Dil Bilgisi Düzeyinde Anlatım Bozuklukları Soruları

6. Sanatsal ve kültürel etkinlikler, toplumun bilinç dü zeyinin yükseltilmesinde çok önemli bir rolü vardir. Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerin hangisidir? A) Tamlayan eki eksikliği B) Öznenin birden çok kelimeden oluşması C) Tümleç eksikliği D) Bir kelimenin yanlış anlamda kullanılması E) Çatı uyuşmazlığı

I. Arda her zaman sorumluluklarını bilir, zamanını boşa harcamazdı. (Zarf tümleci eksikliği) II. Köpekler, mama getiren çocukları görünce havlamayı bırakıp kuyruk sallamaya başladılar. (Özne-yüklem uyumsuzluğu) III. Hayatı boyunca özel ve devlet işlerinde çalışmış, emekliliği hak etmişti. (Tamalanan eksikliği) IV. Duvara resimler yapılmaya başlandı ama duvarın iki ucunu birleştiren kapı boyanmaya başlamadı. (Çatı uyumsuzluğu) V. Duygularını bizimle paylaşmış, ona destek olmak için yardım istemişti. (Nesne eksikliği) Numaralanmış cümlelerden hangisinin anlatım bozukluğunun nedeni yanlış verilmiştir? 11. A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

2. 3. 4. & & Bu yoldan hiç sapmadan gidilirse aradığınız binanın önüne çıkarsınız. 9 İşlek bir caddeden dükkân kiraladığını işittim. = B. Aşağıdaki cümlelerde bulunan anlatım bozukluklarını belirleyip düzeltiniz. i geliyor. 1. Bugün sosyal medyanın hayatımızdaki rolüne ilişkin sorgulamalar kesinlikle bana yaşanan gerçeklikten biraz kopuk gibi gel Anlamca. Gelişen sözçük kullanım... Erken bilişsel zenginliğin beyin üzerindeki uzun süreli koruyucu etkilere sahip olduğu biliniyor. Her şeyin akıllandığı bir dünyada kullandığımız birçok ürünler yazılım içeriyor. 8. Nesne eksikliği 5. Sosyal, siyasi, kültür, felsefi, dinî vb. konularında makale yazılabilir. Anlam Belirsizliği 10. Ozne eksikliği Günümüzde üretilen mikroçipler, işlem kapsamı açısından yirmi yıl önceki bilgisayarlardan daha güçlüdür. 6. Sorumluluklarını hakkıyla yapan biri, hiçbir zaman vicdan azabı yaşamayacaktır. S 7. Kızdırılan demiri Göktürk Hakani önce kıskaçla tutup örse koyuyor, çekiçle dövüyordu.

Aşağıdaki metinlerden hangisiyle ayraç içinde belir- tilen yazılış amacı örtüşmemektedir? moveb ve son de- A) Kilimler, göçer yaşamın kalıcı kayıtlarıdır rece geniş bir üslup çeşitliliği gösterir. Anadolu kilimi, göçebe kültürünün ve kişisel etkilerin birleşmesidir. (kültürel bir değeri açıklamak) B) Bir ay izinle gittiği İstanbul'dan karısı ve kızıyla An- kara'ya dönüyordu. Hayatından memnundu. Güneş- li, güzel bir sonbahar ayını her dakikasından ayrı bir zevk alarak İstanbul'da dilediği gibi geçirmişti. (de- neyim aktarma) mlidel C) 1924 yılında yazılan "Han Duvarları" şiiri birçok yö- nüyle güncelliğini yitirmesine karşın günümüzde hâlâ okunuyor, biliniyor. Peki, hangi nedene bağlanabilir bu? Yoksa "Han Duvarları"nın da Namık Kemal'in "Vatan Kasidesi", Tevfik Fikret'in "Promete"si gibi gizli bir yaşama gücü mü var? (okuru sorgulatma) D) Birden havada karanlığı ustura gibi acısız ve çabuk ikiye ayıran bir beyaz bulut parladı. Rüzgârın ıslaklığı içinde durmadan bir kol, bir ışıklı sis sütunu, nurdan gunay bir ağaç gibi uzandı. Köyün bir bölümünde, içinde -topns pelte gibi bir şeker parlaklığı sezilen pırıl pırıl, tatlı bir güneş açtı. (imge ve çağrışım oluşturmak) maner E) Bu memleket niçin bizim? Dört yüz atlıyla Orta As- 09 ya'dan gelip fethettiğimiz için mi? Böyle diyenler gerçekten benimsemiyor, ana yurt saymıyorlar bu memleketi. (kanı değiştirmek) ani neved (8 roz

