Düşünceyi Geliştirme Yolları Soruları

yıl i cil ni A 7. (1) Kopan ya da hasar gören bir organını yenileyebilme yeteneği başta olmak üzere birçok ilginç özelliği olan kırmızı dikenli denizyıldızı, farklı türde denizyıldızları içinde en bilinenleridir. (II) Bu deniz canlısı, derinliği en fazla 100 metreye kadar olan sularda ve gelgit bölgelerine girmeden yaşar. (III) Özellikle süngerler, deniz anemonları, yumuşak mercanlar gibi deniz formları için bir tehdit olan bu canlılar, doymak bilmez bir leş yiyici olarak bilinir. (IV) Estetik duruşu nedeniyle ilgi çeken bu canlı, Batılı ülkelerde pazarlanmak için toplanıyor. (V) Herhangi bir koruma listesinde henüz yer almaması, bu türün soyunun yakın gelecekte tehlike altına girebileceğine yönelik bir endişe oluşturuyor. "Kırmızı dikenli denizyıldızları"nın ele alındığı bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? ALümlede, sahip olduğu kimi özelliklerle ilgili Karşılaştırmalı bilgiler verilmiştir. BII. cümlede, deniz derinliğinin ve su hareketlerinin, yaşadığı bölgeleri seçmesinde etkili olduğu söyleniyor. C) III. cümlede, canlı kalıntılarıyla beslendiği dile getiriliyor. redu Song D) IV. cümlede, ticari değerinin yüksek olmasında fiziksel görünümlerinin etkili olduğu dile getiriliyor. V. cümlede, bir öngörü/koşuluyla birlikte ortaya konuyor. 8. (1) Tarihçilerin yüzyıllardır bir kopyasını aradığı Hiparkus Yıldız Kataloğu'nun bilim tarihcisi lames Evans

S-1) Haceli telaşlanmaya başladı. Hiç söz atmamıştı. "Hoş geldin hala!" diye kendisi mi konuşsaydı acaba?Ondan yana doğru gitti... Yüzüne baktı, Irazca'nın yüzünde kıpırtı yoktu. "Hoş geldin Hala, nişledin? dedi Haceli. Irazca karşılık vermedi.Taşkelle'nin çaktığı kazıklara,çektiği iplere bakıyordu."size komşu oluyoruz Hala!" dedi..Haceli ev yapıyoruz gayri. Komşuluğunuzu (bilgi yelpazesi.net) gösterirsiniz tabii.Ev yapanla düğün edene yardım şarttır. Biz de aşşa mahallenin çamurundan kurtulalım sayanızda...." Yukarıdaki metinde hangi bakış açısı kullanılmıştır, kullanılan bakış açısını tanımlayınız.(10)

----. Böyle olsaydı yaşamın kendisi olurdu edebiyat. Oysa yaşam edebiyat değil, edebiyatı besleyen bir kaynaktır ancak! Söz gelimi yaşanılanı, başka bir deyişle yaşam gerçeğini değiştirmeden yansıtmak sanat olsaydı yargılama tutanaklarının en soylu romanlar olması gerekirdi. Nitekim A. Myasnikov bu noktaya değinirken şunu söylüyor: "Sanat çoğu kez aynaya benzetilir. Bu benzetmenin yanlışlığı, on dokuzuncu yüzyıl klasiklerinin bile gözünden kaçmamıştır. Ayna, karşısında duran nesneleri donuk biçimde yansıtmaktan öte bir şey yapmaz oysa sanat gerçeğin özüne doğru inebilmek için gerçeği seçer, çözümler ve yeniden biçimlendirir." 37. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre, Edebiyatı yaşamdan koparmak, edebiyatın kaynağını kesmektir M. Sanatçı gerçeklerden kaçamaz, kaçtığını sanır Gerçeği bire bir anlatmak, bir yazarı başarılı kılmaz VEdebiyat, yaşanılanın olduğu gibi yansıtımı değildir Yazarlar, gerçek bir olayı kendi süzgeçlerinden geçirip sunarlar yargılarından hangileri getirilebilir? A) Yalnız II B) Yalnız IV D) It ve V E) JV ve V C) I ve t 38. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Somutlama yoluyla anlatıma belirginlik kazandırılmıştır. B) Öznellik ağır basmaktadır. CÖne sürülen düşünce örnekleme yoluyla geliştirilmiştir. D) Anlatıcının duygusal etkilenmesini yansıtan sözler vardır. E) Tartışmacı anlatımdan yararlanılmıştır.

