Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar Soruları

3.
Uzun süre güneşin yüksek enerjili morötesi ışınlarına
maruz kalmak (karşı karşıya kalmak) yorgunluğa
neden olur. Morötesi ışınların cilt (ten) hücrelerimize
||
verdiği hasarın (zararın) giderilmesi için bağışıklık
|||
sistemimiz güneş yanığı olan bölgelere daha fazla kan
iletilmesini (nakledilmesini) sağlar. Ancak kan akışıyla
IV
birlikte vücut sıvılarının güneşten zarar gören bölgelere
yönlendirilmesi, vücudun geri kalanında terleme gibi
su gerektiren ısı dengeleme süreçlerinin işlemesini
aksatabilir (engelleyebilir). Bu durum yine yorgunlukla
sonuçlanır.
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinin
anlamı, ayraç içinde verilenle uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) V
E) V
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
3. Uzun süre güneşin yüksek enerjili morötesi ışınlarına maruz kalmak (karşı karşıya kalmak) yorgunluğa neden olur. Morötesi ışınların cilt (ten) hücrelerimize || verdiği hasarın (zararın) giderilmesi için bağışıklık ||| sistemimiz güneş yanığı olan bölgelere daha fazla kan iletilmesini (nakledilmesini) sağlar. Ancak kan akışıyla IV birlikte vücut sıvılarının güneşten zarar gören bölgelere yönlendirilmesi, vücudun geri kalanında terleme gibi su gerektiren ısı dengeleme süreçlerinin işlemesini aksatabilir (engelleyebilir). Bu durum yine yorgunlukla sonuçlanır. Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinin anlamı, ayraç içinde verilenle uyuşmamaktadır? A) I B) II C) III D) V E) V
2. ÜNİTE
Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz:
KaBen Bed Bye Benzeyen
1. "Değirmen misali döner başım"
(6)
(Zas)
II. "Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik"
SB-ed
Benzeyen
III. "İnsan bu su misali kıvrım kıvrım akar ya"
IV. "Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var"
V. “Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler"
Teşbihibeliğ (Güzel/Açık/Basit Benzetme): Sadece ben-
zeyen ve benzetilen ile yapılan (benzetme edati ile benzet-
me yönü bulunmayan) benzetmeye denir.
as Benzi yönü
"Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?" dizesinde "va-
tan" benzeyen, "cennet" kendisine benzetilendir.
Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz...
I. "Gülünce inci dişleri görünür"
II. "Tilki çocuk, bizi yine kandırmayı başardı"
III. "Geçen saniye / Göl altın güğümdür coşan maviye"
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
2. ÜNİTE Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz: KaBen Bed Bye Benzeyen 1. "Değirmen misali döner başım" (6) (Zas) II. "Bin atlı o gün dev gibi bir orduyu yendik" SB-ed Benzeyen III. "İnsan bu su misali kıvrım kıvrım akar ya" IV. "Benim iman dolu göğsüm gibi serhaddim var" V. “Gözüne mil çekilmiş bir âmâ gibi evler" Teşbihibeliğ (Güzel/Açık/Basit Benzetme): Sadece ben- zeyen ve benzetilen ile yapılan (benzetme edati ile benzet- me yönü bulunmayan) benzetmeye denir. as Benzi yönü "Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda?" dizesinde "va- tan" benzeyen, "cennet" kendisine benzetilendir. Aşağıdaki örnekleri inceleyiniz... I. "Gülünce inci dişleri görünür" II. "Tilki çocuk, bizi yine kandırmayı başardı" III. "Geçen saniye / Göl altın güğümdür coşan maviye"
2. Test
7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi içerik ve üslupla ilgilidir?
A) Gabriel Garcia Marquez, geleneklere bağlı kalmak adına
toplumun duyarsızlaşmasını çarpıcı dille anlatır Kırmızı
Pazartesi romanında.
B) Gabriel Garcia Marquez, işlenecek cinayete kimsenin en-
gel olmamasını işler Kırmızı Pazartesi de.
C) Gabriel Garcia Marquez, romanı Kırmızı Pazartesi de ge-
leneklerin karşısında olmamak için cinayete göz yuman
insanları ele alır.
D) Gabriel Garcia Marquez, ulu orta işlenecek bir cinayete
toplumun susarak nasıl ortak olduğunu irdeler kitabında.
