Edebiyat Nedir? Soruları

KONDISYON Serisi DENEME-6 1. Bu testte Türk Dili ve Edebiyatı (1-24), Tarih-1 (25-34), C 2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı-Sos 1. Masumiyet Müzesi, yazılışının onuncu yılını geçen yıl itibariyle tamamladı ve yayınevi bununla ilgili bir kutlama etkinliği yaptı. Aslında yapıtın onuncu değil de yirminci yılı kutlandı demek daha doğru olur. Günlük hayat, resim, arkadaşlık, yalnızlık, mutluluk, gazete, televizyon ve aile gibi temaları barındıran roman, Pamuk'un on yıllık titiz çalışması sonucu oluşmuştur. 1970'li yılların panoramasını çizen romanda tekstil zengini Basmacı ailesinin okumuş otuz yaşındaki oğulları Kemal ile uzak akrabaları, yoksul Keskin ailesinin on sekiz yaşındaki tezgâhtarlık yapan güzel kızı Füsun arasındaki ask anlatılmaktadır. Roman, 29 Ağustos 2008'de Türkiye'de piyasaya çıktıktan sonraki ilk üç günde en çok satanlar listesinde birinci sıraya yerleşti. Romanın çeviri hakları kitap basılmadan satıldı ve Türkiye'den sonra ilk kez Almanya'da Das Museum der Unschuld adıyla yüz bin adet basılacağı bildirildi. Bir yıl sonra da New York Times tarafından "2009'un en iyi kitapları" listesinde yer aldı. Bu parçada söz edilen roman ve yazarıyla ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Değerinin yıllar sonra anlaşıldığ B) Başka uluslar tarafından da ilgi gördüğü C) Hazırlık aşamasının titizlikle yürütüldüğü DÇok büyük bir ün ve kazanç sağladığı E) Konusu itibariyle dönem romanı olduğu

( 6. Bölgeler oluşturulurken doğal, beşerî ve ekonomik özelliklerden yalnızca biri veya birkaçı kullanılabilir. Buna göre haritada numaralandırılan alanların tümü aşağıdaki bölge çeşitlerinden hangisi içinde yer alamaz? A) Yağışlı bölge B) Muz ve şeker kamışı üretim bölgesi C) Laterit toprak bölgesi D) Orman bölgesi s Seyrek nüfuslu bölge DENEME-3 8. Coğrafy birer ar hazırlad sunma 13 ( Buna coğr doğr A) Y B) CY D)

ANLATIM BİÇİMLERİ VE DÜŞÜNCEYİ GE 1. Ankara gibiyim aslında; gülmeyi Dikimevi'nde, coşkuyu Bahçeli'de, aşkı Ankara'nın bütün semt- lerinde bıraktım. Ulus kadar yorgun, Kayaş kadar yıkık, Çinçin kadar belalı, Yenimahalle kadar saf ve çocuksu, Aşti kadar vedalara alışık, Kızılay kadar kalabalık, Etlik kadar cefakâr, Tunalı kadar asilim. Kısacası Ankara gibiyim uzaktan ışıl ışıl ama aslında yorgun ve her şeye rağmen Anıtkabir gibi dimdik ayaktayım. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdaki- lerden hangisi söylenebilir? A) Sayıp dökmelere başvurulmuştur. B) Tanık göstermeye başvurulmuştur. C) Öykülemeye yer verilmiştir. X D) Sayısal verilere yer verilmiştir. E) Duyular arası aktarım yapılmıştır. 3.

RAK CITIK "Öyle miymiş?" kitabını içselleştirebilmek için adeta dev bir koncerto dinliyormuşsunuz gibi düşünüp okumanız gerekiyor. Çünkü kitabın hem kendi içerisinde bağıra bağıra çaldığı tonlar var hem de pür dikkat alt notaları ve sesleri duymanız gereki- yor. Hâliyle oldubittiye getirmek çok mümkün olmuyor. Dahası, anlatım tekniği çok da alışık olduğumuz türden değil, Karma- şık cümle yapıları, ifadeler, devrik cümleler, deyim yerindeyse sağ gösterip sol vurmalar... Kitabın belli bir konusu yok çünkü yazarın da bir röportajında söylediği gibi kitap okuyucuyu bir "anlatı"nın peşinde ilerletiyor. Hâliyle bu anlatı içerisinde kâh Homeros'a gidiyoruz, kâh Russel'a... Zaman zaman yazarın iç dünyasına seyahat ediyor, hislerini hislerimizle tanıştırıyor gibi ahenk içerisinde karşılıklı içsel bir sohbet gerçekleştiriyoruz. Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi sözü edilen ki- tabın yazarına ait bir özellik olamaz? A Anlaşılmak için uğraş gerektirme B) Gerçeğe uygun karakterler oluşturma CEzber bozan bir üslubu benimseme D) Yazdıklarıyla okurlarını etkileme E) Belirli bir bilgi birikimine sahip olma

