Divan Şiiri Soruları
Lise Türkçe
Divan Şiiri8. Aşağıdakilerin hangisinde kasideyle ilgili bir bilgi
yanlışı yardır?
A) Kaside içinde söylenen gazele tegazzül denir ve kasi-
denin bölümleri içinde yeri sabit olmayan tek bölümü-
dür.
B) Münacat, Allah'ı ve peygamberi övmek için yazılan
kaside türüdür.
q) İlk beytine gazeldeki gibi matla denir ve bu, musarra
bir beyittir. (uyak şekli aa)
D) Kasidenin konusuna göre tasvirlerin yapıldığı ilk bölü-
müne nesib veya teşbib denir.
E) Rediflerine göre ve kafiyelerinde bulunan harfe göre
adlandırılmıştır.
B
Lise Türkçe
Divan Şiiri2.
2. Murabba nazım şekli ile ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
5.
A) Dördüncü dizeleri nakarattır.
B) Bent sayısı 3 ile 7 arasında değişir.
Yalnız dinî ve tasawufi konular işlenir.
D) Uyak düzeni "aaaa, bbba..." şeklindedir
E) Halk şiiriyle biçim bakımından benzerlik gösterir.
Lise Türkçe
Divan Şiirive v
23.
1. Matla
Gazelin son beyti
II. imale
Kisa heceyi uzun okuma
Ill. Müstezat
Gazelden türemiş nazim
biçimi
lin
IV. Murabba
Beyitlerle yazılma
en
V. Musarra
Birbiri ile uyaklı beyit
tonguç KAMPUS
ya
Yukarıdaki terimlerden hangileri karşısında verilen
açıklamayla ilişkilendirilemez?
26.
• Tarımsa
A) I ve 11
Dive
B) I ve IV
C) Il ve III
.
D) III ve IV
E) IV ve v
Ateşin
yapılma
• Arti ürü
Yukarıda
lerden ha
Lise Türkçe
Divan Şiiri2.
2.0 İstanbul Türkçesi
I Şarkı
E
II Mahallîleşme anlayışı
B.
IV Mesnevi
C
X. Hece ölçüsü
Divan edebiyatının 18. yüzyılda yetiştirdiği önemli
şairlerinden biri olan Nedim, yukarıda verilen ifa-
delerin hangisi ile eşleştirilemez?
A)
B
B)
Il
rah on ou av
Lise Türkçe
Divan ŞiiriTürk Dili ve Edebiyatı Testi
9
Dilberin işi itâb u naz olur
11.0
Çeşmi cadû, gamzesi gammaz olur
OODI
Ey gönül sabret, tahammül kıl ona
d
Yâre erişmek işü az az olur
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Sözcük halinde redif kullanılmıştır.
B) Tunç uyağa yer verilmiştir.
C) Tuyuğ nazım biçimiyle kaleme alınmıştır.
D) Aşk konusu işlenmiştir.
E) Uyak düzeni aaba biçimindedir.
Lise Türkçe
Divan ŞiiriBir gazele ait üç beyit şu şekildedir:
1. Yoklamazsın hîç var mı dilde dâğın yâresin
Böyle mi gözler güzeller âşık-i bîçâresin
II. Derdin izhar etmek ister daima Nef'i sana
Sen de lütfet yokla bir gün dilde dağın yaresin
III. Zülfüne bend etmesin yâ n'eylesin Mecnûn gibi
Zabta kâdir olmayan âşık-ı dil-âvâresin
Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
A) I - 11 - III
B) I - III - 11
C) II - III - 1
D) II - I - III
E) III - II - 1
DEN
Lise Türkçe
Divan ŞiiriTR88 dohika
4/5
6tnet
E AŞAĞIDAK
pizi, Soyadın
TR28\YDDS T
verh
Bu ki
si mL
sor
AYT / EDEBİYAT
13. Y
ri
ku)
11. Gazeller; başta aşk ve güzellik olmak üzere ayrılık, sev-
gilinin güzelliği, baharın verdiği neşe gibi konuları işler.
