Divan Şiiri Soruları

1. XVII. yüzyılda ve XVIII. yüzyılın başlarında yaşamış ve didaktik eserleriyle tanınmıştır. Divan şairleri içerisinde, toplum konularına onun kadar yer vermiş bir başkası yoktur denebilir. "Hayrabat" ve "Hayriyye" adlı eserleriyle tanınır. "Tuhfetü'l Harameyn" adlı eserinde hac yolculuğu izlenimlerini anlatmış, bir de "Sûrnâme" yazmıştır. Parçada eserleriyle tanıtılan divan şairi, aşağıdakiler- den hangisidir? A) Nef'î Nedim LC) Naili D) Necati E) Nâbî

12. Her beytin kendi içinde uyaklı olduğu (aa, bb, cc...) bir nazım biçimidir. Divan edebiyatında manzum hikâyelerin yazıldığı bu nazım biçimi aruzun kısa kalıplarıyla yazılır, beyit sayısı sınırsızdır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada söz edilen nazım şekli ile yazılmamıştır? A) İskendername B) Kutadgu Bilig C) Risaletü'n Nushiyye D) Siham-ı Kaza igre E) Mantıku't Tayr

ler. 11. Necatigil, şiiri "bir durum, bir sorun üzerinde ölçülü konuşan, susunca da bizim düşünmemizi bekleyen bir olgunluk" olarak tanımlıyor. Bu tanım, sanırız en çok edebiyatımızda "hikemî şiir" olarak adlandırılan şiire uygun düşer. Hikemi şiir, Türk şiirinin en başından beri sürüp gelmekle birlikte Nâbî ile bir okula dönüşür. 18. yüzyıldan başlayarak "Halep kumaşı" imgesiyle anlatılan ama daha yaygın olarak "Nâbî ekolü" olarak anılan bu şiir, klasik şiirimizin en önemli damarlarından birini oluşturur. Aşağıdaki beyitlerden hangisi hikemî şiir örneği olarak değerlendirilebilir? A) Yoklamazsın hîç var mı dilde dâğın yâresin Böyle mi gözler güzeller âşık-ı bîçâresin B) Seyr eylemesem âyînede aks-i cemâlin Hüsn ile seni meh gibi mümtâz sanırdım C) Gönlü dilberden kesilmezse acep mi âşıkın Gamzesiyle tâ ezelden âşinâdır n'eylesin D) Hemân kendin sanır mihnette herkes itikâdınca Felek derler buna bir kimsenin dönmez muradınca E) Aşık olduk dâm-ı zülf-i yâre düşdü gönlümüz Akla uyduk bir garib âvâre düşdü gönlümüz

Sen nerdesin ey debdebeli, şanlı Fuzûlî Kaldır başını, aç yüzünü; bak, neler oldu uhat ka Şiirin -ne tuhaf- kalmadı bir zevki, usûli SA Halkın kimi Verlaine, kimi Âşık Ömer oldu Bu dörtlükte şair, Türk şiiriyle ilgili olarak aşağıdakile- rin hangisinden yakınmaktadır? A) Tamamıyla Batı şiirinin etkisi altına girmesinden B) Klasik Türk şiirine ilginin azalmasından C) Kapalı bir söyleyişe yönelinmesinden D) Toplumsal içeriğin öne çıkmasından E) Didaktik söyleyişlerin benimsenmesinden TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 2. 3

10. "Beni ağlan beni kim üstüme gelmez ölicek Bir avuç toprak atar bâd-ı sabâdan gayrı." Necâtî (15. yy.) "Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge Ne açar kimse kapum bâd-ı sabâdan gayri." Fuzûlî (16. yy.) Farklı şairlerin eserlerinden alınmış bu beyitler aşağıda- kilerden hangisiyle ilişkilendirilebilir? A) Şathiye CB) pe B) Devriye C) Nazire D) lydiyye E) Fahriye

