Divan Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özelliklerimüz
den
4. Eser itmez nidelüm ahi seher-gah sana
Meger insaf vire dostum Allah sana
Hoş olur sohbet i mey gicede meh-tab olicak
Nur saç meclise gel kim dimişüz mah sana
Nidelüm devr sunarsa sana şerbet bana zehr
Bu cihan böyle olur gah bana gah sana
un enpy tanyes emůdvent -te
Levh i çihremde okimaga hikayat I gamid
Giceler subha degin şem tutar ah sana
G
Gö yaşı encümini reh-ber idinmezse eger e
i gamda iremez aşık i güm-rah sana
16. yüzyılda yazılan ve tamamı sekiz beyitten oluşan
şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Mahallileşme akımı içinde yazılmıştır.
B) Necati'ye aittir.
Nazım biçimi kasidedir.
(D) Kafiye düzeni "aa, ba, ca..." biçimindedir.
E) ingeli bir söyleyiş vardır.
1-48
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri21
Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir:
1. Şehim mâhım dil-âramım hayâtım dirliğim rühum
Penâhim maksadım meylim medârım fikretim cânım
II. Çerâğım şem'im ü nûrum ziyâım yıldızım şemsim
Hezârım bülbülüm verdim Nesimi-i hoş-elhânım
III. Nîgârım dilberim yârim nedîmim mûnisim cânım
Refikim hem-demim ömrüm revânim derde dermânim
Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden han-
gisinde doğru olarak verilmiştir?
A) I-III-II
D) III - 1 - 11
B) II -- III
E) III-11-1
CYII-III-I
12. Aşağıdaki cür
A) Tezkire: De
yazılardır,
bu alanda
B) Seyahatr
bilgi vero
türün ilk
C) Pendna
sihat ya
name a
D) Siyer:
veriler
daki č
E) Siyas
ilgili b
esere
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri(
tongu
TETRA Salinur Tubâ dalları
4
Kur'an okur hem dilleri
Cennet bâğının gülleri
ins Kokar Allah deyü deyü
hair oy
Yukardaki şiirin nazım türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şathiye
B) Devriye
D) Nutuk
E) Nefes
C) İlahi
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriMahmut
2022-2023 Eğitim ve Öğretim Yılı Mezitli Me
10.Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Dersi 1.Döne
Emichan
Yunus okur diller ile
Ol kumru bülbüller ile
Hakkı seven kullar ile
Çağırayım Mevlam seni
S1- Yukarıdaki şiirin üstünde kafiye ve redifini bulunuz.(5+5)
S2-Yukarıdaki şiirin nazım birimi ve ölçüsünü bulunuz.(5+5)
S3- Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri y
a) Mevlevilerde ilahiye..........., Bektaşilerde
b) Sagunun halk edebiyatındaki karşılığı
....., Alevil
....., divan edel
*******...
S4- Aşağıda verilenlerden hangisi Koşmanın konularına göre bölü
a) Güzelleme b) Taşlama c) Koçaklama d) Ağit e) Sema
S5-Aşağıdaki cümleleri doğru/yanlış olarak değerlendiriniz..(2x5
a) Koşma 8'li hece ölçüsü ile yazılır. ( )
b) Divan-ı Hikmet Türk Edebiyatında aruz ölçüsünü kullanıldı
c) Divan edebiyatında şarkı türünün en önemli temsilcisi Nec
d) Gazel ve Kasidenin ilk beytine matla, son beytine makta di
e) Halk şiiri halkın yaşantısına yakındır.
S6- Aşağıda verilen manilerin çeşitlerini yazınız.(3+3+4)
Sürüne
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri12. Gazel, divan şiirinde yaygın olarak kullanılan bir nazi-
I
mı şeklidir. Nazım birimi beyit olan bu şiir türünün beyit
sayısı 33-99 arasında değişir. Gazelin ilk beytine matla,
||
|||
son beytine makta, en güzel beytine beytülgazel denir.
IV
V
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir
bilgi yanlışı vardır?
