Fabl Türü ve Genel Özellikleri Soruları
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel ÖzellikleriŞiirleri ve sohbetleriyle İslamiyet'in Orta
Asya'da yayılmasına öncülük eden Ahmet
Yesevi ve dervişleri tarafından söylenen
şiirlerin her birine ... denmektedir.
11. Parçada bırakılan boşluğa aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Sav
B) Tapuğ
C) Durak
D) Hikmet
E) Divan
61
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri262
Masal türü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
nabrlenemez?
9.
A) Genellikle olağanüstü kişilere, olaylara, serüvenlere
yer verilir.
B) Halkın hayal gücünden ve ortak bilincinden doğmuş
ürünlerdir.
C) Kahramanları "kurt, peri, dev, cin, ejderha" gibi ola-
ğanüstü varlıklardır.
Öğüt adı da verilen uzun bir tekerleme ile başlar.
E) Olaylar boyunca iyiler ve kötüler sürekli karşı karşıya
gelir.
▷ Doğru
O Yanlış
▷
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri+
3. Bugün bir edebiyat tarihini yapabilecek kadar malze-
meye sahibiz. Fakat bütün güçlük yine Türk edebiyatı-
nın umumî akışını görüş ve tasnif hususunda meydana
çıkıyor.
et
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Hâl (durum) eki almış birden fazla kelime bulun-
maktadır.
+Bilgi eki bulunmaktadır.
C) Nispet i'sinin kullanımı yanlıştır.
-11-14
D) Belirtisiz isim tamlamasının tamlananı ortaktır.
Ek fiil bulunmaktadır.
geniş zamanı
5. "Kültür, Edebiyat ve Sinema" ba
Türkiye'de sinemanın gelişimi a
lümde, sözlü ve yazılı edebiya
ilişkisi ele alınmıştır. Türk yöne
hareketle, sinemanın ne oldu
özellikle senaryonun edebî r
yaratsın diye tartışılmaktadı
Bu parçada aşağıdaki ses
tur?
A) Ünsüz düşmesi
B) Unsüz benzeşmesi
C) Kaynaştırma ünsü-
DY Unsüz değişimi
EÜnlü daralması
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri8.
C
Mübalağa, duyguları anlatmak için hayatın hemen her
kademesinde başvurulan bir anlatım tarzıdır. Bu şekilde
insanlar, kendilerini daha iyi anlattıklarına inanırlar. Hayale
dayalı divan şiirinde de şairler, mübalağayı çokça
kullanmışlardır. Başarılı bir mübalağa, içerdiği abartıdan
çok, verilmek istenen duyguyu keskin bir şekilde öne
çıkarır. Anlatımı çarpıcı hâle getirmek, muhatabı
etkilemek, yanıltmak veya ikna etmek amacıyla herhangi
bir şeyi olduğundan daha fazla veya az göstermedir
mübalağa. Mübalağa, nükteli ve zarif olmalıdır. Bir şairin
hayal gücünü ve genişliğini göstermesi bakımından
mübalağa sanatına önem verilmiştir.
Divan şairleri, şiirlerinde fazlaca yer vermişlerdir.
II. Anlatım etkili hâle getirmek için tercih edilmektedir.
Anlatimli etky die
III. Şairlerin hayal gücünü geliştiren bir sanattır.
Bu parçadan mübalağa ile ilgili olarak
yukarıdakilerden hangileri çıkarılamaz?
A) Yalnız
B) Yalniz II
S
Bes
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
20
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel ÖzellikleriBiri baba, biri oğlu iki papağan kral sofrasından ge-
çiniyorlarmış. Iki yarı tanrı, onlar da baba oğul bu
papağanlarsız edemiyorlarmış. Dördü de yaşlarına
başlarına göre candan bağlıymışlar birbirine iki baba
canciğermiş. Uçarı yürekli iki oğul da bağdaşıyorlar-
mış nasılsa. Sofrada, okulda bir prensle olmak ne şe-
ref bir genç papağan için. Prens, zalim bir cilvesiyle
kaderin, Başka kuşları da seviyormuş: Bir serçe, çap-
kın mı çapkın, Çevrenin en sevdalısı, Bağlamış kendi-
ne genç prensi. İki rakip kuş oynaşırken bir gün Bütün
delikanlılar gibi Kavgaya çevirmişler oyunu. Serçe,
boyuna bakmadan, Öyle gagalar yemiş papağandan,
Sürtmüş kanadı yere can çekişir gibi, Kurtulmaz san-
mışlar aldığı yaradan. Prens kızıp öldürmüş papağanı.
Haberi yetiştirmişler babasına; zavallı ihtiyar ciyak ci-
yak bağırmış; ama ne kadar yolunsa, yırtınsa boşuna:
Konuşkan yavrusu gitmiş öbür dünyaya,
Konuşmaz olmuş daha doğrusu;
Öyle olunca da bir kızmış ki babası
Saldırmış kralın oğluna,
Oymuş iki gözünü birden
Ve kaçmış bir çamın tepesine saklanmış.
