Divan Şiiri Soruları

Araba Sevdası C) İntibah D) Taaşşuk-Talat ve Fitnat E) Sergüzeşt 17. II. Murat devrinden 1546 senesine kadar süren dönem- de Osmanlı sahasında eser veren 334 şair hakkında eleştiri ve değerlendirmeler içeren eserdir. Eserde, daha önce yazılan aynı türden eserlerden farklı olarak şairler, alfabetik sıraya uygun olarak ele alınmıştır. Şairlere, ya- zarin mümkün olduğunca objektif değerlendirmesi so- nucu, yetenek ve değerlerine göre eserde yer ayrılmış- tır. Eser; sade bir dille, kısa ve secili cümlelerle; akıcı, ahenkli yer yer de alaycı bir üslupla oluşturulmuştur. Bu parçada sözü edilen eserle ilgili aşağıdaki bilgi- lerden hangisi doğrudur? Türü Adı A) Tenkit B) Tezkire Gülşen-i Şuarâ Meşairü'ş Şuarâ Mecalisü'n Nefais Yazari Ahdi Åşık Çelebi Ali Şîr Nevâi Sehî Bey Latifi Tezkire Tenkit Heşt Behişt Tezkiretü'ş Şuarâ E) Tezkire

.... İlahi her neye bakarsam sen anda hâzır, ilahî her neyi görürsem sen ana nâzır. İlahî gizlisin gaayet-i zuhûrun- dan, ilahî görünmezsin ziyâde-i nûrundan. ilahî her ne kadar günahkarsam kereminden nâ-ümid değilim ve her ne mikdar mücrimsem affından nevmid değilim. Ne ka- dar günâhım çirki varsa umanm keremin deryâsı mahv ede ve ne mikdâr a'mâlım çürüğü varsa ümmidim oldur ki rahmetin sıfatı affede... "Tazartûname'den alınan parçayla ilgili aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Sefaretname türüne örnek oluşturduğu B) Sinan Paşa tarafından yazıldığı C) Secilerden yararlanıldığı D) Tasawufi bir içeriğe sahip olduğu E) Süslü ve sanatkârane nesir örneği olduğu

Aritmetik Y 12.(0) Hz ya da (11) Ta latilet K- da bild düzya 10. (1) 1991 yılı UNESCO tarafından tüm dünyada "Yunus Emre Sevgi Yılı" olarak ilan edilmiştir. (II) Gelenekten yetişen bir sanatçı olan Dertli, hem aruz hem de heceyle şiirler yazmış ve divan şiirinden etkilen- miştir. (III) Aşık edebiyatının günümüze en çok şiiri kalan sanat- çısı olan Aşık Ömer, aruz ölçüsüyle de şiirler yazmıştır. (IV) Kazak Abdal, genellikle toplumdaki olumsuz, kötü tipleri taşlama türüyle ustalıkla eleştirmiştir . (V) Müzekki-n Nüfus adlı eserini yazan İbrahim Gülşeni gazel ve ilahi türünde başarılıdır Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bil- gi yanlışlığı vardır? A) 1 B) IV CV D) III (IV) A renler verile lir. Yuka ile es la- je- cor E) II

vo 3 13. Hele bir düşün ki gözümün nuru Bu kadar parayı sana kim verdi Bazı fukaraya bulma kusuru Mesti kundurayı sana kim verdi Dinle Ruhsati'yi ne deyem sana Sana bir öğüttür sanma ki çene Çalışmayla verse verirdi bana de Bu köşkü sarayı sana kim verdi Bu dizelerle ilgili; 4. 11'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur, bo Tapşırma geleneğini örneklemektedir, NL Söyleyici maksadını örtük iletiyle dile getirmiştir, IV. Dinleyeni düşündürmeye yöneliktir, jes V. Divan mazmunlarından yararlanılmıştır Smi yargılarından hangileri yanlıştır? löysuconsis 1 B) I ve 1ll D) III ve V E) IV ve V C) II ve IV iel A) I velt va TO

