Dil Bilgisi Düzeyinde Anlatım Bozuklukları Soruları

me or- n 1. Bir gazete yazarı çeşitli kimseler, yerler ve olaylarla ilgili ince- leme ve araştırmalarına kendi görüşlerini de ekleyerek oluştur- duğu yazı türüdür. Bu cümlede görülen anlatım bozukluğunun nedeni aşağı- dakilerden hangisidir? A) Tamlayan eksikliği B) Tamlayan eki eksikliği C) Özne eksikliği D) Dolaylı tümleç eksikliği E) Yanlış anlamda sözcük kullanımı 4.

4 6-Bu yılki tatilde onlar Antalya'da, biz Bodrum'daydık. 7- Evin döşemeleri değiştirildi, artık daha iyi ısınıyor. 8-Bu eve biraz bakım yapılırsa iyi bir fiyata satılabilir. 9.Eğer bizimle gelecekse şartlarımızı kabul etmelidir. 10.Ne annesini ne de babasını dinleniyor.

BÖLÜM 02 CÜMLEDE AN 1. Aşağıdakilerin hangisi "zor bir durumda iyimserlik gös- teren kişiyi" daha belirgin bir biçimde anlatmaktadır? A) Bu yarışı ancak çok çalışarak alabileceğini düşünü- yor. B) Önlemini almadan riskli bir işe girmiyor. C) Her zaman ayağına gelen fırsatı iyi değerlendiriyor. D) Bugünlerde iş bulamasa da yakında bir işe gireceğini söylüyor. Cebindeki bütün parayı tereddüt etmeden hasta ka- dina verebiliyor.

5. Dört yıl sonra genel ve belediye seçimleri farklı ta- rihte yapılacak. Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Ek eylem eksikliği B) Tamlama yanlışlığı C) Yanlış sözcük kullanımı D) Gereksiz sözcük kullanımı EX Özne-yüklem uyumsuzluğu

58 9 O, ödevlerini zamanında yapar, çok yoğun olsa bile aksat- mazdı. Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Özne eksikliği B) Belirteç eksikliği C) Çatı uyuşmazlığı DY Edat tümleci eksikliği E) Eylemsi eksikliği

2. Tiyatro (Dil Bilgisi - Cümlenin Ögeleri / Anlatım Bozukluğu) - I 1 ve 2. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. Anlatım bozukluğu konusunu anlatan bir öğretmen öğrencilerine, anlatım bozukluğu olan ve olmayan bazı cümleler ver- miştir. Çocuklara bu cümlelerden anlatım bozukluğu olmayanları seçmeleri gerektiğini söylemiştir. Öğrencilerden bazılarının seçtiği cümleler şu şekildedir: Nesrin Buğra Kemal Buse Vedat Ressamın işi çevreyi, doğayı tanımak ve yeni bir biçim vermektir. Bu mevsimde kır çiçekleri rengârenk açar, toprak canlanır. yok Aynı yanlışlara bir daha düşmeyeceğime ve düzelteceğime söz veriyorum. var Toplantıda bazı konularda biz onu, o da bizi destekledi. B Gençliğinde biriktirdikleri sayesinde bozulan işlerini şimdi toparlıyordu. 2 Kaç öğrencinin seçtiği cümle öğretmenin istediği cümle niteliğine uygundur? A) 1 B) 2 Öğrencilerin seçtiği cümlelerle ilgili olarak C) 3 Test 93 yok or D) 4 E) 5 STABILO BU ORIGINA

Aşağıdaki cümlelerde özne eksikliği, yanlışlığı ve özne-yüklem uyuşmazlığından kaynaklanan anlatım bozukluklarını düzeltiniz. Babamın sinirleri epeyce bozulmuş ve çok üzülmüştü. Bağıran bayana engel olunarak odadan çıkarıldı. Kitaptaki yanlışlar düzeltilecek ve ikinci baskıya girecek. O resimlerinde mavi rengi kullanmış, bu sebeple çok çabuk satılmış. Hiçbiri planlı çalışmıyor, bu yüzden sınıfta kalacak. Herkes yaşlı kadının düştüğünü gördü; ama ona yardım etmedi. Önceki gün mahalle meydanında kimse kalmamıştı, evlerine kapanmıştı. Magazin programlarının kalitesi düşüyor, izlenmez oluyor. Doğrusu

10 Cümleleri anlatım bozukluğuyla eşleştiriniz. Bugün kabul edilen yasa tasarısı hem özel hem kamu sektörüne Hyllendiriyor. 1 2 Bir kadın ona güvenip sevmenizi ister her şey- den önce. Toplantıda öğrencileri bir bir ele alıp onların sınav başarılanı değerlendirilecek. Biz hafta sonlan arkadaslarla top ovnar, kar- deşim de ilgiyle bizi izlerdi. Teknoloji çağında bilgisayarın önemi arttı, artık herkesin evinde var. Zor günlerimde dostum dediğim kişi bana yar- dim da destek de olmadı. Birkaç kadın kapının önünde oturmuş, sonbet ediyorlardı. Arkadaşlarımı eve davet ettim, proje üzerinde çalışacağız. Teröristler tarafından alıkoyulan genç mühen- dis bugün serbest bırakıldı. Istanbul'a gitmek ve orada can dostumu gör- meyi çok istiyorum. 11 Çiçekleri çok seviyor, gözü gibi bakıyordu. Özne eksikliği Yüklem eksikliği Özne - yüklem uyumsuzluğu Nesne eksikliği Dolaylı tümleç eksikliği Edat tümleci eksikliği Ek eylem eksikliği Çatı uyumsuzluğu Tamlama yanlışı Sözcüğün yanlış yapılandırılma Eylemsi uyuşmazlığı

Hiç kimse böyle bir şeye ihtimal vermiyor, ona güveniyordu. O sıralar ben yirmi, o ise on dokuz yaşındaydı. Dışarıda lapa lapa kar yağıyor ve biz de seyrediyorduk. Yavaşça odaya girdi, bir şeyler aradı, sonra usulca çıktı. Oda birkaç haftadır temizlenmiyor, duvarları örümcek bağladı.