Orda, tanrıların kucağında,
Tadını çıkarıyormuş aldığı öcün,
Güvenlik içinde, kimseden korkmaksızın.
Aşağıdakilerden hangisi bu metinle aynı türde de-
ğildir? Bey deba (Fabl tarzında
A) Kelile ve Dimne
B) Köle ile Aslan hikayeler
"barındıran
D) Salyangoz ve Evi
C) Kurt ile Köpek
N
Çoban Dede
bir
hikaye
Kitabi
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri5
13. Masal, hikâye, roman, fabl, tekerleme vb. gibi edebiyat
ürünleri, çocuklara verilen eğitimin başarıya ulaşmasında
ab etkili olan önemli araçlardandır. Bunlar arasında ---- kısa,
alb
özlü ve manzum olmaları, açıkça bir ahlak dersi vermeleri
bakımından kişilerin bireysel ve sosyal gelişimde önemli
bir yer tutmaktadır. Edebî bir tür olarak toplumun benim-
sediği değerleri ya da karşı olduğu tutum ve davranışları
konu edinirler. İnsanları sembolize eden hayvanlar üze-
ar rinden eleştirilere yer verilerek okurların birtakım evrensel
değerleri kazanması ve onların gerçek yaşama hazırlan-
ması amaçlanmaktadır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangi-
si getirilmelidir?
A) masallar
D) fabllar
B) hikâyeler
C) romanlar
E) tekerlemeler
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri1. Bir gece misafirim olsan yeter
1
Dolar odama lavanta kokusu
11
111
Soğur sevincinden sürahide su
IV
Ay pencerede durup durup güler
V
Bu dörtlükteki altı çizili kelimelerden hangisi
isim değildir?
A) 1.
B) II.
C) III.
D) IV.
QV.
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri2. I. Ecdat yadigârı eserlerin daha iyi anlaşılabilmesi amacını
taşıyan bu eserde, her bir söz ve anlam sanatı ile ilgili müs-
tesna beyitlere yer verilmiş, okurun kendini sınayabilmesi
için çözümlenmemiş örnekler sunulmuştur.
II. Böylece günümüz okuruna, eski şiirin muazzam dünyasın-
da çıkacağı seyahatin haritası ve yol üzerinde uğrayacağı
konakların anahtarı teslim edilmiştir.
Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi şöylenebilir?
A) cümlede belirtilen konuyla çelişen farklı bir durumdan
bahsedilmiştir.
B) I. cümlede anlatılan durumun ortaya çıkaracağı faydadan
söz edilmiştir.
C. cümledeki olgunun şairler üzerindeki olumlu etkisi açık-
lanmıştır.
1. cümlede değinilen düşüncenin bilimsel olarak kanıtlandı-
ğı gösterilmiştir.
V. cümlede ifade edilen amaca nasıl ulaşılacağı örneklen-
miştir.
5.
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel ÖzellikleriX
YKS Ödev Çöz
ods.eba.gov.tr
çarpmak: Hızla değmek, vurmak
kıyı: Kenar, periferi.
yanaşmak: Bir şeyin, bir kimsenin yanına gelmek
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "çarpmak, kay
yanaşmak" sözcükleri belirtilen anlamlarına kar
şılayacak şekilde kullanılmıştır?
A) Ürkek bir kuş gibi yanaşıyor masanın kıyısına
İsmail; onun cin bakışı, öğretmenin soluk bakış-
larına değerken başını kitaplığa çarpiyor.
B) Kıyıya bir teknenin yanaşmaya çalıştığını görün
ce kalp çarpıntısıyla denizden çıkıp sakinleşme-
ye çalışırken -biraz önce korkan o değilmiş gibi
teknenin manevralarını izlemeye koyuldu.
C) Güzelim yalı, kıyıdan denizi selamlarken eski
eşyalardan çarpabileceğim bir şey var midir du
şüncesiyle hırsız kapıya yanaşıyordu.
D) Onu görünce herkes gibi ben de çarpılmış,
sersemliği üzerimden atmak için hizla koltuğa
yanaşmış, koltuğun kıyısına tutunmuştum.
E) Güneş çarpması nedeniyle hastaneye götür
dükleri kadını acil kapisina yanaşıp arabadan
indirdiler, kadın sedyenin kıyısına tutunu gö
revlileri beklemeye başladı.
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri7. İsmi söylendiğinde olumsuz duygular uyandıran
ifadelerin yerine benzetme unsurlarından yararlanarak
farklı sözcükler kullanılmasına "güzel adlandırma" denir.
Aşağıdakilerden hangisi ayraç içinde verilen
kavramların "güzel adlandırması” değildir?
A) Kör (görme engelli)
B) Cin (iyi saatte olsunlar)
C) Kefen (yakasız gömlek)
D) Tüfek (delikli demir)
E) Ölüm (son yolculuk)
✓
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özelliklerimi
25. Bülbül ile Eşek
Eşek, bülbülün yoluna çıkmış, durdurmuş.
