Divan Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özelliklerielvimpid misan
20
12. Dünyayı gezdim dolaştım
Ayrılık gibi dert olmazculo slyinosob Meyd "deas
Tatlı canımdan usandım Arch
soxhüt ad migh
Ayrılık gibi dert olmaz
misen amslis004
Bu dörtlük aşağıdaki nazım şekillerinden hangisinin özel-
liklerini taşımaktadır?
A) Semai
C) Mâni
B) Koşma
D) Varsağı
E) Türkü son
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri11. Nâgehan bustâna girdim subh-dem
Lâlenin gördüm elinde câm-ı Cem
Nergis işittim ki derdi isim dembedem
X
Dem bu demdir dem bu demdir dem bu dem
Bu dörtlüğe rubaî diyen bir öğrenci aşağıdakilerden
hangisini fark edemediği için yanlışlık yapmıştır?
A) Kullanılan dil
B) Kullanılan nazım birimi
C) Ahengin kafiyeyle sağlanması
Yazıldığı dönem
E) Kullanılan aruz ölçüsü
2
aaxa
deği!
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri9.
Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir:
1. Men gedâ sen şaha yâr olmak yoh ammâ ney-
leyüm
Ârzû ser-geşte-i fikr-i muhâl eyler meni
II. Ey Fuzûlî kılmazam terk-i tarîk-i ışk kim
Bu fazîlet dâhil-i ehl-i kemâl eyler meni
III. Hayret ey büt sûretün gördükde lâl eyler meni
Sûret-i hâlüm gören sûret hayâl eyler meni
Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) I - III - II
B) II-III-I
D) III - | - ||
C) II - I - III
E) III - II - 1
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriDivan şiiri, Arap ve Fars edebiyatlarının etkisiyle geliş-
miş; genellikle bu edebiyatlardan alınan nazım şekille-
riyle oluşturulmuştur. Bu geleneğin sanatçılarından kimi-
leri, belli bir türde daha çok ustalaşarak o türü temsil
eden isimler olmuşlardır. Örneğin, gazel denildiğinde
Fuzuli ve Bakî, kasidede özellikle Nefi, tuyuğda Kadı
11
N
Burhaneddin ve Nesimi, terkib-i bent denildiğinde Nabl
111
şarkıda ise Nedim akla ilk gelen isimler olur
V
Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi
yanlışı vardır?
6) 11
C) ON
4. Aşa
leşt
A)
C
D
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri27.
Aşağıdaki dizelerin hangisinde bir olay ya da
durum, gerçek sebebinin dışında bir sebebe
bağlanmamıştır?
A) Gömgök etti sille-i âhim sipihtin suretin
Gökyüzüne bak inanmazsan eğer ey mehlikà
B) Ånız dildardan sen reng uğurladın diye
Jaleler sanıldı gülşende gülün dâmànına
C) Cân u ten oldukça benden derd û gam eksik değil
Çıksa căn håk olsa ten ne cân gerek ne ten bana
D) Seni seyretmek için reh-güzer-l gülşende
İki cânibde durur serv-i hrämän saf saf
E) Başı açık yalın ayak abdalin olmuştur güneş
Bir yerde ärám eylemez şevkinle dünyayı gezer
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriA. Aşağıdaki cümlelerde, verilen boşlukları uygun
şekilde doldurunuz.
1. Divan şiirinde Kadı Burhanettin deyince akla
...... gelir.
2. Siham-ı Kaza adlı eseriyle tanınan.
hicivleri yüzünden öldürülmüştür.
3. Divan edebiyatında kalıplaşmış sözlere
denir.
4. Hz. Muhammed'in hayatını anlatan eserlere
denir.
5. Divan edebiyatında nesirden çok ...............
önem kazanmıştır.
6. Divan şiirinde bütün güzelliği ile değil..........
güzelliği ile yetinilmiştir.
9.
7. Gazelin ilk beyitine ........….... son beyitine
Mak... denir. Son beyitte şairin.............
yer alır.
10.
11. ve Divan
edebiyatındaki Türklere özgü nazım biçimleridir.
8. Kasidenin uyak düzeni ........... biçimindedir.
arasındadır.
Beyit sayısı
12. Terkib-i bendde bendler birbirine
beyitiyle bağlanır.
oluşan Divan edebiyatı nazım biçimidir.
nazım biçimidir.