TYT - Türkçe 24. İranlı ve Türk birçok şair tarafından Leyla ve Mecnun hikâyesi yazılmıştır. Bunlarda asıl konu aynı olmakla beraber hikâyenin düzeninde, olaylarda ve temalarda değişiklikler yapılmıştır. Fuzûlî; kendine özgü duyuş, anlatış tarzı ve hikâyenin içine serpiştirdiği çok güzel, içli gazelleriyle Mecnun'un ve Leyla'nın aşkını sanki kendisi yaşıyormuş gibi içten bir ifadeyle dile getirmiştir. Eserinde, Mecnun'un madde ile olan ilgisini derece derece keserek onu maddi hazların üstünde ulvi ve ilahi bir aşka yükseltmiştir. Mecazi aşkı anlatmasıyla tanınan Fuzûlî için bu romantik aşk hikâyesi çok uygun olduğundan kendisi aynı konuyu işleyen başka şairlerden daha üstün bir başarı göstermiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki düşünceyi destekler niteliktedir? Sanatta özgünlük için içerikte değil, üslupta farklılaşmak gerekir. B) Soyut kavramları somutlaştırmak için kimi şairler, eserlerini araçsallaştırır. C) Şair, eşi benzeri olmayan bir anlatıma ulaşmak için sanatının olgunlaşmasına müsaade etmelidir. D) Aynı hikâyenin farklı ülkelerde biçimi değiştirilerek tekrarlanması, sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. E) Yazar ve şairlerin dünya görüşlerine uygun temalar çerçevesinde yazdıkları ürünler daha çok okura ulaşır. 25. YAYINLARI LİMİT

DENEME 10 aya göre , zamanın 'mü- svan Barajı ya- ve sulama suyu masından kısa Taklar çoraklaş balık türlerinin nlarda bir kara- Baraj yapılma- verimli, zengin il Deltası'nı do- Itayı suluyordu. aynı zamanda onucunda deniz rakları tuzlandi an önce, denize I miktarda oksi- ca hem oksijen ek bazı organik ütün bunlar da k olmasına ne- angisi Asvan dan biri değil kalması nası si umsuz sonuç- nmadan yapıl- ilan malzeme- taşınan doğal na taşıması ik harikası" ol- » DENEME 10 37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. P Fareler üzerinde gerçekleştirilen yeni bir araştırmanın sonuçlarına göre, trehaloz adı verilen doğal bir şeker, insülin hassasiyetini artıran bir geni aktive ederek diya- bet riskini azaltıyor Bu geni aktive etmek aynı zamanda daha çok kalori yakılmasını ve vücutta yağ birikiminin azalmasını ve kan yağları ile kolesterol değerlerinin düş- mesini sağlıyor. Ayrıca araştırmacılar, farelere içme su- yuyla verdikleri trehalozun, uzun süreli açlığın meydana getirdiği faydalara benzer şekilde hayvanların karaciğer metabolizmalarında yararlı etkilere yol açtığını buldular. Bununla birlikte, araştırmacılar trehalozun sindirim siste- minden geçerken onu parçalayabilecek enzimlerle kar- şılaşabileceğini ve bu durumun vücutta zararlı etkilere yol açabileceğini de belirtiyorlar Trehalozun potansiyel olarak tedavi amaçlı kullanımı için hâlen bol miktarda araştırma yapılması gerekiyor ama yine de araştırmanın sonuçları, aralarında obezite, diyabet ve karaciğer yağ- lanması gibi hastalıkların da bulunduğu birçok metabolik sendroma bağlı hastalığın tedavisi için yeni olasılıklar ortaya koyuyor. 37. Bu parçadan hareketle trehaloz ile ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Hastalıkların tedavisinde kullanılabilmesi için yeterli araştırma yapılmamıştır. B) Karaciğer ve kolestrol üzerinde olumlu etkileri göz- lemlenmiştir. C) Faydalarının yanında vücuda zararlı da olabileceği düşünülmektedir. D) Vücutta uzun süre açlığın etkilerine benzer etkileri olduğu belirlenmiştir. E) Seker yerine kullanıldığında diyabet riskini azalttığı bilinmektedir. 38. Bu parçada, 1. Trehalozun vücudumuzda yarattığı olumlu etkiler nelerdir? II. Trehalozun diyabet üzerindeki olumlu etkisi nasıl gerçekleşir? III. Trehalozun tedavi amaçlı kullanılmasının sebebi nedir? IV Trahaloz, vücudumuzda ne gibi zararlar verir? sorularından hangilerinin cevabı yoktur? A) I ve II B) II ve IV D) Il ve IV C) Yalnız III E) Yalnız IV ens Yayınları 15 39 ve 40. soruları aşa cevaplayınız. Kitaplarımı bir siniflandırm lumcu gerçekçi metinler ya bu, şiirden, şiirsel anlatımd dığım, yararlanmayacağın türlerin tek malzemesi dildi oluşur. Türler, kesin çizgile neğin "Öykü, şiirin kız kard ile birlikte anılır. Şiir yazr biçiminde şiirsel metinler Bu notları yazdığım roma lanımı da önemsiyorum. hatta belki de ondan dal Bugüne dek anlatılmaya Ancak nasıl yazdığımız, işçiliğiyle eseri eşsizleşt 39. Bu parçada altı çizili dakilerden hangisidi A) Daha önce işlen şekilde aktarabil B) Romanda yer al sanatlı bir dil kull C) Herkesi ilgilendir celi bir biçimde a D) Daha önce ele a çimde ve dili inc hâle getirebilme E) Eserlerde özgür şın dışında bir d 40. Aşağıdakilerden H görüşleriyle örtüşm A) Şiirdeki sanatlı s ayırdığını düşün B) Usta roman yaza maları beni hep CHangi türde yazı biyat diye cevap D) Genç nesilleri da rin sınırlarını iyi c E) Hem şair hem y ama bana kalırsa değildi.