- Yahu, kardeş, demiş. Nereye gitsem, hep sen! Herkes bül-
bül diyor da başka bir şey demiyor. Yok, en güzel öten sen-
mişsin, yok güle şu dünyada âşık olan tek senmişsin... Hele
o güle olan aşkın, hele o!.. Öylesine bir aşk ki bu, diyorlar.
Ne Mecnun'da vardır ne Ferhat'ta, Kerem'de... Doğru mu?
Bülbül boynunu bükmüş, derin bir iç çekmiş.
- Doğru kardeş, demiş. Doğru!
Eşeği bu kez daha büyük bir şaşkınlık almış mı sana. Kulak-
larını eğip dudaklarını sarkıtmış:
- Vallahi çok şaştım birader, demiş.
Bir bölümü verilen bu parça aşağıdaki edebî türlerin
hangisinden alınmış olabilir?
A) Masal
C) Manzum hikâye
E) Efsane
B) Fabl
D) Destan
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri10. Aşağıdakilerden hangisi İslamiyet öncesi Türk
edebiyatı ürünlerinden birini incelemek isteyen
araştırmacının başvuracağı kaynaklardan biridir?
A) Divan-ı Hikmet
B) Sekiz Yükmek
C) Dede Korkut Hikâyeleri
D) Kutadgu Bilig
E) Battal Gazi Destanı
B
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri9.
Halk arasında saz şairlerinin meydana getirdikleri nazım
ağırlıklı edebiyata "----" adı verilir. Saz, söz ve musikinin iç
içe olduğu bu edebiyatın koşma, semai, varsağı, destan
gibi nazım biçimleri; güzelleme, koçaklama, ağıt gibi na-
zım türleri kullanılmıştır. Karacaoğlan, Köroğlu, Kayıklı Kul
Mustafa, Âşık Ömer, Gevheri, Dertli, Erzurumlu Emrah, Bay-
burtlu Zihni, Seyrani, Âşık Veysel, Dadaloğlu, Murat Çoba-
noğlu en tanınmış saz şairleridir.
Bu parçada boş bırakılan yere, aşağıdakilerden hangi-
si getirilmelidir?
A) Anonim halk edebiyatı
B) Âşık edebiyatı ?
C) Tekke edebiyatı
D) Divan edebiyatı
E) Dinî-tasavvufi halk edebiyatı
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri7. Yoksul fare, koca ormanda hep korku içinde yaşarmış. Tilkiden korkar, kurttan ödü kopar, en çok da yaban kedisini
görünce dehşete düşermiş. Bırakın bu yabani hayvanları, etrafında bir dal çıtırdasa yüreği ağzına gelir; korkudan ba-
yılacak gibi olurmuş. Farecik, bu korkuya dayanamayacağını anlayınca ormanın kralı aslana gidip kendisini tüm kork-
tuklarından korumasını istemiş. Fakat aslan, farenin bu ricasını hadsizlik olarak niteleyip fareyi huzurundan kovmuş.
Bu parçanın türü ve anlatım biçimi aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
A) Masal - öyküleme
B) Hikâye - öyküleme
C) Efsane - betimleme
D) Fabl - öyküleme
E) Roman - betimleme
10
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel ÖzellikleriAnkara Yayıncılık
11. Bazı fiilimsi ekleri zaman ekleriyle biçim olarak
benzerlik gösterir: "-mez, -ar, -acak, -mış."
Buna göre, aşağıdaki altı çizili sözcüklerden
hangisi fiilimsi eki olarak kullanılmıştır?
A) Yaz gelmeden hazırlıklar yapılmış
B) Tarif edilemez duygular içindeyim.
C) Yarın Almanya'dan misafirler gelecekmiş.
D) O beni dinlemez, sen de bilirsin.
2.
Lise Türkçe
Fabl Türü ve Genel Özellikleri(1) Nietzsche "Ceza insanı eğitmez, sadece evcilleştirir."
der. (II) Çünkü suç işleme dürtüsü ya da kötülük dışarıdan
gelmez. (III) Suçun ya da kötülüğün kaynağı içimizdedir.
(IV) İnsan ırkı daha mağaralarda yaşarken bile bu şiddet
duygusu vardı. (V) Nietzsche'nin sözü bu nedenle çok doğ-
rudur. (VI) İnsan şiddetten kurtulamaz, kurtulursa evcille-
İşte evrensel soru budur. Ve bu soru bir kez daha
şir.
suç ile edebiyatı buluşturur. Çünkü suçu anlatan bütün bü-
yük eserlerin altında bu soru vardır.
1.
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına gö-
re aşağıdakilerden hangisi getirilemez?
A) Ama insan başkalarına zarar vermeden bu şiddeti do-
yurabilir mi?
B) Yazar, suçu insanlık durumlarını anlatmak için bir araç
olarak kullanmalı mı?
C) Şiddet ve suç üzerinden yaratılan bir roman sanatsal
sayılabilir mi?
D) İnsanın içindeki şiddetten kurtulmasının bir yolu var mı?
E) Bir suçtan yola çıkarak insanın ruh hâlini açıklamak
mümkün mü?