13. Divan edebiyatında öyküleme gerektiren konular
nazım biçimiyle yazılır.
14. Gazelin beyit sayısı
Kafiye düzeni
Türklere ait olan tek dörtlükten
en büyük şairi Ömer Hayyam olan
15. Şeyhi'nin.... honove adlı eseri didaktik ve
alegorik bir mesnevidir.
16. Divan edebiyatının ilk şairi
şeklindedir.
18. Nabi'nin
arasındadır.
17. Baki, kendi devrinde ve sonraki devirlerde
anılmıştır.
içeren bir mesnevidir.
19. Şeyh Galip,
.'dir.
adlı eseri, oğluna öğütler
akımının temsilcisidir.
153
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri4-Baki ile Nefi'nin ortak yönü aşağıdakilerden hangisidir
A) Dönemlerine göre dillerinin sade olması
B) Kasideleriyle
tanınmaları
C) Şiirlerinde abartıya çokça yer vermeleri
D) Tasavvufi konuları işlememeleri
E) Hem nesir hem düzyazı türünde eserlerinin olmaları
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri19. I. Namık Kemal
II. Recaizâde Mahmut Ekrem
III. Nâzım Hikmet
IV. Orhan Veli Kanık
Bu sanatçıların ortak özelliği aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Benzer temalarda şiir yazmaları
B) Şiirde sanatlısöyleyişi öncelemeleri
Şiirin biçiminde yenilik yapmaları
Toplumcu bir eğilim göstermeleri
E) Divan edebiyatını eleştirmeleri
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleriairl
3.
Münseat
I. Osmanlı Dönemi'nde düzyazı ve mektupların bir araya
getirildiği eser
II. Elçi olarak bir yere gönderilen kişilerin, gittikleri yerlerle
ilgili gözlem ve izlenimlerini aktardıkları eser
III. Din uğruna yapılan savaşları, kazanılan zaferleri anlatan
eser
N.
Bir şehrin güzelliklerini sanatlı bir söyleyişle dile getiren
eser
Aşağıdaki terimlerden hangisinin tanımına yukarıda yer
verilmemiştir?
A) Surnâme
B) Gazavatnâme
Şehrengiz
Sefaretnâme
Münşeat
6.
A
e
7.
147
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleriiç uyaldı
10. Aşağıdaki beyitlerden hangisi bir musammat gazelden
alınmıştır?
A) Fermân-ı aşka cân iledir inkıyâdımız
Hükm-i kazâya zerre kadar yok inadımız
B) Reşk-i ruhunla olmasa ger dil-figâr gül
Dağ-i nihânın itmez idi âşikâr gül
C) Az eyleme inâyetini ehl-i derdden
Yani ki çok belâlara kıl mübtelâ beni
D) Öyle zâif kıl tenimi firkatinde kim
Vaslına mümkin ola yetürmek sabâ beni
E) Gamim pinhan dutardim ben dediler yâre kıl rûşen
Desem ol bi-vefâ bilmen inanır mı inanmaz mi
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri22. Aşağıdaki dizelerden hangisinin nazım şekli yay
ayraç içinde yanlış verilmiştir?
A) Aşık oldum cemaline gülüne
Al kınalar yakmış sedef eline
Bir gül bağlıdır her biri teline
Henüz çağı on üç on dört yaşlımın (koşma)
B) Karaca
Aldım aşkın tüfeğin
Vurdum birkaç karaca
Dünyada bir yâr sevdim
Kaşı gözü karaca (mâni)
C) Hey oynayan yavrular
Ağaçta kuş yavrular
Ellerin derdi biter
Benim derdim yavrular (semai)
D) Yürü bre Bulgar Dağı old muse
Hemen dağlar sende m'olur
Yaylalı sünbüllü yurtlar
Büyük evler sende m'olur (varsağı)
E) Bahçede erik dalı
Dibinde gördüm yâri
Sen otur ben söyleyim
Başıma gelen hâli
Kıyıdan kıyıdan kıyıdan gel
Ortası çamur kıyıdan gel (türkü)
Brinel
son emp
BB
allllaso aho
Tulb abnorber 1-038 05
legs esiog nibblerisa
sayin eirlug flov nago
co ud ob eal mèriebe 10tdna maH
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriTEST
KONU TESTİ
14 DIVAN EDEBİYATI (ŞIIR) - 11
1. Aşağıdaki dizelerden hangisi, divan şiirinin zihniyet
özelliklerini yansıtmaktadır?
