Dilin Kullanımından Doğan Farklılıklar Soruları

35. Alternatif elektrik akımını bulan Tesla, uç noktalarda tuhaf bir dâhiydi. Tesla'nın çalışırken en ilginç ritüeli tüm perde- leri kapatıp karanlıkta çalışmasıydı. Perdelerini kapalı havalarda ve fırtınada açıyordu sadece. Ofis çalışanları bu duruma alışıp ona göre hareket ediyorlardı. Tesla'nın bir diğer ilginç ritüeli de yemek yemek ile ilgiliydi. Çocuk- luğundan beri bir yemeğe başlamadan önce yemeğin hacmini aklında hesaplama alışkanlığı vardı. Eğer yeme- ğin hacmini hesaplayamazsa yemeğinden asla keyif ala- por mıyordu. Sık sık akşam yemeği yediği New York'taki Waldorf Astroia Hotel'in şef garsonu bu durumu biliyor ve am Tesla'ya uygun yemekler hazırlıyordu. Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi, Tesla'nın bir özelliği olamaz? A) Yemeklerini dahi çalışma odasına getirtip orada can- la başla çalışan B) Belirli bir öğünü, belli bir mekanda değerlendiren C) Çalışma ortamında kendisine uyum sağlanan D) Yemekle ilgili bir takıntısını aşamayan E) Çalışırken fizikî mekânı kendine göre düzenleyen

Bir ülkede farklı meslek gruplarının kendi aralarında nis- peten farklı bir dil kullanmalarına verilen addır. II. Insanın doğup büyüdüğü aile ve soyca bağlı bulunduğu toplum çevresinden öğrendiği bilinçaltına inen ve kişiler- le toplum arasındaki ilişkilerde en güçlü bağı oluşturan dil- dir. III. Bir dilin izlenebilen tahdonemlerinde ayrılmış koludur. IV. Aynı dil içinde ses şekil söz dizimi ve anlamca farklılık gösterebilen, beli yerleşim bölgelerine veya sınıflara öz- gü olan dil. Yukarıda numaralanmış cümlelerde aşağıdakilerden han- gisinin tanımına yer verilmemiştir? BAğız A Lehçe 2 Dydargon E Sive Ana dil

Türkçesi 9. Türkçede renk ve akrabalık kavramlarının geniş bir yelpazede olması aşağıdakilerden hangisini ifade eder? a) Birçok lehçe ve ağıza sahip olmasını b) Sahip olduğu kelime sayısının fazlalığını c) Türkçenin köklü bir geçmişe ve deneyimlere sahip olması. d) Ses kuralları ve ses diziminin matematiksel olduğunu. e) Kalıplaşmış sözlerin çok olduğunu 10m

X. ----dil içinde başka bir dildir. Küçük bir insan topluluğunun büyük toplumca anlaşılamayacak sözlerle konuşma gereksi- nimi duymasından doğar. Külhanbeylerinin kullandığı söz ve deyimlerdir. Suç psikolojisiyle ve utanma duygusuyla yakın- dan ilgilidir. "Rakı"ya "anzarot", "polis"e "aynasız", "kâğıt pa- ra"ya "papel" denmesi gibi. Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) Jargon B) Ağız €) Şive D) Lehçe E), Argo

37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Edebiyat tarihimizin en özgün ve önemli kadın yazarla- rından biri olan Tezer Özlü'nün dünyasına adım atmadan önce, kendinize şu soruyu sormanızı öneririm: Cümle- lerinde saklı sarsıcı itiraflara, derin buhranlara ve düşle gerçek arasındaki ince çizgide şekillenmiş olağanüstü bir anlatıma hazır mısınız? Kalemiyle tanışırken bu kriterlere hassasiyet gösterilmesi gereken en önemli yazarlardan biri de şüphesiz Tezer Özlü'dür. Çünkü o, alelade ortam- ların, ayaküstü okumaların yazarı değildir.1980 yılında okurlarla buluşan ilk romanı Çocukluğun Soğuk Geceleri, yazarın çocukluğuna ve hayatının önemli dönemlerine tuttuğu aynanın müthiş bir yansıması. Özünde, sadece çocuksu bir coşkuyla sevilme ve dayatılanı değil tercih ettiğini yaşayabilme arzusu yatan roman, arada durup derin bir nefes alarak devam etme hissi yaratıyor. 37. Bu parçadan hareketle Tezer Özlü ile ilgili aşağıdaki- Nerden hangisi söylenemez? A) Her zaman görülen olağan ortamların yazarı olmadı- gl B Cümleler arasına gerçek hayatından izler bulunduğu C) Bunalım ve yaşama sevincinin eserlerinde atbaşı git tiğini D) Düşle gerçek arasında fevkalade bir anlatımınmol- duğu E) Sadece kendine has niteliği olan kadın yazarlardan biri olduğu 38 Bu parçadan hareketle Çocukluğun Soğuk Geceleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Yabancı bakışlardan saklanan bir keder olduğu (B) Dikte edilen karşı bir duruş olduğu C) Her hatırlandığında acı veren bir anı olduğu D) Zihnen kabullenilmiş bir üzüntü olduğu E) Kaynağı, düşünülerek bulunamayan bir acı olduğu 39