E) Gabriel Garcia Marquez, Kırmızı Pazartesi de işleneceği
bilinen bir cinayeti anlatır.
8. Aşağıdakilerin hangisinde birinci dize ile ikinci dize ara-
sında bir koşul ilişkisi vardır?
A) Sabir tespihim ko
10
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
2. Test 7. Aşağıdaki cümlelerden hangisi içerik ve üslupla ilgilidir? A) Gabriel Garcia Marquez, geleneklere bağlı kalmak adına toplumun duyarsızlaşmasını çarpıcı dille anlatır Kırmızı Pazartesi romanında. B) Gabriel Garcia Marquez, işlenecek cinayete kimsenin en- gel olmamasını işler Kırmızı Pazartesi de. C) Gabriel Garcia Marquez, romanı Kırmızı Pazartesi de ge- leneklerin karşısında olmamak için cinayete göz yuman insanları ele alır. D) Gabriel Garcia Marquez, ulu orta işlenecek bir cinayete toplumun susarak nasıl ortak olduğunu irdeler kitabında. E) Gabriel Garcia Marquez, Kırmızı Pazartesi de işleneceği bilinen bir cinayeti anlatır. 8. Aşağıdakilerin hangisinde birinci dize ile ikinci dize ara- sında bir koşul ilişkisi vardır? A) Sabir tespihim ko 10
SE
6
şairler,
24. Sanat için sanat anlayışıyla şiirler yazan
şiirde müzikaliteye ve anlam kapalılığına önem vermiş-
tir. Onlar, dış dünyanın insan üzerindeki etkisini imgeler
aracılığıyla anlatmıştır. Lirizmin ve hayalin yoğun olarak
görüldüğü şiirlerinde duygular ön plandadır ve doğa be-
timlemeleri kendi iç dünyalarının yansımalarıdır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
gisi getirilmelidir?
A) parnasyen
B) romantik
D) sembolist
‒‒‒‒
C) futürist
E) sürrealist
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
SE 6 şairler, 24. Sanat için sanat anlayışıyla şiirler yazan şiirde müzikaliteye ve anlam kapalılığına önem vermiş- tir. Onlar, dış dünyanın insan üzerindeki etkisini imgeler aracılığıyla anlatmıştır. Lirizmin ve hayalin yoğun olarak görüldüğü şiirlerinde duygular ön plandadır ve doğa be- timlemeleri kendi iç dünyalarının yansımalarıdır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) parnasyen B) romantik D) sembolist ‒‒‒‒ C) futürist E) sürrealist Diğer sayfaya geçiniz.
[YGS] [TÜRKÇE]
9. (1) Uyarlama kavramı üç ayrı süreci içinde barın-
dirir: Edebiyat metnini okuma, yazılı dili görsel di-
le çevirme ve metni yorumlama. (II) Bir metnin an-
lamı yazarın zihninde, eserin metninde ve okurda
aranabilir. (III) Yazar-metin-okur üçgeninin hangi
köşesi ön plana çıkarılırsa metnin aslı da o yöne
doğru kayar. (IV) Bazı kişiler, metnin anlamı ko-
nusunda tek geçerli sözün yazara ait olduğunu
savunurken, bu sözün okur tarafından söylenme-
si gerektiğini öne sürenler de vardır. (V) Bazılarıy-
sa metnin, yazar ve okurundan bağımsız bir varlık
olduğunu söyleyerek onun çözümlemesi yoluyla
yazarın amaçlamadığı, okurun da çıkaramayaca-
ğı anlamlar bulunabileceğini iddia ederler.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin-
de bir noktalama yanlışı yapılmıştır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV E) V.
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
[YGS] [TÜRKÇE] 9. (1) Uyarlama kavramı üç ayrı süreci içinde barın- dirir: Edebiyat metnini okuma, yazılı dili görsel di- le çevirme ve metni yorumlama. (II) Bir metnin an- lamı yazarın zihninde, eserin metninde ve okurda aranabilir. (III) Yazar-metin-okur üçgeninin hangi köşesi ön plana çıkarılırsa metnin aslı da o yöne doğru kayar. (IV) Bazı kişiler, metnin anlamı ko- nusunda tek geçerli sözün yazara ait olduğunu savunurken, bu sözün okur tarafından söylenme- si gerektiğini öne sürenler de vardır. (V) Bazılarıy- sa metnin, yazar ve okurundan bağımsız bir varlık olduğunu söyleyerek onun çözümlemesi yoluyla yazarın amaçlamadığı, okurun da çıkaramayaca- ğı anlamlar bulunabileceğini iddia ederler. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin- de bir noktalama yanlışı yapılmıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV E) V.
