Destan Soruları

Gürlerden bir gün Oğuz Kağan'ın tecrübeli bilge veziri Uluğ Bey, rüyasında bir altın yay ve üç gümüş ok gordu. Altın yay gün doğusundan gün batısına kadar uzanıyordu. Üç gümüş ok da kuzeye doğru gidiyordu. Oğuz Kağan bu rüyayı dinle- yince yurdunu evlatları arasında paylaştırdı Bu parçayla ilgili olarak, I. Destan türüne örnektir. II. Mitolojik ögeler kullanılmıştır. III. Nazım - nesir karışıktır. IV. Evrensel özellikler taşımaktadır yargılardan hangisi söylenirse yanlış olur? A) Yalnız N D) I vell B) Yalnız II E) NI ve X in Yalnız III 6.

kendinden söz edilmesine zemin hazırlar. Bu parçadaki numaralı cümlelerin hangilerinde yazım yanlışı vardır? A) Yalnız I B) I ve Il D) III, IV ve V C) II ve III E) Yalnız VI 12. Kahve halkı hep ayağa kalktı. Sakallı Vasfi nutkunu 1 surekli bitirmiş, kahveden çıkıyordu. Göğsü, iki günden 11 beri palavra ambarıydı. Namık Kemal'in Ali'si Mit- III hat Paşa'nın Arap gömleği, Ahmet Rıza'nın yamalı ceketi, adları anılmadan peş peşe sıralanmıştı. Nut- IV B) II ve IV kunda kendine ait tek bir görüşü bile yoktu. O, hep- sinden biraz çalarak halkı coşturmuştu. D) I, II, III ve IV Bu parçadaki numaralı bölümlerin hangilerinin yazımı doğrudur? A) I, II ve III Yalnız III E) Yalnız IV

AYT 04 AA 13. Aşağıdaki destan - dönem eşleştirmelerinden hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır? A) Yaratılış Destani - Altay B) Oğuz Kağan Destanı - Hun Alper Tunga Destanı - Saka D) Ergenekon Destanı - Göktürk E) Bozkurt - Uygur

7 1. Doğal destanlar, oluşum - yazılma - derleme ol- mak üzere üç evrede meydana gelir. II. Destanlarda olağanüstü unsurlar yer III. Halk hikâyeleri tamamen destandan farklı özel- likler taşır. IV. Yapay destanlar kişilere, doğal destanlar ise milletlere aittir. V. Bozkurt, Türeyiş, Göç gibi destanlar; Türklere ait destanlardan yapay olanlardır. alır. Numaralanmış ifadelerden hangilerinde verilen bilgi doğrudur? A) I ve III D) I ve V B) II ve III C) II ve IV E) IV ve V

ile 30. Rus Kraliçesi II. Katerina Çeşme Baskını'nda başarı gösteren generallerinden Alexis Orlof'a "Çeşmeski" (Çeşmeli) unvanını vermiş ve bu savaşın hatırasına Rusya'da bir de zafer abidesi diktirmiştir. Bu durum Rusya'da aşağıdakilerden hangisine verilen önemin doğrudan göstergesidir? A) İpek Yolu'nu ele geçirme B) Ortodoksların hamisi olma C) Karadeniz'e sahip olma D) Sıcak denizlere ulaşma E) Panslavizmi uygulama

3. I. Destan Dönemi ürünleri, anonim özellik gösterir. II. Şiirlerde sanat yapmak önemsenmiş, estetik kay- gilar ön plana çıkmıştır. Il Törenler hayatın önemli bir parçasıdır, edebiyatın bu törenlerden doğduğu söylenebilir. IV. Ozan, kam, baksı isimleriyle anılan şairler, şiirlerini cönklerde toplamışlardır. Destan Dönemi edebiyatıyla ilgili olarak numara- lanmış cümlelerin hangilerinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Lve t D) ve IV B) I ve III E) III ve IV CYT ve IV