n 8. Magosa'da yazılan üç perdelik bir tiyatrodur. Bu eserde anne babalarının istek ve baskılarıyla tanımadıkları, sevmedikleri kimselerle evlenmek zorunda kalan genç kızların çok hazin hayatları sahneye konmuştur. Bu parçada tanıtılan eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Gülnihal C) Akif Bey B) Kara Bela D) Zavallı Çocuk E) Vatan yahut Silistre 660

19. - 20. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Kanada'da yapılan bir araştırmada katılımcılardan bazılarına kendi seçtikleri, bazılarınaysa araştırmacıların seçtiği müzik parçaları dinletildi ve katılımcılardan müzikten aldıkları zevki puanlamaları istendi. Katılımcılara müzikleri kendi paralarıyla satın alma seçeneği de sunuldu. İlk iki seansta Transkranyal Manyetik Uyarma (TMS) adlı bir teknikle katılımcıların beyin- lerinin bir bölümü uyarıldı. Üçüncü seansta hiçbir uyarı yapıl- madı. İlk iki seansta katılımcılar dinledikleri müziğe daha yük- sek puanlar verdi ve müziği satın almak için, üçüncü seansa göre %10 daha fazla para harcamak istedi. Beynin ön böl- gesine TMS uygulandığında striatum denen ve beynin ödül süreçlerinde görev alan daha derindeki bir bölgeden dopa- min salgılanmasında değişiklik oluştuğu, başka çalışmalar- da da tespit edilmişti. Striatum, kişinin müzikten zevk alma beklentisi içinde olduğu ve çok zevk aldığı anlarda etkinleşi- yor. Uzmanlar bu olgunun altındaki mekanizmanın müziğe özgü olmasını gerektirecek bir neden olmadığını belirtiyor. Ödül mekanizmasıyla ilgili beyin devrelerinin nasıl yönetile- ceğini öğrenmek, ödül sistemiyle ilgili bozuklukların iyileş- tirilmesinde işe yarayabilir. Parkinson hastalığının ve dep- resyonun yaygın bir belirtişi olan apati durumunda insanlar önceden keyif aldıkları şeylere karşı kayıtsızlaşır. Bu teknik- le beyin, kişinin önceden zevk aldığı şeylere karşı daha du- yarlı hâle getirilebilir. 20. Bu parçaya göre TMS tekniğiyle ilgili olarak Bazı hastalıkların tedavisinde kullanılabileceği düşü- nülmektedir. II. İnsanların dinlediği müzik türlerinin değiştirilmesini sağ- lamaktadır. insanların dinlediği müzikten daha fazla zevk alması sağlanmaktadır. yargılarından hangileri söylenemez? A) Yalnız I D) II ve III B) Yalnız II E) I, II ve III

v DOĞRULA 5. I. 6. Yürüyüp giderken birden Montsou'ya iki kilometre ka- la yolun sol tarafında kızıl alevlerin yükseldiğini gördü. Sanki açık havada yanan ateş dolu üç potadan geliyor- du bu alevler. Önce duraksadı, ürktü; içinde bir korku seli oluştu ama sonra bu ateşe ellerini uzatıp ısıtmak için dayanılmaz bir istek duydu. II. Bu adam Marchiennes'ten saat ikiye doğru yola çık- mıştı. Sırtında yıpranmış ince bir ceket, ayağında kadi- fe pantolon, soğuktan tir tir titreyerek geniş adımlarla yürüyordu. Yamalı bir mendilden yapılan çıkını çok ra- hatsız ediyordu onu. Soğuk rüzgarın kamçılayarak mo- rarttığı şiş ellerini cebine sokabilmek için çıkını kah bir koltuğunun kah öbür koltuğunun altına sıkıştırıyordu. 1. İlahi (tanrısal) bakış açısıyla yazılmıştır. II. Kanıtlayıcı ögeler içermektedir. III. Olay çevresinde gelişen metin türlerindendir. IV. Farklı bir edebî geleneğe aittir. V. Fantastik bir anlatım sergilenmiştir. Yukarıdaki numaralanmış bilgilerden hangileri ve- rilen metinlerin ortak özelliğidir? A) I ile II D) III ile V Anlatmaya Bağlı Metinl B) II ile IV E) IV ile V C) I ile III Olmuş ya da olması mümkün olayların anlatılması, ki- 1 li bir kositi icinde ele 7. A HO S 4D Serisi Ⓡ