SÖZ SANATLARI (EDEBÎ SANATLAR)
"Hanımeli, kuzukulağı, devetabanı, aslanağzı” gi-
bi bitki isimlerini meydana getiren sanatlı söyleyiş
----
Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakiler-
den hangisi getirilmelidir?
A) istiaredir
B) tevriyedir
C) tezattır
D) leffüneşrdir
E) secidir
11. Sa
Ç
L
Jur
Colin hir söz söyleme... Yüzüme bakma sakın
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
SÖZ SANATLARI (EDEBÎ SANATLAR) "Hanımeli, kuzukulağı, devetabanı, aslanağzı” gi- bi bitki isimlerini meydana getiren sanatlı söyleyiş ---- Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakiler- den hangisi getirilmelidir? A) istiaredir B) tevriyedir C) tezattır D) leffüneşrdir E) secidir 11. Sa Ç L Jur Colin hir söz söyleme... Yüzüme bakma sakın
5.
Gazete çevresinde gelişen metinlerdir.
II.
Eski edebiyatımızdaki karşılığı sefaretnamedir.
III. Yazar, gördüklerini belli bir düzene bağlı kalarak anlat-
malıdır.
IV. İyi bir gözlem gücü gerektiren gezi yazılarında betimle-
yici anlatıma da yer verilmektedir.
V. Yazarın gezip gördüğü yerle ilgili her şeyi anlatma zo-
runluluğu yoktur.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde
"gezi yazısı'yla ilgili bilgi yanlışı yapılmıştır?
B) I. ve III.
A) I. ve II.
D) II. ve IV.
E) III. ve V.
C) II. ve III.
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
5. Gazete çevresinde gelişen metinlerdir. II. Eski edebiyatımızdaki karşılığı sefaretnamedir. III. Yazar, gördüklerini belli bir düzene bağlı kalarak anlat- malıdır. IV. İyi bir gözlem gücü gerektiren gezi yazılarında betimle- yici anlatıma da yer verilmektedir. V. Yazarın gezip gördüğü yerle ilgili her şeyi anlatma zo- runluluğu yoktur. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde "gezi yazısı'yla ilgili bilgi yanlışı yapılmıştır? B) I. ve III. A) I. ve II. D) II. ve IV. E) III. ve V. C) II. ve III.
Vaka Zamanı
manı ve anlatma zamanı" adında iki tür zaman söz konusudur.
Metinde olayların başlangıcı ve bitişi arasında geçen zamana denir. Yarın, öğleüzeri, 2000'li yıllar...
Anlatma Zamanı
Metnin anlatıcısının gördüğü, duyduğu ve bildiği olayı anlattığı zamandır. Yüklemlerde kullanılan
kipler ve zaman anlamı veren sözcükler, anlatma zamanını gösterir.
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
Vaka Zamanı manı ve anlatma zamanı" adında iki tür zaman söz konusudur. Metinde olayların başlangıcı ve bitişi arasında geçen zamana denir. Yarın, öğleüzeri, 2000'li yıllar... Anlatma Zamanı Metnin anlatıcısının gördüğü, duyduğu ve bildiği olayı anlattığı zamandır. Yüklemlerde kullanılan kipler ve zaman anlamı veren sözcükler, anlatma zamanını gösterir.