Daha çok lirik konuların işlendiği gazeller, işledikleri ko-
nuya göre birtakım isimler alır. Aşkın verdiği mutluluğu,
sıkıntıyı, sevgilinin güzelliğini anlatan gazeller âşıkane
gazel; hayata karşı kayıtsızlığı, yaşamaktan zevk almayr
anlatan gazeller rindane gazel; kadını ve aşkın zevkle-
rini şuh bir tavırla ifade eden gazel türü şuhane gazel;
ahlâkla ilgili öğütler veren, özdeyiş niteliğindeki sözlerin
ağır bastığı gazeller ise hikemî gazel olarak adlandırılır.
Türk edebiyatında âşıkane gazelin; ----, rindane
gazelin; ----, şuhane gazelin; de hikemî gazelin
öncüsü sayılır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisinde verilenler getirilmelidir?
A) Nedim - Baki - Nabi - Fuzuli
B) Nedim - Fuzuli - Nabi Baki
C) Fuzuli - Baki - Nedim - Nabi
D) Baki - Nedim - Fuzuli - Nabi
E) Nabi - Baki - Nedim - Fuzuli
- Fuzlili
Lise Türkçe
Divan Şiiri11.
1. Terkibibent
II. Mesnevi
III. Tuyuğ
IV. Rubai
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi yukarıdaki
edebî türlerden herhangi birisi ile eşleştirile-
mez?
A) Azmizade Haleti
B) Kadi Burhaneddin
C) Taşlıcalı Yahya
D) Bağdatlı Ruhi
E) Nedim
lan
Lise Türkçe
Divan ŞiiriX
Kronometre Türk Dili ve Edebiyatı
Denemeleri
7. Aşağıdaki yargılardan hangisinde bir bilgi yanlışlı-
ğı vardır?
A) Battalnâme, İslam ordularının Bizans Devleti'ne
karşı yaptıkları savaşlarda kahramanlık gösteren
Battal Gazi'nin yaşamı etrafında şekillenir.
B) Danişmendnâme, Anadolu'da bağımsız bir devlet
kuran Danişmend Gazi'nin hayatı ve kahraman-
liklarinin anlatıldığı anlatılardır.
SY Saltuknâme'de Anadolu'nun Türkleşmesinde
önemli bir yere sahip Sarı Saltuk adlı bir Türk
"gazi-derviş"inin hayatı anlatılır.
DJ Hamzaname, Hz. Muhammed'in amcası Hz.
Hamza'nın kahramanlıklarını konu edinen ve onun
efsanevi hayatını anlatan eserlerdir.
E) Fütüvvetnâmeler, ağırlıklı olarak tekke çevrelerin-
de meydana gelen savaşlar silsilesinin anlatıldığı
eserlerdir.
Lise Türkçe
Divan Şiiri2. .
Kasidelerin giriş bölümünde 15 - 20 beyitlik bir
tasvir şiiridir.
Şarkıyı oluşturan dörtlüklerin 3. dizesine verilen
addır.
Terkibibendin her bendinden sonra söylenir, tek
beyit olup bentler arasındaki geçişi sağlar.
Kasidelerde şairin kendi sanatını övdüğü bölüm-
dür.
Dizelerinin ortasında da uyak bulunan gazellere
ve üçlük, beşlik, altılık... bentlerle yazılan şiirlere
verilen ortak addır.
Yukarıdaki yargılar ile aşağıdakilerden hangisi
arasında bir ilişki kurulamaz?
A) Meyan - miyan
B) Musammat
C) Nesip - teşbib
D) Vasıta - bendiye
E) Girizgâh
Lise Türkçe
Divan ŞiiriD) Fuzuli - mesnevi - Kanuni Mersiyesi
E) Baki - kaside - Su Kasidesi
11. Aşağıdaki cümlelerde yapılan açıklamalardan
hangisi ayraç içinde belirtilen sanatçıyla ilgili
değildir?
XV. yüzyılda yaşayan sanatçının "Harnâme"
adlı alegorik tarzdaki hiciv mesnevisi edebiyatı-
mızda fabl türünün ilk başarılı örneğidir. (Şeyhi)
Bi XIII. yüzyılda yaşayan sanatçı, birkaç Türkçe
beyit dışında, tüm şiirlerini Farsça yazmış güçlü
bir tasavvuf önderidir. (Mevlana)
XVI. yüzyılda yaşayan sanatçı, döneminde "şa-
irler sultanı" olarak tanınmış ve sånatın bütün
olanaklarından yararlanmıştır. (Baki)
D) XIV. yüzyılda yaşayan sanatçı, eserlerini Aze-
ri Türkçesiyle yazmış; tuyuğlarıyla ünlenmiştir.
