Divan Şiiri Özellikleri Soruları

Merhaba aşk bahçesinin bülbülü! Hadi durma aşk derdiyle feryada başla. Dilinden dökülen Davudi nağmelerle halka mana aleminin yolunu göster. Hz. Davut gibi gönül yarasıy la bir güzel ağla ki sana da can feda etsinler. Nankör nefsi- ne zırh giydirip durmaktan vazgeç. Ey uzakları gören güzel sülün merhaba! Gel de gönül irmağının nur denizine döküldüğünü gör. Gö- zünü arşın en yücesine dik. Kendini şu karanlık kuyudan çek, çıkar. Yusuf gibi kuyudan, zindandan geç. Yücelik ül- kesinin sultanı ol. Merhaba ey kem gözlerden saklanmış keklik! Ne güzelsin! Bilgi Dağı'ndan ne de güzel salınarak gelmektesin. Varlık Dağı'nı bırak, yokluğa düş ki kayandan memeleri süt dolu bir deve çıksın.... Yukarıda içeriğinden bir bölümü düzyazı şeklinde veri- len yapıtın adı ve yazarı aşağıdakilerden hangisi olabi- lir? A) Hüsnü Aşk - Şeyh Galip (B) Hayrabad - Nabi C) Risaletün Nushiyye - Yunus Emre D) Mantık ut Tayr - Gülşehri E) Mesnevi - Mevlana TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI SOSYAL BİLİMLER-1 7

AYT-Türk Dili ve Edebiyatı 11. Eser, Halep'te 1701 tarihinde yazılmıştır. Nasihatname türünde yazılmış olan didaktik bir mesnevidir. Edebiyatımızda "pendname" adlı türün en başarılı örneklerinden biridir. Şair, oğlu Ebulhayr Mehmet'e izlemesi gereken yolu göstermeyi amaçlamıştır. Mesnevinin "Sebeb-i Nazm-i Nasihatname" bölümünde sanatçı eserinin adını da söyler. Sümbülzade Vehbî, Lütfiyye adlı eserini yazarken bu eseri örnek almıştır. Bu parçada tanıtılan yazar ve eseri aşağıdakilerden hangisidir? A) Fuzûlî - Şikayetnâme B) Nâbî - Hayriyye C) Celâlzade Mustafa - Selimnâme D) Fehim-i Kadim - Bahr-ı Tavil E) Veysî - Tevbenâme 13

11. Diler isen ki arta mikdârın Kimseyi görme layık âzârın Ekmeğini sakınma ellerden Hoş dua al hemîşe dillerden Yüzüne herkesin ne söylesin Gaybetine dahi onu diyesin İçerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Fütüvvetnâme B) Şehrengiz C) Gazavatnâme D) Sefaretnâme E) Kıyafetnâme

14. 12.000 beyitten oluşan eser, mesnevi nazım şekliyle azılmıştır. Eserde tasavvufi konular sade bir Türkçeyle ele alınmıştır. Çünkü amaç halka tasavvufu ve Islamiyet'i öğretmektir. Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Mesnevi Gariphame C) Mantiku't Tayr D) Risafetü'n Nushiyye D E) Cemşid u Hurşid

Celâlin nârına yakma ibâdı mulqot Kerem lütf u inâyet senden olur Cemâlinle münevver et fuâdi Kerem lütf u inâyet senden olur II. Ne ilmim var ne tâatim ne gücüm var ne tâkatim Meğer kila inâyetin yüzümüzü ak Çalab'ım III. Zaifiz, güçsüsüz biz, el Elindir, kol kolun, Tanrı'm Ne oldurmak murad etsen lai nebsdy Yeter bir tek "ol!"un Tanrı'm ser sein00 nuotud #t Bir kimse değilim phare İsmimim baş harfleri acz tutuyor Bağışlamanı dilerim Sana zorsa bırak yanayım Kolaysa esirgeme Farklı şiir geleneklerine ait bu dizeler aşağıdaki nazım türlerinden hangisinin örneğidir? A) Tevhit 10 B) Münacat C) Naat D) Mersiye E) Methiye aya2/ 10. 1. IV. Seçkin 2.

