Divan Şiiri Soruları

17. Kamu kuşlar geldiler bir mahfile Kamusunun dükeli nakdı bile Kim bize bir pâdişah-ı nâmdâr Gerek idi kim ulu bir şehriyar Gösterün bir gök kim ol mehsüz-durur Bizim ilümüz niçün şehsüz-durur Bu beyitlerin aşağıdaki eserlerin hangisinden alın- dığı söylenebilir? A) Garipname B) Harname C) Şikâyetname D) Mantiku't-Tayr E) Cemşid ü Hurşid

12. Gerçi kim söylendi bunda Türk dili İll'malûm oldu ma'na menzili Çün bilesin cümle yol menzillerin Yirmeğil sen Türk ve Tacik dillerin Kamu dilde vâridi zabt-i usûl Bunlara düşmüş idi cümle ukul Türk diline kimesne bakmaz idi Türklere her giz gönül akmaz idi Bu beyitler aşağıdaki şâirlerden hangisi tarafından yazılmıştır? A) Süleyman Çelebi B) Âşık Paşa C) Mevlâna D) Sultan Veled E) Ahmed Paşa Diğer sayfaya geçiniz. ►►►

22. 13. yüzyılda yaşamış büyük bir mutasavvıf şairdir. Şi- irlerinde Şems, Şems-i Tebrizi, Hamuş mahlaslarını kullanmıştır. Tüm eserlerini devrin edebiyat dili olan Farsça ile yazan şair büyük bir hoşgörü sahibidir. Kâ- inatın temelinin ve insanı olgunlaştıracak şeyin sevgi olduğuna inanmaktadır. İnsan sevgisini, ilahi aşk ek- seninde dinî konuları kendine has bir anlayışla işle- miştir. Aşağıdaki eserlerden hangisi bu parçada sözü edilen şaire ait değildir? A) Divân-ı Kebir B) Fihi Mâfih C) Mecalis-i Seba D) Mektubât E) Çarhnâme

A A A ens 7. "İşigümde Lâmi'î it gibi hâr olsun dimiş A Her ne zillet kim tapundan gelse "izzetdür baña" (Lâmi'î, eşiğimde it gibi hakîr olsun demişsin. Katından c her ne zillet gelse, bana izzet sayılır) Bu beyit için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Âşık, köpeğe benzetilmiştir. B) Köpek, alçak ve hakir bir varlık olarak düşünülmüş- tür. C) Bir gazelin son beytinden alınmıştır. D) Hikemi gazelden alınan bir beyittir. E) Zillet ve izzet arasında tezat sanatı vardır. A

şi- Zü- Fille- an- 12. 1. Nabî II. Bâkî III. Şeyhi IV. Nedîm V. Şeyyad Hamza Yukarıda verilen divan edebiyatı sanatçıları yaşadıkları yüzyıllara göre sıralanırsa hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V

9. Aşağıdaki cümlelerde noktalı bölümlerin hangisine cümle sonundaki ayraçta yer alan kavramlardan birincisi yazılırsa bilgi yanlışlığı meydana gelir? .... A) Oğlunun mutlu insan ve toplum içinde iyi birey olması için oğlunun nasıl davranması gerektiğini anlatan bu eserde şahsında dönemin gençlerine öğüt verir. (Nabi-Hayriyye) B) Türkçeyi bir sanat dili hâline getirmeyi çok isteyen şair, İranlı ...'ın kaleme aldığı Mantıku't Tayr eserini Türkçeye çevir- miştir. (Feridüddin Attar-Gülşehrî) .... C) smanlı donanma komutanlarından bu kitabında, do- nanmasını Hint Okyanusu'nda fırtınada kaybedince karadan ülkesine dönüp yol boyunca yaşadıklarını kaleme alır. (Sey- di Ali Reis-Mir'at-ül Memalik) D) coğrafya kitabında Japonya'dan Irak sınırına kadar ül- kelerin coğrafi özellikleri, kısaca tarihçesi, bitki örtüleri ve hatta yaşayan hayvan çeşitliliği hakkında bilgi verir. (Cihan- nüma-Kâtip Çelebi) E) Yunus Emre'nin etkisinde kalan sanatçı hem aruz hem hece veznini kullanmış, tasavvufi öğütler veren eseri 'yı mes- nevi biçiminde yazmıştır. (Felekname-Âşık Paşa) **** 11

