Dini - Tasavvufi Türk Şiiri Soruları

TEST 1 11. Üçüncü "ya Hû" ismini oku Garib bülbül gibi durmayıp şakı Kendi vücudunda bulagör Hakk'ı Erişir cânına fazlı Hüdâ'nın LPSB13EDE22-074 Dördüncü esmâya nâil olasın "Ene'l-Hak" sırrına vâkıf bulasın YA D) Nutuk Dahi ölmezden sen, evvel ölesin Erişir cânına fazlı Hüdâ'nın Bu dörtlüklerin nazım türü aşağıdakilerden hangisidir? A) İlahi BÖLÜM B) Devriye immileg elib 3 Antive C) Nefes E) Şathiye

A 6. Lu'bet kimi özünü bezetmelit Revzen kimi kûçeler gözetme Sâgar kimi gezmeği harâm et Nağme kimi perdede makâm et A) Kinaye sanatına yer verilmiştir, B) Nasihat anlamı taşımaktadır. C) Bir mesneviden alınmıştır. D) Sanatlı bir dille yazılmıştır. E) Konu bütünlüğü bulunmaktadır. 7. 1. A Sâye kimi her yere yüz urma Hiç kimse ile oturma durma Bu beyitlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? ikinget

Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Türkistan'ın büyük şeyhi Ahmet Yesevi'nin isteğiyle Anadolu'ya gelip Kırşehir civarına yerleşen ve bura- da pek çok derviş yetiştiren, Anadolu'nun Türkleşme- sinde ve İslamlaşmasında önemli katkıları olan Hacı Bektaş Veli, Makalat adlı eseri kaleme almıştır. B) Asıl adı Gaybî olan ve kendisine "abdallık" payesi ve- rilen Kazak Abdal, Yunus tarzı söyleyişe kendi kişili- ğinden bir renk katmayı başarmış; yalın bir Türkçeyle ve halkın anlayabileceği dille tasavvuf konularını dile getirmiş; Divan, Gevhername, Minbername, Do- lapname, Gülistan adlı manzum eserleri de oluştur- muştur. C) Mutasavvıf şairlerden olan Hacı Bayram Veli'nin da- madı Eşrefoğlu Rumi, şiirlerinde Yunus Emre tarzını devam ettirmiş; hem aruzu hem de heceyi kullan- mış, Divan'ı yanında Müzekki'n-Nüfus adlı tasavvufi eseri meydana getirmiştir. D) Tasavvuf şairlerinden olan ve bilgin bir kişiliğe sahip Erzurumlu İbrahim Hakkı, "din bilimleri, edebiyat, matematik, astronomi, psikoloji" gibi farklı alanlarda eserler vermiş; şiirlerini İlahiname adlı eserde top- lamış, çeşitli ilimlerden söz eden Marifetname adlı ansiklopedik eseri yazmıştır. E) Alevi-Bektaşi halk edebiyatı şairlerinden olup asıl adı Haydar olan ve Sivas bölgesinde yaşayan Pir Sultan Abdal, halk şiiri tekniğini ustaca kullanmış; divan şi- irinden hiç etkilenmemiş, yoğun bir lirizmle söylediği şiirlerinde sade bir dil kullanmış, katıldığı bir ayaklan- manın ardından idam edilmiştir.

10. Aşağıdakilerden Kaygusuz Abdal'ın özelliklerinden değildir? A Hecey Heceyi de aruzu da kullanmak B) Hem dörtlük hem beyitle yazmak C) Medrese eğitimi almak D) Tekke-tasavvuf şiiri temsilcisi olmak E) Koçaklama türünde de şiirler yazmak hangisi hem Yunus Emre hem

3. I. XIII. yy.in başlarında doğduğu, XIV. yy.in başların- da öldüğü düşünülmektedir. II. Şiirlerinin toplandığı Divan adlı eseri, ölümünden yetmiş yıl sonra düzenlenmiştir. III. Anadolu'da, Türkçe şiir dilinin öncüsü olmuş ve tasavvuf sorunlarını yalın, kolay anlaşılır bir dille söylemiştir. IV. Şiirinde duygu ve düşünce birliğinden oluşan bir in derinlik görülür. V. Yalnızca heceyi kullanmış, aruz ölçüsüne ilgi göstermemiştir. Yukarıda numaralanmış cümlelerde verilen bilgi- lerden hangisi Yunus Emre ile ilgili olamaz? A) I B) II C) III D) IV E) V

