Divan Şiiri Özellikleri Soruları

17. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatının özelliklerinden biri değildir? Üsluptan çok anlatılacak konuya önem verilir. Tam ve zengin uyak tercih edilmiştir. B) "Sanat için sanat" anlayışı benimsenmiştir. Soyut ve düşsel konular işlenmiştir. D) E) Aruz ölçüsü ve beyit nazım birimi kullanılmıştır. M 6

8. 1. Taşlıcalı Yahya HFuzûlî III. Bakî IV. Güvahi Aşağıdaki yapıtlardan hangisi yukarıda verilen sanatçılar- dan birine ait değildir? A) Yusuf u Züleyha C) Pendname E) Kanuni Mersiyesi 12. Bir zew verme sultan laşılı kulla Kar minal B) Müzekki'n Nüfus D) Beng ü Bade 9. Divan edebiyatı sanatçıları ve yaşadığı yüzyıllarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? Bu tir

16) Bu cefâdan ki kadeh ağzun öper döne döne Når- gayretde kebåb oldi ciğer döne döne Ne revádur bu ki ben kâmetümi halka kilam Ince belün koca karşuma kemer döne döne Gözlerüm kıblenümå gibi olupdur nola ger İşiğün cânibine kilsa nazar döne döne Sensen al şâh-ı felek-mertebe kim leyl ü nehår Yüz sürer işiğüne şems ü kamer döne döne Girye vü zâri ile oldı Necâtî dolâb Gülsitân-ı ser-i kuyuni sular döne döne (NECÂTI) Yukarıdaki şiirin, nazım birimini, kafiye şemasını, matla beyitini, makta beyitini, hüsn-i matla beyitini, hüsn-i makta beyitini şiir üzerinde gösteriniz?

10. Rûh-bahş oldi Mesîhâ-sifat enfâs-ı bahar Açdılar dîdelerin hâb-ı ademden ezhâr Taze cân buldı cihan erdi nebatata hayât Ellerinde harekât eyleseler serv ü çenâr Döşedi yine çemen nat'-ı zümürrüd fâmm Sîm-i hâm olmış iken ferş-i harîm-i güzâr (Baharın gelişini, çiçeklerin açışını doğanın canlanışını aktarır.) Bu dizeler bir kasidenin hangi bölümünden alınmış olabilir? A) Tegazzül C) Dua B Teşbib (nesip) D) Methiye E) Girizgâh

18. Aşağıdaki beyitlerden hangisi bir kasidenin ilk beyti olabilir? D A) Bu temeddüh çok mıdur şâgird-i zihn-i pâküme Hidmet-i üstâd-ı rûhu'l-kuds isti'dâd ider Tend B) Bezm-i hass-i ma'nide bu şevk ile rakkâs olup Hâme-i dilkeş-nevâ bir şi'r-i ter inşâd ider C) Olalı mülk-i çemende şeh-i kişver sünbül Geydi bir küngüreli tâc-ı mücevher sünbül D) Serverâ bî-bende-i bî-kayddur kapunda adl Tutamazdı anı zencire çeküp Nûşirevân E) Dikdi leşgergeh-i ezhâra sanavber tuğınab gea Haymeler kürdi yine sahn-ı çemende eşcâr sino L G $

1. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir: 1. Gözyaşı encümini rehber edinmezse eğer Şeb-i gamda eremez âşık-ı gümrah sana II. Ey Necati taş iken lâl ede hurşîd gibi Bir nazar eyler ise himmet ile şâh sana III. Eğer etmez nidelim âh-ı sehergâh sana Meğer insaf vere dostum Allah sana Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) III - ||- | B) II - I - III D) I - III - II C) I-II-III E) III - I - II