(Kadi Burhaneddin)
E) XVIII. yüzyılda yaşayan sanatçı divan edebiyatı-
nin son büyük temsilcisidir ve sembolik anlatım-
la tasawufi konuları işlemiştir. (Sehi Bey)
12.
Divan edebiyatında bazı kavramlari, duyguları, sev-
gilinin güzelliğini ifade etmek için kullanılan klişeleş-
miş sözlere mazmun adı verilir. Mazmunl
nkası
Lise Türkçe
Divan ŞiiriYeten meh-röye Salih saye salma mihrün az eyle
Melaik olsa süretde beşerden ihtiraz eyle
Demen dünyâde her meh-rü mehe ifşa-yı râz eyle
Fuzáli názeninler görsen ihzar-i niyaz eyle
Terahhum umsa ayb olmaz gedaler padşalerden
Son bendi verilen bu musammatla ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) 1, 2 ve 3. misralar Salih'e; 4 ve 5. misralar Fuzuli'ye
aittir.
B) Şair Salihi, Fuzuli'nin şiirini tahmis etmiştir.
C Dizeler, terkibibent nazım şeklinden alınmıştır.
D) Divan şiiri geleneğini yansıtmaktadır.
E) Arapça ve Farsçanın söz varlığından yararlanılmıştır.
Lise Türkçe
Divan Şiiri16. ilm kesbiyle pâye-i rifat
Arzû-yı muhal imiş ancak
Işk imiş her ne var âlemde
ilm bir kîyl ü kâl imiş ancak
b
Yukarıdaki şiirin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
A) Müstezat
B) Kita
C) Mesnevi
D) Gazel
E) Rubai
Lise Türkçe
Divan ŞiiriOl rebi - lll evvel ayin nicesi
On ikinci gece isneyn gecesi
Ol gece kim doğdu ol Hayr - úl - Beşer
Annesi anda neler gördü neler
Dedi gördüm ol Habſbin Annesi
Bir acep nur kim, güneş pervanesi
Berk urup çıktı evimden nâgehân
Göklere dek nûr ile doldu cihân
Gökler açıldı ve feth oldu zulem
Üç melek gördüm elinde üç âlem
Biri meşrik biri mağribde onun
Biri dâmında dikildi Kâbe'nin
Bildim anlardan kim ol halkın yeği
Kim yakîn oldu cihâna gelmeği
İndiler gökten melekler sâf sâf
Kâbe gibi kıldılar evim tavaf
Aşağıdaki eserlerden hangisi örnekte verilen nazım bi-
çimiyle yazılmamıştır?
A) Fuzuli - Leyla vü Mecnun
B) Şeyh Galip - Hüsnü Aşk
C) Süleyman Çelebi - Vesiletü'n Necat
D) Baki - Kanuni Mersiyesi
E) Şeyhi - Harname
Lise Türkçe
Divan Şiiri12. Bin bahçeli beldemizi yâd ellere bıraktık
Gölgesinde barınacak tek ağacım yok artık
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangi-
si doğrudur?
A) Tam uyak vardır.
B) Redif kullanılmıştır.
C) Satirik ögeler ağır basmaktadır.
D) Serbest ölçüyle yazılmıştır.
E) Zengin uyak bulunmaktadır.
Lise Türkçe
Divan ŞiiriXVII. yüzyılın bu iki şairi üslup ve eda yönünden
aynı çığırda buluşurlar. Yalnız biri daha özcü ve
saf şiir peşindeyken diğeri mutasavvıf olarak
İlahi aşk terennümlerine yer vermiştir. Bu iki usta
şair Sebk-i Hindi akımının bu yüzyıldaki önemli
temsilcileri olarak kabul edilir.
Bu parçada hakkında bilgi verilen şairler
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şeyh Galip - Azmizade Haleti
B) Nabi - Nefi
C) Şeyhülislam Yahya - Nedim
D) Sabit - Şeyhülislam Bahayi
E) Naili - Neşati