Aşık Tarzı Halk Şiiri Şairleri Karacaoğlan Dini- Tasawufi Halk Şiiri Şairleri Kaygusuz Abdal Köroğlu Yunus Emre Aşık Ömer Aşık Veysel Yukarıdaki sınıflandırmanın doğru olabilmesi için aşağıdaki şairlerden hangisinin yeri değiştirilmelidir? A) Karacaoğlan B) Aşık Veysel C) Âşık Ömer D) Yunus Emre . . . Köroğlu

5. Seyrani ile ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Gevhername, Gülistan ve Budalaname adlı eserleri yaz- mıştır. AB) Heceyle yazdığı şiirlerini konuşma dilinin değerlerine bağlı kalarak oluşturmuştur. C) Taslama türünde şiirleriyle tanınmıştır. D) Şiirlerinde hem hece ölçüsü hem aruz ölçüsünü kullan- mıştır. E) Şiirlerinde, yaşadığı dönemdeki aksaklıklara, toplumsal sorunlara değinmiştir. Bor 8.

B. mutasavvıf bir şairdir. Doğum tarihi ve yeri kesin darak belli değildir. Şiirlerinde Azeri Türkçesini ve Farsçayı kullanmıştır. Dili oldukça düzgün ve ahenklidir. Coşkun bir üslubu vardır. Şiirlerini "Divan'ında toplamıştır. Tuyuğ türünde yazdığı şiirleriyle tanınmıştır. - Bu parçanın başına aşağıdakilerden hangisi getirilir? A) Dertli C) Seyrani E) Hallacı Mansur B) Nesim D) Áşık Ömer 11.

erle miş klı ye nin bir m / bet | 3 8. 19. yy. halk şiiriyle tekke şiiri arasında bağlantı kuran, iki şiir türünü birbiriyle kaynaştıran bir halk şairidir. Şiirlerinde aşk ve tasavvuf konularını işler. Bazı şiirlerinde Alevi- -Bektaşi edebiyatında sık kullanılan tasavvuf kavramları, özellikle ehlibeyt sevgisi geniş yer tutar. Dili akıcı, söyleyişi kolay ve yumuşaktır. Halk deyimleri, atasözleri gibi ortak dil varlıklarını çok kullanan sanatçı, bazı şiirlerinde çağının sosyal durumunu, ahlak çöküntülerini toplum sarsıntılarını yerici bir dille ele alır. Bir dönem İstanbul'a gelip burada eğitim gören sanatçı, taşlamacı yanını acımasızca kullanınca İstanbul'dan ayrılmak zorunda kalmıştır. Bu parçada sözü edilen saz şairi aşağıdakilerden hangisidir? A) Kaygusuz Abdal D) Dadaloğlu 20 2. ADIM (B) Seyrani C) Gevheri E) Erzurumlu Emrah Diğer sayfaya geçiniz. M Besi - AK

alıp ördük k I han- 14. Gözi büyüğün ıssı kahil olur (Gözü büyükler olgun olur) Küçük olsa hafif ü muhmil olur (Küçük olanlar hafif ve ihmalcidir) Göz karası zekâ alametidir (Gözkarası zekâya işarettir) İçerik özelliklerinden hareketle bu dizelerin aşağıdakı lerin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Surnâme C) Gazavatnâme B) Kıyafemame D) Seyahatnâme E) Pendnåme zorluklar, pek çoğunur yalnız otuzunun menzi Menzile ulaşan otuz le da Simurg'un suretini aynı zamanda tek tek kuşun toplamı ve to vähdet-i vücut (varlık yolun, çileli ve uzun mesajı verilmiştir. Es ne göre "Tanrı'yı se Bu parçada sözü sidir? A) Harâme C) Makalat E) A SUPER KITAP

3. Üçüncüde yâ Hû ismini oku Garib bülbül gibi durmayıp şakı Kendi vücutlunda bulagör Hak'ı Erişir cânına fazlı Hudâ'nın Bu dörtlüğün nazım türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Deme B) Devriye C) Nefes D) Devriye E) Nutuk