4. (1) Öncelikle sanat ve zanaat arasındaki farkın ne olduğunun belirgin kılmak gerekiyor. (II) Bana göre zanaatta üretilmiş olan her bir ürünün belli bir fonksiyon için üretildiğini söylemek gerekir. (III) Bu fonksiyon da hiç şüphesiz somut ve maddi bir işleve karşılık gelir. (V) Hâlbuki sanat için böyle bir durum söz konusu değildir. (IV) Sanatta somut bir işlev söz konusu değildir, haz verme gibi bir estetik fonksiyon söz konusudur. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

eksikliği ya da gereksizliği, yanlış hâl eki kullanımı, iyelik ekinin yanlış kullanımı anlatım bozukluk Etkinlik 1 Aşağıdaki cümleleri inceleyip anlatım bozukluğunun sebebini bulunuz. 1 5 Cümleler Araba kullanmasını bir türlü öğrenememişti. 2 Kardeşimin başı ağrıdığında ilaç içerdi. 3 Rahmetlik amcam bu günleri göremedi ne yazık ki. 4 1995'lerde biz bu sokaklarda top koşturuyorduk. Oynordik Ona güvenememesinin nedenlerinden biri de onun sık sık fikir değiştirme- sindendir. 6 Bir öğrencinin başarısında aile olduğu kadar öğretmeninin de etkisi vardır. da 7 Bir soruyu doğru çözebilmenin ilk koşulu, sorudaki ne denmek istendiğini iyi anlamaktır. 8 Yaşadıklarından ders almasını bilenler, aynı yanlışları tekrarlamazlar. Anlatım Bozukluğunun Sebebi çatılı is silerin E Aşağıd 1 M 2

Temel Cümle: Bir cümlenin ana yargıyı bildiren ve en önemli ögesi durumundaki yüklem "temel cümle'yi ifade eder. Cümlenin diğer ögeleri ise temel cümlenin yani yüklemin yardımcıları/açık- layıcıları durumundadır.

DERS ANLATIM FÖYÜ Etkinlik 3 Yüklem yanlışlığı bulunan aşağıdaki cümlelerin doğru biçimlerini yazınız. 1 Çalışma odasında tek başına yazı ve resim yapıyor. 2 Bu tepkiyi ne senden ne de kardeşinden beklemezdim. 3 Büyük bir üzüntü duyduğumu ve gereken tedbirlerin alınmasını istedim. 4 Şiirleri teknik bakımdan kusursuz ama özgün değildi. 5 Rüzgârın ve yağmurun yağması, sıcaktan bunalan insanları biraz olsun rahatlatmıştı. 6 Kitap okuma programının yeni başladığı günlerde her öğrenci iki haftada bir kitap, şimdi ise haftada bir ya da iki kitap okuyor. Uykusuzluktan gözlerim kapanıyor ancak ben çalışmaya devam ediyordum. 8 Ben maviyi, kardeşim kırmızıyı sever. ÖSYM Sorusu 104 B eis Yayınlan ÖSYM Sorusu 105 Anlat Özne-Yük Yanlışlıkl *Türkçede uyum iç arasınd a) Tekillik * Öznem çoğul dır. E aras mel ÖZE kile yü ●

kısmına işaretleyiniz. 3. A Bizim edebiyatımız, dergilerle soluk alan bir edebiyat. Dergiler arasında da büyük ağırlığı, hep küçük dergiler taşımış. Valéry, küçük dergiler için "edebiyatın laboratuvarı" diyordu. Gerçekten de az yaşamalarına karşın düşünce özgürlüğü, sanat özgürlüğü hep bu yayın organlarının sayfalarından akmıştır. Küçük dergiler, yarı gizli bir savaşçı kimliğindedir. Bir meydan okuma tavrı içindedirler, bu işlevlerini birbirlerine aktararak sürdürürler. Bu parçada altı çizili sözle küçük dergilerle ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yazınsal çalışmalara zemin olmaları B) Edebî türlere çeşitlilik katmaları C) Fikirlerin yayılmasına aracılık etmeleri D) Kapılarının her yazara açık olması E) Yazın dünyasına hareketlilik getirmeleri