18. Türk edebiyatına ait aşağıdaki beyitlerden han- gisi diğerlerinden farklı bir alfabe ile yazılmış olabilir? h A) Bir kadehle bizi şâkî gamdan âzâd eyledi Şâd olsun gönlü onun gönlümüzü şâd eyledi B) Benim ömürüm hep dumanlar içinde geçti Bir rüzgâr bulup da serinleyemedim C) Aşkın belâsı yoh deyüben aşka düşme var Kim âşık oldu kim dedi aşkın belâsı yoh DBu gafletten niçün uyanmadın sen Niçün gafil yatursun sen ey avâm E) Vuslat gülüne ermez elim peş niçesi ben Bunca tahammül eyleyem ol hârá ey sabâ 21.

Falleten Ed 1. Zoraki Tabip II. Karakterler III. Prenses de Clives IV. Horace V. Kanunların Ruhu Yukarıdaki eserlerden hangisi farklı bir edebî akı- mın ürünüdür? A) I B) II C) III Edebi Akumlar D) IV E) V

TYT 30. Sıradan insan, Tanrı'yı ve onun niteliklerini insanbiçimci maddi, duyusal bir varlık, bir baba veya kudreti sınırsız bir tarzda tasavvur etmekten kendisini alamaz. Tanrı'yı bir hükümdar olarak düşünür. Ona insanlar gibi öfke, sevinç, intikam vb. duyguları yakıştırır. Oysa filozof aklı sayesinde Tanrı'nın herhangi bir insani duyguya sahip olmadığını, maddi, fiziksel bir varlık olmadığını vb. bilir ve Tanrı kavramının kendisinden hareket ederek bütün bunları kesin bir biçimde kanıtlar. Bir başka örnek ver- mek gerekirse, sıradan insan, halk, gelecekte bizi bek- leyen kaderi, Cennet veya Cehennem'i maddi duyusal terimlerle tanımlar. Cennet'te yaşanacak hayatı bu dün- yadakine benzeyen maddi, duyusal, haz verici bir hayat olarak görür. Oysa filozof gelecek hayatta bizi bekleyen mutluluk ve azabın maddi, duyusal bir mutluluk ve azap olmadığını bilir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisi ağır basmaktadır? A) Öznel düşüncelere başvurma B) Tanımlamaya yer verme C) Karşılaştırma yapma D) Örneklerden yararlanma E) Mecazlı söz kullanma 32. Kim okur Bu düğü Koyun Fikir ba Âşık asil d A) B) I C) D) E

