Divan Şiiri Soruları

Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin taç beyti olabilir? Soru Bir Gid A) Müşkül budur ki her kime kim hâlim ağla- sam Aşkın yolunda ol dahi benden beter çıkar B) Åh kim berâidir bigâne beşrebdir biraz Ol ferinin söz mü varır yoksa hüsn ü anina C) Yaksan Nizâmi'yi ne acep cevrün adına Pervanesini oda yakar çünki her çerağ D) Kan ağlasın bu dide-i dür bârım ağlasın Ansın beni o yâr-i vefâ-dârım ağlasın Işte Gi B 3 d E) Ey bade eğer yârim içerse seni bensiz Ver neş'e fakat sarhoş gözlerine dokunma

Test 4 rk Edebiyatının Tarihi Dönemleri 6. Duram 3. Mahveder kendini bülbül bile hürriyet için Çekilir mi bu bela âlem-i pür-mihnet için Din için devlet için can çekişen millet için Azme hail mi olurmuş bu çürük ten kafesi Yukarıdaki dörtlüğün, kullanılan kavramlar ve anlatım özelliklerine bakılarak Türk edebiyat tarihinin hangi ev- 1 resine ait olduğu söylenebilir? Türk yati A) Cumhuriyet Dönemi B) Milli Edebiyat Dönemi C) Fecriati Dönemi D) Tanzimat Dönemi E) Divan Edebiyatı Dönemi yati 4. Ben gidersem sazım sen kalidünyada reken

17) Her kimün var ise zâtında şerâret küfria Istilâhât-ı ulûm ile müselman olmaz b Ger kara taşı kızıl kan ile rengîn itsen c Tab'a tağyîr virüp la’l-i Bedahşân olmaz b i Bu parçada tamamı verilen şiirin şekil özellikleri dikkate alındığında şiir aşağıdaki nazım şekillerinin hangisiyle yazılmıştır? ğıda A) Gazel C) Mesnevi B) Kaside E) Müstezat D) Kita

9. I. Selçuklular döneminde adı "Gülşehir" olan Kırşe- hir'de doğan şair, ismini buradan alır ve Türk edebi- yatında ilk kez mahlas kullanır. Mortikult Taur II. Eserlerinde Çağatay lehçesini kullanan şair, tüm Türkleri dil ve kültür alanında tek çatı altında topla- maya çalışan bir dil milliyetçisidir. muhakemeto's Lugareyn III. Hayatı Bağdat ve Kerbela çevresinde geçer. İyi bir eğitim gören şair, şiirlerinde bu diyarların acı ve izdırapla yoğrulmuş duygulu atmosferini yansıtır. tin-u IV. Divan edebiyatının son büyük şairidir. Şiirlerinde sembolik anlatıma, kapalı hayallere yer verir. Sikaye Ask Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış cümlelerde tanıtılan şairlerden birine ait değildir? A) Siham-ı Kaza B) Muhakemetül Lugateyn TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER D) Şikâyetnâme C) Hüsn ü Aşk E) Mandkut Tay

Teması 14. Nazım Biçimi Misra Örgüsü 1 Tuyuğ Dörtlük II Beyit Din ve devlet büyüklerine övgü Murabba Her konuda yazılabilir. Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Aşk, şarap, sevgili gazel dörtlük BL Felsefi, tasavvufi düşünceler kaside bent Aşk, şarap, sevgili mesnevi beyit D) Dinî, tasavvufi düşünceler gazel beyit Tabiat güzellikleri, eğlence kaside bent

10. Terim Açıklama 1. Musarra II. Hamse III. Mazmun IV. Ziyade V. Vasita • Divan edebiyatında kullanılan ka- liplaşmış ifadelerdir. • Müstezatlarda kısa beyitlere verilen addır. • Beş mesneviden oluşan eser bütü- nüne denir. Yukarıdaki terimler ile açıklamaları eşleştirildiğinde hangi iki terim adı dışta kalır? A) I ve 11 B) I ve V c) II ve 111 D) III ve IV E) IV ve V

5. Gazellerde genellikle konu bütünlüğü bulunmaz. An- cak bazı gazellerde tüm beyitlerde aynı konunun iş- lendiği de olur. Bu tür gazellere ---- gazel denir. Eğer gazelin her beyti ustaca söylenmişse buna da -- ga- zel denir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir? - A) taç - rindâne B) yek âvâz - yek ahenk C) musammat - taç D) nâtamam - âşıkâne E) yek ahenk - yek âvâz 3

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 Aşağıdaki beyitlerin hangisi ayraç içinde verilen ifadeyi örneklemez? A) Belâ budur ki alıştı belâlarınla gönül Gamin da gelse dile bâis-i meserret olur (kötülük ve tasaya kulak asmama) B) Ger derse Fuzuli ki güzellerde vefâ var Aldanma ki şâir sözü elbette yalandır (sevilenin vefasızlığına vurgu) C) Dil gamzesini görmeyeli meyli yok meye Yaşum şarâb olup kabağum tolu câmdur (zamana övgü) Dy Bilürsün sen benim bir sâhib-i hasret-keşüm vardır Ki kaç yıldır yeri künc-i mihen zindân-ı gurbetdir (ayrılık acısı) E) Sabr oruci yüzinden bin îde irişürüz Yillarda bir göricek sen gün sifatlu ayı (Ramazan ayına övgü) endemik

