Edebi Akımlar Soruları

m §- 16 Edebi Akımlar Sembolizm J.P Parnasizm M. Natüralizm V. Romantizm V. Realizm Açıklama Şiirde duygular ön plan- dadır, doğa betimlemeleri özneldir. Şiirde duygu ve hayalin ye- rini gerçekler alır, dış dün- yanın betimlenmesi esastır. Gerçeği yansıtmada aşırı- lığa gidilir ve doğayı anla- tirken deneysel yöntemden yararlanılır. Pozitivizmin bilimsel felse- fesinden yola çıkılması ne- deniyle gerçekçi gözleme önem verilir. Konular genellikle günlük hayattan, millî tarihten alınır ve zıtlıklardan yararlanılır. Numaralandırılan edebî akımların hangi- lerinin yeri değiştirilirse yukarıdaki bilgi yanlışı giderilmiş olur? I ve II B ve III DIV ve V Cuve Eve Veno ve IV

* » 46 * * 30 3 (1) Freud'un psikoanaliz felsefesine dayanı- larak oluşturulan sanat akımıdır. (II) Düşün- celeri ve duyguları toplumsal ve ahlâki her türlü baskıdan kurtararak serbestçe anlatma amacı taşır. (III) Sürrealistler hipnotize edil- miş kişilere şiirler söyletmiş ve ortaya çıkan eserleri şaheser saymışlardır. (IV) Dil ve anlatım bakımından anlaşılır olma kaygısı taşımazlar. (V) Moliere, La Fontaine, Raci- ne, Montaigne akımın önde gelen sanatçı- larındandır. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde sürrealizmle ilgili bilgi yan- lışı vardır? LAXT BYT CYTI ATIV DYIV B

6 Sanatı klasik ve romantik akımların yapay- lığından kurtarmayı, çağdaş eserler üret- meyi ve konularını öncelikle yüksek sınıflar ve temalarla ilgili değil, toplumsal sınıflar ve temalar arasından seçmeyi hedefler. Ama- ci; günlük yaşamın ön yargısız, bilimsel bir tutumla incelenmesi ve edebî eserlerin -so- kağa tutulan ayna misali- nesnel bir bakış açısıyla ortaya konmasıdır. Bu parçada tanıtılan akım aşağıdakiler- den hangisidir? Sembolizm Realizm E) Empresyonizm B) Parnasizm DSürrealizm 4 4 44 B 4 4 44 4 46 2 4 9 6 9 B 44 %

12 [ EDEBİYATIN SANAT AKIMLARI İLE İLİŞKİSİ ] 16 Sembolizm, aşırı gerçekçiliğe bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Bu akımda şairler duygularını ve semboller ile ifade etmişlerdir. Sembolizm teorisini ....... ||| 3 ortaya koymuş, ilkelerini ise akımın öncüsü Charles Baudelaire "Kötülük Çicekleri" adlı şiir ki- tabında uygulamıştır. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? g p b y p açık ağır gerçeklik yapı mecaz || yalın süslü objektiflik biçim imge ||| Descartes V. Hugo G. Flaubert F. Coppe Mallerme

10 Yazar, doğayı anlatırken deney yöntemine başvurması nedeniyle realizmden ayrılır. Ona göre gözlem bir eser için yeterli değildir. İnsanın duyguları, tutkuları, düşünceleri, ey- lemleri soyunun ve içinde yetiştiği çevrenin etkisiyle oluşur. Yani insan davranışlarının temelinde soya çekim vardır. Eserlerinde kelime seçimine dikkat etmeyen yazar, kah- ramanları hangi çevredense o çevrenin dili ile konuşturmuştur. Kendi kişiliğini gizleme gereği de duymamıştır. G Yukarıdaki paragrafta özellikleri belirti- len yazar hangi sanat akımının temsilci- si olabilir? A) Sembolizm C) Sürrealizm Natüralizm B) Klasisizm D) Realizm

1 9 Romantizmin aşırı duygusallığına bir tep- ki olarak ortaya çıkmıştır. Bu akıma bağlı sanatçılar anlattıklarını duygulara değil; gözlemlere, belgelere ve bilimsel verilere dayandırmışlardır. İnsan kişiliğinin oluşu- munda çevrenin etkili olduğuna inanılmış, bu nedenle insanlar, yaşadıkları çevreyle birlikte ele alınmıştır. Sanatçılar yapıtlarında kendi kişiliklerini gizlemiş, hem toplumu hem bireyi bilim insanı tarafsızlığıyla güzel-çirkin, iyi-kötü bütün yönleriyle yansıtmışlardır. Bu parçada sözü edilen edebiyat akımı aşağıdakilerden hangisidir? A) Klasisizm Realizm E) Empresyonizm B) Natüralizm D) Sembelizm 9 P S P