14. Hirâs-ı fitne saldun dehre ey bîdâd neylersün Kopardun yer yer âşub-ı kıyâmet-zâd neylersün Perişanlıklar etdün nev-be-nev îcâd neylersün "Tağıtdun hâb-ı nâz-l yârı ey feryâd neylersün Edüp fitneyle dünyayı harâb-âbâd neylersün" Yukarıda verilen koyu renkli dizeler, bir gazelin beyti- ne aynı ölçü ve uyakta eklenen dizelerdir. Buna göre, bu şiirin nazım biçimi asağıdakilerden hangisi olabilir? A) Müseddes B) Müstezat C) Tahmis D) Terkibibent 9 beslik E) Murabba 0905/22-03

1. Terkibibent kadı Burhanettin II. Mesnevi III. Tuyuğ IV. Rubai Aşağıdaki sanatçılardan hangisi yukarıdaki edebî tür- lerden herhangi birisi ile eşleştirilemez? A) Azmizade Haleti BY B) Kadı Burhaneddin C) Taşlıcalı Yahya D) Bağdatlı Ruhi Nedim 9. I.

Kafa Dong) 22. Divan şiirinde aşkın mutluluğu veya hüznü, tabiatın ölgünlüğü veya dirilişi ne kadar yoğunlukta işlenmişse de divan şairleri, ara ara bu dar kalıpların dışına taşmış ve insan olmaları hasebiyle her normal insan gibi olumsuzlukları da kendi konum ve psikolojik yapılarına göre eleştirmekten, yermekten geri durmamışlardır. 24. Aşağıdakilerden hangisi bu durumu örneklemez? A) Durulur çün kamu defterleri tomar gibi Dehr sultânlarının defter ü dîvânına yuf B) Yoluna cânum revân itsem gere cânâ didüm Yüzüme bin hışım ile bakdı did cânun mi var Halkın biri birine selâmi kelâmı yok Hex kişi kendi nefsine meşgul olup gider Dünyâ talebiyle kimisi halkın emekte Kimi oturup zevkile dünyâyı yemekte EEline zer alip varsan efendi gel buyur derler Eger destin tehî varsan efendiyi dyur derler

23. 21. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir kasidenin farklı bölümünden alınmış olabilir? A) Rûh-bahş oldi Mesîhâ sıfat enfâs-ı bahar A Açdılar didelerin hâb-i ademden ezhâr a B) Esdi nesîm-i nev-bahâr açıldı güller subh-demo Açsın bizim de gönlümüz sâkî meded sun Câm-ı Cema 6) Rişte-i bârân gümiş tel sîm-keş ebr-i harîf İki çarha döndiler gûyâ zemîn u âsmân D) Gül-şene altun varaklar zeyn idüp bâd-ı hazâna Güyiyâ zer-küblar dükkânı oldı gül-sitân a E) Ey Husrev-i ali nijad v'ey daver-ipâk-itikad Ey şah-ı sahib-adl ü dâd ey padişah-ı muhterem

AYT / Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler -1 Testi 9. 7. Gül mevsiminde tevbe-i meyden benim gibi Zannim budur ki sen de peşimansın ey gönül ACUM aminton Ben sana både içme güzel sevme mi dedim Benden niçün bu güne girîzânsın gönül Nedim Tevbe: Tövbe Mey, både: Içki Peşiman: Pişmēn Gün: Tarz, yol Girizân: Kaçan Bu dizelerde a ağıdaki sanatlardan hangisi yoktur? Teşbih B) İstifhary Kapalı Istiare D) Nida E) Açık istiare D 0

DENEMELER AIMLER DENEMELERI AYT EDEBİYAT 12. Sevdigüm bir hûb sadâdur a Mâ'il-i zevk u safâdura Kârı uşşâka vefâdura Meşrebümce dilrübâdur 2 Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinin örneği olabilir? A) Şarki B) Kaside o Terkibibent D) Kita E) Muhammes