fülimsiler kip we me morsa Siben kişi elmoster! 20.-ma/-me ekiyle türetilen isim-fiillerin -dan/-den uzaklaşma ekini almış biçimleri ile aynı eklerin ka- liplaşarak -madan/-meden şeklinde zarf-fiil oluş- turmuş biçimleri aynıdır. Bu biçimlerin isim-fiil mi, zarf-fiil mi olduğunu kelimenin cümledeki kullanı- Slue mindan ayrıştırırız. Bu açıklamaya göre, aşağıdaki cümlelerin han- gisinde altı çizili kelime diğerlerinden farklı tür- de bir fiilimsidir? simbhub A) Eve gelen genç, durmadan bir şeyler anlatıyor- du. B) Komutanımız, başlayın demeden yürümeye başlamıyoruz. C) Son zamanlarda bu okumadan pek çok pay çı- kardı. b) Lütfen, benim anlattıklarımı bölmeden dinler misin? OÖZDEBİR YAYINLARI ant

a 4. 1. Münazara öncesi tarafların gerekli hazırlıkları yapmaları münazaranın verimli geçmesini sağlar. 11. Münazaraya katılan her ekibin bir başkanı vardır. III. Grup temsilcileri karşılıklı söz alarak tezlerini savunur- lar. IV. Konuşmalar, konuşmacı sayısına göre 5-7 dakika ile sınırlandırılır. V. Genellikle sınıf ortamında yapılan bir tartışmadır. Münazarayla ilgili olarak, yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisi söylenemez? A) I B) II D) IV E) V

1. Aşağıdakilerden hangisi dipnot kullanılırken dikkat edilmesi gereken özelliklerden biri değildir? A) Aynı yazarın iki ve daha fazla çalışması kullanılmışsa kaynaklar tarih sırasına göre dizilmelidir. B) Dipnot, bazı yazılarda, parantez içinde yıldız işaretiyle de gösterilebilir. C) Bir yazarın aynı yıl yayımlanmış iki veya daha fazla çalışması varsa, (a, b, c) gibi harfler kullanılır D) Aynı eser ile ilgili bir bilgi verilecekse "a.g.e." kısaltması kullanılır. E) Aynı soy isme sahip yazarlarda, karışıklığı önlemek için ya isimler açıkça yazılır ya da yazarlardan biri kaynak- çada gösterilmez. ürlerinin düsüncelerinin 4.

ARIDIR. SINIF-NUMARA: Sen gir bugin imtihana, her sorduklarım çatır çatır bileceksin. Gerçi binlerce ogrenci katılıyormuş, aralarından yüz, yüz elli kişiyi alıyorlarmış. Gene de sen kazanacaksın, gör bak! Benim akith uslu kızımsın. Isterlerse byle mal mülk gibi bir sey, ben derim ki ne demek? Benim kızım kalmaz sinifla. Devlet masrafına ziyan vermez. Bunları okulun müdürüne, böyle bir bir anlatırım. Hemen anlar. Hem canım o da bizim gibi bir insan. çitirtist "Benim kızım yıllardır yalnız uyanır sabahları," derim. "Hiç Bir gün bile gimardiği olmamıştır kimseye. duyulmamıştır,"derim. 6)Aşağıdakilerden hangisi bu parçada geçen kız öğrencinin özelliklerinden..biridir? A)Çalışkandır. D) Utangaçtır. B) Hoşgörülüdür. C) Sabırlıdır. E) Merhametlidir. kücürk hikaye ile ilgili bir