17 Ders :Türk Dili ve Edebiyatı Konu: Edebî Akımlar Bu akım, Orta Çağ monarşisinin sanat anlayışını temsil eden kla- sisizme tepki olarak XVIII. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıkmış- tir. Duygular, din ve doğanın ön planda olduğu bu akımda konular çoğunlukla günlük hayattan alınır. Şahıslar toplumun her tabaka- sından, doğal ve toplumsal çevrelerinden koparılmadan ele alınır. Bu sebeple sosyal çevre ve doğa betimlemelerine önem verilir. Sanatta toplumsal yarar esastır. Hisli, şa- irane bir üslup kullanılır. Eserlerde duygu ve düşünceler gizlenmez. Türk dili ve edebiyatı dersinde öğretmen, hazırlanıp sınıfta anlatmaları ve anlattıklarını özet hâlinde tahtaya yazmaları için bazı öğrencilere edebî akımlar konusunu ödev olarak vermiştir. Ali, klasisizmle ilgili sunumunu yaptıktan sonra Ceren, kendi konusunu anlatmaya başlamış ve ardından anlattığı edebî akımın ilkelerini özet hâlinde tahtaya yazmıştır. Verilen görsele göre Ceren'in aşağıdaki edebî akımlardan hangisini anlattığı söylene- bilir? A) Realizm B) Naturalizm Romant SEMBOLİZM (SİMGECILIK): Realizm ve natüralizmin etkisiyle SÜRREALIZM Fransız edebiyatında aşırı gerçekçi ve D) Sembolizm E) Parnasizm

22. ? ● ● ● Birileri çıkıyordu oradan buradan Bilmiyorum. Dış dünyanın kendi içlerinde bıraktığı izlenimleri dile getirmişlerdir. Edebiyatın bir amaca hizmet etmemesi gerektiğini savunmuşlardır... Şiir, kısa hikâye, tek perdelik manzum pives gibi kısa çalışmaları tercih etmişlerdir. Bazı özellikleri verilen sanatçıların temsilcisi olduğu edebiyat akımı, aşağıdakilerden hangisidir? A) Fütürizm B) Empresyonizm C) Dadaizm D) Egzistansiyalizm E) Sürrealizm DENEME-1 7 Aday Yayınları

13. Sanatsal metinlerle öğretici metinlerin karşılaştırılmasıyla hangisi yanlıştır? ilgili aşağıdaki yargılardan A) Sanatsal metinlerde üslup, estetik kaygı ön plandayken öğretici metinlerde üslup kaygısı ön planda değildir. B) Yazar sanatsal metinlerde okuyucuya kendi dünyasını yansıtmak isterken öğretici metinlerde bilgi vermeyi amaçlar. C) Sanatsal metinlerde dil, öznel ve çağrışımsal olduğundan okura yorum yapma olanağı tanır; oysa öğretici metinlerde her okur aşağı yukarı aynı sonuçları çıkarır, anlatım genellikle nesneldir. D) Sanatsal metinlerde anlatılanlar gerçeğin değiştirilip dönüştürülmüş, yorumlanmış şekli yani kurmaca gerçekliktir; öğretici metinler ise gerçekliği doğrudan ifade ederler, doğal gerçekliktir. E) Sanatsal metinlerde dil, dil ötesi işlevinde kullanılırken öğretici metinlerde dilin göndergesel işlevi kullanılır.

4 Realizm akımına bağlı bir sanatçının; Duygu ve hayal yerine gerçeklik üzerin- de durması "Sanat toplum içindir." anlayışını benim- semesi MI. Eserlerindeki karakterleri kendi istediği gibi anlatması X. Eserlerinde kendi kişiliğini gizlemesi, ele aldığı gerçeği objektif bir bakışla yansıtması W Gözlem yaparak, not alarak gerçeğe ulaşılamayacağını bilmesi yapıtlarında numaralanmış özellikler- den hangilerinin görülmesi beklenir? A ve IV BYT ve III D) III ve V C) Ilve IV E) IL, Ht ve V

