Edebiyat Nedir? Soruları

2021-TYT/Türkçe 28. J. J. Rousseau, hemen her eserinde bireyin özgür geli- şimini sınırlayıp bireyi körelttiğini düşündüğü dogmatik sistemleri sorgulatmayı amaçladı. Bunu yaparken bazen felsefeden, bazen edebiyattan, bazen politika ve siyaset- ten bazen de sosyolojiden yararlandı. Alkışlanmadığı gibi kimi zaman ülkesinden, toplumdan ve hayattan dışlan- mış olsa da daima üzerinde durmak istediği, altını çizdiği noktalan çekinmeden yazdı, bu yüzden de her zaman iddialı söylemleri oldu. Kimi zaman -Toplum Sözleşme- si eserinde olduğu gibi- "Ben ne hükümdarım ne kanun koyan, zaten böyle olduğu içindir ki siyaset hakkında yazı yazıyorum. Hükümdar veya kanun koyan olsaydım yapılması gerekeni söyleyerek zamanımı kaybetmez, ya- pardım." şeklinde sözler sarf ederek tüm oklanı üzerine çekmiştir. Bu parçadan hareketle Rousseau ile ilgili aşağıdaki- lerden hangisi söylenebilir? A) lleri sürdüğü fikirler, toplum tarafından alkışlanırken yöneticiler tarafından tepkiyle karşılanmıştır. 29. B) Toplum yapısının düzelmesi için her bireyin sorumlu- luk alması gerektiğine inanmaktadır. C) Eserleri birçok bilim ve disiplin için kaynak eser olma özelliği taşımaktadır. D) Eserlerinde yoğun anlatımı tercih etmesi zamanında anlaşılamamasına yol açmıştır. E) Uygulayıcıların toplumu düzeltebileceği inancını eleş- tirel bir tutumla dile getirmiştir.

CE DERSI TEST Çekil, bu gölgeli yollarda gezinme Bahar, bakışların yine pek sarhoş. DALYS Yanılıp gönlüme misafir inme Kapısı kilitli, mihrabı bomboş. 1- Bu dörtlüğün hangi dizelerinde "ek fiil" vardır? A) 1-2 B) 2-3 C) 3-4 D) 2-4

TYT/ Türkçe Milli Edebiyat Dönemi'nden Cumhuriyet'e geçişte önemli bir yere sahip olan Beş Hececiler, milli sorunlara daha önce hiç olmadığı kadar sadık kalmışlardır. Yurt sorunlarına ve savaş gerçeğine sistemli bir biçimde bakmış ve halka moral vermeye çalışmışlardır. Yalnız onların yadsınamayacak bir kusurları olmuştur ki bu da Anadolu'yu Istanbul işi gözlüklerini çıkarmadan görmeye çalışmalarıdır. Bu parçadaki altı çizili söz ile anlatılmak istenen aşağıdakilerin hangisi olabilir? A) Anadolu dışında bir edebiyat merkezi seçmeleri B) Anadolu'yu içlerinden biri gibi değil de şehirli havasıyla anlatmaya çalışmaları C) Eserlerinde yerel söyleyişlere yer vermeyip Istanbul Türkçesini kullanmaları D) Güçlü bir sanat akımı oluşturamamaları E) Halka yukarıdan bakan bir aydın kimliği takınmaları

1 I 1 2 E I S 1 T 1 1 T 1 1 1 1 t 1 1 7 1 1 1 3. Avustralya New South Wales Üniversitesinden bilim insanları; iştahı ve kas kütlesini bozmadan, vücut sıcaklığını yükseltmeden yağ yaktıran BAM 15 adında bir molekül keşfetti. Bilim insanla- rı, aylar süren çalışmalar sonunda BAM 15 molekülünün etkin- liğini fareler üzerinde gösterdiler. İlaç verilen fareler, kontrol gru- bundaki farelerle aynı şekilde beslenmelerine rağmen kito kay- bettiler. Araştırmacılar, BAM 15 molekülüne dair bu kanıtı, bey- nin doyma merkezini etkilemeden ve vücut sıcaklığını değiştir- meden sağladılar. Ayrıca yüksek dozlarda bile non-toksik oldu- ğunu buldular. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi vardır? A) Öyküleme B) Örneklendirme D) Tanımlama C) Tanık gösterme E) Karşılaştırma

