korum çaylarından sayılan iki nehir vardı. Bunlardan birine Toğla diğerine de Selenge adı verilirdi. Bu nehirler akarak Kamlancu adlı bir yerde birleşirdi. Bu iki ırmağın arasında iki tane ağaç vardı. Bu ağaçlardan biri fusuk ve diğeri de naj denen ağaca benziyordu. Kışın bile bunların yaprakları servi gibi dökülmezdi. Meyvesinin tadı ve şekli ise tıpkı çam fıstığınınkine benzerdi. Öbür ağaca da tur ağacı derlerdi. Bu iki ağaç da iki dağın arasında yetişerek büyümüştü. Bir gün bu iki ağacın arasına gökten bir ışık inmişti. Bunun üzerine iki yandaki dağlar, yavaş yavaş büyümeye başladı. Bu durumu gören insanlar, hayretler içinde kalmıştı. İçlerinde büyük bir saygı duyarak Türkler buraya yerleşti. Her gece buraya bir ışık inmeye ve ışığın etrafında da otuz defa şimşek çakmaya başladı. Başka bir gün aynı yerde kurulmuş beş tane çadır gördüler. Bunların her birinde birer çocuk vardı. Her çocuğun karşısında süt dolu emzikler asılıydı. Çadırın tabanı da baştan aşağı altınla döşenmişti. Bu parçada destanla ilgili aşağıdaki "özellik, şart ve safhalardan" hangisi hakkında bilgi yoktur? A) Çekirdek dönem BSözlü gelenek Cestan anlatıcısı D) Olağanüstü motif E Kahramanın ortaya çıkışı

3. Tarihin bilinmeyen dönemlerinde oluşan destanlarda. ki olayların yaşandığı yer ve zaman net olarak bilinmez Halkın hayalleriyle, yaşantılarının örgülendiği destanlar, anlatıla anlatıla zenginleşmiş olduğu için destanların ger. çeklerle örtüşmesi beklenmez. Bunun için destanlar bir belge özelliği taşımaz. Ancak destanlar ait oldukları kültü rü ve halkın yaşam biçimini yansıtması bakımından kay. nak olarak kabul edilebilir. Bu parçadan yola çıkılarak destanla ilgili aşağıdakiler. den hangisine ulaşılamaz? A) Halkın sözlü kültür geleneğinde oluşup zenginleştiğine B) Oluştuğu çevre ve zaman için net bilgilere ulaşılama- dığına Yazıya manzum olarak geçirildiğine Gerçeklerden uzak olduğu için kaynak olarak kabul edilmediğine Toplumun hayalleriyle zenginlik kazandığına

hi 3D yayı 8. Böyle bir ayrım olamaz, okumakla yazmak bir bütündür. Zaten okumazsanız, yazamazsınız. Yazmayı okuya okuya öğrenirsiniz. Nitelikli edebiyat eserlerini okumak kişiye ciddi bir yazma arzusu kazandırır. Söz konusu arzu havadan gelmiyor, okuyorsunuz ve okuduğunuz cümleler sizi kışkırtmaya başlıyor. Okumayı çekip alsanız yazma tutkunuzu da kaybedersiniz. Yani ben ne okumaktan vazgeçerim ne de yazmaktan. Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine verilmiş bir cevaptır? A) Edebî türler arasında bir ayrıma gidilmesini niçin yanlış buluyorsunuz? B) Hem okur hem de yazar olma deneyimini yaşamış bir insan olarak birisinden vazgeçmeniz istense hangisinden vazgeçerdiniz? Okumak ve yazmak olarak birbiriyle ilintili iki olgunun bir okurun yaşamına katkıları hakkında neler söylersiniz? D) Yazmanın okumaya üstünlüğü ile ilgili süregelen tartışmalarla ilgili sizin görüşleriniz nelerdir? E) Her okuryazar, edebiyata hâkimdir diyebilmek için neler yapmak gerekiyor?