Edebiyat Nedir? Soruları
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?a-Ritat yola
7. Şiirden alınan aşağıdaki dizelerde geçen noktalama işaretlerinin dizelerdeki kullanım
amaçlarını açıklayınız.
Bir gölge seçerim, olur bir kanat;
Rüzgârlar derinde kişneyen bir at;
Yolcular geliyor, geldiler, heyhat,
Rüzgârın ardından kopuyor tozlar...
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?21.
Masallar geleneği aktarmak için çok güçlü birer görevi
görür; kökleri hatırlatmak, kutsal olanla bağlantıyı kurmak
ve bu bağlantıyı korumak için anlatılır. Bir yandan da
toplumsal kuralları aktarmak ve böylece toplum yapısını
---, adaleti ve ahlakı sağlamak masalın amaçlarındandır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) eser - yansıtmak
araç - ayakta tutmak
C) vasıta - değiştirmek
D) iletişim - başkalaştırmak
E) (taşıyıcı - göstermek
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?rin Biçimsel / Ya
1. Bağdat kapısını Genç Osman açtı 0
Düşmanın cümlesi önünden kaçtı O.
Kelle koltuğunda üç gün savaşti a
Allah Allah deyip geçer Genç Osman )
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) 11'li hece ölçüsüyle oluşturulmuştur.
B) Düz uyak örgüsü vardır.-
C) Sözcük tekrarından yararlanılmıştır.
D) Zengin uyak söz konusudur.
E) Ek hâlinde redife yer verilmiştir.
v
gabb
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?am Kutu Kaplan
Apik karşılaşmalarında aşığın yeteneğini ve sanat be-
corisini değerlendirme Olçup değerlendirme yolların
dan biri de lebdeğmez'dir Lebdeğmez karşılaşmala
ninda aşıkların yetenekli olup olmadıklarının aşıkların
yetenekli olup olmadıklannin önemli ölçülerinden biri
lirlerinde bazı sesleri kullanmadan sanatlarını icra et-
meleridir. Lebdeğmez karşılaşmalarında yasaklı sesleri
kullanan âşık, dudaklan arasında sıkıştırılmış iğnenin
dudaklan kanatmasıyla yarışmayı kaybetmiş sayilir.
Aşağıda üç aşiğin lebdeğmez karşılaşmasından bazı
s
Ho
(
dörtlükler verilmiştir
Birinci aşik:
Hakikati izah eden aşıklar
Seyirciler şaşar haline senin
Dikkat eyle söylediğin lisana
Neler gelecektir diline senin
Ikinci aşik:
Aşıklar da can içinde karışık
Canan için seyran eder alışık
Ne dedi yanında ikinci aşık
Nişanlar assinlar çuluna senin
Üçüncü aşık
Aşık isen aşkın ile yanarsın
Varir anlatırlar iline senin
Ince ince gider sevda katari
Çikar isen rastlar yoluna senin
Bu lebdeğmez karşılaşmasıyla ilgili olarak dşağıda-
kilerden hangisi söylenebilir?
INFORMAL YAYINLARI X KARA KUTU YAYIN
A) Birinci aşık diğerlerinden daha yeteneklidir.
B) Ikinci aşık diğerlerinden daha yeteneklidir.
C) Üçüncü aşık diğerlerinden daha yeteneklidir.
Birinci ve ikinci âşık, üçüncü âşıktan daha yetenek.
lidir.
E) Ikinci ve üçüncü aşık, birinci aşıktan daha yetenek
lidir
(2019-ÖABT)
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?6. Aşağıdaki dizelerin hangisinde redif yoktur?
