Fabl Türü ve Genel Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel ÖzellikleriA
A
TYT
B) III
24. (1) Behçet Necatigil, kent yaşamının karmaşası içinde
yitip giden insanları korumaya çalışan bir bilge ozan-
dır. (II) Çevresine bakmayı, ayrıntıları görmeyi bilen bu
bilge ozan, bir gölge gibi dolaşır aramızda. (III) Kolu-
muza girer, omzumuzu okşar, dingin bir gülümseyişle
bizi dinler. (IV) Türkçenin uzağında kendini yazar sa-
nanlar, Necatigil'in oyunlarını okumalıdır. (V) Masallar-
dan, söylencelerden gelen; küçük insanların öfkeli, ezik
seslerine karışan; yankısı içimizde uğuldayan Türkçe-
nin sesi kendimizi tanıyalım diye bize ayna tutuyor.
(VI) Cilaları dökülen bu aynada kendimizi tanımak o ka-
dar da kolay değil.
Bu parça iki ayrı paragrafa bölünmek istense ikin-
ci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle
başlar?
A) II
A
C) IV
D) V
E) VI
2
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel ÖzellikleriASAL/FABL
mlerin-
ek ✔
gisi
dil
8) Fabl'la ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Genellikle manzum olarak yazlır ancak düz-
yazı biçiminde olanlar da vardır.
B) İnsan dışı varlıklar, kişiler gibi duyar, düşünür,
U
konuşur...
C) Fabl'lar estetik zevk vermek için sanatlı ve
süslü bir dille yazılı
Fabl'ın birinci bölmünde olay anlatılır, ikinci
bölümünde ders verilir.
E) Fabl'da masaida olduğu gibi yararlılık, iyilik,
kötülük, dostluk, düşmanlık, adalet, insanlık
doğa sevgisi konuları ele alınır.
1) "ile" ilgeci, a
ye "neden" a
A) Küçük b
B) Deprem
C) Haberi
D) Seninle
E) Bu bilg
2) "Kadar"
sine "es
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri24. Fabl türünün ilk örneklerinin Hindistan'da ortaya çiktig ve
I
bu fablların Pançatantra adıyla yazıya geçirildiği
11
bilinmektedir. Batı edebiyatında ilk fabl yazarının
Aisopos (Ezop) olduğu bilinirken Türk edebiyatında ise
|||
ilk fabl örneği Şeyhi'nin yazdığı Harnâme adlı eser kabul
IV
edilir. Türk edebiyatında Namık Kemal, Tercüme-i
V
Manzume adlı eserinde Batı edebiyatından fabl çevirileri
yapmıştır.
Bu parçadaki altı çizili yerlerin hangisinde bilgi
yanlışlığı vardır?
A) V
B) IV
Cyli
D) II
EXT
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri5.
(1) Fabl; kahramanları çoğunlukla hayvanlardan seçilen,
ders verme amacı güden, daima mensur şekilde yazılan
bir edebî türdür. (II) Fabllarda bir öğüt yer alır. (III) Bu öğüt,
genellikle bir atasözü ya da özdeyiş yoluyla verilir. (IV) Fabl-
larda soyut kavramlar, somut olaylar yardımıyla anlatılır.
(V) insanların başından geçen her türlü olay fablın konusu-
nu, iyilik-kötülük gibi çatışmalar olay örgüsünü oluşturur.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir
bilgi yanlışı vardır?
A
BYTI
men
C) III
D) IVE) V
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
A) Hayvan masallarının Türk edebiyatındaki ilk örneği 15.
yüzyıl şairlerinden Şeyhî'nin Harnâme adlı eseridir.
B) Mevlana'nın Mesnevi'sinde, Lamiî Çelebi'nin Letaifnâme
adlı eserinde hayvan masallarına rastlanmaktadır.
C Tanzimat Dönemi'nde Şinasi, Ahmet Mithat Efendi, Re-
lı çevirileri yapmışlardır.
Genellikle mutlu sonla biten fabllar, ezilenden taraf olur-
lar.
E) Fablda verilmek istenen hayat dersi ya da ahlaki me-
saj, hikâyenin başında da sonunda da yer alabilir.
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri5.
Fabl ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Teşhis ve intak sanatları üzerine kurulur.
B) Genellikle manzum olarak yazılır.
C) Sonunda öğüt bölümü bulunur.