ETKİNLİK-39 Aşağıdaki cümlelerde görülen anlatım bozukluklarının nedenini altlarında verilen boşluğa yazınız. O, her zaman bana yardım eder, benim başardığımı ister. Orhan Pamuk "Kar" adlı kitabında ayrıntılı bir sosyolojik inceleme var. "Bekleme yapmayın." diyen trafik polisini hatasından dolayı uyardım. O, güven veren bir insan değil, onun halatıyla kuyuya inilmez ki. Toplantı, ne televizyonlarda ne de yazılı basında haber olarak yer almadı. Yaptıklarını, emin olabilirsin, burnundan fitille getireceğim.

2. (1) Şekerin pek az bulunduğu yıllarda bir öğretmen, bir köye konuk olur. (II) Akşam yemekten sonra evde bir telaş başlar. (III) Ev sahibi sandığının anahtarını bir türlü bulamamıştır. (IV) Evin her köşesi aranır taranır, anahtar yok. (V) Sonunda sandık kırmaya karar verilir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V 5. (1) Her millet, dilini (II) Bu esnada o, aka tan bazı unsurları al dili, karşılaştığı me doludur. (IV) Bu ba yunca yaşadığı tari mana kazanır. Bu parçadaki nu bozukluğu vard A) I T

le meşgul eni aşağı- ce çok kiler- 13. (I) Türkiye'nin de imzaladığı "Hayvan Hakları Evrensel Bildirge- si", bütün hayvanların biyolojik denge kavramı içinde var olmak bakımından eşit haklara ve saygı gösterilme hakkına sahip ol- duğunu vurgulamaktadır. (II) Bildirgede; hayvanlara acımasız- ca davranılmayacağı, hayvana saygıyla davranılması gerektiği belirtilmiştir. (III) Bildirgede, hayvanlar üzerinde yapılan fiziksel ya da psikolojik acı çekmeye sebep olan deneyler hayvan hak- larının ihlali olarak değerlendirilmiştir. (IV) Zorunluluk olmaksı- zın bir hayvanın öldürülmesini içeren her kanun ya da buna yol açan her karar, yaşama karşı işlenmiş suç kapsamında tanım- lanmıştır. (V) Bununla birlikte hayvanların kendilerine özgü ya- sal statüleri ve haklarının hukuk tarafından tanınmak zorunda olduğu ve de hayvanların güvenliğinin koruma altına alınması konusu devlet örgütleri düzeyinde temsil edilmesi gerektiği be- lirtilmiştir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde "tamla- yan eki" eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu yapılmıştır? A) I Anlatım Bozuklukları B) II tamlayan eki C) III tamlayan ↓ eksik D) IV E) V haklarının temsil edilmesi gerektiği tomlaran BAK

1. Bana gelen hiçbir hediyeyi kabul etmemiştim, geri vermiştim ona. TEST 3 Bu cümlede olan anlatım bozukluğunun sebebi aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Ek eylem eksikliği B) Özne eksikliği C) Nesne eksikliği D) Gereksiz sözcük kullanımı E) Çatı uyuşmazlığı 4. Aşağıdakilerin hangis A) Spor ayakkabıyla B) Kitapta olay yine C) O ilk doğduğund D) İnsan çocukken E) Çocuk gelince

bozukluğu vardır? = seninleyim, sen de sayısı yirmiyi geçti. ramalısın. nedeniyle herkes TEST 2 4. (1) Köyün bir köy konağı vardı. (II) Köyden gelen misafirler ko- nakta ağırlanırdı. (III) Konağın üst katından tüm köy görünürdü. (IV) Kış akşamları köyün erkekleri konağın geniş salonunda toplanırdı. (V) Yaşlıların tümü tarihî hikâyeler anlatırdılar. Yukarıda numaralanmış cümlelerin hangisinde anlatım bo- zukluğu vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

m yemeğe alacağını -izliği aşağıdakile- kullanılarak harak ek yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I D) I ve II B) Yalnız II E) I ve III C) Yalnız III 9. I. ve II. tekil kişilerin özne olduğu cümlelerde yüklem 1. çoğul kişi olur. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmamasın- dan kaynaklanan anlatım bozukluğu vardır? A) Sen ve ben gözyaşıyla ıslanmış hamurdanız. B) Beni de onu da yakında buradan alacaklar. C) Kimse onu da beni de koruyamadı. D) Bu kitabi sen ve ben daha önceden okudum. E) O da ben de söylenenleri iyi anlamıştık.

Soru 29: Aşağıdaki cümlelerin hangisinde anlatım bozukluğu yoktur? Herhålde Seniha Hanım Cemil Bey'e bu durumu da anlat- mış olmalı. B) Arkadaşım benim bütün gizli sırlarımı açıklamış. C) Hava koşullarından dolayı gecikmeler bu dedikodulara neden oldu. D) Cesaret; bilgili, kendine öz güveni olan insanların olayıdır. E) Şehrin trafik sorunu yapılan çalışmalar sonucu çözüldü.