3. 1660 Akımı da denen klasisizm, 19. yüzyılda Tanzimat'la Batı'ya yöneldiğimizde yerini romantizme çoktan bırak- mış hatta romantizm de yerini realizme bırakmıştı. Yine de felsefeci Pascal ve Descartes, tragedyacı Racine ve Corneille, eleştirmen ve denemeci Boileau, roman yazarı Fenelon ve Madam de La Fayette'nin, fabl us- tası La Fontaine'nin ve komedi alanında dünyaca ünlü Moliere'nin etkileri, bizim Tanzimat sanatçılarımızda az da olsa görüldü, bu anlamda - Bu parça aşağıdakilerden hangisiyle tamamlanamaz? S A) Şinasi, Tercüme-i Manzume adlı şiir çevirileri kita- 8 8 binda La Fontaine'den, Racine'den ve Fenelon'dan aldığı şiirlere yer vermiştir. M B) Yusuf Kamil Paşa'nın çevirdiği Telemak adlı roman, Fenelon'a ait olup Türk okurunun tanıdığı ilk roman olmuştur. C) Descartes'in "Düşünüyorum, o hâlde varım." sözü, klasisizmin akla verdiği önemi yansıttığı kadar Türk aydınlarının da diline pelesenk olmuş bir sözdür. D) Şinasi'nin Şair Evlenmesi adlı töre komedisinde orta oyunu ve Karagöz teknikleriyle Moliere'nin komedi an- layışının sentezlendiğini söyleyebiliriz. ED Moliere'nin birçok komedisini adaptasyon yahut çeviri yoluyla tanıtan Ahmet Mithat Efendi de bu akımı tem- sil etmiştir. 6 E 6.

playınız. lerden mlen- li fiil em cevaplayınız. (1) Buzdolabı, radyo ve sonra televizyon yaşamımıza gir- diğinde, evlerimizin en göz alıcı köşelerine yerleştirilip üzerleri ise dantel işlemeli örtülerle taçlandırılmışlardı (II) Ev kadınlarımızın bu araçlara verdikleri değeri simge- leyen "dantelli" gelenek, birçok evde hâlâ devam ediyor. (111) Elektrikli ev aletlerinin kullanılışını kolaylaştıran en önemli buluş ise "transistor"un yaratılması olmuştur. (IV) 1948 yılında üç araştırmacı bilim insanı transistoru icat ederek önce radyo sonra da televizyon şanayisinde büyük bir devrimi gerçekleştirmişlerdir. (V) Bugün, gömlek cebi- ne sığan radyolar, minik televizyonlar transistor döneminin ürünleri arasında yer alıyor 10. Bu parçada numaralanmış cümlelerin yüklemleri yapı- ları bakımından eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır? BHI CHOD) IV EV A 11. Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki yüklem göre- vindeki fiilerden hangisi birleşik çekimlidir? AXI B) C) III D) IV Pve IV tire C) I ve III birent V 12. Bu parçada numaralanmış cümlelerdeki fiillerden han- gisi türemiş yapılıdır? A) Yalnız I B) I ve II E) III ve IV

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bileşik zamir ku lanılmıştır? A) Kim söylerse söylesin ben bildiğimi yaparım. B) Sen bundan sonra daha dikkatli olmalısın. Birçoğu konunun dışında kalmayı tercih ediyor. D) Ders başladığında birkaç öğrenci sınıfta yoktu. E) Bu benim bile aklımdan geçmeyen bir konuydu.

29. Aşağıdakilerden hangisi Türk edebiyatı üzerinde etkisi olan kültürlerden biri değildir? A) Japon kültürü ve medeniyeti B) Âşıklık geleneği ve göçer kültürü C) Yunan-Batı kültürü ve uygarlığı D) İslam-Arap kültür ve medeniyeti E) İslam öncesi Şaman kültürü