D) Olaya dayalı bir sanatsal metindir.
E) Anonim nitelik taşır.
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleria-
er
da
22. İnsanın kendini değerlendirebilmesi çok güç; ancak,
önceki yapıtlarımı gözden geçirirken zaman içinde
dilimin biraz daha geliştiğini anladım. Giderek bir üs-
lup oluşturmaya başladığımı, dile daha fazla hâkim
olabildiğimi gördüm.
Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşılık
söylenmiş olabilir?
A) İlk yapıtlarınızla bugünküler arasında ne gibi
farklar görüyorsunuz?
X
B) Yeni öyküleri ve öykücüleri nasıl değerlendiriyor-
sunuz?
C) Öykülerinizi oluştururken nasıl bir yol izliyorsu-
nuz?
D Yaşadıklarınızla yazdıklarınız arasında nasıl bir
bağ kuruyorsunuz?
EX Duygu ve düşüncelerinizi yapıtlarınıza aktarırken
Zoduk çekiyor musunuz?
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri26. Mantıku't Tayr'dan (Günümüz Türkçesi)
Günlerden bir gün, dünyadaki bütün kuşlar bir araya geldiler.
Toplanan kuşların arasında hüthût, kumru, dudu, keklik,
bülbül, sülün, şahin ve diğerleri vardı.
Amaçlanı, kendilerini yönetmek üzere bir padişah seçmekti.
Hüthút söze başladı ve Hz. Süleyman'ın postacısı olduğu-
nu belirttikten sonra;
Kuşların, "Simurg" adında bir padişahlan olduğunu söyledi.
***
Bu parça, aşağıdaki metin türlerinin hangisinden alın-
mış olabilir?
A) Masal
B) Destan
D) Tiyatro
C) Fabl
E) Sohbet
BAHÇEŞEHİR ANADOLU VE FEN LİSESİ
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri2.
17. yüzyıl, büyük âşıkların yetiştiği yüzyıldır. Bir taraftan
IV. Murat'ın akrabası ordu şairi Kuloğlu'nun lirik ve içli şi-
irleri yükselir. Onun şiirleri halkın diline ve zevkine göredir.
Bir taraftan sevdiği Selvihan'ın peşinde diyar diyar dola-
şan badeli âşık Ercişli Emrah'ın sesi yükselir. Hele Güney
Anadolu Toroslarının yörük kocası Karacaoğlan vardır ki
tertemiz bir halk Türkçesiyle söylediği hasret, gurbet, aşk
ve sevgilinin güzelliğini dile getirdiği şiirleriyle gönlümüzde
taht kurar. Bunlar, divan şiirine de aruza da özenmezler.
Ama bir de bu çağda
vardır ki bunlar kalem
şuarasıdır. Hatta birincisi 1500 kadar şiirini kendi eliyle
yazıya geçirmiştir. Bu ikisi asıl güçlerini hece ölçüsüyle
yazdıkları şiirlerde gösterseler de aruzla da birçok şiir
yazmışlardır.
ve
‒‒‒
nox
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla getirilebi-
lecek sanatçılar aşağıdakilerden hangisinde verilmiş-
tir?
A) Âşık Ömer - Gevheri
B) Aşık Ömer - Köroğlu
C) Gevheri - Dertli
D) Dertli - Seyrani
E) Gevheri - Zihni
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri1896'dan 1901 yılına değin sürmesine karşın, yazınımızda
gerçekten geniş ve etkili bir yer tutan; şiir, roman, öykü,
eleştiri, anı... türlerinde değerli ürünler verilen bir dönemdir.
4. Yukarıda sözü edilen edebiyat dönemi aşağıdakilerin
hangisiyle adlandırılmıştır?
A) 1. Dönem Tanzimat edebiyatı
C) Servet-i Fünun
E) 2. Dönem Tanzimat edebiyatı
B) Fecr-i Ati
D) Milli Edebiyat
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri21. John Swinton adlı İskoç asıllı Amerikalı bir gazeteci 1883'te
Gazeteciler Derneğinin bir toplantısında tarihe geçen bir
konuşma yaptı. Swinton bu konuşmasında özetle gazetecinin
özgürlüğü diye bir şeyin hiçbir zaman olmadığını söylemişti.
