Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

2. Türkiye'de nüfus dağılımı incelendiğinde, 21 milyona yakın kır- sal kesim nüfusu olduğunu aktaran Prof. Ahmet Eriş, "Türkiye, 2,5 ila 3 milyon arasında değişen tarımsal işletmeye, 5 ila 5,5 milyon nüfus arasında değişen tarımsal istihdama ve beldeler dahil 36 binden fazla köy yerleşimine sahip. 2023 yılında Tür- kiye'nin hedefi tarımsal üretim değerine sahip ilk 5 ülkeden bi- onlari olmak. Ekonominin canlanması, doğal kaynaklar ve çevrenin korunması, şehirdeki nüfus baskısının azalması ve kırsal alan- daki kalkınma politikalarının daha etkin olması için kırsalda ya- şayan nüfusun artması şart." diye konuştu. lana pr. B mişc üyc ölç kt lyc şti Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Sayısal verilerden yararlanma B) Tanık gösterme C) Tartışma D) Niteleyici ifadeler E) Tanım cümlesi abspraque oms mol smalmons)

5. 18 JET PARAGRAF Zanaat, sermayeden çok nitelikli emeğe dayalı; öğrenimin yanı sıra el becerisi ve ustalık gerektiren bir meslektir. Bu tür mesleklerin erbabına zanaatkar denir. Marangozluk, ayakkabıcılık, kuyumculuk, berberlik, bakırcılık gibi mes- leklerin hepsi birer zanaattir. Bir kimsenin zanaatkâr olmak için el becerisi gerektiren bir mal veya hizmeti sadece sat- ması değil, bilfiil üretmesi gerekir. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Tanımlamadan yararlantimiştir. B) Konuyla ilgili örnek verilmiştir. G) Amaç cümlesi vardır. D) Kanıları değiştirme gayreti vardır. E) Açıklama tekniğinden yararlanılmıştır. YAYINLARI

åle na Kitapçık B 19. Bir akbaba vardı, ayaklarımı gagalıyordu. Çizme ve raplarımı didik didik etmiş, sıra ayaklarıma gelmişti. Durup dinlenmeden gagalıyordu, arada bir havalanıp çevremde Derken bir Bay geçti karşıdan, bir vakit durumu izledi, son- tedirgin dolanıyor, sonra yine çalışmasını sürdürüyordu. ra niçin akbabaya ses çıkarmadığımı sordu. "Ne yapabili- rim ki!" dedim. "Geldi, haydi gagalamaya başladı; kuşkusuz ilkin kovmak istedim, hatta boğacak oldum kendisini ancak böyle bir hayvanın gücüne diyecek yok." Bu hikâyede aşağıdaki unsurların hangi ikisi belirgin değildir? A) Kişi - zaman C) Otay - mekan B) Kişi - olay DMekan-zaman Mek

13. Emeği, yalnızca insan türüne özgü bir kavram olarak ele almak gerekir. Örümcek ağ örerken dokumacıdan daha iyi bir iş çıkarır. Arı ise bal peteğini yaparken çoğu mimarı utandıracak bir ustalık ortaya koyar. Ama en kötü mimarı en iyi aridan farklı kılan şey, mimarın eserini yapmadan önce kafasında kurmuş olmasıdır. Yani ortaya çıkan ürün, üretim sürecinin başında, emekçinin zihninde zaten var olan tasarımın sonucudur. Emekçi doğai nesnelere sadece bir biçim değişikliği kazandırmakla kalmaz; aynı zamanda kendisinden. bağımsız var olan doğa içinde, iradesini ortaya koyarak kendi belirlediği kurallara göre amacını gerçekleştirmiş olur. Bu parçada insanı diğer canlılardan ayıran hangi özellik üzerinde duru maktadır? A) Duygularını eserlerine yansıtması B) Betli bir amaca yönelik tasarımını somutlaştırması C) Somut ürünler yanında soyut ürünler de ortaya koyması D) Aklını kullanarak doğayı taklit etmesi E) Özgürce gerçekleştirdiği eylemlerinin sorumluluğunu alması