Best anim 6. Aşağıdaki beyitlerin hangisi ayraç içinde verilen ifadeyi örneklemez? des A) an Düşmanlara ahbâbını zemm oldu zerâfet Dildârdan ağyâra şikâyet yeni çıktı (Son zamanlarda yaygınlaşma) nim nând B) Her nesne kılar varlığına hüsn-i şehadet Her zerre eder vahdetine arz-ı güvâhî (Kanaatkâr olma) C) Tahkîk bu kim hep işinüz zerk u riyâdur Takliddesüz tâ'atunuz dümle Kebâdur (Ziyan olma, boşuna olma) ha D) Arz-ı hâl etmeye câna seni tenhâ bulamam Seni tenhâ bulicak kendimi aslâ bulamam (İçinde bulunduğu durumu anlatma) Si E) Cânıma bir merhaba sundu ezelden çeşm-i yâr Öyle mest oldum ki gayrin merhabasın bilmedim (Kendinden geçme, çok mutlu olma)

11. grubu TÜRKİYE GENELİ-2 1. Dil hânesi yik koma taş üstüne bir taş Sen yap anı iler ana virâne disünler II. Sun sagarı sâkî bana mestâne disünler Uslanmadı gitti gör o divâne disünler III. Peymânesini her kişi doldurmada bunda Şimden gerü bu meclise mey-häne disünler IV. Yahyâ'nın olup sözleri hep sirr-i mahabbet Yarân işidüb söyleme yabane disünler V. Gönlünde senin gayr ü sivâ sureti n'eyler Lâyık mı bu kim Kâ'be'ye büt-hâne disünler Yukarıda beyitleri karışık olarak verilen gazelin "matla ve “makta" beyitleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla gösterilmiştir? A) |- || B) I-111 D) II - IV C) II - III - E) III - IV

13 il 8. aki- Yeter ey çarh yeter aksine devrân itdin Ateş-i gamla yakıp cismimi biryân itdin Ebrves dide-i hun başımı giryân itdin Geh beni bülbül-i Şeyda gibi nâlân itding Gâh gül gibi hazân-dide-i ahzân itdina Bu parça biçim özellikleri dikkate alındığında aşağıda- kilerin hangisinden alınmış olabilir? A) Rubai B) Murabba C) Muhammes D) Gazel E) Kita

2. Aşağıdakilerden hangisi kasidenin "matla” beyti için doğrudur? :ëls Yayınlan A) Kasidenin sonunda bulunur. B) Kasidenin dua bölümünde yer alır. C) Şairin, mahlasini kullandığı beyittir. D) Kasidenin en güzel ve başarılı beytidir. E) Dizeleri kendi arasında kafiyeli olan beytidir.

ha por lo O dem ki mültefit-i yâr-ı dil-firib oluruma Dürüst söyleyemem a a şemasi Fena - reside-i ser-mâye-i rakib oluruma Fená-resan diyemema Bu dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Divan Şiiri geleneğine aittir. B) Nazım birimi dörtlüktür. (beyn) C) Müstezat nazım şekliyle yazılmıştır. D) Uyak şeması "abab"dir. E) Küçük misralar çıkarıldığında anlam bozulmaz.

2. 1. Mahv eder kendini bülbül bile hürriyet içün Çekilir mi bu belâ âlem-i pür mihnet içün Din içün, devlet içün, can çekişen millet içün Azme hâil mi olurmuş bu çürük ten kafesi II. Açıl bâğın gül ü nesrîni ol ruhsârı görsünler Salin serv ü sanavber şîve-i retfârı görsünler Kapında hâsıl itdi bu devasız derdi hep gönlüm Ne derde mübtelâ oldu dil-i bîmârı görsünler Numaralanmış bu şiirlerle ilgili olarak aşağıdaki karşılaştır- malardan hangisi yanlıştır? 4) her A) Her ikisi de aruz ölçüsüyle yazılmıştır. BY Her ikisinde de yabancı sözcüklere yer verilmişse de birin- cinin dili daha sadedir. Birincide toplumsal bir içerik söz konusuyken ikincisi birey- sel bir içerikle yazılmıştır. DY Nazım birimleri birbirinden farklıdır. E) Birincide uyak, redif gibi ahenk unsurları önemsenmezken ikincide ahenk unsurlarına önem verilmiştir.

8. Ahmet Yesevi geleneğine uygun olarak şiirler yazmıştır. Devrinde Arapça ve Farsça eser vermek çok yaygınken o; Türkçe'yi tercih etmiş, Anadolu'da dil birliğinin sağlan- ması ve Türk kültürünün hâkim olması için uğraşmıştır. Türkçecilik akımı müritlerini de etkilemiş, Eşrefoğlu Ru- mi, Ahmed Bican gibi sufiler bunun sonucu olarak özel- likle Türkçe eserler vermişlerdir. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden han- gisidir? A) Mevlana B) Hacı Bayramı Veli C) Hacı Bektaşi Veli D) Yunus Emre E) Pir Sultan Abdal

A A AYT / Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 Deheni teng eğerçi bihcetdür Havf-i kalbe velî alâmetdür 8. (Ağzı dar olan güzeldir fakat korkaklığa işarettir.) 10. Kita yun diy ne ole Agzı büyüktür şüci' Egri olandır şeni or g (Eğri ağızlı kötü olur, büyük ağızlı cesur.) s Cebhesi zayyık olanun Dayk olur hulkı anun (Alnı dar olanın içi de dar ve sıkıntılı olur.) Cebhesi bî-çîn olan Kâhil olur bî-güman (Alnında kırışık olmayan, şüphesiz tembel olur.) İçerik özelliklerinden hareketle bu beyitlerin aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Pendname B) Kiyafetname Palme Yayınevi C) Surname D) Fütüvvetname E) Sefaretname