9. Ömrü boyunca kasaba ve kentlerin dil etkisinden, söyleyiş özelliklerinden uzak durmuş; sazıyla sözüyle göçebe Türkmen geleneğine bağlı kalmıştır. Bu yönüyle dönemin saz şairlerinden ayrılır. Sanat gücünü en çok koşmanın güzelleme türüyle göstermiştir. Semaide de önemli örnek- ler vermiştir. Bu parçada sözü edilen halk şairi aşağıdakilerden hangisi olabilir? A) Gevheri C) Köroğlu B) Âşık Ömer D) Karacaoğlan E) Kayıkor Kul Mustafa

61 D) Toplumsal düzensizlikleri eleştiren, yeren bir satirik şi- irdir. sevgisini işleyen bir E) Belli bir düşünceyi anlatmak ya da belli bir konuda bil- gi vermek için yazılan epik şiirdir. 5. 1. Fuzuli - Lirik şiir II. Nabî - Didaktik şiir III. Abdülhak Hamit - Pastoral IV. Nef'i - Satirik şiir V. Yunus Emre - Epik şiir Yukarıda şairler ve yazdıkları şiir türleri eşleştirilmiştir. Buna göre, hangi eşleştirmede bir yanlışlık yapılmıştır? A) I B) II C) III D) IV EV

III. Müslüman olmayan civar komşularla (Ermeni, Gürcü, Rum), yapılan savaşlar IV. Oğuzların türeyişi konularından hangilerin işlendiği söylenebilir? A) I ve II B) I ve III D), III ve IV A) Yusuf Has Hacip B Yunus Emre C) I ve IV C) Ahmet Yesevi D Mevlana Celalettin Rumi E Hacı Bektaş Veli Evill ve IV 13. "Bismillah diye başlayarak hikmet söyleyip isteyen- lere inci ve cevher saçtım işte" diyen tekke ve ta- savvuf edebiyatının kurucusu olan şair aşağıda- kilerden hangisidir? aa E

4. Aşağıdakilerden hangisi dini - tasavvufi şiirin yapı özelliği olamaz? A) En küçük nazım birimi dörtlüktür. B) Gazel, kaside, mesnevi gibi nazım türleri vardır. C) Nazım şekilleri birden fazla dörtlükten oluşmuştur. D) Koşma tipi uyak örgüsünden yararlanılmıştır. E) Dize sonlarında yarım uyaklar ve redif kullanılmıştır.

kiçik bir parças kan, Arap ve dendir. Konya'da gi, halk ve divan iştir. Halk şiirimi- we semailerinde ozanın dilinde, lerden hangi- acaoğlan oğlu gilerden FEN BİLİMLERİ YAYINLARI v kabul TEST 15 10. Aşık edebiyatı ile tekke edebiyatını karşılaştıran aşağı- daki yargılardan hangisi yanlıştır? TEST-19 A) Aşık edebiyatında dil halkın dilidir; tekke edebiyatında Arapça, Farsça dinî ve tasavvufi terimler de kullanıl- mıştır. B) Aşık edebiyatı şairleri genellikle şairlik geleneği olan, okuma yazma bilmeyen kişilerdir; tekke edebiyatı şair- leri oldukça iyi öğrenim görmüşlerdir. C) Âşık edebiyatında şiirlerin çoğu saz eşliğinde sözlü yaratılmıştır, tekke edebiyatı şiirleri genellikle yazılı ürünlerdir ve musiki ile âşık edebiyatındaki kadar iç içe değildir. D) Âşık edebiyatı şairleri, şiirlerini genellikle dörtlüklerle söylemiş; tekke edebiyatı şairleri beyitle yazmışlardır. Âşık edebiyatı nazım biçimleri koşma, semai, varsağı, destan; tekke edebiyatı nazım türleri ise ilahi, nefes, nutuk, devriye gibi adlar alır. 11. Afyon ektim azmamış Yârim gidip kazmamış Ben Mevla'ya gücendim Seni bana yazmamış A) Türkü CMâni Bu dörtlük, anonim halk edebiyatı ürünlerinden hangi- sine örnek olabilir? B) Koçaklama D) Ağit