Divan Şiiri Özellikleri Soruları

de aruz ölçüsü ile En sembolü slenişle bir dille aha çok anlatılan Gıdakilerden Çözüm Yayınları 12. 19. yüzyılda yaşayan sanatçı iyi bir eğitim gördükten sonra İstanbul'daki âşık kahvelerinde, konaklarda hatta sarayda şiirler okumuştur. Tasavvufa ilgi duyan sanatçı, bir süre sonra hicivleri yüzünden İstanbul'dan çıkmak zorunda kalmıştır. Aşık ve divan tarzında şiirler yazan şair, sistemin aksayan yönlerini anlata hicivleriyle tanınmıştır. II. 15. yüzyıl tasavvuf şairlerinden olan sanatçı, Yunus Emre'nin izinde yazılan tekke şiirinin en büyük temsilcisidir. Şair, şiirlerinde hem hece hem aruz ölçüsünü kullanmıştır. Şiirlerine hiciv-mizah motifi tekerlemeler katarak sofularla, insanlık kusurlarıyla alay etmiştir. Bir Divan'ı bulunan şair, düzyazılarını "Budalaname" adlı eserinde toplamıştır. III. Toroslarda yaşayan Türkmenlerin Avşar boyundandır. Çukurova'yı ve Orta Anadolu'yu gezmiştir. Şehir yaşamından uzak kaldığı için divan şiirinden hiç etkilenmemiştir. Onun karakterini en iyi açıklayan "Ferman padişahınsa dağlar bizimdir." sözüdür. Dill sadedir. Koşma, semai, varsağı türünde şiirler söylemiştir. IV. Dönemin ünlü asker ozanlarından olan şairin "Genç Osman Destanı" adlı eseri halk arasında dilden dile söylenmiş, her söyleyenin ağzında yeni eklemelerie büyümüş, yer yer yeniden kurgulanmış ve böylece nazım-nesir biçiminde yazılmış bir halk hikâyesi biçimini almıştır. Yukarıda hakkında bilgi verilmeyen halk ozanı aşağıdakilerden hangisidir? B) Bayburt Zihni CF Kaygusuz Abdal D) Dadaloğlu E) Kayıkçı Kul Mustafa 3. B) Kagzmanlı H C) Kaygusuz Abd D) Pir Sultan Abda E) Hacı Bayram V L Söz ve muzi IL Konulan ger Durasiz hec VDiven edebiy Şiirlere konus Yukarıdakilerden ha söylenemez? A) L. ve II. D) III. ve 4. Aşağıdaki tasavvuf şa Honuların dışında aşk, edinmiştir? A) Eşrefeglu Rumi B Hacı Bektaş Veli C) Pir Sunan Abdal D) Hacı Bayram Veli E) Kaygusuz Abdal

Gazel ile ilgili 1. Öğüt veren gazellere aşkın verdi- sıkıntıyı anlatanlara Boşluk Doldurma Mikem..... e vermişlikle sevgiliyi çap- kın bir şekilde anlatanlara da ........ denir. çer. hayata boş- bakanlara 2. Şairin adı veya mahlası .... beyit'te ge- nir. 3. En güzel beytine ya da de- 33 35

1. II. III. IV. V. Şiirin konusunu bireysellikle sınırlama Divan şiir geleneğinin nazım biçimlerini kullanma Sembolizm ve parnasizm akımlarından etkilenme Nazmı nesre yaklaştırma Şiirlerde toplumsal ve somut konulara yer vermeme Numaralanmış özelliklerden hangisi Serveti Fünun şiiri ile ilgili değildir? A) B) II C) III D) IV E)V