26. Aşağıdakilerden hangisi Asya Hunları ve Birinci Kök Türklerin ortak özellikleri arasında gösterilemez? A) Ülkenin, hanedanın ortak malı olduğu anlayışını benimsemeleri B) Ipek Yolu hâkimiyeti için bazı devletlerle mücadele etmeleri C) Devletin yönetim merkezi olarak Ötüken'i belirlemeleri D) Çin'in baskıları sonucunda zayıflamaları E) Yaşadıkları dönemin Türk kültürünü yansıtan yazılı eserler vermeleri 29

3. Özellikle XIX ve XX. yüzyılda Avrupa merkezli yaşanan savaşların ortak bir takım gerekçelere sahip olduğu gö- rülmektedir. Buna göre, XX. yüzyılın başlarında yaşanan Trablus- garp Savaşı ve I. Dünya Savaşı'nın ortak gerekçeleri arasında aşağıdakilerden hangisi gösterilebilir? A) Sanayi İnkılabı'nın ortaya çıkması ile sömürgecilik an- layışının yayılması B) Faşist yönetimlerin kurulmasıyla ırkçılığın hızla art- masi C) Demokrasi fikrinin güçlenmesiyle krallık rejimlerinin zayıflaması D) Osmanlı Devleti'nin zayıflaması ile toprak kaybetmeye başlaması E) Fransız ihtilali'nin ortaya çıkması ile imparatorlukların dağılması 5.

1. Gönlüm uçtu gitti bir sabah erken Diken gibi batan anılardan geriye Saçlarının bir yanı genç bir yanı ihtiyar Geç farkına varmış şehrin sokaklarında Yolun bittiği yerde yorgun bir liman bekliyor Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Birinci dizede, "gönül" sözcüğü "kuş"a benzetilmiş an- cak "kuş" söylenmeyerek kapalı istiare yapılmıştır. B) İkinci dizede, "anılar", "diken"e "batma" yönüyle benze- tilerek teşbih sanatı yapılmıştır. C) Üçüncü dizede, "ihtiyar" ve "genç" sözcükleriyle tezat sanatı yapılmıştır. D) Dördüncü dizede, "şehrin sokakları" sözüyle "şehirde yaşayan insanlar" kastedilerek mecazımürsel sanatı yapılmıştır. E) Beşinci dizede, insana ait bir özellik cansız bir varlığa yüklenerek teşhis sanatı yapılmıştır. C 4

11. Millî edebiyatımız, sınırsız ölçüde zenginleşmekle birlikte nere- deyse Avrupa çapında önem kazandı. Bugün Türk edebiyatının emekleme dönemini geride bıraktığını rahatlıkla söyleyebilirim. Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) "Geride" sözcüğü zarf olarak kullanılmıştır. B) "Edebiyatımız" sözcüğünde çekim eki vardır. C) İsim vefat tamlamasına yer verilmiştir. D) "Söyleyebilirim" sözcüğü birleşik yapılıdır. E) Çekimli fiillere yer verilmiştir.

etra- şına iler- ula- www.pelikanyay 131 őzne-yuklem ilişkisi virgul kullanımı 4. (1) Felsefeciler düşünmeye harcadıkları enerji oranında kendilerini iyi hissederler. (II) Düşünme enerjisi, felsefecileri var eden en önemli unsur- dur. (III) Harcadıkları enerji, kafalarındaki soru- ların da bir yandan cevaplarını bulur. (IV) Ken- dilerini ifade ederken de bu sorunlardan arınmış olurlar. (V) Bu durum, felsefecilerin daha akılcı çözümler bulmalarını sağlar. Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) II B) IV C) V D) I E) III Diğer sayfaya geçiniz.