18. Aşağıdaki beyitlerin hangisi ayraç içinde verilen ifadeyi örneklemez? Âfet-i gamdan aceb dünyada kim âzadedir Herkesin bir derdi var mademki âdemzâdedir. (Dertli olmayı kabullenme) B Sanman taleb-i devletü câh etmeğe geldik Biz âleme bir yâr için âh etmeğe geldik (Makam ve mevkiye önem vermeme) İnsana sadâkat yaraşır görse de ikrâh Yardımcısıdır doğruların Hazret-i Allah (doğruluktan ayrılmama) Zâlim yine bir zulme giriftâr olur âhir Elbet olur ev yıkanın hânesi vîrân (adaletten ayrılmama) Seni bu hâllere koyan gülün aşkıdır ey bülbül Neye düşse anı yakıp kül etmek şân-ı ateştir (sevgiden uzak kalmama) BILIN 20. (I ti r

rili gör- -ğiştiği cattığı diği onu- UZ 1; 1- eis Yayınlan 8. Gurbette garip, şâdman olmaz imiş Hiç kimse garibe mihriban olmaz imiş Altun kafes içre ger kızıl gül bitse Bülbüle tiken tek aşiyan olmaz imiş A) Rubai beyitte lirik, akic İki beyit de musammat gazelden alınmıştır. (Fuzuli) TOV Bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisi- dir? lamulo 1010 D) Mani B) Mesnevi shid drise abrig E) Kit'a C) Şarkı (A Diğer sayfaya geçiniz.

r in 12. Divan sien sinernde kuthye ve reddin yerin winin adin tir gengoan narande ayo yan yana gelmesinden doğan ses mus karekök & dakika ara- Bi- opolis attirdi. adilen köprü 5, 430 kemer A) Bir fin melisinidir cünde hdist Geen ge Bu parçaya göre aşağıdaki beyitlerden hangisi, divan sairlerinin sürdürdüğü bu geleneği temsil eden bir ör (hok olamaz? B No iktiza-yi çerh ü ne hükm-i zamande B) Al yanaqun alina sidandi gördüm al e Of ala gözlüm dil almağa kilaldan allar C) Gotzar-s.comalún gül gül gibi gül elden Regkinden ider ol güle gül zari sebeb ne D) Sim seng igre olur hod sineme dil diyu sen Sine-i simde bu sakladigun seng nedür E) Nice bir naz idesin sol gamze gammaz-la Nazdan gel vaz gel yakdun bizi o naz Ed-Sos-1 KAR

14-17. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. Aceb bu derdümün dermânı yok mi Ya bu sabr itmegün oranı yok mı? Yanaram mumlayın başdan ayaga b Nedür, bu yanmagun pâyânı yok mu? Güler düşmen benim ağladuğuma C Aceb şol käfirin îmånı yok mı? C Delüpdür cigerümi gamzen oki Ara yürekde, gör, peykânı yok mı? Su gibi kanumi toprağa kardun Ne sanursin, garibün kanı yok mı? Cemâl-i hüsnine mağrur olursın Kemâl-i hüsnünün noksanı yok mu? Begüm, Dehhânî'ye ölmezdin öndin Tapuna irmegün imkânı yok mı? Vezin: Mefâ'îlün / Mefâ'îlün / Fe'ûlün Hoca Dehhânî (Büyük Türk Klasikleri) Al li ne "Opun & Jeleyat...,.. 1, Abd 14. Yukarıda okuduğunuz metnin gazel nazım biçimiyle yazıldığını metinden hareketle ispatlayınız. aba ..d.s...... Satie te you talank... S... ŞİİR 15. Okuduğunuz gazeli, kaside nazım biçimiyle tema, dil ve anlatım özellikleri açısından karşılaştırıp karşılaştırma sonuçlarınızı aşağıya yazınız. 16. Okuduğunuz metindeki âşığın ruh hâlini dizelerden örnekler vererek açıklayınız. 17. Metinden açık ve örtük iletilere örnekler bulunuz.

15. Bağda olup şükûfe haylına serdâr gül Od bırakdı hânüman-ı bülbüle tekrâr gül Pûtesinde goncanın zer hâlis eyler andelîb Gûşvâre etmege kulağına zergâr gül Cür'adanın goncanin açmaz meger râz ehline Olalı tecrîd içinde sâhib-i esrâr gül Mantıku't-Tayr okutur bülbül çemen eftâline Şerh eder her faslın anın nitekim Attâr gül İçerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşağıdaki türlerin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Hicviye B) Şitaiye C) Bahariye D) lydiye E) Mersiye Diğer sayfaya geçiniz.