E) Kapanmayan gözlerim duvarlarda gezerken Birdenbire kıpkızıl birkaç satırla yandı Yaratıcılık() eleştirel bakmak (II) yeni önermelerde bulunmaktır. Daha önde aralarında ilişki kurulmamış nesneler ya da düşün- celer arasında ilişki kurulmasıdır. Alışılmışın (II) bilinenin dışın- da kalmak (IV) soruna (V) yanlışlıklara farklı çözüm yollarından giderek yeni sonuçlar üretmektir. Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangilerine noktalı vir- gül (;) getirilmelidir? A) I ve II D) III ve IV B) II ve III E) Ill ve V Cve IV

24. Zweig, H.G. Wells ile Van Loon aklıma düştüğü için sa- bahtan başlayarak bütün gün kitaplığımda aradım onla- ri. Özellikle yüzükoyun yere yatarak alt sıradaki kitapla- ri tek tek dışarı çıkardım. Yerlerine savarken de topunun tozunu almayı savsaklamadım. Sonunda koridordaki raf- larda, hemen bir bakışta bulunabilecek yerde -oraya da- ha önce bakmıştım- Van Loon'u, altındaki sırada da Wells'i enseledim. İngiliz'in (Wells) La Guerre Des Mon- des (Dünyalar Savaşı) vardı. Türkçeye çevirdiler mi bil- miyorum. Doktor Moro'nun Adası'nı ise Hamdi Varoğlu çevirmiş. Kanaat Kitabevi yayını. Tarihsiz. Ama sanırım 40'li yıllardan koşup geliyor. İkisini de yeniden okumak için bir yana ayırdım. Zaman zaman kitaplığımı, kitapla- rimi, defterlerimi, günlüklerimi denetimden geçirirken çoğu sarılır boğazıma: "Al beni, al beni." Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? ndeln Konuşma havası içinde yazılmıştır. Devrik cümlelere yer verilmiştir. C) Sözcükler arasında sessel yinelemeler kurulmuştur. D) Benzetmeden yararlanılmıştır. Tekdüzelikten kaçınılmıştır. neru

1. Türkçenin zenginliğine ve gücüne inanıp bu konuda toplumsal bir bilinç ve duyarlılık oluşturmak gerekir. II. Televizyon yapımcılarının program yaparken içerik dışında dilimize, estetiğe ve kültürel değerlerimize dik- kat etmeleri gerekir. III. İş yeri adlarındaki yabancılaşma, ticari ürünlere verilen adlar noktasında Türkçeleştirme konusunda son dere- ce hassas olunmalıdır. IV. Kısır dil tartışmalarını bir yana bırakıp her düzeydeki okullarımızda Türkçe öğretimine özel bir önem ve değer verilmelidir. V. TBMM'de "Türk Dilini Koruma Yasası" bir an önce çıkartılmalıdır. Böyle önerilerde bulunan birinin aşağıda verilenlerden hangisini söylemesi beklenemez? A) Hiç kimse dilin vatandan daha az kutsal olduğunu söy- leyemez. B) İş yerimize bir hafta içinde başvuranların CV'sini inceli- yorum. C) Türkçenin üstünlük ve inceliklerinden yeterince yarar- lanılmaktadır. D) Öğrencilerime yabancı yer adları verilmiş yerlerden sa- tış yapmamasını salık veriyorum. + E) Kitle iletişim araçlarındaki uygunsuz ve basit ifadelere özellikle çocuklar ve gençler arasında yoğun bir ilgi vardır. +

"On siniz. ereti. dan. enin n hiç gut, mek rdu. den, nasıl nra, onra a bu me- kün eçiş man- E) V KAMPI BENİM HOCAM DIL BİLGİSİ KAMPI BENİM HOCAM DIL BİLGİSİ KAMPI BENİM HOCAM DİL BİLGİSİ KAMPI LO YANLISA BAK 14. Yazım Kuralları Aşağıdakilerden hangisinde bitişik yazılması gereken bir sözcük ayrı yazılarak yazım yanlışı yapılmıştır? A Hayatımla ilgili önemli bir karar almak zorunda kaldığımda kararın olumlu, olumsuz tüm yönlerini benimle düşü- nüp bana her türlü desteği sağlayan ailem, benim en büyük servetimdir. B) Yarasa, örümcek gibi ürkütücü hay- vanlar, sivrisinekleri yiyerek sivrisi- neklerin çoğalmasını engelliyor böy- Hece ekolojik dengeyi koruyor. C) insanın sahip olduğu hayvan sever- Tik, merhamet, paylaşımcılık gibi nite- likler, ailelerin ya da okul öncesi eği- timcilerin insana çok küçük yaşta kazandırdığı niteliklerdir. D) Toplumun kendi normlarına göre şekillendirdiği ahlak kuralları, toplum- ların parmak izi gibidir; her toplum kendi yaşanmışlıklarından ya da yaşayamadıklarından beslenerek kendi ahlak anlayışını oluşturur. E) Sana koşulsuz olarak her ne olursa olsun açılan ana kucağının kıymetini bilmeli, bundan daha büyük bir manevi destek olmadığını fark etmelisin. Aşağıdakilerden hangisinde yazım yan- lışı vardır? AL TÜBİTAK' proie destoři almels