13 Romantizmde duygular, din ve doğa önem- senir. Konular genel olarak günlük hayattan ve millî tarihten alınır. İyi-kötü, hayal-gerçek zıtlığından faydalanılır. Kişiler, toplumun bü- tün kesimlerinden seçilebilir, doğal ve top- lumsal çevrelerinden soyutlanmadan yansı- tılır. Parçada anlatılanlara göre aşağıdakiler- den hangisi romantizm akımı etkisiyle yazılmış eserler için söylenemez? A) Kötümserlik Evrensellik Bireysellik BY Duygu ve hayal DY Millilik * Ø @ 20 8 P

11 Eserlerimde neler anlattığımı soruyorlar bana. Her şeyden önce yapıtlarımda sözün musikisine inanırım. Bu benim için her şey- dir diyebilirim. Söz nasıl olsa anlamını bu- lur. Kolay anlaşılmak istemem, yapıtlarım- da adeta sanatlarla, mecazlarla oynarım. Karamsarlığın hâkim olduğundan yakınır- lar hep ancak ben ne yapabilirim ki? Alaca karanlık, durgun su, ay işığı, gün batımı tasvirleri okuyucuda karamsarlık oluşturu- yorsa beni suçlamayın. Sonuçta okuyan ve anlamlandıran okuyucu. Demek ki okuyucu karamsar! Aşağıda verilen sanatçılardan hangisi- nin yukarıdaki parçada konuşan sanat- çıyla aynı edebî akımın temsilcisi oldu- ğu söylenemez? A) Ahmet Haşim BY Tevfik Fikret DNamık Kemal Cahit Sıtkı Tarancı Ahmet Muhip Dıranas

* * $ 7 Aşağıda verilenlerden hangisi "Sanat sa- nat içindir." görüşünü benimseyen edebî akımların özellikleri arasında gösterile- mez? A) Olay örgüsü gerçeğe uygun şekilde yansıtılmalıdır. B) Sanatçılar eserlerinde kendi kişiliklerini gizlemeli, nesnel olmalıdır. es Sağlam ve söz oyunlarından uzak bir üslup kullanılmalıdır. D) Duygu ve hayale dayanan tabiat tasvir- leri yapılmalıdır. Eserlerin biçimsel özelliklerinin kusur- suz olması sağlanmalıdır.

2 Bilginin kaynağı olarak aklın önceliği ve üstünlüğünü ön planda tutan rasyonalizm, edebiyattaki yansımasını XVII. yüzyılda Fransa'da gelişen tabiat, akıl ve sağduyu ilkeleri çerçevesinde kurulan akımında bulmuştur. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere hangi edebî akım getirilebilir? A) Klasisizm B) Romantizm C) Realizm D) Naturalizm E) Parnasizm 1

22. Ala fıstık, üzümlü pilav üzerine yatırılmış püryan tüte tüte ortaya geldi. Sofranın manzarasını son derece iştiha açıcı hâle getiren başka neler yoktu ki! Doktor Hoca üşenmemiş, mevsimin bütün müstesna yiyeceklerinden müteşekkil bir gıda müzesi vücuda getirmişti. Çiroz böreğinden tutun da Bulgar salatasına kadar binbir çeşit çerez ve fevkalade olgun, nefis meyveler vardı. Bilhassa buzlu sudan çıkarılmış olan iri ve buğulu çavuş üzümleri sofranın en güzel ziynetini teşkil ediyordu. Bu parça, betimlemelerdeki ayrıntılar ve anlatım özellikleri bakımından aşağıdaki akımların hangisine örnek gösterilebilecek bir metinden alınmış olabilir? A Realizm B) Fütürizm D) Sembolizm Semt C) Klasisizm E) Sürrealizm

Kendimi bildim bileli gözleme ve hayata dayalı hakikatleri duyurmaya çalıştım Günümüz insanını ve toplumunu sağlam bir dil ve anlatimla ortaya koymaya gayret ettim Dolayısıyla benim akımının sıkı bir takipçisi olduğumu söyleyenlerin hakkı var. Oysa yazarlığımın ilk dönemlerinde örneksed ģim fakat sonraları kendisinden büsbütün uzaklaştığım ünlü bir yazarımız. akımının yoğun tesirindeydi Çünkü o anlatılarında aşk, ölüm, tarih, doğa gibi konular üzerinde duruyor eserlerinde şahsiyetini gizlemiyor, olağanüstulukler ve tesadüflerle örülü bir kurgu inşa ediyordu Bu parçada-boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A 84 C) klasisizm-parasizm sembolizm - romantizm natüralizm - klasisizm — realizm - romantizm Er romantizm - naturalizm