16) Aşağıdakilerden hangisi kaside ile ilgili olarak yanlış bilgi içerir? A) 33-99 beyit arasında değişir. ✓ B) ilk beytine matla, son beytine makta denir. C) Şiirde şairin mahlasının geçtiği beyit taç beyittir. D) Kafiye şeması "aa, bb, cc, dd..." şeklindedir. E) Altı bölümden oluşur.

13. Meded meded bu cihânun yıkıldı bir yanı Ecel celâlileri aldı Mustafa Hân'ı Tolundi mihr-i cemâli bozuldi divâni Vebâle koydılar âl ile Âl-i Osmân'ı Geçerler idi geçende o merd-i meydânı Felek o cânibe döndürdi şâh-ı devrâni Yalancınun kuru bühtânı bugz-ı pinhânı Akıtdı yaşumuzı yakdı nâr-ı hicrâni Cinâyet itmedi cânî gibi anun câni Boguldı seyl-i belâya tagildi erkânı N'olaydı görmeye idi bu mâcerâyı gözüm Yazuklar ana revâ görmedi bu râyı gözüm Toplam yedi bölümden oluşan bir şiirden alınan bu beyitlerin nazım biçimi ve türü, aşağıdakilerin hangisinde birlikte verilmiştir? A) Kaside ve methiye C) Mesnevi ve mersiye B) Terkibibent ve mersiye D) Terkibibent ve fahriye E) Kaside ve mersiye LİMİT YAY

Dilberle her şeb eyler iken ayş u işreti Şîrîn-sâz-ı kâmı iken şahd-i sohbeti Sahbâ-yi vasla sonra katıp zehr-i firkati Aşk olsun ana kim çeke câm-ı melâmeti Hem-ren-i lal-i yâr bile hûn-ı hasreti (..................... Ey şûh-ı kerem-pîşe dil-i zâr senindir Yok minnetin asla Ey kân-ı güher anda ne kim var senindir Pinhân u hüveydâ (.....……….………..……………...

Aşağıda yer alan çoktan seçmeli 1. I. 17. yüzyıl divan şairlerindendir. I. Ahmed'in tahta çıkı- şından sonra İstanbul'a gelmiştir. Övgü ve yergi şairidir. Kasideleriyle ön plana çıkmıştır. Hiciv ve mizah edebiya- tının en önemli eserlerinden biri olan Sihâm-ı Kaza onun tarafından kaleme alınmıştır. II. 18. yüzyıl divan şairlerindendir. Lale Devri'nde sanat hayatının en parlak dönemini yaşamıştır. Mahallileşme akımının önde gelen sanatçılarındandır. III. 15. yüzyıl Türk edebiyatının en önemli sanatçıların- dandır. Tasavvufla ilgilenmiş olmasına rağmen muta- savvıf bir şair değildir. Kaleme almış olduğu Hüsrev ü Şirin Türk edebiyatındaki en başarılı örnektir. IV. 16.yüzyıl Osmanlı sahasının önde gelen şairlerinden- dir. Daha yaşarken tanınmış ve üstatlığı kabul edilmiş sayılı şairlerdendir. Fuzûlî'ye nazireler yazmıştır. Aynı yüzyıl şairlerinden Bâkî'nin yetişmesiyle şöhreti gölge- lenmiştir. Numaralandırılmış metinlerde hangi divan şairi ile ilgili bilgi verilmemiştir? A) Nedim B) Hayali D) Nef'i E) Şeyhi C) Ahmedi 3.

He ara'ya le mdir. Elar, an 7 er a 10. I. Dâr-ı gurbetde gamun gördüm gezerken yâd olup Âşnâsın bulmışa döndüm sevindüm şâd olup N. Tenümde sancılı nâveklerünle şâdem kim Der-i belâ bu kilîd iledür bana meftûh (navek: ok, der-i bela: bela kapısı, meftuh: fethedilmiş, açık) Bu beyitlerle ilgili aşağıdakilerin hangisi söylenebilir? A) İki beyitte de aşk acısından hoşnutluk dile getirilmiştir. B) İki beytin de kafiye düzeni aynıdır. Q C) iki beyit de matla beyti olarak adlandırılır. D) Birinci beyitte memleket sevgisi ön plandadır. E) İkinci beyitte sevgiliden şikâyet söz konusudur.