16. Insanlikta ve güzel ahlakta Horasan ve Semerkant mülkünde eşsiz idi. Huy, anlayış ve debdebe bakımından bu iki ülke gençleri arasında zamaninin önde gelenlerindendi. Zihni dikkat ve mana itibarıyla zengindi ve şiirde yeteneği de tarife ihtiyaç göstermezdi. Her ne kadar diline çok güzel beyitler sıkça gelir idiyse de düşünüp bir yere kaydetmezdi. Yazık, yüz bin yazık, eyvah, yüz bin eyvah ki hayat çeşmesinden susuzluğunu gideremedi ve ömür fidanından meyve yiyemedi. Mezarı Semerkant içindedir. Bu parça aşağıdaki edebî türlerin hangisinden alınmış olabilir? B) Pendname Seatporama le\suprane C) Şehrengiz Dirgahara Diğer sayfaya geçiniz.

Yenile Doğal persoa Yenilenebilen Doğal Kaynak *** 1. ADIM T.C.A BAKI 11. . Ukde-i ser-rişte-i râz-i nihânîdür sözüm Silk-i tesbîh-i dür-i seb'a'l-mesânîdür sözüm ul'un en beğenilen ambül Kasidesi” ile atini çekti. Türk şii- adığı hâlde hepsini Cel yazdı. Çağdaşı çti. Şiirlerinde za- "Şairlerin Sultanı" di. den hangisidir? C) Nedim (Benim sözüm, gizlilik sırlarının ipucunun düğümüdür. Sözüm ise Fatiha suresinin incilerinin dizildiği tespihin ipidir.) Bir güherdür kim nazîrin görmemişdür rüzgâr Rüzgâra âlem-i gayb armağanıdur sözüm 1. Aşağıda . (Benim sözüm âlemin bir benzerini daha görmediği bir cevherdir. Sözüm, bu zamana gayp âleminden getirdiğim bir armağandır.) Bu beyitler kasidenin hangi bölümünden alınmış olabilir? B) Dua C) Tegazzül A) Methiye D) Girizgâh E) Fahriye ğnâ lâ rûlar 12. evda I. Bre ağalar bre beyler Ölmeden bir dem sürelim Gözümüze kara toprak Dolmadan bir dem sürelim II. Yiğit olan yiğit kurt gibi bakar sit olar valgte

14. Sînemi çâk eyle cânum hâk ü gönlüm derd-nâk Çünki Oğuz Hân'um oldi hâk ile yeksan felek Åh u vâveylâ dirig ü hasret ü sad derd âh Kim Oğuz Hân'um dahi görmeğe yok imkân felek Kimseyi âlemde hergiz kılmamışsın şâdmân Âh idüp ağlar elünden bende vü sultân felek İçerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin türü aşağıdakilerden hangisi olabilir? B) Methiye C) Mevlit A) Mersiye D) Fahriye E) Pendname

4. 1. Grup 2. Grup 1. Nedim II. Kadı Burhanettin Tuyuğ Rubai 7 III. Ömer Hayyam Kaside IV. Nefi Şarkı V. Bâki Yukarıda 1. grupta verilen divan edebiyatı şairlerinden hangisi 2. grupta verilen nazım şekillerinden biriyle özdeş- leşmemiştir? A) B) II C) III D) IV E) V 108

22. Edirne şehri mi bu yâ gülşen-i Me'vâ mıdır Anda kasr-1 pâdişâhî cennet-i a'lâ midir 25. Cenneti görmüş bir âdem var ise gelsün disün Tarhı anın dahi böyle dil-keş ü ra'nâ mıdır Güllerinde var mı böyle reng ü bûy-i dil-firîb Yâ nesîm-i subhı böyle bûstâ'n- pirâ midir Bu şiir aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisiyle yazılmıştır? A Kaside B) Mesnevi C) Müstezat D) Muhammes E) Tardiye )

12. • Şeyhî - Harname Fuzuli - Şikâyetname Bağdatli Ruhi - Terkibibent e il Bu üç eserin ortak özelliği aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? T is rr A Mesnevi biçiminde yazılmış olmaları B) Dinî - tasavvufi nitelikler taşımaları C) Aynı yüzyıla ait ürünler olmaları D) Anadolu sahası dışında yazılmış olmaları E) Hiciv içerikli eserler olmaları 06

5. Perişân-hâlin oldum sormadın hâl-i perişanım Gamından derde düştüm kılmadın tedbir-i dermânim Ne dersen rûz-gârım beyle mi geçsün güzel hânım Gözüm cânim efendim sevdiğim devletlü sultânim Bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Lirik bir söyleyişi vardır. B) Divan şiiri geleneğini yansıtmaktadır. C) Kafiyelenişi gazeldeki gibidir. D) Sevgiliye sitem söz konusudur. E) İçeriği yönüyle koşmayı andırmaktadır.

1. Teressül adlı ilk inşa kitabının yazarıdır. 11. Şikâyetname'nin yazarı olup bunu mektup tarzında kaleme almıştır. III. Nasihatlerin yer aldığı Kâbusnâme adlı ese- ri yazmıştır. IV. Şiirlerinde mahlas kullanmayan divan ede- biyatı sanatçısıdır. V. 17. yüzyıl şairi olup kasidenin en önemli is- midir. Yukarıda numaralandırılmış cümleler aşağıda- kilerden hangisiyle ilişkilendirilemez? A) Fuzuli B) Nefi C) Ahmed-i Da'i D) Nedim E) Kadı Burhanettin

16. I. Bent Sanman bizi kim şîre-i engûr ile mestiz Biz ehli harâbâtdanız mest-i Elest'iz Ter-dâmen olanlar bizi âlûde sanır lîk Bizi mâil-i bûs-i leb-i câm ü kef-i destiz Biz mest-i mey-i meygede-i âlem-i cânız Ser-halka-i cem'iyyet-i peymâne-keşânız VI. Bent Vardım seher-i taât içün mescide nagâh Gördüm oturu halka olup bir nica gümrâh Girmiş kimisi vahdete almış ele tesbih Her birisinün vir-i zebânı çil ü pencâh ... Tahkik bu kim hep işimiz zerk ü riyâdır Taklide siz taâtiniz cümle hebâdır Bu şiir aşağıdaki nazım şekillerinden hangisiyle yazıl- mıştır? A) Terciibent By Gazel Skaside D) Terkibibent E) Kita

O dem ki mültefit-i yâr-ı dil-firîb olurum Dürüst söyleyemem Fenâ - reside-i ser-mâye-i rakîb olurum Fenâ-resan diyemem Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Divan Şiiri geleneğine aittir. B) Nazım birimi dörtlüktür. C) Müstezat nazım şekliyle yazılmıştır. D) Uyak şeması "abab"dir. E) Küçük misralar çıkarıldığında anlam bozulmaz.

9. Dörder dizelik bentlerden oluşan ve "aaaa / bbba..." şeklinde kafiyelenen bu nazım şekliyle yazılmış şiirlerde; felsefe, din, ahlak ve aşk konularına yer verilir. 18. yüzyıl şairlerinden Nedim, şiirlerini İstanbul Türkçesiyle yazmış, divan şiirindeki bu yerli nazım şeklinin en güzel örneklerini vermiştir. Bir şairin bu nazım şekliyle yazdığı beş eserini toplayarak oluşturduğu takıma hamse adı verilir; Hüsn-ü Aşk adlı eserin de sahibi olan Şeyh Galip hamse sahibidir. Divan edebiyatına Türkler tarafından kazandırılan bu türde konu sınırlaması yoktur; Kadi Burhanettin ve Nesimi bu türde eserler yazmışlardır. Bu açıklamalardan biriyle aşağıdakilerden hangisi ilişkilendirilemez? A) Tuyuğ B) Murabba C) Şarkı D) Rubai E) Mesnevi

10. Aşağıda öğretici metin türleri ve içerikleriyle ilgili bir tablo verilmiştir. Tür Siyasetname İçerik Öğüt verici nitelikte, kamu yönetimi hakkında bilgi Tasavvuf büyüklerinin hayatlarını ve kerametleri Başta Hz. Muhammed olmak üzere, peygamberlerin ve dört halifenin iç ve 2. Menakipname HT. Hilye dış güzellikleri, davranışları Hilfe La Fetihname Din uğruna yapılan savaşlar ve bunla- rin faziletleri V. Lugaz Özel ad dışındaki bir şeyin çeşitli özelliklerini belirtmek suretiyle sorulan manzum - mensur bilmeceler Buna göre tablodaki eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? B) || D) IV A) C) III EV