Okurken en sevdiği şey alışveriş yapıp onu dolabına koymasıydı. Dolaba koyduklarını da zamanla arka- 1 daşlarına, isteyen herkese verirdi. Onun için emek: N IL [1] başkaları, en sevmedikleri için bile harcanmalıydı. V Bu parçadaki noktalama işaretlerinden hangisi yanlış kullanılmıştır? A) I B) II D) IV E) V

O 8. Aşağıda işlenen konulara göre, mesneviler ve yazarları bir arada verilmiştir. Buna göre, eşleştirmelerin hangisinde yanlışlık ya- pılmıştır? A) Aşk konulu mesnevi: Fuzûlî'nin Leyla ile Mecnun'u B) Mizahî mesnevi: Şeyhî'nin Harnâme'si LC) Ahlaki ve öğretici mesnevi: Nabi'nin Hayriyye'si Tabiat ve güzellik konusunu işleyen mesnevi: Şeyh Galib'in Hüsn ü Aşk'ı EX Dinî ve tasavvufî mesnevi: Süleyman Çelebi'nin Ve- siletü'n Necat'ı

istuta 7. Mevsim-i gül'îd ile yâr u musâhib düşdiler Bir birine iki dil-berdür mahabbet gösterür Bî-sütûn-i gamda Bâkî seng-i mihnet kesmede Şöyle üstâd oldi kim Ferhâda san'at gösterür ||| Lâleler bezm-i çemende câm-ı 'işret gösterür Devletinde husrev-i gül 'ayşa ruhsat gösterür Bu beyitlerin gazelde yer alma sırası aşağıdakiler- den hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I-II-III B) III-1-11 C) III-II-I D) II-I-III E) II-III-I 13 CAP 9. (1) 14. yas ke: rin (11 de ke lik a K r L 1016

9. Halk ve divan edebiyatı gel lık verilmiştir. Söylenenin tam tersind Castelmes ← Aşağıdaki dizelerin hangisinde ironik bir anlatım söz konusudur? A Balat'ta bir fabrikacığı var işte Emirgân'da bir yalıcığı var o kadar B) Aylardan temmuz; ağustosla haziranın arası. Biraz ötede hayal şehir, Anadolu yakası; Mehtaplı gecelerde ruhum hasretle inler Bu ilahi nağmeyi taşısın yelkenliler... izzet Bey sözünde durur muydu ki? O² Yani on lirayı verip bu şiiri alır mıydı? Gelsin bülbülü şeydâ, boşalsın peymâneler, Ruhumun derûnunda esrârengiz nâleler... Dixe ciniz

12. Ey muhibler cennet olsun dârınız Yâr bolsun düşmen üçün dârınız Salsanız yol beytü'l-ahzânım sarı Bir fakîre bar idi dip dârınız Bu dizeler biçim ve içerik özelliklerine göre aşağıdaki na- zım biçimlerinden hangisiyle yazılmış olabilir? A) Terciibent Tuyuğ B) Şarkı E) Murabba C) Kaside

4. Hayatta her şey hareketlidir. Sanatçı da eserini bu hıza uydurmalıdır. Böyle düşünen bir kişi aşağıdaki akımlardan hangisi- ni savunmaktadır? A Realizm C) Dadaizm EFütürizm B) DY Kübizm Ekspresyonizm

9. I. Bu sebepledir ki şairler toplumları harekete geçir mekte hep çok önemli rol oynamışlardır. II. Şiir yazmak Allah vergisi bir ilham gerektirdiğin- den birçok topluluk tarih boyu şairlere özel ihti mam göstermiş onlara saygı duymuştur. III. Türk milliyetçiliği fikrinin kutup yıldızlarına baktığı- mızda büyük kısmının şair olduğunu yahut da az yazmış olsa bile etkili şiirlere imza attığı gerçektir IV. Namık Kemal, Mehmet Emin Yurdakul, Ziya Gö kalp, Nihal Atsız, Yahya Kemal, Arif Nihat Asya... V. Uzatabileceğimiz listede yer alan Türk milliyetçili ğinin mümtaz şahsiyetlerinin önemli bir kısmı şair lik hususiyetiyle millet tarafından benimsenmiştir. Yukarıdaki cümlelerden anlamlı bir paragraf oluş turduğumuzda sıralama nasıl olur? A) III-1-II-IV-V B) 11-1-III-IV-V C) VI-V-III-11-1 D) I-II-III-IV-V E) VI-V-II-II-1