şam- bilin- -ki- den 5. 1. Alp Er Tunga II. Odysseia III. Beowulf nit Yayınları IV. Kaybolmuş Cennet V. Kurtarılmış Kudüs VI. Gılgamış Yukarıdakilerden hangileri, oluşumlarına göre diğerlerin- den farklı özellikler gösterir? A) I ve II B) II, III ve IV D) IV ve V E) IV ve VI C) Yalnız III 70

msil- Beyi nem- alkın eden ge- 4. Anadolu'nun fethini ve bu mücadelenin kahramanlarını an- latan, 12. yüzyılda sözlü olarak şekillenen, 13. yüzyılda ya- zıya geçirilen İslami Türk destanlarındandır. Destanda bir Türk devlet adamının hayatı, savaşları, Ana- dolu'daki bazı şehirleri fethi ve çeşitli kerametleri anlatıl- maktadır. • Battalname tarzında olan eserin ne zaman ve kimin tara- fından yazıldığı kesin olarak bilinmemektedir. Bazı özellikleri verilen eser, aşağıdakilerden hangisidir? A) Manas Destanı B) Sarı Saltuk Gazi Destanı C) Danişment Gazi Destanı D) Köroğlu Destanı E) Satuk Buğra Han Destanı

Yedi gün geçmişti ki oğlan başladı işe Demir beşiği kırdı, kendini attı dışa Yedi dağı dolaştı, yedi geyik avladı Boynuzlarını yonttu, birbirine bağladı Öyle bir yay yaptı ki kirişsiz olmaz idi Böyle büyük yaya da her kiriş uymaz idi Duydu bir hayvan varmış, çok büyük bir canavar "Bari gideyim" dedi. "Belki derisi uyar!" Oğlan göklere gider. devlerle de savaşır Büyük bir dağa çıkar, canavara ulaşır Bu ne müthiş hayvandı, bir dağa yaslanmıştı Bir dağa da yatmıştı, upuzun uzanmıştı Oğlana bakaraktan sanki göz kırpıyordu Uzun boynuzlarıyla gökleri yırtıyordu 1. Bu destan parçasını aşağıda istenenler yönünden in- celeyiniz. Olay: Kişi: Olağanüstü ögeler: Nazım şekli: Dil anlatım özellikleri: Zaman:

14. B 13. Günlerden bir gün Oğuz Kağan, Tann'ya yalvarırken karanlık bastı. Gökten bir gök işik indi. Güneşten ve aydan daha parlakti. Bu işiğin içinde alrinda Rutup yıldızı gibi parlak bir ben bulunan çok güzel bir kız duruyordu. Bu kız gülünce Cok Tanrı da gülüyor, kiz ağlayınca Gök Tanni da ağlıyordu. Oğuz bu kızı sevdi ve bu kızla evlendi. Günler ve gecelerden sonra bu kız üç oğlan çocuk doğurdu. Çocuklara Gün, Ay ve Yıldız isimlerini verdiler. Oğuz ormanda ava çıktığı günlerden birinde göl ortasında bir ağaç gördü. Ağacın kovuğunda gözü gökten daha gök, saçı ırmak gibi dalgalı, inci gibi dişli bir kız oturuyordu. Yeryüzü halkı bu kızın güzelliğini görse dayanamaz ölüyoruz derlerdi. Oğuz bu kıza aşık oldu ve onunla evlendi. Günlerden gecelerden sonra Oğuz'un bu kızdan da üç oğlu oldu. Bu çocuklara Gök, Dağ ve Deniz isimlerini koydular. Bu parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Henüz İslamiyet'in etkisi yoktur. B) Doğal bir destandan alınmıştır. C) Uygurlara ait bir destandır. D) Olağanüstülüklere yer verilmiştir. E) Işık ve ağaç gibi destan motiflefi vardır. + e Eser Adi 1. Kitadgu Bilig II. Risaletü'n-Nushiyye III. Divan-ı Hikmet W Mantikut. Ter uwa such Eserin Özelliği 12. yüzyılda Ahmet Yesevi tarafından dörtlüklerle ve hece ölçüsüyle yazılmış dini, tasavvufi ve öğretici bir eserdir. 15