Benüm şi'rüm bigi dürler düzilmiş gúşvâr olmış Yaraşur şeh kulagında bu dürr-i şâhvár olsun (Benim şiirim gibi inciler dizilmiş, kulaklara küpe ol- muş. Çünkü sultan kulağında şahlara yakışan bu in- ciler bulunmalıdır.) Bu beyit, kasidenin hangi bölümünden alınmış olabilir? A) Taç B) Nesib C) Tegazzül D) Methiye E) Fahriye

3. 5 1. 17. yüzyıl halk ozanlarındandır. Unvanını Osmanlı donanmasında yaptığı görevden dolayı almıştır. Bektaşi geleneğine bağlı ozanın, koçaklama ve destanları ünlüdür. (Kayıkçı Kul Mustafa) II. Osmanlı vakanüvis ve tarihçileri arasında önemli bir yere sahiptir. Nitekim en önemli eseri, adıyla bilinen bir tarih kitabıdır. (Naima) III. Bektaşi şairlerindendir. Hem hece hem aruzla şiirler yazmıştır. Şiirlerinde Hallac Mansur unkilere benzer ifadeler kullanması, tepki çekmiş ve Şam'da idam edilmiştir. (Pir Sultan Abdal) IV. Divan şiirinin ilk temsilcisi kabul edilen şairin divanı vardır. Bu divanında din dışı konularda yazdığı gazeller geniş yer tutar. (Sultan Veled) (Hoca Dethe Yukarıdaki numaralanmış özelliklerden hangileri ayraç içinde verilen sanatçıya ait değildir? A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV 12

den hangi- Nedim en han- na Fars YANLIŞ SAYISI 9. Hafız ü İbn-i Yemin'üm gazel ü kıtada ger Söylesem belki rubaide olurdum Hayyâm Örfi-i Rûm idüğüm cümle iderler teslim Görseler ger bu kasidem bülegâ-yi Acâm Şair ----; bu beyitlerde gazelde Hafız, kıtada İbn-i Yemin, eğer rubai söylerse Hayyam kadar üstün başarı göstere- ceğini belirtmektedir. İran şairlerinin kendi kasidelerini gör- meleri hâlinde onun Anadolu Örfi'si olduğunu kabul ede- ceklerini belirtir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi- sinin getirilmesi en uygundur? A) Nâbî B) Fuzûlî C) Nedim D) Şeyh Galip E) Nef'î Divan Şiiri UNITE 4 1. Evliya Çel değerlend kalıbıyla "tevhid, il (dua)" gib vi nazım içerisind münâcâ birliğinin yanı, âle ruhunu vücud Muhan beyan mi'rac yanı, teblic Bu p

7. Halk içinde mu'teber bir nesne yok devlet gibi a Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi a Saltanat didükleri ancak cihân gavgasıdur b Olmaya baht u sa'âdet dünyede vahdet gibi Ko bu iyş ü işreti çün kim fenâdu râkıbet Yâr-ı bâkî ister isen olmaya tâ'at gibi Olsa kumlar sagışınca ömrüne hadd ü 'aded By Gelmeye bu şîşe-i çarh içre bir sa'ât gibi eb eyib ilemileg munol nid bhel uno rasmlo nime Ger huzûr itmek dilersen iy Muhibbî fâriğ ol Olmaya vahdet makâmı gûşe-i uzlet gibi det Bu şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? A) Kafiye şeması aa, ba, ca, da, ea biçimindedir. biçimind B) Kelime hâlinde redif vardır. day C) Nazım biçimi gazeldir.melunce D) Kanuni Sultan Süleyman taranından yazılmıştır. E) Nazım birimi benttir. han 6 108

9. II. Fuzûlî Çarhname Hüsrev ü Şirin Âşık Paşa Şeyhi Garipname Bâki Şikâyetname Ahmet Fakih Marifetname 1. grupta verilen sanatçılardan hangisi, II. grup- taki eserlerden biriyle eşleştirilemez? A) Ahmet Fakih B) Bâki C) Şeyhi D) Fuzûlî E) Ahmet Paşa 1.

