Divan Şiiri Soruları

13. 11. Gazel ve şarkılarıyla tanınan sanatçı, aşk ve sevgili gibi konuları işler. Anlattığı sevgililer, maddi varlıkları hissedilen güzellerdir. Aşkı sürekli ve ciddi olmaktan çok geçici bir eğlence olarak görür. Büyük şairlerin çoğunda görülen tasavvuf, onun kişiliğine çok uzak bir kavramdır. Şiirlerinde zevk, neşe ve coşkunluk vardır. Üzüntüye, kedere, acıya yer vermez. Şiirlerinde mahallîleşme akımının etkileri görülür. Yaşadığı devrin zevk, sefa ve eğlencesini şiirlerine yansıtır. Eserlerinde o devrin İstanbul'unu bütün güzellikleriyle ve canlılığıyla Bir safâ bahşedelim gel şu dil-i nâşâda Gidelim serv-i revânım yürü Sa'dâbâda İşte üç çifte kayık iskelede âmâde Gidelim serv-i revânım yürü Sa'dâbâda dizelerinde olduğu gibi anlatır. Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Baki B) Fuzuli C) Necati D) Nedim E) Nabi 6

13. Kâbe olmasa kapun ayla gün leyl ü nehâr Eylemezlerdi tavâf ol güzeri döne döne (leyl: gece, nehâr: gündüz, güzer: geçilip gidilen yer) Bu beyit için aşağıdakilerin hangisi söylenemez? nell A) Sevgilinin kapısı Kâbe'ye benzetilmiştir. B) Ayın ve güneşin sevgilinin etrafında dolanması ve dön- mesi tavaf etme gibi düşünülmüştür. C) Ay ve güneş, aşığın karşıtı olan rakibe benzetilmiştir. D) Ayin ve güneşin dönmesi, güzel bir nedene bağlan- mıştır. E) Ahengi sağlamak için bazı ifadeler tekrar edilmiştir .

1. 5. Mal mülk düşkünleri rahat yüzü görmezler a Bin bir derde düşer, canlarından bezerler a Öyleyken, ne tuhaftır, yine de övünür b Onlar gibi olmayana adam demezler a Bu dörtlüğün nazım biçimi nedir? 1 A) Mani-dörtük B) Gazel = beurt ) C) Rubai - D) Şarkı dörticlE) Mesnevi =beyit

13. Kaside Arapçada övünme büyüklenme, iftihar anlam- lanna gelir. Kasidenin şairin kendisini, sanat yeteneğini övdüğü bölümüne fahriye adr verilir. Bu açıklamaya göre aşağıdaki beyitlerden hangisi fahriyeyi örneklemez? A) Meddah olalı çeşm-i gazalanına Bakî Öğrendi gazel tarzını Rum'un şuarasi, B) Zamanede benim ol şair oğlu şair kim Baş eğdi nazmıma dünyanın ehl-i irfani C) Bu arsada Bakî nice üstada yetişti Âlemde bugün ana bir üstad yetişmez D) Edemem terk Fuzulî ser-i kuyun yârin Ne kadar zulm yeri ise bana hoştur vatanim E) Le'âl-i vasfuna gelmez benim gibi nâzım Nite ki gerdîş ide sübha-i sinîn ü şühûr

li Bir çubuğu vardır, gâyet küçücek Žu'm-u fâsidince, keyf getirecek Kınık çanağı yok, ayran içecek Kahvede fağfûrî, fincan beğenmez Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Nazım birimi dörtlüktür. Your BY 6+5 duraklı 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. C Düz uyak örgüsü kullanılmıştır. D) Satirik şiirin özelliklerini taşımaktadır. E) Divan edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır.