de k 7. J Deneme 2 17. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? A) Hatay'ın merkezi Antakya, tarihî kimliğiyle eşsiz ve renkli bir mozaik gibidir. B) Dosyada bulunan belgelerden anlaşılıyor ki bu iş uzun sürecek. C) Bu saatte oraya yalnız gidemem, seninle gitmek istiyorum. D) Hava kirliliğinin nedenlerinden biri de yeşil alanların azlığındandır. E) Bilgili insanlardan ve onların hayatlarından istifade etmeyi bilmeliyiz.

8 S Filmin bazı sahneleri çok güzel; fakat tamamı kesinlikle güzel değildi. Bu ödülü hak eden her sen hem de odur. güzeldi Her zamanki gibi duyarlı, çevredeki olumsuzluklara kapalı değildi. Ihlamur çok lezzetli; ancak pek sıcak değildi.

4. (1) Öncelikle sanat ve zanaat arasındaki farkın ne olduğunun belirgin kılmak gerekiyor. (II) Bana göre zanaatta üretilmiş olan her bir ürünün belli bir fonksiyon için üretildiğini söylemek gerekir. (III) Bu fonksiyon da hiç şüphesiz somut ve maddi bir işleve karşılık gelir. (V) Hâlbuki sanat için böyle bir durum söz konusu değildir. (IV) Sanatta somut bir işlev söz konusu değildir, haz verme gibi bir estetik fonksiyon söz konusudur. Bozuklukları A) I Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? B) II C) III D) IV Test 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? E) V A) Eskimiş fikirler paslanmış çivilere benzer, söküp atmak çok güçtür. B) Birisi tarafından delice sevilmek size güç verir, birisini delice sevmek ise cesaret. C) Kimse kimseyi unutmuyor ama asla karşı tarafın istediği biçimde hatırlamıyor. D) Gerçek aşk daima kişisel yarar duygusundan vazgeçme temeli üzerinde yükselir. E) Bir insanı bulunduğu mevkiiyle değil, göz koyduğu mevkiiyle ölçmek gerekir. se at 6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? A) On dört bölümden oluşan eserin her bir bölümü farklı u isler.

15. Hafta sonu bize geleceğini kimse söylemedi bana. Bu cümledeki anlatım bozukluğunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Sözcüğün yanlış yerde kullanılması B) Özne - yüklem uyuşmazlığı C) Mantık (sıralama) hatası D) Anlam belirsizliği E) Dolaylı tümleç eksikliği

10. Gökdelende çıkan yangının nedenini, ancak detaylı bir 11 111 inceleme yapıldıktan sonra açıklanabilir. IV V Bu cümledeki anlatım bozukluğu altı çizili sözcüklerin hangisinden kaynaklanmaktadır? A) 1. B) 11. C) III. D) IV. E) V. AND FRANCKBEASTING

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? A) İstanbul, çağlar boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapan bir kenttir. B) İstanbul'daki Kız Kulesi, dünyada fotoğrafı en çok çekilen beşinci turistik mekân olarak biliniyor. C) Eminönü'nde balık ekmek yemeden İstanbul'dan ayrıl- dıysanız kenti gezmiş sayılmazsınız. D) Boğaz'dan dolayı İstanbul, içinden deniz geçen şehir olarak nitelendirilmektedir. E) İstanbul'da insanların hiçbiri kentin tarihsel dokusunu bilmiyor, öylesine yaşamaya devam ediyor.

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir anlatım bozukluğu vardır? A) Ben ve kardeşim hafta sonları markette çalışıyoruz. B) Badem ağaçları mart başında çiçek açtılar. C) Lisedeyken birkaç oyunda bana da rol vermişlerdi. D) Bugün işten erken çıkabilirsem arkadaşıma uğrayacağım. E) Çocuklar her gün aynı yemeği yemekten bıkmışlardı.