A) Öldük ölümden bir şeyler umarak
Bir büyük boşlukta bozuldu büyü
Nasıl hatırlamazsın o türküyü
B) Cânın kimi isterse görüş gayrı karışmam
Küstüm sana ben nâfile yalvarma barışmam
Haddim bilirim yâr ile beyhûde yarışmam
Küstüm sana ben nâfile yalvarma barışmam
C) Elin kapısında karavaş olan
Burunu sümüklü gözü yaş olan
Bayramdan bayrama bir tıraş olan
Berbere gelir de dükkân beğenmez
D) Sofilere sohbet gerek
Ahilere ahret gerek
Mecnunlara Leylâ gerek
Bana seni gerek seni
-
E) Kağızman'a ısmarladım nar gele,
Gümüş kemer ince bele dar gele.
Benim yârim güzellerden bir tane,
İçlerinden sarı saçlı güldane
2. 1. Rüsvâlarından ol meh sanmaz beni Fuzuli
Divâne olmayam mı dünyada yok mu arım
II. Değildim ben sana mâ'il sen ettin aklımı zâ'il
Bana ta'n eyleyen gâfil seni görgeç utanmaz mı?
III. Dönmiş rûh-i zerdine çemen âşık-ı zârun
Bir gûne dahi 'âlemi var köhne bahârun
Feryâdı kafeslerde ciğer-sûz hezârun
bobârun
3.
Geçmiş gü
Bir gelme
Geçmiş c
Eğlenme
Ömer H
zim biçi
A) Man
4.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri13. Osmanlı İmparatorluğu'nda tarih türü önemsenmiştir. Yavuz
Sultan Selim'in Dönemi "Selimname"lerle, Kanuni Sultan
Süleyman'ın Dönemi "Süleymanname"lerle anlatılmıştır.
Daha sonra vakanüvis adlı resmî tarihçiler alınıp tarih türünde
önemli eserler verilmiştir. ---- adlı sanatçımız Osmanlının ilk
vakanüvisidir.
Yukarıdaki boşluğa aşağıdaki isimlerden hangisi getiri-
lebilir?
A) Hoca Sadettin
C) Naima
B) Gelibolulu Mustafa Ali
D) İbrahim Peçevi
E) Âşık Paşazade
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri18. 1. Hayret ey büt sûretin gördükte lâl eyler beni a
Sûret-i hâlim gören sûret hayâl eyler beni a
(Fuzuli)
II. Bûs-i la'lin şöyle sîrâb-ı zülâl eyler beni.
Kim gören âb-ı hayat içmiş hayâl eyler beni a
(Nedim)
Yukarıdaki numaralanmış beyitlerle ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi söylenemez?
A) Her iki beyit de farklı gazellerin matla beytidir.
B)) II. beyit, birinci beyte nazire olarak yazılmıştır.
C) iki beyitte de kafiye ve redif kullanılmıştır.
D) I. beyit 15. yüzyılda, II. beyit 17. yüzyılda yazılmıştır."
E) İki beyitte de aliterasyon vardır.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri9. Cânı kim cânânı içün sevse cânânın sever
Cânı içün kim ki cânânın sever cânın sever
Her kimün âlemde mikdârincadur tab'inde meyl
Men leb-i cânânumu Hizr Ab-ı Hayvånin sever
Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinden hangisiyle
yazılmış olabilir?
A) Şarkı
D) Tuyuğ
B) Mesnevi
E) Müstezat
D D A
C) Gazel
C
D
C
12.) Ere
Me
Yah
Se
C
C
BL
al
A)
E
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri1.
Bulutlar karardıkça zerrâta bir
Ağır, muhtazır dalgalanma gelir
II.
Göz yaşlı gönül zülf-i perîşânlar içinde
Kaldım karanu gecede bârânlar içinde
Numaralanmış beyitlerle ilgili,
1.Bireysel konular işlenmiştir.
II. Cümle bir dizede tamamlanmıştır.
!!. Yabancı sözcükler içeren bir dil kullanılmıştır.
13.yargılarından hangileri her iki beyit için de doğrudur?
A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve III
E) II ve III
b
S
A
E
C