gerçek de
eri ne de
Cirk
3)
BENIM HOCAM
TYT TÜRKÇE Video Ders Defter
Paragrafa Cümle Yerleştirme
Bir cümle verilir ve bu cümle "Aşağıdaki numaralanmış yerler
den hangisine getirilebilir?" şeklinde sorulabilir
Bir örnekle inceleyelim:
ÖRNEK SORU
SYM
nen ad far
ragraf k
(1) Türk edebiyatı, uzun süre Arap ve özellikle İran kültürü/edebiyatı etkisinde
kaldıktan sonra on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren görülmeye
başlayan büyük değişmelere bağlı olarak Doğu'dan Batı'ya özellikle de Fransız
edebiyatına doğru yönelir. (II) Artık bu tarihten sonra Türk edebiyatı yoğun bir
şekilde söz konusu kaynaklardan beslenmeye başlar. (III) Bu beslenmeler, kuş-
kusuz öncelikle Batı'ya giden veya Batı'yla ilişkisi olan bir yönüyle devlet, diğer
yönüyle de edebiyat adamı olanlar tarafından sağlanmıştır. (IV) Şinasi, Namık
Kemal, Recaizâde Mahmut Ekrem, Abdülhak Hamit gibi isimler, bu çerçevede
akla gelen ilk isimlerdir. (V) Kurulan edebiyat, söz konusu şahsiyetlerin büyük
gayretlerinin bir sonucudur.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Bu arayış, yenileşme
ve değişme döneminin önemli isimleri, öncüleridir" cümlesi getirilmelidir?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E)V
ÇÖZÜM:
Soruya dikkat ediniz. Numaralanmış hangi yere getirilmelidir demi
hangi cümleden sonra getirilmelidir diyor.
Elimizdeki cümleyi inceleyelim: "Bu yenileşme dönemlerinin isi
diyor. Yani bir isim verilmiştir. O hâlde IV numaraya dikkatinizi
İsimler orada geçiyor. O zaman IV numaralı cümleden sonra
melidir.
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
gerçek de eri ne de Cirk 3) BENIM HOCAM TYT TÜRKÇE Video Ders Defter Paragrafa Cümle Yerleştirme Bir cümle verilir ve bu cümle "Aşağıdaki numaralanmış yerler den hangisine getirilebilir?" şeklinde sorulabilir Bir örnekle inceleyelim: ÖRNEK SORU SYM nen ad far ragraf k (1) Türk edebiyatı, uzun süre Arap ve özellikle İran kültürü/edebiyatı etkisinde kaldıktan sonra on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren görülmeye başlayan büyük değişmelere bağlı olarak Doğu'dan Batı'ya özellikle de Fransız edebiyatına doğru yönelir. (II) Artık bu tarihten sonra Türk edebiyatı yoğun bir şekilde söz konusu kaynaklardan beslenmeye başlar. (III) Bu beslenmeler, kuş- kusuz öncelikle Batı'ya giden veya Batı'yla ilişkisi olan bir yönüyle devlet, diğer yönüyle de edebiyat adamı olanlar tarafından sağlanmıştır. (IV) Şinasi, Namık Kemal, Recaizâde Mahmut Ekrem, Abdülhak Hamit gibi isimler, bu çerçevede akla gelen ilk isimlerdir. (V) Kurulan edebiyat, söz konusu şahsiyetlerin büyük gayretlerinin bir sonucudur. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinden sonra "Bu arayış, yenileşme ve değişme döneminin önemli isimleri, öncüleridir" cümlesi getirilmelidir? A) I B) II C) III D) IV E)V ÇÖZÜM: Soruya dikkat ediniz. Numaralanmış hangi yere getirilmelidir demi hangi cümleden sonra getirilmelidir diyor. Elimizdeki cümleyi inceleyelim: "Bu yenileşme dönemlerinin isi diyor. Yani bir isim verilmiştir. O hâlde IV numaraya dikkatinizi İsimler orada geçiyor. O zaman IV numaralı cümleden sonra melidir.
2. (1) Anahtarlar nedense hep dikkatimi çekmiştir. (II) "Anahtar"
Özellik-
kavramı hep bir yerleri açmak için kullanılmıştır.
le mecaz kullanımları "açma" işlevi üzerinde yoğunlaşırken
nedense "kilitleme" işlevi göz ardı edilmiştir. (IV) Bunun üze-
rinden hareket etmemin yegâne temeli budur. (V) Yazıların
anahtarsız olmayacağını, içinde anahtarın "açma" görevi üst-
leneceği şeyler olması gerektiğini düşünmemdir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde "bir
nespenin karşıt özellikleri" ifade edilmiştir?