TİTANYUM / OP01-55.34AYTO2 TURK DILI VE ED. SOSYAL BIL.-1 B B 12. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen terimle uyuşmamaktadır? A) Bir tabiat tasvirine veya sevgilinin güzelliklerine yer veren kasidelerdeki ilk bölümdür. (Nesib) B) Aruz ölçüsünün çeşitli kalıplarıyla yazılan ve dört dizeden oluşan nazım biçimidir. (Rubai) C) Divan edebiyatında bazı kavramları ifade etmek için kullanılan kahplaşmış sözlerdir. (Mazmun) Q) Her dizesine bir kısa dize eklenerek oluşturulan divan edebiyatı nazım biçimidir. (Müstezat) E) Türkçe sözcükleri aruz kalıplarına uydurmak için kısa bir heceyi uzun okumaya verilen isimdir. (Zihaf) kız vardı

Gözle konşu hakkını dinle beni İster isen Hak seve dâ'im seni Kırma gönlün hoş geçin mü'min isen Dü cihânda olmak istersen esen Konşusunu kim ederse bî-huzûr Dü cihânda Hak anı ede kusûr 25. İçerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alındığı söylenebilir? (2018) A)Surnâme B)Pendnâme C)Kıyafetnâme D)Seyahatnâme E)Gazavatnâme

1, 2 ve 3. soruları aşağıdaki şiire göre cevap- layınız. Diyar-ı küfrü gezdim; beldeler, kåşaneler gördüm Dolaştım mülk-i İslam'ı, bütün viraneler gördüm 4.11. Bulundum ben dahi darüşşifa-yı Bab-ı Âli'de Felatun'u beğenmez anda çok divaneler gördüm Huzur-ı güşe-yi meyhaneyi ben görmedim gitti Ne meclisler ne sahbâlar ne işrethaneler gördüm Cihan namındaki bir maktel-i âme yolum düştü Hükümet derler, anda bir nice salhaneler gördüm Ziya değmez humarı keyfine meyhane-i dehrin Bu işretgehte ben çok durmadım ammâ neler gördüm 39: F11 spuu nosim biciraleri kullanılmıştır. Yukarıdaki şiirin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Kaside B) Gazel C) Terkibibent D) Terciibent E) Mesnevi

23. Divan şiirinde en çok kullanılan nazım biçimi olan gazel, aa, xa, xa, xa... şeklinde kafiyelenen 5-15 beyitten oluşmaktadır. Ga- 1 || zelin ilk beytine matla beyti, son beytine makta beyti denir. IV ||| Genelde şairin mahlasının da olduğu son beyte beytü'l-gazel V de denir. Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yan- lışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

obuy Bir şairin başka bir şair tarafından aynı ölçü ve uyakla yazılmış benzer şiirine -- - denir. Şaka ve alay yoluyla yazılan çeşidine de ---- denir. et QUYID 1 Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) tehzil - nazire C) fahriye - muamma B) nazire - tehzil D) muamma - lugaz E) lügaz - nazire Tutainsy lelgrizit nebraligid nolhov iligli ell "ables" hibshila naissy alyooms demo inheblüyüd telveb ev nid (A albidig lesep inesüb syU (8

SYM RA 9. Aşağıdaki beyitlerin hangisl ayraç içinde verilen ifa- deyi örneklemez? Ey hâce tutuldu nefesin kabre de girdin Bu âleme sığmam derdin şimdi ne dersin (kibrin yanlışlığı) B) Ders-i aşkın müşkilin Yahyâ nice hâlleylesin Söyleyenler kendisin bilmez bilenler söylemez (haddini bilme) Ne derviş û ne zâhidden ne mîr ü şâhtan iste Yürü yokdan seni var eyleyen Allah'tan iste (insanlara karşı beklentisizlik) D) Im bir lücce-i bî-sâhildür O Anda âlim geçinen câhildir (diş görünüşe önem verme) E) Incitme sen ahbâbını incinmeye senden Bu âlem-i fânîde zarâfet budur işte (nazik olma) 126 12

I. Ey gonca uyu bu az zamandır Dünyanın sana maksadı yamandır II. Yâra selam söyle şeher yelleri Çıkıp şu yollara naz eylemesin Birincisi Şeyh Galip'ten, ikincisi Karacaoğlan'dan alı- nan bu iki beyit için, aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Her ikisi de sade bir dille söylenmiştir. B) Biri divan, öteki halk şiiri ürünüdür. Her ikisi de aynı nazım ölçüsüyle söylenmiştir. DY Farklı duygular üzerine temellenmiştir. E) İkisinde de söz sanatı vardır.