3 Us I w 2. Esdi nesim-i nevbahar açıldı güller subh-dem Açsun bizüm de gönlümüz saki meded sun cam-i cem Bu beyitten hareketle, divan şiirine yönelik olarak aşağıdaki çıkarımların hangisi yapılamaz? A Kişisellik ön plana alınmıştır. + 2+ B) Şiirler sadece beyir birimi ile söylenmiştir. + Söz sanatlarından fazlasıyla yararlanılmıştır. + DY Ağır ve yabancı etkilere açık bir dil kullanılmıştır. E) Ahengi sağlayacak ses tekrarlarına yer verilmiştir. B 10. 1. Haddeden geçmiş nezaket yâl û bâl olmuş sana Mey süzülmüş şişeden ruhsar-i âl olmuş sana

SOSYAL BİLİMLER - 1 TESTI AYT 1. Çeşm û hâlin idüp ey zülf-i izanında nihan Dar- dünyâyı bu miskinine dâr eylersin II. Nâz idüp şol iki hâlün birisin gizleme kim Nazunu sen beni yandurmağa nâr eylersin III. Göricek hâl-i nigârı lebi altinda revan Yaşını Emri'nün ey dîde pinar eylersin Montes Nerede IV. Beni sen hecr-i miyânunla nizar eylersin Gizleyüp kaşlarunin nûnım zâr eylersin Cykermisina) V. Gösterirsin ile şol çeşm ü kad ü râ kaşını Âşıka arz- cemâl etmege ar eylersin Yukarıda numaralanmış beyitlerin hangileri sırasıyla bir gazelin matla ve makta beyitleridir? Al A nivel B) II ve III C) IV velll D) V ve E) V velv

10. Bir eşek var idi zaif ü nizar Yük elinden katı şikeste vü zar Gah odunda vü gah suda idi Dün ü gün kahr ile kusuda idi Ol kadar çeker idi yükler ağır Ki teninde tü komamış yağır Bu beyitlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ✓ A) Mesnevi nazım şekliyle yazılmıştır. B) Aruz ölçüsüyle yazılmıştır. C) Şeyhî'nin Harnâme'sinden alınmıştır. Her beyit kendi arasında kafiyelidir. E) Lirik şiir türüne örnektir.

7 1 AYT - 7 9. Aşağıdaki beyitlerden hangisi ayraç içinde verilen ifadeyi örneklemez? Ma'lumdur benim sühanım mahlas istemez Fark eyler anı şehrimizin nüktedanları (Kendini övme) B)) Ger dirse Fuzuli ki güzellerde vefâ var Aldanma ki şair sözü elbette yalandır (Sevgiliden şikâyetçi olma) C) Dünyâ talebiyle kimisi halkın ahenkte Kimi oturup zevk ile dünyâyı yemekte (Devirden hoşnut olmama) D) Aşk derdiyle hoşem el çek ilâcımdan tâbib Kilma dermân kim helâkim zehr-i dermânındadır (Izdırabından memnun olma) E) Canıma bir merhaba sundu ezelden çeşm-i yâr Öyle mest oldum ki gayrin merhabasın bilmedim (Kaderine razı gelme) 10. Müştak Bey'e sevdiği kız Kumru Hanim yerine onu ve geçkin ablası Sakine Hanım'ı nikâhlarlar. Müşta gerdek gecesi kendisine oynanan oyunu anlayıp olduğunu söylese de imamin ve mahallenin baskı

21. Dünya malına, şan ve şöhrete önem vermemeyi, yaşamak- tan zevk alma düşüncesini işleyen şiirlere divan edebiyatında -- denir . Gerek yaşadığı devrin gerekse tüm divan şiirinin en önemli şairlerinden biri olan ----, bu gazel tarzının en güzel ör- neklerini vermiştir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) âşıkane gazel - Fuzûrî B) şûhâne gazel - Nedim C) rindane gazel - Bâkî D) yek-ahenk gazel - Bağdatlı Ruhî 5) hikemî gazel - Nâbî

