Divan Şiiri Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriKimsen mana zahir eyle adın
Bu bâdiyede nedür muradın
Billâh ne diyardan gelirsen
Ne râh-güzardan gelirsen
Ger lale isen ne dağdansen
Ver süsen isen ne bağdansen
(Kimsin, bana adını söyle. Bu çölde ne arıyorsun? / Allah
aşkına söyle, hangi diyardan, hangi yoldan geliyorsun? /
Lale isen hangi dağdan, zambak isen hangi bağdansın?
Bu dizelerle ilgili aşağıdaki çıkarımlardan hangisi
yanlıştır?
A) Fuzuli'ye ait bir mesneviden alınmıştır.
Teması gereği namasl bir üslup kullanılmıştır.
C) Edebî sanatlardan yararlanılmıştır.
D) Mekânla ilgili ayrıntıya girilmemiştir.
E) Yazıldığı coğrafyanın ve dönemin dil özelliklerini
taşımaktadır.
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriSüleyman Çelebi'nin Vesiletü'n Necat adlı eseri altı bölümden
oluşur. Allah'a yalvararak başlanan bölümün adı münacattır.
Peygamberin doğumu veladet, peygamber oluşu risalet, göğe
yükselişi miraç, ölümü ise rihlet bölümünde anlatılmıştır.
Eserin son bölümü ise duadır.
Buna göre,
Cümle âlem yoğ iken ol var idi
Yaradılmıştan gani cebbâr idi
"Ol" dedi bir kerre var oldu cihan
"Olma" derse mahv olur ol dem heman
dizeleri eserin hangi bölümünden alınmış olabilir?
A) Dua
B) Rihlet
D) Veladet
E) Risalet
CMünacat
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriEsdi nesim-i nev-bahâr açıldı güller subh dem
Açsın bizim de gönlümüz sâkî medet sun câm-ı cem
Nefi'nin IV. Murad için yazdığı kasidenin nesip
bölümünden alınan bu beyte göre söz konusu kaside
aşağıdakilerden hangisiyle anılır?
Kaside-i Bahariye
B) Kaside-i Şitâiye
C) Kaside-i lydiye
D) Kaside-i Temmûziye
E) Kaside-i Ramazaniye
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özelliklerinez?
2022 - AYT / Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1
17. Nazım biçimleri ile ilgili aşağıdaki yargıların hangisin-
de bir yanlışlık vardır?
A) Iran edebiyatından edebiyatımıza geçen rubai, şairle-
rin dünya görüşünü yansıtmaktadır.
B) Tuyuğ, mâninin aruz ölçüsüyle yazılmış benzeri sayılır
ve genellikle mahlassız yazılır.
C) Her bendin sonundaki vasıta beytinin aynen tekrar etti-
ği şiirler terkibibenttir.
D) Müstezatlarda dizelere eklenen yarım vezinli dizelere
ziyade adı verilir.
E) Mesnevilerde konuya girilmeden önce dibace, müna-
cat, dua gibi bölümler yer alır.
19.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleriuğ" ve
arının
an şii-
çüsü
ölçü-
ağ-
5.
Mahi
lahi ve beşeri manada aşk, en çok işlenen temadır.
II. İşlenen konular genel bir bakışla dinî ve din dışı şeklind
sınıflandırılabilir.
III Şiirler işledikleri konulara göre bahariye, cülûsiye, suriyye
miraciye gibi isimler alabilirler.
W. K
V. Konu ve temaların işlenişinde belirli ifade kalıpları sıklıkla
kullanılmıştır.
Şiirlerde işlenen konular halktan uzak, soyut konulardır.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde divan şiirinde işle
nen tema ve konularla ile ilgili yanlış bir bilgi vardır?
A) I.
B) II.
C) III.
D) IV.
E) V.
2.
3.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleriada gül şimdi havada)
Gün doğmada bir başka ziyada
12. I. aabb
II. abba
III. abab
IV. abca
V. aaaa
Yukarıdaki kafiye örgülerinden hangileri aynı adla adlandırılır?
B) I. ve III. - II. ve IV.
D) II. ve IV - IV ve V
A) I. ve II. - III. ve IV.
C) I. ve V. -
II. ve IV.
agacım yok artık
E) II. ve V - III. ve IV
13. Başladı zara bülbül-
Ne demiş hara bülbül
Cil
09
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri3. 1. Çoğunlukla soyut ve evrensel konular ele alınmış-
tır.
II. Şiirler kuralları önceden belirlenmiş nazım şekille-
rine uygun olarak yazılmıştır. F
III. Şiirler zevk, zihniyet olarak Arap ve Fars kültürünü,
şekil ve dil olarak Türk kültürünü yansıtmaktadır.
IV. Aruz ölçüsü ile tam ve zengin uyak kullanılmıştır.
V. Şairler söz ve anlatım sanatlarına yer vererek öz-
gün şiirler oluşturmaya çalışmışlardır.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisi divan
edebiyatının belirleyici özellikleri arasında göste-
rilemez?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
5.
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri5. Aşağıdakilerden hangisi "Mahallileşme Akı-
mı"nın özelliklerinden biri değildir?
A) Bu akımla halk hayatı edebiyata girmiştir.
B) Türkçe; halk deyimleri, halk söyleyişiyle zengin,
esprili ve sade bir yorum kazanmıştır.
C) Türk edebiyatı bu akımla halk zevki ve sanatıyla
zenginleşmiştir.
D) Divan edebiyatında çok etkili bir akım olmasa
da Milli edebiyata kadar olan zaman içinde "yerli-
leşme" adına atılmış önemli bir adımdır.
EMahallileşme akımı özellikle Nedim ve Hoca
Dehhani'de görülür.