8. içinde A) 1 E) B) I Destan 1 Bozkurt Üç Şehitler A) Şu B) Türeyiş C) Ergenekon D) Kuvayımilliye Göç Dönem Islamiyet Öncesi Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? 11 İslamiyet Sonrası 11 Türü Doğal Doğal İslamiyet Sonrası İslamiyet Sonrası Islamiyet Öncesi Islamiyet Öncesi İslamiyet Öncesi Yapma Doğal Yapma Doğal Doğal

Türk doğal destanlarıyla ilgili olarak aşağıda açıklamaların hangisi doğru değildir? yapılan A) Çekirdeğini savaş, kıtlık, göç gibi gerçek olaylar oluştur muş ancak olağanüstü olaylara ve kahramanlıklara yer verilmiştir. B) Bütün doğal destanlar sözlü gelenek içinde oluşmuş kuşaktan kuşağa aktarılarak varlığını sürdürmüştür. C) Destanların büyük bir bölümü şiir biçiminde oluşurken bazıları nesir olarak ortaya çıkmıştır. D) Türk doğal destanlarında dörtlük birimi ve hece ölçüsü kullanılmıştır. E) Doğal destanlarımız oluşma, yayılma ve derlenme d mak üzere üç aşamadan meydana gelmiştir. grupt A Yar 3. D II. III. N. Nu de A)

5. hang A) Köroğlu Des 31 Manas Destanı onl Evrenin yaradılışını, iyilik ve kötülüğün kaynak- larını, evrendeki düzeni konu edinir. Türkler tarafından kabul edilmiş eski ve yeni dinlerin, özellikle de Şamanizm'in izlerini taşır. Türk mitolojisi, düşüncesi ve inancından önemli izler taşır. Bazı özellikleri verilen bu destan aşağıdakilerden hangisidir? A) Türeyiş B) Göç D) Bozkurt C) Yaradılış E) Ergenekon 03 TO SMT W Şehname'de "Afrasiyab" adıyl tan kahramanı aşağıdakilerde

MOR Bir demirci dedi ki: "Burada bir demir madeni var. Ya- lin kata benziyor. Şunun demirini eritsek bir yol olur- du." Varıp o yeri gördüler. Bu sözü de beğendiler. Dağın geniş yerine bir odun bir kat kömür dizdiler. Dağın üstünü, arka yanını, beri yanını (böylece) dol- durduktan sonra yetmiş deriden körük yapıp yetmiş yerde kurdular. Ateşleyip körüklediler. Tanrı'nın gü- cüyle ateş kızdıktan sonra demir dağ eriyip akıverdi. Yüklü deve çıkacak kadar yol oldu. Bu destan parçası aşağıdakilerin hangisinden alınmıştır? A) Şu C) Bozkurt E) Türeyiş B) Alp Er Tunga D) Ergenekon ..….….........….…...... .................. MS240 THERESFAV commo NOU

10. Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? AY BUT SH Destan Adi I. Manas II. Ergenekon Alp Er Tunga IV. Oğuz Kağan YTÜD20214-3 Özellig Saka Türklerine ait bir destandar Islamiyet'i yaymak için yapılan savaşlar, mücadeleler anlatılır. D) tit ve v • Yada taşının Çinlilere verilmesi üzerine yaşanan kitik ve kuraklık anlatılır. Göç Yukarıdaki destan adları ile özellikleri eşleştirildi- ğinde hangileri dışta kalır? -Attvett Bjive m 6) ve IV B EHV ve V

14. Eski Hun beylerinden birinin çok güzel iki kızı vardı. Bu bey, kızları ile ancak Tanrıların evlenebileceğini düşünüyordu. Bu sebeple ülkesinin kuzey tarafında yüksek bir kule yaptırarak kızlarını buraya yerleştirdi. Bir süre sonra kuleye gelen bir kurdun Tanrı olduğu düşüncesiyle kızlar bu kurtla evlendiler. Bu evlilikten doğan Dokuz Oğuzların sesi kurt sesine benzerdi. Bu parçada söz edilen destan aşağıdakilerden hangisidir? A A) Türeyiş saretledim D) Manas B) Göç C) Ergenekon E) Bozkurt 17