A) I
B) II
9 Dix of
D)
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri14. Allah'um beni senden ayurma
Beni senün didârundan ayurma
Seni sevmek benüm dinüm imanum
İlahi din û imandan ayurma
Sararüben soldum döndüm hazâna
İlahi hazanum dilden ayurma
Şeyhüm güldür ben anun yapragiyem
İlahi yapragum gülden ayurma
Ben ol dost bagçesinün bülbülüyem
İlahi bülbülüm gülden ayurma
Eşrefogli senün kemter kulundur
İlahi kuli sultandan ayurma
İçerik özellikleri dikkate alındığında bu beyitlerin aşa-
ğıdaki türlerden hangisine ait olduğu söylenebilir?
C) Weat
A) Münacat
D) Methiye
B) Tevhit
E) Mersiye
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri5. 1. Efendimsin cihânda i'tibârim varsa sendendir
Miyân-ı âşıkânda iştihârım varsa sendendir
Benim feyz-i hayâtım hâsil-i rûh-i revânımsın
Eğer sermâye-i ömrümde kârım varsa sendendir
II. Derdim nice bir sînede pinhân iderim ben
Bir âh ile bu âlemi vîrân iderim ben
Âh ile komam dilleri zülfünde huzûra
Cem'iyyet-i ağyârı perişân iderim ben
Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış şiirlerin
ortak özelliklerinden birisi değildir?
A) Divan edebiyatı mazmunlarının kullanılması
B) Beyit nazım birimiyle yazılması
Tam kafiye kullanılması
D) Redif kullanılması
E) Aynı şiir geleneğine ait olması
8.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri10. Bir gülistandır hayalim dil-şüküfte bülbülü
Ol gülistanın latif ab-ı revanıdır şözüm
Bir şebistandır devatim hame zengi hadimi
Ol şebistanın arus-dilsitanıdır sözüm
(dil-şüküfte: gönlü açılmış, ferahlamış; ab-ı revan:
akarsu; arus: süslenmiş gelin; dilsitan: gönül alan)
Verilen bu beyitlerin içeriği dikkate alındığında
kasidenin hangi bölümünden alındığı söylenebi-
lir?
A) Nesib
D) Methiye
B) Tegazzül
E) Dua
C) Fahriye
7-AL
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri3. Aşağıdaki beyitlerin hangisi ayraç içinde verilen ifa-
deyi örneklemez?
A) Bir nezâketle açup fes gûşesinden perçemin
Şöyle göstermiş ki kim gördüyse hayrân oldu hep
(sevgiliye övgü)
B) Sen demişsin kim kimin derdiyle giryandır Nedîm
Hep mürüvvetsiz senin derdinle giryân oldu hep
(sevgiliye sitem)
C) Ma'nevî lezzeti var sözlerümün ey Yahyâ
Gayrılar degül sûreti vü sîreti telh
(sevgilinin şaire acıması)
D) Gözümden dem-be-dem bağrım ezüp yaşım gibi gitme
Seni terk etmezem çün men meni sen dahi terk etme
(sevgiliye yalvarış)
E) Gerdeninden sînesinden bûseler etmişdi va'd
Cümlesinden n'eyleyim kâfir peşîmân oldu hep
(sevgilinin sözünü tutmaması)
5
A
C)
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri9.
A
Tanzimat ve divan şiiri düşünüldüğünde iki anlayış
arasındaki fark, aşağıdakilerden hangisinde söz
konusudur?
Kullanılan tema
B) Ölçü
C) Nazım biçimleri
D) Kafiyeleniş
E) Arapça - Farsça tamlamaların kullanımı
ankitabevi.com.tr
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri12. Neler çekmekdeyim derdinle sensiz yâ Resûlallah
Gaminla geçmedi bir an mihensiz yâ Resûlallah
Şikâyet mi, değil hâşâ bihakk-ı Haydar ü sibteyn
Beni benden halas et eyle bensiz yâ Resûlallah
Ayırma zümre-yi rindandan bu abd-i mahzunu
Meseldir derler olmaz gül dikensiz yâ Resûlallah
İçerik özellikleri dikkate alındığında bu beyitlerin
aşağıdaki türlerden hangisine ait olduğu
söylenebilir?
A) Tevhit
B) Naat
D) Methiye
C) Münacat
E) Mersiye
14.
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriAlt 14. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin "fahriye"
bölümünden alınmış olabilir?