13. Türk halkının anonim kültürde çiçeklere özel bir yer verdiği görülür. Çiçeklerde gelir dile duyguları Türk halkının. Güllü çorap giymenin ya da evlerin caddeye bakan cephesinde saksılar içinde açılmış çiçek bulundurmanın evlenme çağına gelindiğini anlatması gibi. Bu iletilerin düzenlenmesinin belirli bir kuralı yoktur. Örneğin karanfille yapılan iletilerde anlam, verilen çiçeğin sayısıyla uyaklı olarak düzenlenirken diğer çiçeklerde anlam, çiçek adına uyaklı olarak düzenlenmiştir. Buna göre, karşı tarafın buluşma talebine, "Buluşmamız oldu güç" cevabını vermek isteyen biri karşı tarafa kaç karanfil göndermelidir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5

ma- Orta iliği stu. ara de da a Mülkiyeti devlete ait olan mirî araziler meliklere, emirle- re ve valilere hizmet karşılığı verilirdi. Arazi iyi işletildiği sürece verilen kişide kalır ve miras olarak bırakılabilir- di. Araziyi üç yıl boyunca işletemeyen kişilerden tarlanın işletme hakkı geri alınırdı. İkta sahipleri kendilerine veri- len araziler üzerinde asker beslemekten ve bu askerle- rin eğitimini sağlamaktan sorumluydu. Savaş zamanı bu askerlerle birlikte savaşa katılırdı. Bunun yanında ver- gi toplamak ve bulundukları bölgenin güvenliğini sağla- makla da sorumluydular. İkta sahiplerinin bulundukları bölgelerde kale yaparak güçlenmelerini önlemek amacıy- la iki yılda bir yerleri değiştirilirdi. İkta sistemi sayesinde devlet, bütçeden para ayırmadan asker yetiştirmiş; tarım arazilerinin sürekli işlenmesini sağlamıştır. Ayrıca taşra- da devlet otoritesi sağlanmış, toprak gelirleriyle memur maaşları karşılanmış ve iktalarda savaşa hazır asker- ler yetiştirilmiştir. Jude Disbra? 18. Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- miştir? meil tysit 13.0.105Y (@ A) Mirî arazilerin kimlere, niçin verildiğine emotieven snsm neobio B) Mirî arazilerin gerektiğinde verilen kişiden geri alı- nabileceğine C) İkta sisteminin devlete sağladığı katkılara 20 D) İkta sahiplerinin yükümlülüklerine E) İkta sisteminin zamanla bozulduğuna

için bana tahammül edilebilir miydi? 6şağıdaki cümlelerin hangisinde zincirleme isim tamlaması yoktur? A) Bitki bahçesinin kızıl yapraklarını seyrediyorduk. B) Kafa dengi bir insan bulamamıştı yaşadığı şehirde. C) Bu saatlerde güneş ışığının altında beklemelisin ki vücudunda demir eksikliği olmasın. D) Kaybedilen en kıymetli eşyanın, servetin, her türlü dünya saadetinin acısı zamanla unutuluyor. E) Yalnız kaçırılan fırsatlar asla akıldan çıkmıyor ve her hatırlayışta insanın içini sızlatıyor. 7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tamlayanı birden fazla isimden oluşan bir isim tamlaması vardır? Alinsanlar birbirinin maddi yardımlarına ve paralarına değil, sevgilerine ve alakalarına muhtactilar.

37-38. sorulan aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Yirmi romanlık bir okuma listesi oluşturdum. Nasıl bir liste bu? Öncelikle öznel. Kesin olarak benim listem. Ama ne kadar kendimi arındırırsam arındırayım yine de kendimi nesnel bazı kıstaslardan kurtaramadım. Hepsini seviyorum bu listedeki romanların. Ama bu sevgimde kendi okumalarımın yanında yaygın görüşlerin de listemin oluşmasında etkili olduğunu söylemek istiyorum. Örneğin Yakup Kadri'nin Kiralık Konak'ından söz edeyim. Yakup Kadri biraz sıkıcı da olabilen ama çok az kişinin, galiba fark ettiği çarpıcı derinlikler de işlemiş bu romanına. Medeniyet buhranımızın en vurucu eserlerinden biridir bu eser. Yine de Kiralık Konak, bu ölçüde bilinen bir roman olmasaydı sıkıcı diline rağmen listeme alır mıydım, sanmıyorum. 37. Bu parçada yazarın altı çizili cümleyle anlatmak istediği aşağıdakilerden hangisidir? A) Bazı değerlendirmelerinin yanlış olabildiği B) Okuyucunun onun görüşlerine katılmak zorunda olmadığı C) Roman seçkisi oluşturmanın haksızlıklara yol açtığı DY Değerlendirmelerinde romancılıkla ilgili kuralları tam olarak aşamadığı E) Bazı eserleri eksiklerine rağmen seçkisine aldığı

7. U All V. 1. Grup Yakutça Kırgızca Tore 1 Türkiye Türkçesi Karadeniz Türkmence 2. Grup Lehçe Şive Lehçe Ağız Şive Numaralandırılmış eşleştirmelerden hangisin- de yanlışlık yapılmıştır? Eloy A) 1 B) B) 11 C) I D) IV E)