Palme Yayınevi
A
Şişesi is bağlamış bir lambanın ışığı
Her yüze çiziyordu bir hüzün kırışığı
B) Kalbime benzer taşları
Heybetli öter kuşları
C) Eski ama dost eşyalar
Yoksul halimizden anlar
D) Kat kat oldu gökyüzünde yokuşlar
Bahar bitti, ötmez bağlarda kuşlar
E) Doğru ol bir hayrı yoktur yalanın
Yürü, hali yaman geri kalanın
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?5. - Surname
Mersiye
Tezkire
1
Şehrengiz
Fabl
ivan
fade
inda
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu türlerden herhan-
gi birinin edebiyatımızda ilk örneğini vermemiştir?
harname
A) Şeyhî B) Sehi Bey C) Ahmedi
che
E) Bâkî
D) Nabi
Juinome
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?11. Atasözleri deneyim ve gözlemlere dayalı olarak
oluşturulur. Bu gözlem ve deneyimler fark,
sonuçlar ortaya çıkardığında atasözleri
birbiriyle çelişebilmektedir.
Aşağıdaki atasözlerinden hangi ikisi anlam
açısından birbiriyle çelismektedir?
A) Balık ağa girdikten sonra aklı başına gelir.
-Son pişmanlık fayda vermez.
B) Sabrın sonu selamettir.
-Sabreden derviş muradına ermiş.
C) Boynuz kulaktan sonra çıkar ama kulağı geçer.
-Deveye bindikten sonra cali ardina
gizlenilmez.
D) Kedi uzanamadığı ciğere mundar dermiş.
-Kaçan balık büyük olur.
E) Söz gümüşse sükût altındır.
-Bülbülün çektiği, dili belası.
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?2.
Türkçede anlam genişlemesi yoluyla, somut an-
lamlı bir sözcük soyut anlamda kullanılabilir.
Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi, bu
açıklamaya uygun bir örnektir?
A) Bu babacan, filozof ve hazırcevap insanlar ku-
şağı, tükenen bir görgü devrinin son kalıntıları
gibidir.
B) Birbirinden çok farklı kişiliklere sahip insanlar,
zamanlarının büyük bölümünü bir arada geçir-
mek zorundaydılar.
C) Klasik şiirin yıkıldığından beri şiiri, bin kişi bin
türlü tarif ediyor
D) Klişecilik sanatını usta bir klişeci kadar bildiği
hatta kendisi de klişe yaptığı için, siyah ve be-
yazın tonlarını son derece hünerle kaynaştırır.
E) Edebiyatımız iptidai, resimlerimiz basit, felsefe-
miz kopya; okuma yazma bilmek bir hüner sa-
yılıyor.
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
z.
fark
er.
ar
z
in
Bir Zamanlar Anadolu'da filmi, Nuri Bilge Ceylan'ın son filmi
olan Kış Uykusu'ndan önce çektiği eseridir. Filmin senaryosu
Kirikkale'nin Keskin ilçesinde işlenen bir cinayet üzerine bina
edilmiştir. Ismindeki Anadolu kelimesiyle Kırıkkale'nin
Anadolu'nun tam ortalarında bir yer olması arasında yönetmen
bir ilgi kurmuş olmalı. Senaryoda aslında cinayetin pek önemi
yoktur. Sadece başrollerdeki doktor, savcı ve komiserin bir
araya gelmesi için oluşturulmuş bir olay cinayet. Dolayısıyla
film bir polisiye eser değildir. Oyunculuklar, taşranın anlatımı,
geniş tabiat manzaralarının çekimleri ve başka birçok tarafıyla
film bir başyapıttır. Çoğu filmde karşımıza çıkan kadın oyuncu
ve müzik gibi unsurlar yok denecek kadar azdır. Filmin birkaç
dakikasında genç bir köylü kızı görünüyor; müzik olarak da
otomobilde giderken Neşet Ertaş'ın bir türküsü var, o kadar.
Ceylan, aldığı ödülleri hak eden bir yönetmen olduğunu
ispatlamıştır. Nuri Bilge Ceylan'ın bu filmdeki yönetmenlik
performansı ve önceki filmlerinin kalitesi ünlü Rus yönetmen
Andrei Tarkovsky'i hatırlatır.
77
x
39. Bu parçada sözü edilen filmle ilgili olarak
aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?