Divan edebiyatında çaresizlik, aşıkların maşuklar karşısında sevgililerin naz etmeleri ve rakibe karşı meyletmeleri sonucu àşığın bir şey yapamama durumu ile ilişkilendirilebilir. Aşık bazen sevilenin karşısında onun güzelliğine hayran kalarak onun güzelliği karşısında acziyetini ifade eden beyitler yazar, bazen yalnızlığından dolayı çaresizliğini dile getirir. Bazen de aşk, ilahi bir mana kazanır ve Allah'a tam olarak kul olabilmenin güç olduğu ve bu sebeple yaşanan çaresizliği ifade eder. Aşağıdaki beyitlerden hangisi bu parçadaki açıklamaları örneklendirmez? A) Dil-i sâd-påreni cem'eylemek kůyunda müşkildir Olur mu cem'a kâbil her itin ağzında bir påre B) Öldürür gözlerin ey yâr elimden ne gelir Mest oluptur iki hún-hår elimden ne gelir C) Ebna-yı zamanın talebi nam u nişândir Her biri tasavvurda fülän ibn-i fülândir D) Ne våre var ki firakınla eglenem bir dem Ne tàli'üm meded eyler visâle fırsat olur E) Teneffür eyleme kim bi-kesim men ü bikes Özüdür öz sözüm arza eyleyen nâ-çar

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde boş bırakılan yere ayraç içinde verilen kavram getirilirse bilgi yanlışı ortaya çıkar? olojik sıra- Filmiştir? C-TI-TT A) Divan şiirinde bütün misraları kafiyeli gazellere ---- denir. (müselsel gazel) B) Bir gazelin en güzel beytine ---- denilmektedir. (şah beyit) C beyitleri arasında konu bütünlüğü bulunan gazeller- dir. (Yek ahenk gazel) D) Birden fazla matla beytinin bulunduğu gazellere ----de- nir. (musammat gazel) E) öğüt verici, öğretici nitelikteki gazellerdir. (Hakîma- ne gazel) 3

EV Dörtlüklu şiirde yer alış sırasına göre verilmiştir. 14. Olup Eflâtûn-ila Bukrât şâd Virdiler ol gün ana İskender ad Çünki hükm olmışdı ol ferruh-piser Yüriyiben şark u garbi tutisar Her birine şark-ıla garbun Arab Karn komışdı kelâmında lakab Dahı dirler çünki togdı ol bahtiyâr iki gîsûsı var-ıdı tâbdâr Bu beyitlerin alındığı mesnevinin yazarı aşağıdakilerden han- gisidir? Ahmedî B) Şeyhî C) Sultan Veled D) Taşlıcali Yahya E) Gülşehrî TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 Sinav kodu (Y226)

10. Sınıf Deneme Sınavı 06 9. Dünya malı, şöhret, yaşamaktan zevk alma gibi konulari ele alan gazellere "rindâne gazel" adı verilir. Bu gazel tü- rünün en mahir divan şairi, beşerî aşk anlattığı eserleriyle 16. yüzyıla damga vurmuştur. Bu parçada sözü edilen şair, aşağıdakilerden hangisidir? A) Nâbi B) Fuzûlî C) Bâki D) Nedim E) Şeyh Galip

13. Sen kadar düşmen-i devlet mi olur hinzir Ne durur saltanatın sahibi bilmem a köpek Ne güne kaldı meded devlet-i Âl-i Osman Hey yazık hey ne musibet bu ne matem a köpek Hak götürdü arabı gitti hele dünyadan Kim götürse akabince seni bilsem a köpek Bu beyitler aşağıdaki eserlerin hangisinden alınmıştır? A) Harnâme B) Hüsrev ü Şirin C) Hayrabad D) Siham-ı Kaza E) Beng ü Bade

iya- B 35. XVII. yüzyılda sanatlı nesrin en önemli temsilcilerinden biri olan yazar, ilk defa mensur hamse oluşturmuş; XV. yüzyılda temelleri atılmış olan süslü nesre yeni bir bo- yut kazandırmıştır. Sanat ve maharet göstermek ama- cıyla o döneme kadar kullanılmamış Arapça ve Farsça kelimelere yer vermiş, zincirleme tamlamalar ve uzun cümlelerle özgün bir üslup geliştirmiştir . Bu parçada kendisinden söz edilen sanatçı aşağı- dakilerden hangisidir? A) Veysi B) Nergisi C) Kâtip Çelebi D) Nâbî E) Sinan Paşa