9. Sırat kıldan incedir Kılıçtan keskincedir Varip anın üstüne Evler yapasım gelir Yunus Emre'ye ait bu dörtlükle ilgili, X. Tarikat adabını öğretmeyi amaçlar. . Şathiye türünde yazılmıştır. U. Nazım birimi dörtlüktür. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I amız B) Yalnız II D) I ve II D)! 81 C) Yalnız III Il ve ttr

6. İki dilber gördüm güller içinde İkisi de nazlı; cana uygundur İsmini gizlerim diller içinde Biri nazlı kuğu, biri toygundur Kaçan bir naz ile eylese reftar Kemend-i zülfünü eyleyip etvar Şehr-i melâhatle ol şirin- güftar Biri nazlı kuğu, biri toygundur Gevheri'ye ait bu koşma, aşağıdaki divan şiiri nazım biçimlerinden hangisiyle bir ortak özelliğe sahiptir? A) Kaside B) Mesnevi C) Terkibibent C D) Şarkı E) Muhammes 11

12. Dilde gam var şimdilik lutf eyle gelme ey sürur Olamaz bir hanede mihman mihman, üstüne (sürur: sevinç, mihman: misafir) Bu beyit için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Gam ve sürur sözleriyle tezat sanatı yapılmıştır. B) Dil kelimesiyle gönül kastedilmiştir. C) Ahengi sağlamak için bazı ifadeler tekrar edilmiştir. D) Şairin mahlası kullanılmıştır. E) Gam kavramı misafire benzetilerek kişileştirilmiştir.

10. Kim gülü dikenden ayırıp seçer Herkes amelinin mahsulün biçer Gam yeme Seyranî bu gün de geçer Yüce dağın başı olmaz dumansız Bu dizelerde altı çizili sözcükte aşağıdaki açıklamalardan hangisine uygun bir söz sanatı vardır? A) Anlam yönünden birbiriyle ilgili sözcükleri bir arada kullanma B) Bir sözcüğü, hem gerçek hem mecaz anlamını sezdirecek biçimde kullanma C) Birden çok anlamı bulunan bir sözü uzak anlamıyla kullanma D) İnsan dışındaki varlık ve kavramlara insana ait duyuş ve davranış özellikleri yükleme E) Bir olgunun gerçek nedenini bir yana bırakarak olguyu baş- ka bir nedene bağlama

Sosyal Bilimler-1 11. Bakkal misin, teraziyi neylarnin? Isin gücün yoktur, gönül eylersin, Kulun günahını tartip ne edersin? Geciver suçundan, bundan dana ne? Bu dörtlOgün nazım türü ayagıdakilerden hangisidir? A) Münacaat B) Sathiya C) Devriye D) Kouklama E) Notuk

Ir? söndü. Yaprak ateş oldu, kuş da yakut; Yaprakla kusun parıltısından Havuzun suyu erguvana döndü Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? riye myine hesama A) Yaşama sevinci teması işlenmiştir. B) Benzetmeye başvurulmuştur. Şiirde ahenk unsurlarına yer verilmiştir. Tam kafiye kullanılmıştır. E) Görsel ögelerden yararlanılmıştır. 28. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde Divan edebiyatına ait terimle açıklaması yanlış verilmiştir? Terim A) Girizgah B) Methiye Açıklama Kasidede giriş beyitidir, asıl konuya geçişin yapıldığı bölümdür. Şairin kendini ve şiirini övdüğü kaside bölümüdür. Kasidenin içine yerleştirilen gazel demektir. Allah'ın birliğini anlatan kasidelerdir. Hz. Muhammed'i övmek için yazılan kasidelerdir. C) Tegazzül D) Tevhid E) Naat Test Bitti. Cevaplarınızı kontrol Ediniz.

16. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin "fahriye" bö- lümünden alınmış olabilir? A) Gül gibi gülşene kilsan n'ola arz-i dîdâr Hayli dökildi saçıldı yoluna fasl-i bahâr B) Ben bu hâletle tenezzül mü ederdim şiire Neyleyim kurtulamam tab-ı hevesnâkimden C) Koma Bâkî kuluni cür'a sifat ayakta Dest-gîr ol ana ey dâver-i âlî-mikdâr D) Şehadeti eksik etme dilinden Hakk'ın üzerine olsun mukadder E) Cihânda âşık-i mehcûr sanma râhat olur Neler çeker bu gönül söylesem şikâyet olur

12. Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir: I. Bir dem tegâfül etmez isek bir dem eyleriz izhâr-ı aşkı yâre hem etmez hem eyleriz II. Bârîk şef nükteleri cem edüp Nedîm Nâzende şâhid-i sühana perçem eyleriz III. Sûz- cigerle nevk-i hâdengin müzâb edüp Gül-goncazâr-ı zahm-ı dile şeb-nem eyleriz Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerin hangi- sinde doğru olarak verilmiştir? A) | - || - III B) I - III - 11 C) II - III - D) II - I - III E) III - || -

Türk AYT 9. Gü kü! 7.-8. soruları parçaya göre cevaplayınız. mi nil Ey hâl-i ruhun mâye-i sevda-yı mahabbet ka Gülzar-1 'izârun çemen-ârâ-yi mahabbet B m o Sen her ne kadar hüsn ile mümtaz-1 cihânsın Ben ol kadar áşüfte vu rüsva-yi mahabbet Hûn-âbe-i eşküm mi ya hud cûşiş-i dilden Çikdi yüze teh cur'a-i minâ-yi mahabbet Oldı meh-i Ken'âna sezâ dide-i Ya'kab Erzende guherdür kef-i deryâ-yı mahabbet Agah içerüz subh- kıyâmetde olursa AVANTAJ YAYINLARI Ol şûh ise ger sâki-i sahba-yı mahabbet 7. Biçim ve konu özellikleri dikkate alındığında bu dize- lerin aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden alın- dığı söylenebilir? B) Mesnevi CLkeside A) Rubai D) Gazel F Tuyu 8. Bu beyitlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenebilir? A) Müselsel bir gazelden alınmıştır. B) Nesib - teşbib bölümü yer almaktadir. C) Üçüncü beyit, beytülkasiddir. D) Makta beytinde mahlas kullanılmıştır. E) Musammet gazel örneğidir. AVANTAJ DENEMELERI

Halk Hikâyesi - Mesnevi-Dede Korkut Hikâyeleri iler. Ke- bir türkü 2 G Asli 10. Aşağıdaki beyitlerden hangisi "mesnevi” den alınmıştır? A) Zehî şerbet ki bir kez andan içen Ne subh olduğunu bilür ne ahşam B) Kadem basdum izâr-i mihr ü mâha Ki tâ erdüm cenâb-ı Padişâha C) Gül-i ruhsârına karşu gözümden kanlu ahar su Habîbüm fasl-i güldür bu ahar sular bulanmaz mı D) Meyden safa-yı batın-i humdur garaz heman Erbab-ı zahir anlayamazlar muradumuz E) Câm-ı mey katreleri sübha-i mercân olsun Gelünüz zerk u riyâdan idelüm istiğfâr görüp n bü- du

ği- Bik eçti en- 1 8. Güvenme dünyada malim var diye Acep insan miyim sorarlar beni (1. recoulmürsel? 11. Halimdan anlamaz cahiller)niye II. Her biri bir yandan yorarlar beni IV Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- ar. Feli en mez? Y V Sazirik A) Çapraz kafiye düzeninde yazılmıştır. B) Konusuna göre didaktik şiir örneğidir. C) Tam kafiye ve redife yer verilmiştir. B) Sadece istifham sanatına başvurulmuştur. E) 6+5 duraklı 11'li hece ölçüsü kullanılmıştır. 119