A) Filmde gerilim unsuru ön plandadır..
B) Olaylar İç Anadolu'daki bir ilçede geçmektedir.
C) Kahramanların oyunculuk performansı başarılı
bulunmuştur.
D) Erkek oyuncuların başrolde olduğu bir eserdir.
E) Cinai olay içermesine rağmen polisiye niteliği
taşımamaktadır.
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir isim tamlaması,
sifat-fiil grubunun içinde yer almamıştır?
A) Sonbaharın renk cümbüşü içinde Kapadokya, altmış
dört ülkeden iki bin sporcunun yarıştığı muhteşem bir
mücadeleye tanıklık etti.
B) İnsan yerleşimlerinin Paleolitik Dönem'e kadar uzan-
dığı Kapadokya'da yazılı tarih Hititlerle baslar
C) Tarih boyunca ticaret kolonileri barındıran Kapadok-
ya, İpek Yolu'nun da önemli kavşaklarından biridir.
D) Kapadokya evleri ve güvercinlikler, yörenin özgünlü-
ğünü ve kendine has çizgisini gösteren önemli ayrın-
tilardır.
E) Kapadokya'da sert bazalt kayasından şapkaları bulu-
nan koniler, "peribacası" yakıştırmacasıyla karşılan-
mıştır.
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?4.
( Destan kültüründen halk hikâyeciliğine geçişin ilk ürünü
olan Dede Korkut Hikâyeleri, 12 ve 13. yüzyılda oluşmaya
başlamış, 15 ve 16. yüzyılda yazıya geçirilmiştir. (II) Toplam
on üç öykü ve bir ön sözden oluşan bu hikâyelerde konu
Oğuzların iç ve dış mücadeleleridir. (III) Dede Korkut adı veri-
len kişi hikâyelerin başkahramanı olduğu için eser onun adıy-
la anılmıştır. (IV) Nazım ve nesir karışık olarak oluşturulan bu
eserlerde İslami motiflere de yer verilmiştir. M Olağanüstülük
ve abartmaların da görüldüğü bu hikâyeler Türklerin yaşayış
ve düşünce sistemi üzerine ipuçlarıyla doludur.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde Dede Korkut Hikâ-
yeleri ile ilgili yanlışlık yapılmıştır?
A)
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi,
ayraç içinde verilen kavramın örneği değildir?
B) II
C) II
D) IV
E) V
V FEN BILIMLERI YAYINLARI
2.
4
(1) O, edebiyat dünyasına yetişkinler için kaleme aldığı
yapıtlarıyla adım atmıştır. (II) Edebiyatseverler, daha çok,
çıkardığı dergilerle, şiir antolojileriyle ve öykü kitaplarıyla
tanımıştır onu. (III) Özellikle 90'lı yılların sonunda çıkardı-
ğı iki öykü kitabı, edebiyat çevrelerinde hatırı sayılır bir yer
edinmesini sağlamıştır. (IV) Bugünlerde ise onun adı,
çocuklar için yazdığı yapıtlarla gündeme gelmeye başladı.
(V) Onun, çocuk dünyasıyla tanışmasının tarihi çok daha
eskiye, bir gazetenin pazar günleri ek olarak verdiği çocuk
dergisini hazırladığı döneme kadar uzanır oysa.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
"sanılandan farklı bir durum'dan söz edilmiştir?
A) 1
B) II
C) III
Geron
E) V
YKS / Temel Yeterlilik Testi Deneme Sınavı - 5
1
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?ORTA
45. Şiirlerinde divan edebiyatının abartısı yanında, halk
edebiyatının yalınlığı var. Bu yalınlık daha sonraki ki-
taplarında yer alan şiirlerinde de görülmektedir. Ona
göre divan edebiyatının ana teması aşk olduğu için,
yazdığı aşk şiirleriyle kendisini bu şiirin yakınında gör-
mektedir. Yoksa dil ve ölçü bakımından, uyak yönün-
den böyle bir yakınlığı söz konusu değildir.