A) Âdemoğlu âleme üryân gelir üryân gider
Nâle vü efgân ile giryân gelir giryân gider
B) Asafâ hak bu ki bakdıkça Nedimâ kulunun
Bana her bir sözü bir gevher-i yek-dâne gelir
aydalı
mdir.
delik R
ilme- M
teri, 8
L
ağı-
S
6
C) Âdeti hûbların cevr ü cefâdir amma
Bana ettiklerini kimselere etmediler
D) Gamzeler kim cân iline tîr-i müjgân yağdurur
Benzer ol Tátára kim sihr ile bârân yağdurur
B
E) Yok bu şehr içre senin vasf ettiğin dilber Nedim
Bir peri-sûret görünmüş bir hayâl olmuş sana
Diğer Sayfaya Geçiniz.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri3. Zevk-i vaslınla geçen demlerimi yâd edeyim
Bırakın ağlayayım hâlime feryâd edeyim
Aşk ile âh edeyim şöyle ki te'sîrinden
Beni bin nâre yakan gönlümü ber-bâd edeyim
Bu dizelere hâkim olan duygu aşağıdakilerden han-
gisidir?
A) Şikâyet
B) Sitem
D) Pişmanlık
C) Özlem
E) Yalnızlık
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleriin hangisi doğru de-
- fâilün" kalıbıyla
da yazılmaz.
ortaya çıkmış-
türdür.
LİMİT
0000000000
YAYINLARI
E) Terkibibent
uyak düzeni birbirleriyle aynıdır?
15. Aşağıdakilerin hangisinde verilen nazım biçimlerinin
A) Gazel - mesnevi
(C) Kaside - mesnevi
aalba
U1000 Rigbed nab
E) Şarkı - rubai
B) Tuyuğ - şarkı
D) Rubai-tuyuğ
16. Hakk'a şükür koçların devrânıdır
Cümle âlem bu demin hayrânıdır
Gün batarken gün doğan yere değin
2.
Aşağıdakilerden hang
ri değildir?
A) Teşbib
3.
D) Tega
Gazel, divan ec
1
dir. İlk beytine
ne taç beyit
yek-âbenk
IV
yek-âvâz a
V
Bu parça
şına yol :
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri1. Rüsvâlarından ol meh sanmaz beni Fuzuli a
Divâne olmayam mı dünyada yok mu arım
H. Değildim ben sana mâ'il sen ettin aklımı zâ'il
Bana ta'n eyleyen gâfil seni görgeç utanmaz mı?
IH. Dönmiş rûh-ı zerdine çemen âşık-ı zârun
Bir gûne dahi 'âlemi var köhne bahârun a
Feryâdı kafeslerde ciğer-sûz hezârun
Bir gûne dahi 'âlemi var köhne bahârun a
IV. Gönlüm oldu aşkının avaresi
Gamzenin gitmez, gönülden yâresiº
Derdime çok istedim derman veli
Yoğ imiş lâlinden özge çaresi a
olduğe
a
Yukarıdaki numaralanmış dizelerle ilgili aşağıdaki açıl
lamalardan hangisi yanlıştır?
au
a-6c
LA) I., bir gazelin makta beytinden alınmıştır.
LB) II., bir musammat gazelden alınmıştır. iç uya
LC) Hi., bir şarkının ilk dörtlüğünden alınmıştır. → 2 no
vor
D) IV., bir murabbanın ilk dörtlüğünden alınmıştır.
E) Tüm şiirler, divan edebiyatı zihniyetini yansıtmakta
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriVakta ki gelip bahâr... Yekser
Eşyâda 'âyân olur tagayyir,
Vakta ki hezâr-i 'aşk-perver
Yapraklar ile edip tesettür
Bilmem kime karşı hasretinden
Bâşlar nev-hâta bî-te'ahir...
Recaizade Mahmut Ekrem'e ait bir şiirden alınan bu
dizelerden hareketle Tanzimat II. Dönem şiiriyle ilgi-
li aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ağır ve sanatlı bir dili vardır.
B) Bireysel konular üzerinde durulur.
C) Aruz ölçüsü tercih edilir.
Q₂
D) Divan edebiyatı nazım biçimleri kullanılır.
E)Kafike, ses tekrarı gibi ahenk ögelerinden faydala-
nilir.