8. Hem onun payı var, bu devrin edebiyatının ken- di edebiyat tarihine metinler arasılık yapmak gibi bir kaygısının ve o edebiyat bayrağının temsilcisi olduğunu yadsımasının da payı b payı büyük. Herkes de- ğişen insanın yalnızlığının peşinde, kimse ikonsal romanların yeniden ele alınabileceği ile ilgilenmi- yor. Geçmiş ile bağ kurmak, edebiyatın en büyük günahlarından biri sayılıyor. Bu parçada edat ve bağlaçların sayısı aşağıda- kilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) B C) D) E) Edat 1 4 332 Bağlaç 4 1 edert 233 12

7. C) Sifat E) Zamir Ad Sifat Bagiaç Sifat Edat Zamm Ad Diğer sayfaya geçiniz. Zarf Sifat Edat A Sayısal verilerden yararlanma B) Karşılaştırma C) Benzetme D Açıklama E Tanımlama Edat Bağlaç Bağlaç Badem ağacı çiçeği, insan zihnini rahatlatıp dinlendiren kokusu ve hoş görünümüyle tanınır. İlk onlar açar; dağlar, ovalar, bağlar, tarlalar öyle bir beyaza bürünür ki kar yağmış gibi plur. Badem ağacı çiçeği hoş kokusu nedeniyle kozmetik sanayinde de kullanılır. Badem çiçekleri Datça'ya coşku katar. Datça'nın en harika zamanlarıdır badem çiçekleriyle papatyaların buluştuğu zamanlar. Datça ilçesi ve köylerinde; 268 bin 720 badem ağacı bulunuyor. Yılda bin 200 ton kabuklu badem, 250 ton iç badem, 400 ton çağla üretiliyor. Ballı bademden, badem helvasına, badem sütünden bademli zeytine pek çok kullanım alanı bulunuyor. Zamir Zarf Edat Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisine başvurulmamıştır? PALME YAYINEVI

(1) İnsanoğlu gökyüzünün gizini çözmek için binlerce yıldır gözlem yapıyor. (II) İlk zamanlar çıplak gözle yapılan gözlemlerden elde edilen bilgiler, yer teleskoplarının icadıyla altüst oldu. (III) Evren, artık sadece yer teleskoplarıyla değil, uzayda uydular üzerinde taşınan teleskoplarla da gözleniyor ve çok değişik bilgiler sağlanıyor. (IV) Uzay teleskopları; astrofizikçilere yıldızları, gezegenleri gözlemleme olanağı veriyor. (V) Merceğin kullanılmaya başlanmasından hemen sonra Galileo, dürbüne benzeyen ilk teleskoplardan birini gökyüzüne çevirdi. (VI) Bu ilk gözlemler, Dünya'nın Evren'in merkezi olduğu ve Güneş'in Dünya etrafında döndüğü düşüncesine ciddi bir darbe indirerek bilimsel bir devrim yarattı. 25. Bu parça Iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf hangi cümleyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI

polimal 23. Teknolojinin gelişmesi, insana -başka bir deyişle kişilere ve toplumlara- uzun dönemde her zaman ve her yerde yarar sağlamıştır. Uygarlık böyle gelişmiş yaşamımızın niteliği de böyle yükselmiştir. Bununla birlikte yeni teknolojiye, bunun getirdiği değişime, gelişmeye ayak uyduramayan yeteneksiz, bilinçsiz, ilkesiz, başka bir deyişle hazırlıksız toplumlar da kimi zaman, teknolojik gelişme karşısında zarara uğramış; kimileri tarih sahnesinden bile silinmişlerdir. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vardır? A) Tanlık gösterme C) Öyküleme B) Ornekleme D) Betimleme E) Karşılaştırma