Bu parçadan, sözü edilen sanatçının şiirleriyle
ilgili olarak aşağıdaki yargıların hangisi çıkarıla-
bilir?
A) Söyleyişindeki abartı ve konusu yönünden divan
şiirine benzemektedir.
B) Ölçü ve uyak bakımından özgündür.
C) Bütünüyle divan şiirinin ustalığına erişememiştir.
D) Dili, zamanla daha kolay anlaşılır bir hâle gelmiştir.
E) Halk edebiyatın etkisi giderek daha belirginleşmiş-
tir.
1995 / Öss
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?:
DİNÎ TASAVVUFİ HALK SİİRİ VE SANATCILARI
7. Tekke şiirinin en büyük şairidir. Hayatı hakkında kesin bilgiler
bulunmamaktadır. Anadolu'da Moğol istilası yıllarında yaşa-
dığı düşünülmektedir. Taptuk Emre'nin dervişidir. Uzun yıllar
onun dergâhında ilim öğrenmiştir. Yıllarca bu tekkeye odun
taşıyan sanatçı, bir kere bile eğri odun getirmemiş ve “Bu
dergâha odunun bile eğrisi giremez." demiştir. Bütün şiirlerin-
de Allah inancını ve insan sevgisini işlemiştir. Şiirlerinde
coşkun bir lirizm vardır. Hem aruz hem de hece vezni kulla-
nılmıştır. Ağırlık hece yönündedir. Heceyle yazdıklarının dili
son derece sadedir.
Bu parçada hakkında bilgi verilen sanatçı aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Kaygusuz Abdal
B) Yunus Emre
C) Hacı Bayram Veli
olib bo 1618 a no
D) Hacı Bektaş Veli
too
E) Mevlânâ
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?Orhan Kemal'in Dünyada Harp Vardı adlı öykü kitabından alınan aşağıdaki ikilemelerden hangisi görevce
diğerlerinden farklıdır?
110640
O a.
Tırnakların ojesi pul pul dökülmüştü.
ahadi L ARIFARS
HEIL ARIF ARS
O b. Şadiye'nin kara kara gözleri vardı.
O c. Suçlu suçlu bakınıyor çevresine.
20110640
O d. Kalabalıkta ağır ağır yürüdülel. ARIE
O e Parayı avuç avuç kazanıyordu.
VE
20110640
HALILARIF
Lise Türkçe
Edebiyat Nedir?17. Yazmak için yaşanır, yaşamak için yazılır. Birbirini
bütünleyen değerlerdir yazmak ve yaşamak. Yazar,
küçük yaşlardan başlayarak duyumsar bunu. Güçlü
bir var olma baskisi olarak hisseder. Her durumda,
her koşulda, her dönemde duygularını, düşüncelerini
kâğıda dökmek ister. İçinde yaşadığı dönemin insan-
larına, belki de gelecektekilere bir sesleniş olsun diye.
Elli yıl, yüz yıl, iki yüz yil sonra! Kim açar bu yaprak-
lan? Kim karıştırır bu kitapları? Binlerce yazı, binler-
ce kitap yayımlanıyor. Yüzlerce hatta binlerce insan
yazı yazıyor. Geçmiş yüzyılların insanları yazmışlar,
yazmışlar... Bugüne kaçı kalmış? Bu kalanlardan kaçı
ölümsüz değer taşıyor? Pek azı. Üstelik yüz yıl, iki yüz
yıl önce değerli, kalıcı sanılan eserlerden pek çoğu
toz olup gitmiş, kimsenin önem vermediği eserler
olanca gücüyle bugünde ayakta.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakiler-
den hangisi söylenemez?
A) Mecazlı söyleyişe yer verilmiştir.
B) Konuşma havası içinde yazılmıştır.
C) Tanık göstermeden yararlanılmıştır.
D) Olastlık söz konusudur.
E) Kişileştirmeye başvurulmuştur.