Örnek 1: 1. Avrupa ile Asya kıtaları üzerinde! II. görenleri kendine aşık ediyor. V III. şarkılara,şiirlere, romanlara konu olmuş /\ ) IV. tarihi ve kültürel dokusuyla V. bir kültür ve tarih mozaiği olan yedi tepeli şehir Yukarıdaki sözler anlamlı ve kurallı bir cümle oluşturacak bi- çimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II D) IV E) V Bu Bu ya 3)

8. Seversin dünyayı doludizgin Ama o bunun farkında değildir Ayrılmak istemezsin dünyadan Ama o senden ayrılacak Yani sen elmayı seviyorsun diye Elmanın da seni sevmesi şart mi Bu dizelerde kaç tane ek fil vardır? B) 3 C) 4 D) 5 E) 6 A) 2 TYT-SB01/TÜRKÇE/A SERİSİ

6. Diksiyonun kuralları ile ilgili verilen cümleler doğru ise (D) yanlış ise (Y) yazınız. (10 puan) Hece ve sözcük vurgusuna dikkat etmek, ( ) Sesleri yanlış boğumlamak,( ) Jest, mimiklere dikkat etmek,( ) Uzun heceleri söylemeyip ve kısa heceleri doğru söylemek,( ) işitilebilir bir sesle konuşmak.( ) 7. Aşağıda verilen konuşma ve yazı dili arasındaki farklarla ilgili boşlukları doldurunuz. (10 puan) Konuşma dilinde cümleler genellikle ............., yazı dilinde uzun cümleler vardır. Yazı dilinde cümleler kurallıdır. Konuşma dilinde ise..........cümleler çoğunluktadır. . ● ● . ● Bir ülkenin çeşitli konuşma dilleri ve ağızları bulunmasına karşılık yazı dili ..............tir. Yazı dilinde anlamı kolayca ifade etmeye yarayan noktalama ve................... kurallarının yerini konuşma dilinde vurgu,................. duraklama gibi özellikler alır. Bu özellikleri kazandıran diksiyon sanatıdır.

10. Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatının dönemle- re ayrılmasındaki başlıca ölçütlerden biri değildir? A) Coğrafi değişim B) Siyasi değişim C) Kültürel değişim D) Din değişimi E) Dil değişimi 68 splent ine3 1992

4. Türklerin İslamiyet'i kabul etmesiyle birlikte edebiyat ve din ilişkisi daha zengin bir mahiyet kazanmıştır. Nitekim Türkler, İslamlaşma sürecinde tabii bir kültür değişimi ya- şamış, yeni bir estetik anlayış içerisinde kendilerini bul- muşlardır. Bu estetik anlayış; dünya görüşünde, yaratılış anlayışında, hayat ve varlık tasavvurunda kendini gös- termiştir. Bütün bunlar, içine girilen yeni dil havzası içe- risinde yeni edebî eserlerin hayat bulmasını sağlamıştır. Aşağıdaki eserlerden hangisi bu parçada sözü edilen edebî anlayışla yazılmamıştır? A) Atabetü'l Hakâyık B) Divânı Hikmet C) Kitab-ı Dede Korkut D) Sekiz Yükmek E) Divânu Lügati't Türk

9. Pasifik ülkeleri arasında yer alan Tonga'da geçen haf- ta yaşanan yanardağ patlamasından sonra oluşan tsu- namiler, 11 bin kilometre ötedeki Peru'da bir çevre fe- laketine neden oldu. P Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? Emsimst hilled ja nelmüs Zarf görevinde kullanılan sifat tamlaması B) Ismi nicelik yönünden belirten sifat Üçüncü çoğul iyelik eki almış isim Bulunma hâl eki almış isim Eismi işaret yönünden belirten sifat

Diyecekler ki arkamdan Ben öldükten sonra O, yalnız şiir yazardı Ve yağmurlu gecelerde Elleri cebinde gezerdi Yazık diyecekler Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Ünlü daralması Işaret zamiri C) Edat ve bağlaç D) lyelik eki almış sözcük E) Türeme esnasında ünlü düşmesi