4. (1) Dumanla haberleşme tekniği için ilk olarak yüksek ve açık bir alan bulunur. (II) Buraya ulaştıktan sonra ise olabildiğince büyük bir ateş yakılır ve ardından alevlerin yoğun bir duman çıkartmasını sağlayabilmek adına ateşin üze- rine bol bol çimen, yeşil çubuk ve dal eklenir. (III) Sonrasında ıslatılan bir battaniye ateşin üzerine atılıp belirli bir süre beklenir. (IV) Du- manın izi durduğunda battaniye geri çekilir ve hemen akabinde tekrar ateşin üzerine atılır. (V) Çinliler, Kızılderililer, Aborjinler, Farsiler ve Türkler dumanla haberleşme yöntemi- ni kullanan milletlerden yalnızca bazılarıdır. (VI) Fars mitolojisinde ateş, Tanrı ve insanlar arasındaki mesajları taşıyan bir çeşit ulak ola- rak kabul edilirken Türk mitolojisinde ise önemli haberleri ve kurbanları göğe ileten kutsal bir metafor olarak görülmüştür. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istenşe ikin- ci paragraf numaralanmış cümlelerin hangi- siyle başlar? A) I B) II C) III D) IV E) V

23. Dilimizde yaklaşık 100 bin sözcük bulunuyor fakat son dö nemde gençlerimiz bunlardan 200-300 kadarını kullanara iletişim kuruyor. Hepsinin elinde cep telefonu, hepsi birbir ne mesaj atıyor. Böyle yaptıkları için pek çok sözcüğün fa kına bile varamıyorlar. Böyle olunca da dilimize büyük zara veriyorlar. Yapılan bazı araştırmalarda birçok üniversite mezu nunun bile en fazla 200-300 sözcükle konuştuğu ortaya çık yor. Sanırım bu gençlerimiz, sorunları çözüm bulmanın, sa lıklı iletişim kurmanın konuşmaktan geçtiğinin pek farkınd değil. Bu metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi şöylı nemez? A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır. B) Açık ve akıcı bir dille yazılmıştır. C) Öğretici bir içeriği vardır. D) Alıntı yapılmıştır. E) Fıkraya özgü nitelikler ağır basmaktadır.

E) Dost dostun eyerlenmiş anlatmaktadır. 8. "Işık Doğu'dan yükselir" sözünü - - - - var mıdır? Işık Doğubayazıt'ta, Ishak Paşa Sarayı'nın üzerin- de gezinir, bir hükümdar gibi, Sarayın bir bölümü --et- olsa da bugünkü duruşu bile insanı kiler. Yalnızca Osmanlı, Fars ve Selçuklu mimari- sinin iç içe geçtiği bir yapı olduğu için değil; Ağrı - - için Dağı'nın kıyısında bir tarih öğretmenini de... Bu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdaki sözcüklerden hangileri sırasıyla getirilmelidir? A) duymayan-kapatılmış - içten - çağrıştırdığı B) anlamayan-yok - yakından - benzetmek C) bilmeyen - yıkılmış - derinden - andırdığı D) söylemeyen - yıpranmış - ister istemez - barın- dırdığı E) okumayan - eskimiş - olumlu - anlattığı 9. İstanbul'da bir kıtadan diğerine her gün binlerce

Osmanlı camilerinin mimari açıdan gelişim sürecinde Mimar Sinan'ın katkıları çok büyüktür. 16. yüzyılda, Os- manlı Devleti'nin en parlak döneminde yaşamış olan Sinan, Osmanlı sanatının en büyük yapı ustasıdır. Gü- nümüz teknik imkânlarına kıyasla koşulların hayli kısıtlı olduğu "tarımsal düzen" mimarlığında, özellikle kubbe mimarisine getirdiği usta çözümleriyle evrenselleşmiş olmasından ve mimarlığa katkılarından dolayı "Mimar Sinan", "Mimarbaşı Sinan" ve "Koca Sinan" unvanlarıyla anılır. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisin- den faydalanılmıştır? A) Betimleme C) Örnekleme E) Tanık gösterme B) Kişileştirme D) Karşılaştırma