20₁
A) 1
C) III
D) W
V
BYI
3. (1) Tanzimat sanatçısının aklı Batı'dan, gönlü ise Doğu'dan
yanadır. (II) Sanatçı, hayran olduğu Batı'yı kültürüne taşır-
ken sürekli tökezler durur. (III) Düşünsel ve dilsel donanım-
dan yoksundur çünkü. (IV) Bir yandan divan edebiyatının
dilini eleştirir bir yandan da yeni anlatım dilini oluşturur-
ken Arapça ve Farsça sözcüklere başvurur. (V) Sanatçı-
lar, bu kısır döngü içinde eserlerini oluşturmaya çalışırlar.
(VI) Böylece ortaya dil açısından kusurlu birçok eser koyar-
lar.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi kendin-
den önceki cümlenin gerekçesi durumundadır?
A) II
B) III
C) IV
D) V
E) VI
E)
5. Bir
tek
Bu
kon
A)
B)
C)
D)
E)
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
2. (1) Anahtarlar nedense hep dikkatimi çekmiştir. (II) "Anahtar" Özellik- kavramı hep bir yerleri açmak için kullanılmıştır. le mecaz kullanımları "açma" işlevi üzerinde yoğunlaşırken nedense "kilitleme" işlevi göz ardı edilmiştir. (IV) Bunun üze- rinden hareket etmemin yegâne temeli budur. (V) Yazıların anahtarsız olmayacağını, içinde anahtarın "açma" görevi üst- leneceği şeyler olması gerektiğini düşünmemdir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde "bir nespenin karşıt özellikleri" ifade edilmiştir? 20₁ A) 1 C) III D) W V BYI 3. (1) Tanzimat sanatçısının aklı Batı'dan, gönlü ise Doğu'dan yanadır. (II) Sanatçı, hayran olduğu Batı'yı kültürüne taşır- ken sürekli tökezler durur. (III) Düşünsel ve dilsel donanım- dan yoksundur çünkü. (IV) Bir yandan divan edebiyatının dilini eleştirir bir yandan da yeni anlatım dilini oluşturur- ken Arapça ve Farsça sözcüklere başvurur. (V) Sanatçı- lar, bu kısır döngü içinde eserlerini oluşturmaya çalışırlar. (VI) Böylece ortaya dil açısından kusurlu birçok eser koyar- lar. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi kendin- den önceki cümlenin gerekçesi durumundadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI E) 5. Bir tek Bu kon A) B) C) D) E)
10. I. Kurtuluş Savaşı'nı anlatan bir tiyatro metni
II. Fetih 1453 filmini ele alan bir eleştiri metni
III. Mehmet Akif'i anlatan bir sempozyum metni
IV. Selimiye Camisi'nin mimarisini anlatan bir metin
V. Selçukluların Anadolu'ya girişini anlatan bir metin
Yukarıda verilenlerin hangisinde dil, ötekilerden farklı
bir işlevde kullanılır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
10. I. Kurtuluş Savaşı'nı anlatan bir tiyatro metni II. Fetih 1453 filmini ele alan bir eleştiri metni III. Mehmet Akif'i anlatan bir sempozyum metni IV. Selimiye Camisi'nin mimarisini anlatan bir metin V. Selçukluların Anadolu'ya girişini anlatan bir metin Yukarıda verilenlerin hangisinde dil, ötekilerden farklı bir işlevde kullanılır? A) I B) II C) III D) IV E) V
6
10.
• Kelinim sogan aytam, kızım sen tingda
•
Ben seni sevduğumi dünyalara bildurdum.
Beyin denen top dümenini yapmak için şu topun
taca çıkmasını bekleyeyim.
Silpi Yalinçe/ Puş uyihin visince
Yukarıdaki cümlelerle eşleştirme yapıldığında aşa-
ğıdaki kavramlardan hangisi dışarıda kalır?
A) Lehçe
C) Şive
E) Jargon
B) Ağız
D) Argo
9. SINIF
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
6 10. • Kelinim sogan aytam, kızım sen tingda • Ben seni sevduğumi dünyalara bildurdum. Beyin denen top dümenini yapmak için şu topun taca çıkmasını bekleyeyim. Silpi Yalinçe/ Puş uyihin visince Yukarıdaki cümlelerle eşleştirme yapıldığında aşa- ğıdaki kavramlardan hangisi dışarıda kalır? A) Lehçe C) Şive E) Jargon B) Ağız D) Argo 9. SINIF
9
TEST
01
Edebiyat-Tarih - Din İlişkisi
Türkçenin Tarihî Gelişimi - I
1. (I) "Kutadgu Bilig" mutlu olmanın yollarını İslamiyet öğre-
tileriyle sunan ilk edebî eserimizdi. (II) O dönemde eserler
genelde peygambere salat ve dört halifeye övgü ile baş-
lardı. (III) Fuzuli'nin Su Kasidesi Hz. Muhammed'e övgü
amacıyla yazılmış en güzel naatlardan biridir diyebiliriz.