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriZN
7
bibl
Divan Şiiri
Sinemi deldi bugün bir âfet-i çâr-pâreli
Gül yanaklı gülgülî karrâkeli mor hâreli
Çifte benli sim gerdenli güneş ruhsâreli
Gül yanaklı gülgülî karrâkeli mor hâreli
more
Bir şarkıdan alınan yukarıdaki dizelerle ilgili
olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?
Dörtlük nazım birimi ile yazılmıştır.
Dördüncü dizesine "nakarat" adı verilir.
B
C) Kafiye dizilişi yönüyle murabbaya
benzemektedir.
Sana
D) Şiirin tamamı, tek dörtlükten oluşan bir nazım
biçimine örnektir.
E) Anlam olarak güçlü dizesine (üçüncü dizeye)
miyan" denir.
1015/201
Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir:red
1.
I. Minnet Hudâya devlet-i dünya fenâ bulur
Baki kalur sahife-i âlemde adımız
adımız
Doğru
in görd
ûret ha
- zülâ
içmiş
ti Fuz
kullar
in b
şağ
dir
1a
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özelliklerihik
YT
den
ce
ATI-3
mi)
e
en sanatçı
şlığı gideril-
AYT
11. Aşağıdakilerden hangisi rubai, tuyuğ, şarkı ve murabbanın
ortak özelliğidir?
AYT
A) Tek dörtlükten oluşmaları
B) Aynı uyak düzeniyle oluşturulmaları
C)
Dörtlük şiir birimiyle oluşturulmaları
D) İran edebiyatı kaynaklı şiir biçimleri olmaları
E) Divan edebiyatına Türkler tarafından kazandırılmış olma-
ları
nel
ylenir.
vgisi ve yiğitli
V
karşılığına "münacaat" adı verilir.
mlerin hangisinde b
hiyatında, yas şiirleri olan "ağıt"ın, konu bakımından
11
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri4.
Aşağıdakilerin hangisinde divan edebiyatında, tek dörtlük-
ten oluşan nazım biçimleri bir arada verilmiştir?
A) Rubai- murabba
B) Murabba - müstezat
C) Terkib-i bent - tuyuğ
D) Tuyuğ - rubai
E) Şarkı - terci-i bent
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriA)
B) II
II
D) IV
Simurg apaçık meydanda olmasaydı hiç gölgesi olur muydu
Simurg gizli olsaydı hiç âleme gölgesi vurur muydu
Burada gölgesi görünen her şey, önce orada meydana çı-
kar, görünür
A) Süleyman Çelebi
C) Âşık Paşa
E) V
Simurg'u görecek gözün yoksa gönlün ayna gibi aydın değil
demektir
Bir mesneviden alınmış ve Türkçeleştirilmiş bu beyitler
içerik bakımından aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait
olabilir?
E) Şeyhî
B) Gülşehrî
D) Ahmedi
MIDLERİYLE
F
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleridestanlan
un yazılar
veya to
1.
gin, miz
na yap
k şekebi
GEÇİŞ DÖNEMİ / TEST
Aşağıdakilerden hangisi İslami dönem Türk edebiyatı-
na ait özelliklerden biri değildir?
A) Hece ölçüsünün yanında aruz ölçüsü de kullanılmaya
başlanmıştır.
B) Sözlü eserlerin yerini yazılı eserler almaya başlamıştır.
C) Hakaniye Türkçesi ile kaleme alınan eserlerin çoğu,
düzyazı türündedir.
D) Eserlerde, eski nazım şekillerinden çok yeni nazım şe-
killeri tercih edilmiştir.
E) Eserlerde didaktik bir anlayış dikkat çekmektedir.
3.
Lise Türkçe
Divan Şiiri ÖzellikleriMaden rezervlerinin
v. Jakin dunyaya aldanma, senin için ebedî olur san
Düşmandır, dost olur sanma. Sana her an dişini b
Gaflet şarabını içerek sarhoş olma. Bugün aldanmış i
bunun sonunu düşün. Bu durum, şaşılacak bir durum
Zehrini bal sanırsın. Nimeti, katil bir zehirdir. Cihanc
çok lezzet alma. Sakın rağbet eyleme. Eğlence mec
nin zevkinde bulunan kişi, hiç sıkıntı evinde olur mu?
gaflette ne yatarsın? Geçip giden kervan yürümekte
Baştan çıkmadan şimdi gel. Hayrını, şerden seçegör. I
şeylere tabi olarak ömrünü gel zayi etme. Ey can! But
teslim olma, çabanı yüksek tut.
Bu parça aşağıdaki edebî türlerin hangisinden :
mış olabilir?
AMünacaat
C) Surname
E) Tezkire
B) Pendname
D) Siyer
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri13 1. Beş mesneviden oluşan eserler
II. Cümle içindeki uyak
III. Öğüt kitabı
IV. Şiir biçiminde bilmece
V. Klişeleşmiş, nükteli söz
Aşağıdakilerden hangisinin yukarıda açıklaması yok
tur?
A) Seci
D) Lugaz
Tehzil
B) Hamse
E) Pendname
Lise Türkçe
Divan Şiiri Özellikleri3.
1. Beş dizelik bentlerden oluşan nazım şekli
II. Sünnet, düğün, şenlik gibi sevinçli olayları anlatan men-
sur eser
III. Bir şaire ait bir dize ya da beytin başka bir şairce herhan-
gi bir nazım biçimine tamamlanması ve bu şekilde şiir ya-
zılması
IV. Değişik konularda yazılan ve düzyazılardan oluşan eser
V. Aruz ölçüsünda uzun heceyi kısa okuma
Divan edebiyatı ile ilgili aşağıdaki terimlerden hangisinin ta-
nımı yukarıda verilmemiştir?
A) Divan
D) Surname
B) Zihaf
E) Muhammes
C) Tazmin
6.
7.