Aşağıdakilerin hangisinde rubai ile ilgili bilgi yanlışı yapılmıştır? A Uyak düzeni, çoğunlukla mânide olduğu gibi "aaxa" şeklindedir ancak dört dizesi de birbiri ile uyaklı olan rubailer de vardır. B) Rubaide daha çok felsefe ve tasavvufla ilgili dü- şünceler, dünya görüşü, bir nükte ile işlenir. C) Az sözle çok şey ifade etmek amaçlandığından rubaide anlam yoğunluğu vardır. D) Bu türün en büyük şairi Ömer Hayyam'dır. E) Rubailerde mahlas son dizenin dışında da kulla- nılabilir.

14. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi, ayraç içindeki kavram. la uyuşmamaktadır? A) İki misrası birbiriyle kafiyeli beyitlerdir. (Beyt-i musarra) B) Divan şiirine ait metinde geçen bazı kelimelerin izah edil- mesi, dil, anlam, sanat ve estetik bakımından metnin açık- lanmasına verilen addır. (Şerh) C) Farklı bir dilde yazılan eserlerin Türkçeye aktarılmasıdır. (Tercüme) D) Şairlerin kendi isimleri yerine kullandıkları takma adlar- dır. (Mahlas) E) Aruz ölçüsünde kısa olan bir hecenin ölçü gereği uzun okunmasıdır. (Zihaf)

10. Aruz ölçüsüyle yazılmış ilk Türk eseri olarak bilinir. Eserde Türklerin 11. yüzyılda yaşadığı coğrafya ile ilgili bir harita yer almaktadır. Türk tasavvuf edebiyatının kurucusu Ahmet Yesevi tarafından 12. yüzyılda yazılmıştır. "Gerçeklerin Eşiği" anlamına gelen eser, bir ahla ve öğüt kitabıdır. Aşağıdaki eserlerden hangisi bu özelliklerden bi taşımamaktadır? A) Divanü Lügatit Türk Risaletün-Nushiyye Atabetü'l Hakayık Kutadgu Bilig TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI-SOSYAL BİLİMLER-1 Divan-ı Hikmet

Ti MEB 2021-2022 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müd 4 -D) pendname - mel E) şehrengiz - surname - menakipname 8. Ahmet Yesevi'nin öğretilerini takip eden abdallar, tarihi yolculuklarını devam ettirmişlerdir. Yunus Emre ümmi bir mürit olarak bu yolculukta Anadolu topraklarında çok etkili olmuştur. Yunus Emre fenafillaha ulaşabilmek için çile yoluna girmiş, ✓maşuğuna ulaşma yolunda çok sıkıntılara katlanmıştır. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi bu parçadaki altı çizili kavramlardan herhangi biri ile eşleştirilemez? A) Allah'ta yok olmak, ölmeden önce ölmek, tasavvuftaki son aşama. B) Gezgin derviş. C) Doğru yolu gösteren, ilahi aşkı anlatan, tarikat şeyhi. D) Nefsi köreltmek için yapılan terbiye. EXHakiki sevgili, Allah. EĞİTİ EGITIM BAK

endemik Osmanlı şairleri gündelik yaşamın giyim kuşamını da dize- lerinde andilar, bu yolla sevgililerini övdüler. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bu cümlede sözü edilen duruma örnek gösterilemez? A Kiğit mi oldun a canim nedir bu kırmızı şâl Başında dün dahi bağlıydı kırmızı çenber B) Deryâ-yi aşka dün beni baştarda eyledi Bir dâne al fesli Cezâyirli afeti C) Dögeyin kendü elümle leblerünçün başımı Sol mekes gibi kim ola teng-i şekkerden ırağ D) Sarîn üstündedir dik dik gibi şimdi kemerler hep Miyân-ı dil-berânda bir yeni çıkdı kıyafet var E) Adi bunca muhkem kal'alar ey şûh-1 meh-pâre Kemer bendin senin feth etmeğe olmaz mı bir çâre