(IV) Sözlü geleneğin de etkisiyle nazımla yazılan eserler
ağırlıklı olsa da nesirle yazılanlar da mevcuttu. (V) Hz.
Muhammed'in ahlâkını, faziletlerini, mucizelerini, gazâla-
rına ait hayatını ele alan siyerler de nesirle yazılırdı.
Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerin hangisi ede-
biyatın din ile ilişkisinden söz eden bir açıklamaya
örnek gösterilemez?
A) I
B) II
C) III
D) IV
A) Orhun Yazıtları
B) Dede Korkut Hikâyeleri
C) Oğuz Kağan Destanı
D) Çanakkale Şehitleri şiiri
E) Irk Bitig
E) V
2. Aşağıdaki eserlerden hangisinin ait olduğu dönemin
tarihî özelliğini yansıttığı söylenemez?
4.
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
9 TEST 01 Edebiyat-Tarih - Din İlişkisi Türkçenin Tarihî Gelişimi - I 1. (I) "Kutadgu Bilig" mutlu olmanın yollarını İslamiyet öğre- tileriyle sunan ilk edebî eserimizdi. (II) O dönemde eserler genelde peygambere salat ve dört halifeye övgü ile baş- lardı. (III) Fuzuli'nin Su Kasidesi Hz. Muhammed'e övgü amacıyla yazılmış en güzel naatlardan biridir diyebiliriz. (IV) Sözlü geleneğin de etkisiyle nazımla yazılan eserler ağırlıklı olsa da nesirle yazılanlar da mevcuttu. (V) Hz. Muhammed'in ahlâkını, faziletlerini, mucizelerini, gazâla- rına ait hayatını ele alan siyerler de nesirle yazılırdı. Yukarıdaki numaralandırılmış cümlelerin hangisi ede- biyatın din ile ilişkisinden söz eden bir açıklamaya örnek gösterilemez? A) I B) II C) III D) IV A) Orhun Yazıtları B) Dede Korkut Hikâyeleri C) Oğuz Kağan Destanı D) Çanakkale Şehitleri şiiri E) Irk Bitig E) V 2. Aşağıdaki eserlerden hangisinin ait olduğu dönemin tarihî özelliğini yansıttığı söylenemez? 4.
3. Otobüs ağzına kadar hıncahing dolu. Taksim
Meydanı'ndaki duraktan dört kişi daha bindi. Arka yere
iyice sıkıştık. Otobüs, Levent - Tünel otobüsü.
Taksim'den binen dört kişinin köylü oldukları
kılıklarından belli. Dördü de genç. Dördünün de gözleri
yeşil. Dördü de kavrulmuş. Ayakkabılanı çamur içinde.
Onların otobüse binmesi bizi biraz daha sıkıştırdı. Arka
köşede bir adam var, pos biyikli. Elinde filesi... Öfkeli.
Burnundan soluyor. Yeni binenlere ters ters, öfkeli
bakıyor. Baktıkça da öfkesinden burnu, kulakları, ha
babam kızarıyor. Sonra kendi kendine söylenmeye
başladı. Sonra da nutuk atmaya başladı bütün
otobüse.
Bu parçanın anlatımı ile ilgili aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
Kiralem
A) Yinelemelere başvurulmuştur.
yaştur.
B) Deyimlere yer verilmiştir.
C) Devrik cümleye yer verilmiştir.
D) İzlenimlere yer verilmiştir.
E) Tanıklıklardan yararlanılmıştır.