Roman ille de çok ilgi çekici, sıra dışı, uç bir olayı an- latmak zorunda değildir. Franz Kafka gibi, bir sabah uyandığında böceğe dönüştüğünü gören Gregor'un hikâyesini de anlatabilir; Balzac, Stendhal gibi günde- lik hayatları da. Konu sınırlaması getirilemez. Yaşar Kemal'in güzel bir sözü vardır, şöyle der: "Roman öyle bir şeydir ki bir karıncadan yola çıkıp evrene ulaşabi- lirsin. O kadar genişletebilirsin." Her bakımdan sınırsız oluşu, onu diğer türlerden daha cazip hâle getirir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisin- den yararlanılmıştır? A) Örnekleme - tanık gösterme - karşılaştırma B) Tanık gösterme - betimleme - soyutlama C) Örnekleme - karşılaştırma - tanımlama D) Karşılaştırma - tanımlama - kişileştirme E) Öyküleme - benzetme - tanık gösterme

20. (1) Distopya Yunancadan gelme bir sözcük olup ilk defa Jo- hn Stuart Mill tarafından kullanılmıştır. (II) Ütopyanın karşılığı olarak kötü, karamsar, kıyamet senaryoları içeren bir dünya düzenine gidişi dile getirir. (III) Toplumun giderek kötüleşece- ğini, özellikle düzenin insanları terörize etmesiyle toplumsal bağların yok olacağını ortaya koyan bir bakış açısıdır distop- ya. (IV) Bu bakış açısı, kötümser bir bakış açısı olarak de- ğerlendirilir. (V) Matrix, Karanlık Şehir, V For Vendetta, Yapay Zekâ, Bıçak Sırtı, Terminator gibi filmler; 1984, Hayvan Çiftli- ği, Ben, Cesur Yeni Dünya, Biz, Fahrenheit 451 gibi romanlar distopya konuludur. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi tanımsal bir nitelik taşımaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

la 21. Kakule nefis bir baharat. Aktarlarda yeşil, siyah ve beyazını bulunca inanılmaz mutlu oldum. Kahve- lerde, sıcak çikolatalarda değişik lezzet arayanlar için güzel bir alternatif. Ayrıca, dünyada safran ve vanilyadan sonra en pahalı üçüncü baharat/ Mutfak jargonunda kakule deyince akla gelen yeşil kakule. Ferahlatıcy, taze nane hissiyatı veren, bir yandan da odunsu bir aromaya sahip Beyaz kakule, yeşil ola- nın güneşte veya fırında kurutulmuş ve aromasının hem farklılaşmış hem de hafiflemiş hali diyebiliriz. Siyah kakuleyse, yeşile göre daha iri, daha dumansı ve topraksı bir aromaya sahip. Bu parçada kakuleyle ilgili aşağıdakilerden han- gisine değinilmemiştir? Aromasının özelliğine B) Farklı renklerde bulunabilmesine C) Bazı içecek türlerinde kullanıldığına D) Fiyatının pahalılığına V E) Bazı hamurişlerinde kullanıldığına TASARI 21

17. Tek pervaneli uçakların attığı ilaç, pamuk fidanları üs- tünde kurudu. Damarlı yüzlerinde benek benek beyaz lekeler bıraktı. Dümdüz ovayı yer yer kesen çitler ara- sındaki otlar, önceleri pamuk tarlalarına dolan fazla su- yu bir uçtan çaldı, emdi, azıp gelişti. Kanallar suyun fazlasını denize attıkça otların payına düşen nem de azaldı. Yaz boyu azaldı bu pay ve otlar kurudu, dike- ne sardı. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) kileme C) Gerekçelendirme E) Tartışma B) Görsel ögeler D) Devrik cümle

32. Bu sabah kötü uyandım. Her şey ürkünç geliyordu bana. Bomboş evde her şey darmadağınıktı. Ma- sanın üzerinde kimi açık, kimi üst üste konmuş ama hepsi de okunmayı bekleyen kitaplar... Üzerine bir şeyler yazılmış kağıtlar, rengarenk kalemler... Sırtımı dayadığım sandalyemdeki minder yere düşmüş, ter- liklerim ayrı ayrı yerlerde bana bakıyordu. Bu evde yıllardan beri yazmaya, yaşatmaya çalıştığım insan- lar sanki koşuşturuyor, tartışıyorlardı. En çok da be- nimle didişiyorlardı. Onları bir türlü susturamıyor- dum. Hepsi kendi kaderinden şikâyetçiydi. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi ağır basmaktadır? A) Öyküleme - Betimleme B) Açıklama - Örneklendirme Tartışma - Betimleme D) Öyküleme - Örneklendirme E) Açıklama - Tartışma