1 2. Hikâye türünün yaygınlaşmasından önce edebiyatımızda olaya dayalı anlatıların ilk örneklerini oluşturmuştur. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) mesneviler B Dede Korkut Hikâyeleri C) halk hikâyeleri D) destanlar E kasideler

Im 1. grup rebia II. grup Müstezat ziyade Terkibibent vasıta beyti miyân çapraz uyak taç beyit Şarkı Mesnevi Kaside Yukarıda 1. grupta verilen nazım biçimlerinden hangisi, karşısındaki II. grupta yer alan terimle eşleştirilemez? A) Müstezat C) Şarkı b hid rish E) Kaside B) Terkibibent D) Mesnevi

14. Çözdü saç açtı baş tuğ u alem Büktü bel döktü yaş tîğ u kalem Kana boyandı bayrağın yüzü Beli büküldü yayın oldu ham Vurdu göğsünü gök gök eyledi mâh Oldu yıldızların gözü pür-nem Şafak ol denli döktü yaşını kim Dâmen-i çarhi eyledi pür-dem Subh-dem derd ile bir âh etti Kim söyündürdü mâh şem'in o dem Geceden dehr geydi kara pelâs Tuttu şâh-ı cihân için mâtem İçerik özellikleri dikkate alındığında bu şiirin nazım türünün aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir? A Naat C) Tevhit B) Mersiye D) Fabriye E) Methiye

5. Konu, tema ve tür olarak sınırları önceden belir- lenmiş, öz ve biçim bakımından kurallara bağlı bir edebiyat olan ve halkın içinden yetişen şairle- rin oluşturduğu; dil, biçim ve konu bakımından halk kültürüne sıkı sıkıya bağlı olan - İslamiyet'in ka- bulüyle ve aynı dönemlerde ortaya çıkan iki edebi- yat dönemidir. 1100 1330 Bu metinde boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler getirilmelidir? Analk edebiyatı - divan edebiyatı B Servetifünun edebiyatı - Milli Edebiyat divan edebiyatı - Tanzimat edebiyatı D Geçiş Dönemi - İslamiyet öncesi Türk edebiyatı E) divan edebiyatı - halk edebiyatı

I. Nedim-Harabad II. Baki - Kanuni Mersiyesi III. Nefi - Siham-ı Kaza IV. Fuzuli - Cemşid ü Hürşid V. Nabi - Hayriyye Yukarıdaki sanatçı-eser eşleştirmelerinden hangileri yan- lıştır? ul A) I ve II C) II ve III D) III ve V B) I ve IV E) IV ve V Marn

en ) un ) er- ve up min im de, evi- lis- ol- C. 1. Aşağıda verilen şiirlerin nazım şekillerini ya da nazım türlerini yazınız. 3. Çepçevre bahar içinde bir yer gördük Ferhad ile Şirin'i beraber gördük Baktık geceden fecre kadar ellerde Yıldızlara yükselen kadehler gördük Cevap: 2. Ey serv-i sehi sen geleli seyr ile bağa Baş çekmedi ar'ar Çok âli-nesebler özünü saldı ayağa Kul böldü sanavber Cevap: Ey ebr her eksilende suyun Deryalara dökme ab-ı rûyun Al suyun bu çeşm-i hun feşandan Deryalara hem bağışla ondan Var ol yüzü gül nigâra benden Zâr ağla vü yâre söyle benden Cevap: