Divan Şiiri Soruları
Lise Türkçe
Divan Şiiri22. Her rind bu bezmin nedir encâmı bilir
Dünyâmızı nâgâh zalâm örtebilir
Bir bitmeyecek şevk verirken beste
Bir tel kopar âhenk ebediyyen kesilir O
Bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerin hangisidir?
A) Müstezat
B) Kaside
C) Rubai
D) Kita
E) Mesnevi
24
Lise Türkçe
Divan Şiiri16. Dünya dediğin bir bakışımızdır bizim
Ceyhun nehri kanlı gözyaşımızdır bizim
Cehennem, boşuna dert çektiğimiz günler
b
1 Cennetse gün ettiğimiz günlerdir bizim a
Bu dörtlüğün nazım biçimi aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Rubai
B) Tuyuğ
C) Şarkı
D) Kit'a
E) Murabba
Lise Türkçe
Divan Şiiri10. Divan edebiyatında, şiir ağırlıklı olmakla birlikte nesir (düz-
yazı) biçiminde de eser verilmekteydi. Bu edebiyatta
düzyazıya "inşa", yazarına da "münşi" denirdi.
Aşağıdaki eserlerden hangisinin yazarı, bir "münşi"
değildir?
A)
Muhakemetü'l-Lügateyn
B) Miratü'l-Memalik
C) Heşt Behişt
D) Tazarruname
E) Vesiletü'n-Necat
12
Lise Türkçe
Divan Şiiriatı
tir.
k.
Söz
almış
ta
cıyla
nde
. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü
14. Nedim, Divan'ındaki tüm konuları yaşadığı
hayattan ilham alarak şiirlerine aktarırken kendisini
her açıdan serbest bırakmış ve dış dünyadan
aldıklarını duyduğu gibi yansıtmıştır. Şiirlerinde Lale
Devri'nin sosyal hayatını anlatmıştır. Bu şekilde.
ele aldığı konularla devrini beyitlerinde adeta
ölümsüzleştirmiştir. Hayat zevki, hayalleri ve ruhu ile
döneme tam anlamıyla uyum sağlamış ve şiir yazma
konusundaki başarısıyla devrin en önemli temsilcisi
olarak günümüze kadar kendisinden bahsettirmiştir.
Başarısının sırrı ve onu dönemin diğer şairlerinden
üstün kılan yanı da budur.
Bu parçadan hareketle aşağıdaki beyitlerden
hangisinin Nedim Divan'ından alındığı
söylenemez?
A) Habbezâ hurrem behâr-ı zevk u şâdî vü tarab
Kim bu helvå bezmini reşk-i çırağan eyledi
B) Görelim âb-ı hayât akdığın ejderhådan
Gidelim serv-i revânım yürü Sa'd-åbåda
C) Yine bezm-i cemene lâle fürüzan geldi
Müjdeler gülşene kim vakt-ı çırağan geldi
D) Nămi gibi olmuşdur o hem sa'd hem âbâd
Istanbula sermaye-i fahr olsa revâdır
EDünyâda çeker mihneti erbâb-ı mahabbet
Ey sôfî bu gün bana ise irte sanâdur
end
B
Lise Türkçe
Divan Şiirimillet
Cerik
izde
persi-
bu
ran
an
TURUNCU TEST
KONU KAVE
MAV
9. Görüp ahkâm-ı asri münharif sidk u selâmetten
Çekildik izzet ü ikbâl ile bâb-ı hükümetten
Usanmaz kendini insan bilenler halka hizmetten
Mürüvvet-mend olan mazlûma el çekmez i'ânetten
Hakîr olduysa millet şânına noksan gelir sanma
Yere düşmekle cevher sâkıt olmaz kadr ü kıymetten
Vücudun kim hamîr-i mâyesi hâk-i vatandandır
Ne gam râh-ı vatanda hâk olursa cevr ü mihnetten
Tanzimat Dönemi'ne ait bir eserden alınan bu dizelerden
hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
Beyit nazım birimin kullanılması divan şiiri geleneğinin
devam ettiğinin bir göstergesidir.
B) Millet, hak, adalet, vatan gibi kavramların ele alınması Tan-
zimat şiirini divan şiirinden ayıran özelliklerindendir.
d) Sosyal bir konuyu ele almasına rağmen sanatlı ve ahenk-
li söyleyişten vazgeçilmemiştir.
Voi
D) Şiir düşünceyi halka ulaştırmak ve benimsetmek için bir
araç olarak görülmüştür.
E Bu dizelerde görülen toplumcu anlayış Tan-zimat'ın bü-
tün sanatçılarında gelişerek devam etmiştir.
Tidönemde yok,
S
Ku
b
2
Lise Türkçe
Divan Şiiri11. Yakl
TEST
5
(1) Mahallîleşme akımının en önemli temsilcilerin-
dendir. (II) Hubanname önemli eserlerindendir. (III)
Mesnevi nazım biçimiyle eser vermiştir. (IV) Dört
tane mesnevi türünde eseri vardır. (V) 16. yüzyılın en
önemli isimlerindendir.
Enderunlu Fazıl ile ilgili yukarıdaki numaralanmış
bilgilerden hangisi yanlıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E)
yer aldığı muy
mesneviler yazmıştır. 12
biridir. Alemnüma ham
Bu parçada tanıtıla
gisidir?
A) Azmizade Ha
C) Şeyhülislar
Lise Türkçe
Divan Şiiri12. ---- vadi-i kasaidde sühan-perdazdır
i
D
Olamaz amma gazelde Baki vü Yahya gibi
S
A
Mesnevi semtinde geçmiştir Atayi cümleden
R
evc-i rubaide uçar verka gibi
M
A
(---- kaside vadisinde parlak sözler söyler ama gazelde
Baki ve Yahya gibi olamaz. Mesnevi tarzında Atayi herkesi
geçmiştir. Rubaide güvercin gibi uçar.)
Bu beyitlerde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki
sanatçıların hangileri getirilmelidir?
A) Fuzuli - Nefi
B) Ahmet Paşa - Nedim
C) Nefi - Haleti
D) Şeyhi - Ömer Hayyam
E) Nabi - Şeyh Galip
Lise Türkçe
Divan ŞiiriNilelik Yayınc
11. I. Şöyle feyzâfeyzdir cûş u hurûş-i nevbahâr
Kim erişmiştir telâtum âsumân eyvânına
(İlki baharın coşup taşması öyle bol ve bereketlidir
ki dağları gökyüzünün kubbesine kadar çıkar.)
II. Şanîna nisbet mülükün şevketi benzer hemân
Peşşenin sîmurga nisbetle ser ü sâmânına
(Bütün büyük sultanların büyüklüğü, senin heybe-
tin yanında tıpkı zenginlik ve büyüklükte sivrisine-
ğin devlet kuşuna benzemesi gibidir.)
III. Sen otur ikbâl ile taht-ı şehenşâhîde şâd
Mülkler olsun müsahhar askerin şîrânna
(Sen zenginlik ve heybetle şahlık tahtında otur.
Bütün ülkeler ordunun aslanlarına boyun eğsin)
Bu beyitlerde kasidenin
I. Nesib-teşbip
II. Girizgâh
III. Methiye
IV. Fahriye
V. Dua
bölümlerinden hangilerinin örneği yoktur?
B) II ve III
C) II ve IV
Il
A) I ve II
D) III ve V
E) I ve V
Lise Türkçe
Divan Şiiri7.
Ben gidersem sazım sen kal dünyada
Gizli sırlarımı aşikâr etme b
Lal olsun dillerin söyleme yada
Garip bülbül gibi ah u zar etme b
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Divan şiirinin benzetme ögelerinden yararlanıldığı
B) İçerik açısından lirik şiir nitelikleri taşıdığı
✓
C) Çapraz uyak düzeniyle söylendiği ✔
D) Teşhis ve teşbihe başvurulduğu
E) Ahenk sağlamak amacıyla iç kafiyeye yer verildiği
SONUÇ
YAYINLARI
Lise Türkçe
Divan Şiiri15. Mevlit dinî-tasavvufi halk şiirinde Hz. Muhammed'in
doğumunu anlatan şiirlerdir. Erken dönemlerde Erzu-
||
rumlu Kadi Darîr gibi şairlerin temsil ettiği mevlit türü-
nün Türk edebiyatındaki en iyi temsilcisi 15. yüzyıl şairi
Süleyman Çelebi'dir. Onun Vesiletü'n Necat adlı eseri
|||
IV
bu alanda meşhur olmuştur. Hz. Muhammed'in Recep
ayının 27. gecesi "Burak" ile göğe yükselerek Allah'la
görüşmesini anlatan şiirlere mucizat-ı nebi denir.
V
Bu parçadaki numaralanmış ifadelerden hangisi
yanlıştır?
BII
F
cyni
DIVE
Lise Türkçe
Divan Şiiri14. Divan edebiyatının özgün bir edebiyat olmamasının nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ortak kavramların kalıplaşmış sözlerle anlatılması
B) Göz için uyak anlayışına bağlı kalınması
C) Kişisel sevinç ve acılara çokça yer verilmesi
D) Ağır bir dille şiirlerin yazılması
E) Tasavvufi konuları işlemesi
15. Aşağıdakilerin hangisi tümüyle divan edebiyatına aittir?
A) gazel-kaside-murabba-mani-şarkı
B) mersiye-naat-gazel-münacaat- rubai
C) türkü-ağıt-kita-semai-mesnevi
D) ilahi-destan-mani-tuyuğ-şarkı
E) ağıt-mersiye-tevhid-ilahi-naat
Lise Türkçe
Divan Şiiri-----
10. Klasik Türk şiirinin 18. yüzyıldaki önemli ismi olan yaşadığı
kısa ömre başyapıtlar sığdıran bir şairdir. Klasik Türk şiirinin
zirvesi olarak kabul edilmesinin nedeni, onunla beraber Kla-
sik Türk şiirinin misyonunu tamamlayarak şiirin yeni bir kana-
la akmış olmasıdır denilebilir. Genç yaşında yazdığı mesnevi-
si ve kaleme aldığı divanı, onun başarısının en büyük ifadesi-
dir. Sebkihindi akımından etkilenen ve bu anlayışın önemli ör-
neklerini veren şair, geleneğin tıkandığı gerçeğinden hareket-
le yeniyi yaratma yolunda önemli açılımlar yapmıştır. Şiirlerin-
deki derinlik ve tasavvuf düşüncesi yeni bir anlayışın örnekle-
ri olarak Klasik Türk şiirinde önemli bir yerde durmaktadır.
Bu parçadaki boşluğa aşağıdaki divan şairlerinden hangi-
si getirilmelidir?
A) Nedim
B) Enderunlu Vasif
C Şeyh Galip
D) Bâkî
E) Keçecizade İzzet Molla
12. Oğu
Te'a
lini
He
le
Lise Türkçe
Divan Şiiri10.
8. Aşağıdaki beyitlerden hangisi mahlas beyti ola-
maz?
A) Bâr-ı belâ-yi aşka heves kılma Bâkiyâ
Zirâ tahammül etmeyesin ihtimaldir.
B) Kil metâ-1 nazmını ârâyiş-i sûk-i kemal
Ey Nedîm-i pür hüner zîb-i dükâ lazım sana
C) Derd-i hicran nâ-tüvân etmiş Fuzuli hasteyi
Yok mudur yâ Rab devâ-yı derd-i hicrân eyleyen
D) Bu ta'bîrât vüs'unda değildir kuvvet-i tab'ın
Bu feyz-i ma'nevi Nâbî'ye mecrâ-yı digerdendir
E) Olmaz yine mariz-i mahabbet şifâ-pezîr
Rûy-i zemîne bir dahi Isâ gelir gider
Lise Türkçe
Divan ŞiiriDENEME 13
14. Bir gizli haber geldi ki Hak müjdesi by a 13
Da’vętlerin en sessizi, en sądęsi bụq13
Dostlar, bacılar, uzun sürer; beklemeyin x 13
x
Binlerce hataya bir sehiv secdesi bu a
Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu
şiirin nazım seklinin aşağıdakilerden hangisi
olduğu
söylenebilir?
A) Murabbe
B) Müstezat
C) Tuyuğ
D) Rubai
E) Şarker
Lise Türkçe
Divan ŞiiriE) Leyla vü Mecnun
15. Aşağıdaki sanatçı-yapit eşleştirmelerinden hangisin-
de yanlışlık yapılmıştır?
ja
va-
A Enderunlu Fazıl - Defter-i Aşk
Dşeyhülislam Yahya - Şehzade Mustafa Mersiyesi
Nabi – Fetihname-i Kamaniçe
Di Fuzuli - Hadikatü's-Süeda
E) Hamdullah Hamdi – Kıyafetname
V
-
139
Hayau
Lise Türkçe
Divan Şiiri13. Cihandan almagil lezzet
Sakin kim eyleme rağbet
Bu dünya kâfire cennet
Olubdur mümine zindan
Gel imdi çıkmadan serden
Seçegör hayrını şerden
Geç imdi her hevalardan
Nice bir fisk ile tuğyan
İçerik özelliklerinden hareketle bu dörtlüklerin
aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alındığı
söylenebilir?
A) Cenkname B) Pendname C) Surname
D) Seyahatname E) Gazavatname
si