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
3. Otobüs ağzına kadar hıncahing dolu. Taksim Meydanı'ndaki duraktan dört kişi daha bindi. Arka yere iyice sıkıştık. Otobüs, Levent - Tünel otobüsü. Taksim'den binen dört kişinin köylü oldukları kılıklarından belli. Dördü de genç. Dördünün de gözleri yeşil. Dördü de kavrulmuş. Ayakkabılanı çamur içinde. Onların otobüse binmesi bizi biraz daha sıkıştırdı. Arka köşede bir adam var, pos biyikli. Elinde filesi... Öfkeli. Burnundan soluyor. Yeni binenlere ters ters, öfkeli bakıyor. Baktıkça da öfkesinden burnu, kulakları, ha babam kızarıyor. Sonra kendi kendine söylenmeye başladı. Sonra da nutuk atmaya başladı bütün otobüse. Bu parçanın anlatımı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Kiralem A) Yinelemelere başvurulmuştur. yaştur. B) Deyimlere yer verilmiştir. C) Devrik cümleye yer verilmiştir. D) İzlenimlere yer verilmiştir. E) Tanıklıklardan yararlanılmıştır.
4.
Ondan biz gece gahdık. Osmanni içine, gece bizi aldı gaş-
dılar. Gaşdığımız kimi yollarda az galdı tüenginen bizi do-
landırdılar.
Bu parçadaki altı çizili sözcükler dilin aşağıdaki türle-
rinden hangisine örnektir?
A) Lehçe
D) Argo
Jest Novok dovideha svilu
B) Şive
E) Jargon
C) Ağız
KONU KAVE
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
4. Ondan biz gece gahdık. Osmanni içine, gece bizi aldı gaş- dılar. Gaşdığımız kimi yollarda az galdı tüenginen bizi do- landırdılar. Bu parçadaki altı çizili sözcükler dilin aşağıdaki türle- rinden hangisine örnektir? A) Lehçe D) Argo Jest Novok dovideha svilu B) Şive E) Jargon C) Ağız KONU KAVE
Alp Er Tunga Ööldi mü
Issız ajun kaldı mu
Ödlek öçin aldı mu
Emdi yürek yırtılur
11. yüzyıl Türk şiiri
Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su
Kim bu denli dutuşan odlara kılmaz çare su ...
Ârızın yâdiyle nem-nâk olsa müjgânım n'ola
Zayi olmaz gül temennâsiyle vermek hâre su
16. yüzyıl Türk şiiri
Uyan yârim uyan söndü yıldızlar
Gün, karşı tepeden doğmak üzredir.'
Her sabah güneşi seyreden kızlar,
Mahmur gözlerini oğmak üzredir.
20. yüzyıl Türk şiiri
Eyâ dostlar kulak saling aydugumga
Ne sebebdin altmış üçde kirdim yirge
Mi'râc üzre hak Mustafa ruhum kördi
Ol sebepdin altmış üçde kirdim yirge
13. yüzyıl Türk şiiri
a) Yukarıda verilen dört metni karşılaştırarak Türk edebiyatında niçin ve hangi ölçütlere göre dönemlere ayrılma
ihtiyacı hissedildiğini açıklayınız.
kültürel farklılaşma, dil anlayışı, dil coğrafyası, dinsel yaşam
b) Türk Edebiyatı dönemlere ayrılmadan bütün halinde incelenseydi ne olurdu, kısaca açıklayınız.
Lise Türkçe
Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar
Alp Er Tunga Ööldi mü Issız ajun kaldı mu Ödlek öçin aldı mu Emdi yürek yırtılur 11. yüzyıl Türk şiiri Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su Kim bu denli dutuşan odlara kılmaz çare su ... Ârızın yâdiyle nem-nâk olsa müjgânım n'ola Zayi olmaz gül temennâsiyle vermek hâre su 16. yüzyıl Türk şiiri Uyan yârim uyan söndü yıldızlar Gün, karşı tepeden doğmak üzredir.' Her sabah güneşi seyreden kızlar, Mahmur gözlerini oğmak üzredir. 20. yüzyıl Türk şiiri Eyâ dostlar kulak saling aydugumga Ne sebebdin altmış üçde kirdim yirge Mi'râc üzre hak Mustafa ruhum kördi Ol sebepdin altmış üçde kirdim yirge 13. yüzyıl Türk şiiri a) Yukarıda verilen dört metni karşılaştırarak Türk edebiyatında niçin ve hangi ölçütlere göre dönemlere ayrılma ihtiyacı hissedildiğini açıklayınız. kültürel farklılaşma, dil anlayışı, dil coğrafyası, dinsel yaşam b) Türk Edebiyatı dönemlere ayrılmadan bütün halinde incelenseydi ne olurdu, kısaca açıklayınız.