Gazeteciler sistemin köleleriydi ona göre ve gerçeği
söylemeleri için değil gizlemeleri için para alıyordu. Çok
gürültü kopardı bu konuşması. Epeyce birikimi vardı. Köle
olarak çalıştığı gazeteden ayrıldı ve kendi adıyla gazete
çıkarmaya başladı, gerçekleri yazarak ün kazandı. Gazetesi
daima bağımsızdı, hiçbir desteği kabul etmedi. Sonunda ne
mi oldu?.. İflas etti ve geçim kaygısıyla eski efendilerinin
yanında tekrar işe başladı. Swinton'un tek kusuru, cesaretini
Sokrates gibi hakikatten değil geçim kaygısı olmayışından
almasıydı.
Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Günümüz koşullarında gazetecilerin bağımsız
kalabilmesi olanaksızdır.
B) Sizi ekonomik açıdan destekleyen kişiler amaçları
doğrultusunda kullanmak isterler.
C) Hangi alanda olursa olsun bağımsız kalmak için
ekonomik açıdan çok güçlü olmanız gerekir.
D) Sistem, gücünü hakikate bağlılıktan alan insanları satın
alamaz.
E) Sermaye gücünü elinde bulunduranlar basını ve medyayı
her zaman kontrol edeceklerdir.
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri8. Ünlü şair, söylediği bu sözle gençleri canevinden vurmuş.
tu.
Aşağıdaki deyimlerden hangisi bu cümlede geçen "ca-
nevinden vurmak" deyimiyle yakın anlamdadır?
A Aba altından sopa göstermek
B) Bam teline basmak
C) Gözdağı vermek
(DV Alasağı etmek
E) Hafife almak
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri22. (1) Fablların kahramanları genellikle hayvanlar arasından
seçilir ama insanlar da zaman zaman fablların kahra-
manları arasında yer alır. (II) Fabllarda daha çok, kur-
nazlık, cesaret, kibir, kıskançlık, kahramanlık gibi evren-
sel temalar ele alınır. (III) İlk kısımda okuyucunun ilgisini
çekme amacı taşıyan tekerleme bölümü vardır. (IV) So-
nunda öğüt bölümü yer alır ve bu öğüt, genellikle bir
atasözü ya da özdeyiş yoluyla verilir. (V) Edebiyatımızda
Gülşehri'nin XIV. yüzyılda Farsçadan çevirdiği Mantıku't
Tayr adlı eseri fabl özelliği göstermektedir.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde bir
bilgi yanlışı vardır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
25. Dur
han
8
A)
B)
C)
D
E
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri3. İnsanlar, kimi zaman bir menfaat elde etmek için sevgi
rolüne soyunurlar. Kendilerine ait olmayan, gerçek
kişilikleriyle örtüşmeyen kimliklere bürünürler. Bu sahte
kimlikleri de er geç ortaya çıkar.
Bu parçada anlatılanları aşağıdaki sözlerden
hangisi karşılamaktadır?
AVMaskesi düşmek
AMask
C) Ete kemiğe bürünmek
B) Gardını almak
D) Yüzü düşmek
E) (Birinin) Şapkasını giymek
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel ÖzellikleriA
1. Ünüm anla, sözüm dinle Bay Büre Bey
Yüce Tanrı sana bir oğul vermiş, bağışlasın!
Ağır sancak götürdüğünde Müslümanlar arkası olsun!
Karşı yatan karlı dağlardan aşıt versin!
Kanlı kanlı sulardan geçer olsa geçit versin!
Kalabalik kaffre girdiğinde
Ulu Tanrı senin oğluna fırsat versin!
Bu parça aşağıdaki eserlerden hangisinden alınmıştır?
AV Dede Korkut Hikâyeler
BLOguz Kağan Destanı
Divanü Lügâti't-Türk
D) Battalname
E) Makalat
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri7.
Bir horoz inci bulur, kuyumcuya gider: "Al, şuna bak, der, piril
pırıl, ne özrü ne kusuru var. Fakat sen bana bir avuç mısır ver,
benim işime o yarar." Bir cahile bir kitap miras kalır. Adam kita-
bı alır, komşusu kitapçıya gider: "Bak, ne güzel kitap, fakat sen
bana beş on kuruş ver, benim işime o yarar."
Bu parçanın türünün dünya edebiyatındaki temsilcisi aşa-
ğıdakilerden hangisidir?
A) La Fonatine
C) Goethe
E) Gogol
B) Moliere
D) Montaigne
10.