a r. ek- aden sonra 30. Odanın sessizliği, bir sandalyenin duruşu, duvar- daki saatin tik takı sinirime dokunuyor. Dışarıda kar var. Pencereden görünen manzara dondurucu. İçimden bir şeyler geçiyor ama biliyorum ki hiçbir şey yapamayacağım. Atlasam bir vapura, şeh- re gitsem diyorum. Su kaynıyor. Çayı demlemeli. Çayın kokusu... Çocukken anneannemde kaldı- ğım sabahlar bu kokuyla uyanırdım. Kaşık çatal tıkırtısı... Bir de çay bardaklarına konan çay kaşığı sesi... Kaygısız çocukluğum... Canım annean- nem... Evet, evet! Çay demlemeli. Karlar yağsın şehrin üstüne. Biraz da umutsuzluğun üstüne yağ- sin. Bu parçada aşağıdaki anlatım tekniklerinden hangisi kullanılmıştır? A) Bilinç akışı Diyalog www Biç çözümleme D) Özetleme E) Geriye dönüş

37, TYT/TÜRKÇE 37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap- layınız. Stres çarki, son dönemlerde okullarda, parklarda, evlerde el- lerden ve dillerden düşmeyen yeni bir oyuncak. Genel olarak sıkıntılı ya da stresli anlarda zihni dağıtmak için kullanılan bir el fırıldağı olarak tanımlanabilir. Bir dönem büyüklerin en bü- yük yardımcısı olan stres topuyla aynı işleve sahip bu cisim, üç kollu bir yapıdan oluşuyor ve içindeki bilyeler sayes dönüyor. Hareketli olduğu için çevredekilerin de dikkatini çe- kiyor ve bu özelliği, ilgiyi kendi üzerine çekmek isteyen ço- cuklar için stres çarkını ---- Ne var ki son dönemlerde dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de ünlü olan stres çarkının çocuklarda dikkat dağınıklığı ve anti sosyal kişilik gelişiml gibi sorunlara neden olabileceği düşünülüyor. Moh Alpiar Cas TEMEL LISE nderes Buy No.7 AVM Civan ÖZEL ÖĞRETİM KURSU JOHOR AR ARTI BİLİM EĞİTİM KURUMLARI jöre 38. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşı- labilir? A) Oyuncak sektörü, yenilikler sayesinde ayakta durabil- mektedir. B) Popüler kültürün etkisiyle geçmişteki bazı alışkanlıklar terk edilmektedir. C) Her yeni ürün, farklı platformlarda tanıtılıp test edilmek- tedir. D) Çocukların mutlu olması, büyüklerin onlar için yaptıkları- na bağlıdır. E) Oyuncaklar, çocukların kişisel ve sosyal gelişimini olum- suz yönde de etkilemektedir. Her biri nümüzd önemli yatını, s bu miny dışında ki bu s yok olu koleksi yazma ni açık yı Müz HR HIN RENK 39 ve layınız. Osmar yapılar Fatih 39. Bu pa dakil A F B) C) ( D) 40. Bu J 11. III. IV. ya A)

6. Çizgi romanlarda, her şeyden önce farklı sanatsal türler birbi- rine karışır; yan yana gelir. Tek bir çizgi roman içinde hikâye, resim, tasarım, karikatür, roman, şiir, felsefe... buluşur. Burada gelecek ve geçmiş, bilimsel gelişmeler ve dinsel anlatılar, ef- saneler ve hayaller bir arada bulunur. İşte çizgi romanın içinde metinlerin oradan oraya gezinmesi böyle bir şeydir. Bu parçada altı çizili sözle, çizgi romanlarla ilgili olarak anla- tılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Farklı sanatsal üretimleri etkilediği BToplumun değişik kesimlerine göndermeler içerdiği Belli bir edebî türün sınırları içinde değerlendirilemeye- ceği DY Diğer yazınsal türleri besleyen bir kaynak olduğu EX Yoğun ve özlü bir anlatımla şekillendirildiği RKÇE