81. Kamu bimarina canan deva-yi dert eder ihsan Niçin kılmaz bana derman beni bimar sanmaz mi Fuzuli, bu beyitte, dize ortalarında da uyak kullanarak ahenk zenginliği yaratmıştır Divan şiirinde bu tür gazeller aşağıdakilerden hangi- siyle adlandırılmıştır? A) Yek-ahenk B) Yek-avaz C) Mustezat D) Musammat E) Beytull gazel

Dalg TOR D) Ey şimdi köyünden pek çok uzakta, Ey şimdi bir yığın kara toprakta Uyanmaz uykuya dalan yiğitler Şehidlik şânını atan yiğitler E) Başka sanat bilmeyiz karşımızda dururken Yazılmamış bir destan gibi Anadolu'muz Arkadaş, biz bu yolda türküler tuttururken Sana uğurlar olsun... ayrılıyor yolumuz 2. "İlimsiz şiir temelsiz duvar gibi olur ve temelsiz duvar ise gayet itibarsızdır. Şiirimizin pâyesinin ilim ziynetinden noksan olma- sini haksızlık bilip, bir müddet hayatımın nakdini akli ve nakli ilimlerin kazanılmasına sarf ederek, ömrümün hasilatını hikmet ve hendese kazançları edinmek için harcadığımdan, giderek çeşitli hüner incilerinden nazmimin güzeline süsler düzenledim ve yavaş yavaş hadis ve tefsir hakkında etraflı bilgi edinip, şiir erdemine kinanacak bir iş gözü ile bakmanın himmet yoksun- luğu olduğu gerçeğine ulaştım." sözleriyle şiir anlayışını dile getiren 16. yüzyıl divan edebiyatı sanatçısı aşağıdakiler- den hangisidir? A) Bâkî B) Fuzûlî C) Neft D) Nâbî E) Âşık Paşa 208

1/10!! 6. Âyinesi iştir kişinin lâfa bakılmaz Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde Bu beyit için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? A) Kişinin aynasının yaptığ iş olduğu dile getirilmiştir. B) Ortaya konan işle aki rütbesine vurgu yapılmıştır. C) Sözle kişilik arasında bağlantı kurulamayacağı belirtil- miştir. D) Ayna imgesiyle kişinin öz eleştiri yapması öğütlenmiştir. E) Ahenk, kullanılan ölçüyle sağlanmıştır.

A TESTİ 6. Aşağıdaki beyitlerden hangisi yay ayraç içinde verilen ifadeyi örneklemez? A) Çok da mağrûr olma kim meyhane-i ikbâlde Biz hezârân mest-i mağrûrun humárin görmüşüz (insanların gurura kapılması) B) En ummadığın keşfeder esrâr-ı derûnun Sen herkesi kör, âlemi sersem mi sanırsın (Beklenmedik bir durumla karşılaşılması) C) Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi (Devlet makaminin değerli olması) D) Ger derse Fuzûlî ki güzellerde vefâ var Aldanha ki şair sözü elbett- yalandır (Güzellerin sevgisine bağlı olmaması) E) Allah'a s ğın şahs- lalîmin gazabından Zirâ yumuruylu atin çiftesi pekdir (Sözlerin düşünülerek sarf edilmesi) 1.

10. Sultân-ı rüsul şâh-ı mümeccedsin efendim Bí-çârelere devlet-i sermedsin efendim Dîvân-ı ilâhîde ser-âmedsin efendim Menşûr-ı leamrükle müeyyedsin efendim Şen Ahmed ü Mahmûd u Muhammedsin efendim Hakdan bize Sultân-ı Müeyyedsin efendim Bu beyitlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? uygunluk A) Tenasüp sanatına başvurulduğu B) Münacat türüne örnek olduğu C) Kafiye ve redif kullanıldığı D) Nida sanatına yer verildiği E) Teşbihler ile Hz. Muhammet'in tasvir edildiği